Бағдарламасы. 1 тарау. Жалпы ережелер


өз заманының тудырған талаптарын талдай келе, Шеллинг



Pdf көрінісі
бет157/189
Дата07.02.2022
өлшемі2,62 Mb.
#97314
түріБағдарламасы
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   189
Байланысты:
umkd-4

өз заманының тудырған талаптарын талдай келе, Шеллинг 
алдағы тұрған негізгі мақсат - құктық мемлекетті орнату деген ойға келеді, өйткені 
абсолюттік еріктік мүмкін емес, толығынан еріктікке ұмтылған адамдарды шектеу 
қажет, ал оның өзі кұқтық мемлекеттің шеңберінде заңдық жолмен жасалуы ғана 
мүмкін. Сонда ғана нақтылы тарихи негізделген еріктік мөлшеріне жетуге болады.
Шеллингтің Бұл ғажап идеясы бүгінгі Қазақстан қоғамындағы болып жатқан 
процестерді сараптауға жол ашады, өйткені тоталитарлық теңдіктен либерализм еріктік 
жолына өту бүгінгі таңда өте үлкен киындықтарды туғызып отыр. Егер біреулер осы 
уақытқа шейін өзінің ерікті тұлға екенін жете түсіне алмай отырса, екіншілер еріктікті 
«ойыма не келсе, соны істеймін» дегенге теңеп, моральдық және құқтық нормалардың 
шеңберінен шығып, асқан арсыздықтың жолында басқалардың несібесін тартып жеуде. 
Осы аталған және де басқа кем-шіліктерді жоюдың негізгі жолдары - ол саясаттың 
адамгершілік жолдан таймауында, сонымен қатар қоғамның заңдық негіздерін жетілдіруде 
болса керек. 
В.Дильтей герменевтиқаны тарихи оқиғалардың ішкі сырын ашатын пән ретінде қарады. 
Герменевтика 
(§егагепеол - грек сөзі түсіндіремін) сонау коне грек заманында жазылған 
тарихи мұраларды түсіну өнері рстінде пайда болды. 
Орта ғасырларда Батыс Еуропада герменевтика Библияның иегізгі қағидаларын дүрыс 
түсіндіру өнеріне айналады. 
Қайта өрлеу заманы келгенде, антикалық Дәуірде пайда болған мәдени мұраларды 
қазіргі тілге аудару қажеттігі пайда болып, ол герменевтиқаның негізгі ісіне айналады. 


Жаңа Дәуірде ғана герменевтика бірте-бірте жалпы филосо-фиялық тұрғыдан қаралып, 
ерекше ағымға айналады. Бұл ағымның иегізін қалаған неміс діни қайраткері, философы 
Ф.Шлейермахер болды. Ол - Платонның барлық шығармаларын алғаш рет неміс тіліне аударған 
адам.
Дильтей адамзат тарихын табиғат заңды-лықтарынан бөлек алып қарайды. Егер табиғат 
заңдылықтарын біз практикалық іс-әрекет, таным арқылы ашып, болашақ ұрпақтарға дәріс беру 
арқылы жеткізсек, өткен адамзат тарихының беттерін, сол заманда өмір сүрген адамдардың 
ішкі жан дүниесінің тебіренісін зерттеу үшін сол замандағы ахуалға 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   189




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет