Жету жолдары:
Мемлекеттік Үдемелі Индустриалды-Инновациялық Даму Бағдарламасы аясында қала өнеркәсібін дамыту үшін өңдеуші өнеркәсіптің даму жобаларын (барлығы 17 жоба) белсенді түрде жүзеге асыру қажет.
Бағдарламаның әрекет ету кезеңі бойы жұмыс істеп тұрған кәсіпорындарды жаңарту, техникалық қаруландыру және қалпына келтіру бойынша, отандық өнертабыстардың және инновациялық әлеуеттің ғылыми, ағартушылық және өндірістік құрамдарының жаңалықтарының құқықтық қорғанысын нығайту бойынша, «Даму» Қорының ресурстарын тарту арқылы шағын кәсіпорындардың дамуын қолдау бойынша жұмыстар жүргізіледі.
Шағын және орта бизнесті одан әрі дамыту үшін халықты бизнес-ойларды дамыту және жүзеге асыру, бизнесті мемлекеттік органдарда тіркеу процедуралары, кәсіпкерліктің құқықтық негіздері, салық салу ережелері, бизнес-жоспарларды несиелеу және құрастыру сұрақтарына үйрету мақсатында «Бизнес-Ақылшы» жобасын жүзеге асыру аясында жаңадан бастаушы кәсіпкерлерді оқыту-тренингтерін өткізу жалғасатын болады.
Мақсат 1.2: Агроөнеркәсіптік кешеннің бәсекеге қабілеттілігін арттыру
№
|
Көрсеткіш
|
1 кезең
|
2 кезең
|
2011 ж.
|
2012 ж.
|
2013 ж.
|
2014 ж.
|
2015 ж.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
1
|
Мақсаттық индикаторлар:
Ауыл шаруашылығының жалпы өнім көлемін 2015 ж. қарай 106,0%-ға дейін арттыру (2009 ж. – 102,8%)
|
103,9
|
104,5
|
105,0
|
105,5
|
106,0
|
Міндет 1. Өсімдік шаруашылығы өнімінің өнімділігі мен сапасын арттыру
|
1
|
Табиғи өлшемдегі жалпы жиынның өсуі, центнер
|
|
|
|
|
|
картоп 2015 ж. қарай – 878,4 ц. (2009 ж. – 811,7 ц.)
|
820,2
|
827,9
|
844,4
|
861,2
|
878,4
|
көкөніс 2015 ж. қарай – 209,7 ц. (2009 ж. – 193,9ц.)
|
195,5
|
197,7
|
201,6
|
205,6
|
209,7
|
Міндет 2. Мал шаруашылығы өнімінің өнімділігі мен сапасын арттыру
|
1
|
Мал шаруашылығы өнімінің өсуі, тонна
- ет 2015 ж. қарай – 310,8 т. (2009 ж. – 282 т.)
- сүт 2015 ж. қарай – 2484 т. (2009 ж. – 2251т.)
- жұмыртқа 2015 ж. қарай – 394,5 мың дана (2009 ж. – 364,5 мың дана)
|
287,4
2295,8
364,5
|
293,1
2341,7
371,7
|
298,9
2388,5
379,2
|
304,8
2436,2
386,8
|
310,8
2484,9
394,5
|
2
|
Мал басының өсуі, бас
- ІҚМ 2015 ж. – 4500 бас (2009 ж. – 4062 бас)
- қой мен ешкі 2015 ж. – 2100 бас (2009 ж. – 1646 бас)
- шошқа 2015 ж. – 3100 бас (2009 ж. – 1571 бас)
- құс 2015 ж. – 5900 бас (2009 ж. – 5002 бас)
|
4000
1700
2000
5500
|
4080
1800
2050
5600
|
4160
1900
3000
5700
|
4340
2000
3050
5800
|
4500
2100
3100
5900
|
3
|
Біліктілікті жоғарылатудан өткен ветеринар-мамандар саны 2015 ж. қарай – 4 адам (2009 ж. – 1 адам)
|
3
|
3
|
3
|
3
|
4
|
Жету жолдары:
Ет өнімін өңдеу және сапасын жоғарылату, сонымен қатар мал сою кезіндегі санитарлық-ветеринарлық талаптарды қатаңдату. 2011 ж. сойыс алаңын салу жоспарланып отыр.
Мақсат 1.3: Туризмді дамыту
№
|
Көрсеткіш
|
1 кезең
|
2 кезең
|
2011 ж.
|
2012 ж.
|
2013 ж.
|
2014 ж.
|
2015 ж.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
1
|
Мақсаттық индикаторлар:
Ішкі туризм көлемін 2015 ж. қарай 26105 адамға дейін арттыру (2009 ж. – 16892 адам)
|
19963
|
21498
|
23034
|
24570
|
26105
|
2
|
Кіру туризмі көлемін 2015 ж. қарай 6304 адамға дейін арттыру (2009 ж. – 3839 адам)
|
4660
|
5071
|
5482
|
5893
|
6304
|
Міндет 1. Қалада спорттық және мәдени-танымдық туризмді дамыту
|
1
|
Спорттық туризм бойынша шаралар саны (слеттер, альпиниадалар) (2009 ж. – 6 бірлік)
|
6
|
6
|
6
|
6
|
6
|
2
|
Облыс аумағындағы аймақ ат салысатын жәрмеңкелер мен көрмелер саны 2015 ж. – 3 бірлік (2009 ж. – 1 бірлік)
|
1
|
2
|
2
|
3
|
3
|
3
|
Туристтік мүмкіндіктер жөніндегі баспаға шығарылатын жарнамалық-ақпараттық өнім саны 2015 ж. қарай – 600 бірлік (2009 ж. – 200 бірлік)
|
200
|
300
|
500
|
500
|
600
|
Жету жолдары:
спорттық туризм бойынша туристтік слеттер, жорықтар өткізу;
«Менің Отаным - Қазақстан» республикалық туристтік экспедицияның қалалық кезеңіне қатысу сияқты қала аумағындағы слеттерге қатысу;
облыс және республика аумағындағы жәрмеңкелер мен көрмелерге қатысу;
Қазақстан Республикасы туризм және спорт Министрлігінің веб-сайтында www.visitkazakhstan.kz және облыстың туризм, дене тәрбиесі және спорт басқармасының сайтында www.karsport.kz қаланың туристтік әлеуеті жөніндегі ақпаратты толықтыру;
БАҚ арқылы аймақтағы туризмнің дамуын насихаттау;
«Туризм күні» қарсаңында оқу орындарында «Туризм күні» тақырыбында сынып сағатын өткізу;
мектептердегі үздік оқушыларға Астана қаласына туристтік жорықтар ұйымдастыру;
баспаға шығарылатын жарнамалық-ақпараттық өнім (буклеттер) дайындау.
Мақсат 1.4: Сауданы дамыту
№
|
Көрсеткіш
|
1 кезең
|
2 кезең
|
2011 ж.
|
2012 ж.
|
2013 ж.
|
2014 ж.
|
2015 ж.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
1
|
Мақсаттық индикаторлар:
Бөлшек тауар айналымының физикалық көлем индексі 2015 ж. қарай кем дегенде 105,9% болады (2009 ж. –108,6%)
|
104,1
|
104,5
|
104,9
|
105,4
|
105,9
|
2
|
Көтерме тауар айналымының физикалық көлем индексі 2015 ж. қарай кем дегенде 103% болады (2009 ж. –108,3%)
|
102
|
102,3
|
102,5
|
102,7
|
103
|
Міндет 1. Сауда инфрақұрылымын дамыту
|
1
|
РОS –терминалдар саны 2015 ж. қарай – 150 бірлік ( 2009 ж.-138 бірлік)
|
140
|
143
|
145
|
147
|
150
|
2
|
Сауда объектілерінің саны 2015 ж. қарай – 700 бірлік (2009 ж. - 678 бірлік)
|
683
|
686
|
690
|
695
|
700
|
Жету жолдары:
Қалада сауданың одан әрі дамуы келесі іс-шаралар есебінен жүзеге асырылады:
- сауда үйлерінің ірі көтерме-бөлшектік желілерін ашу;
- «Бизнестің Жол Картасы-2010» Бағдарламасы аясында тамақ өнімдерін өндіру бойынша бизнес-жобаларды жүзеге асыруға әрекет жасау;
- 2010-2011 жж. Теміртау қаласындағы ақшасыз төлемдер жүйесін дамыту бойынша іс-шаралар жоспарын әзірлеу;
- көтерме жеткізушілермен ішкі нарықты тұқымды-көкөніс өнімдерімен толықтыру бойынша меморандум жасау;
- қаладағы барлық жұмыс істеп тұрған сауда нарықтарын куәліктендіру;
- жаңартылуға кедергі келтіретін себептер мен факторларды анықтау мақсатында сауда нарықтарының жағдайдың қолданыстағы талаптарға сәйкес келуін талдау;
- нарықтарды, оларды кезең бойынша жаңартуды есепке ала отырып, жіктеу талаптарын жасау бойынша ұсыныстар беру;
- халыққа әлеуметтік мәні бар тауарларды тікелей сатуды ынталандыру мақсатында жәрмеңкелер өткізу.
Бағыт 2. Әлеуметтік сала және адам әлеуеті
Мақсат 2.1: Медициналық көмектің тиімді жүйесін қалыптастыру
№
|
Көрсеткіш
|
1 кезең
|
2 кезең
|
2011ж.
|
2012ж.
|
2013ж.
|
2014ж.
|
2015ж.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
1
|
Мақсаттық индикаторлар:
2015ж. 1000 туғандарға шаққанда бала өлімін 12,0 төмендету және тұрақтандыру (2009 ж. -19,9)
|
14,5
|
14,0
|
13,8
|
13,1
|
12,0
|
2
|
2015ж. 1000 тұрғынға шаққанда жалпы өлімді 11,1 төмендету және тұрақтандыру (2009ж.-12,67 1000 тұрғынға)
|
12,7
|
12,5
|
12,0
|
11,5
|
11,1
|
3
|
2015ж. тұрғындардың өмір сүру деңгейін 68,1 жасқа дейін жоғарылату (2009-64 жас)
|
65,0
|
65,6
|
67,0
|
67,8
|
68,1
|
4
|
2015ж. 1000 босанатындарға шаққанда ана өлімінің көрсеткішін 0,0 төмендету (2009 -0,0)
|
0,0
|
0,0
|
0,0
|
0,0
|
0,0
|
Міндет 1. Әйелдер мен балалардың денсаулығын нығайту
|
1
|
2015ж. сүт бездері қатерлі ісігінің асқыну жағдайларын 93,0% төмендету. Бастапқы кездегі (I-II кезеңдерде) анықталған сүт бездері қатерлі ісігінің алдын-алу тексерулерін уақытылы жүргізу. (2009ж. – 73,0%)
|
77,0
|
81,0
|
88,5
|
91,0
|
93,0
|
2
|
2015ж. жатыр мойнының қатерлі ісігінің асқыну жағдайларын 92,0% төмендету. Бастапқы кездегі (I-II кезеңдерде) анықталған жатыр мойнының қатерлі ісігінің алдын-алу тексерулерін уақытылы жүргізу. (2009ж. – 86,7%)
|
88
|
89
|
90
|
91
|
92
|
3
|
2015ж. тек қана ана сүтімен тамақтанатын 6 айға дейінгі балалардың үлесінің 82,0 %-ға өсуі, (2009ж. – 64,8%)
|
68,9
|
70,1
|
74,2
|
78,0
|
82,0
|
4
|
2015ж. 100 000 тірі туғандарға шаққандағы 5 жасқа дейінгі балалардың өлім деңгейін 16,0 %-ға төмендеуі (2009ж. – 17,8)
|
17,8
|
17,4
|
17,0
|
16,5
|
16,0
|
5
|
2015ж. 1000 әйелге шаққандағы бала көтеретін шақтағы әйелдердің түсік тастау санының 29,6 төмендеуі (2009 ж. -33,4 )
|
33,0
|
32,8
|
30,1
|
29,6
|
29,6
|
6
|
2015ж. 12 аптаға дейінгі жүктілігі бойынша есепке алынғандардың үлес салмағының 85,0 %-ға өсуі (2009ж.- 84,1%)
|
84,4
|
84,6
|
84,8
|
84,8
|
85,0
|
7
|
2015ж. жүкті әйелдер мен балалардың амбулаторлық деңгейде тегін және жеңілдікпен берілетіндәрі-дәрмектермен қамтылуын 100% -ға дейін жеткізу. (2009-80%)
|
85,0
|
90,0
|
96,0
|
98,0
|
100
|
8
|
2015ж. туа біткен даму ақауларының үлес салмағын 4,0%-ға төмендету (2009-4,4%)
|
4,3
|
4,3
|
4,2
|
4,2
|
4,0
|
9
|
2015ж. 100 мың балаларға шаққанда 5 жасқа дейінгі балалардың пневмония ауруынан қайтыс болуын 19,9 төмендету (2009ж.- 35,8)
|
34,1
|
31,5
|
28,2
|
24,4
|
19,9
|
Міндет 2. Негізгі әлеуметтік мәні бар сырқаттар бойынша жағдайды жақсарту
|
1
|
2015ж. 100000 тұрғынға шаққанда онкологиялық аурулардан қайтыс болғандар көрсеткішінің 122,2 төмендеуі. (2009ж. – 156,5)
|
154,1
|
149,6
|
136,6
|
129,3
|
122,2
|
2
|
2015ж. 100000 тұрғынға шаққанда туберкулез ауратындардың көрсеткішінің 85 төмендеуі (2009ж. – 92,3)
|
90,0
|
88,0
|
87,2
|
86,0
|
85,0
|
3
|
2015ж. 100000 тұрғынға шаққанда туберкулез ауруынан қайтыс болғандардың көрсеткішінің 15,9 төмендеуі (2009ж. – 21,2)
|
19,6
|
18,8
|
17,7
|
16,8
|
15,9
|
4
|
2015ж. 100000 тұрғынға шаққанда қатерлі ісік өспелерімен сырқаттанғандардың деңгейін 180,2 төмендету (2009 ж. – 231,6)
|
221,4
|
219,5
|
192,6
|
189,1
|
180,2
|
5
|
2015ж. 100000 тұрғынға шаққанда қайғылы оқиғалардан, сырқаттардан, улану жағдайларынан қайтыс болғандардың санының 138,8 төмендеуі (2009ж. – 182,3 )
|
178,8
|
165,2
|
157,0
|
145,8
|
138,8
|
6
|
2015ж. 100000 тұрғынға шаққанда қан айналу жүйесінің ауруларынан қайтыс болғандардың санының 458,9 төмендеуі (2009ж. – 638,1 )
|
621,6
|
549,5
|
512,6
|
475,7
|
458,9
|
7
|
0,2-0,6 шегінде 15-49 жас аралығында ВИЧ-инфекцияларының таралуын қалыпты деңгейде ұстау
|
0,3
|
0,3
|
0,3
|
0,3
|
0,2
|
8
|
2015ж. емделудің қолдау деңгейінде әлеуметтік пакетпен (тамақтану, жеңілдікпен жол жүру) қамтамасыз етілген туберкулезбен ауратындарың үлес салмағының 50% жейін өсуі (2009ж. – 39%)
|
44
|
46
|
47
|
48
|
50
|
9
|
2015ж. тегін және жеңілдетілген дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етілген әлеуметтік маңызды аурулармен ауратындардың үлес салмағының 100% дейін өсуі. (2009 – 71%)
|
81
|
86
|
91
|
95
|
100
|
10
|
2015 жылға жалпы тұрғындардың (35,37) кем дегенде 30% скринингтік тексерулермен қамтуды қамтамасыз ету (2009ж.- 34,6%)
|
34,65
|
35,0
|
35,03
|
35,28
|
35,37
|
11
|
2015ж. жалпы скринингпен қамту - 63797 адам.
|
61118
|
62086
|
62492
|
63291
|
63797
|
12
|
2015ж. тұрғындар санының жалпы болжамы – 180402 адам
|
176402
|
177402
|
178407
|
179402
|
180402
|
13
|
Кан айналым жүйесінің ауруларын зерттеу скринингі (артериалдық гипертензия, жүректің ишемиялық ауруы)
2015ж. – 19931 адам
2015ж. – 10%
|
18929
10,0
|
19320
10,0
|
19640
10,0
|
19803
10,0
|
19931
10,0
|
14
|
35,40,50,55,60 және одан жоғары жастағы әйелдердің жатыр мойнының қатерлі ісігінің анықталуын зерттеу скринингі
2015 ж. – 8259 адам
2015 ж. – 4,4%
|
8259
|
8259
|
8259
|
8259
|
8259
|
4,6
|
4,6
|
4,6
|
4,6
|
4,4
|
15
|
50, 52, 54, 56, 58, 60 және одан жоғары жастағы әйелдердің сүт бездері қатерлі ісігіне скрининг жасау
2015 ж. – 8126 адам
2015 ж. – 4,5%
|
7891
|
7988
|
7988
|
8126
|
8126
|
4,5
|
4,5
|
4,5
|
4,5
|
4,5
|
16
|
40 жастан жоғары тұлғалардың эндокриндық ауруларын анықтау үшін скрининг жасау
2015 ж. – 24378 адам
2015 ж. – 13,4%
|
23673
|
23960
|
23960
|
24378
|
24378
|
13,4
|
13,4
|
13,4
|
13,4
|
13,4
|
17
|
Жұқпалы ауруларды анықтау үшін скрининг жасау (вирустық гепатит) Мемлекеттік клиникада операция жасалған балалар және қан ауруларымен ауратын балалар
2015 ж. – 354 адам
2015 ж. – 0,9%
|
261
|
286
|
295
|
301
|
354
|
0,9
|
0,9
|
0,9
|
0,9
|
0,9
|
18
|
Жұқпалы ауруларды анықтау үшін скрининг жасау (вирустық гепатит) Операция жасалған үлкен адамдар
2015 ж. – 2062 адам
2015 ж. – 1,33%
|
1783
|
1858
|
1885
|
1903
|
2062
|
1,33
|
1,33
|
1,33
|
1,33
|
1,33
|
19
|
Глаукоманы анықтау үшін скрининг жасау
2015 ж. – 24378 адам
2015 ж. – 13,4%
|
23673
|
23960
|
23960
|
24378
|
24378
|
13,4
|
13,4
|
13,4
|
13,4
|
13,4
|
20
|
Есту мүшелері ауруларын анықтау үшін скрининг жасау (көрсеткіштер бойынша жаңа туылғандар)
2015 ж. – 687 адам
2015 ж. – 27,5%
|
322
|
415
|
465
|
521
|
687
|
13,4
|
13,4
|
13,4
|
21,2
|
27,5
|
Міндет 3. Салауатты өмір салтын ұстану идеологиясын қалыптастыру
|
1
|
2015ж.100 мың тұрғынға шаққандағы халық арасында маскүнемдіктің таралуының 1,3%төмендеуі (2009ж. – 1,34%)
|
|
1,32
|
1,30
|
1,30
|
1,30
|
2
|
2015ж. 100 мың тұрғынға шаққанда тұрғындар арасында темекі тартудың 18,0% төмендеуі (2009ж. – 28,3%)
|
825,6
|
23,9
|
22,5
|
21,1
|
18,0
|
3
|
2015ж. 100 мың тұрғынға шаққанда психотропных заттардан және есірткіден қолданылуының таралуының 0,35 % төмендеуі
(ресми наркологиялық есеп) (2009ж. – 0,47%)
|
0,46
|
0,45
|
0,42
|
0,39
|
0,35
|
4
|
2015ж. жастарды денсаулық орталықтарын дамыту арқылы салауатты өмір салтын үгіттеуді 35 % дейін қамту (2009ж. – 12%)
|
14
|
18
|
22
|
29
|
35
|
Міндет 4. Денсаулық сақтауда қаржыландыру және басқару жүйесін жақсарту
|
1
|
2015ж. бірыңғай төлеуші жүйесіне кіретін жеке меншік медициналық ұйымдардың үлесі салмағы– 6,0% (2009 ж. – 3,7%)
|
3,7
|
3,7
|
4,0
|
4,5
|
6,0
|
2
|
2015ж. аккредитациялаудан өткен медициналық ұйымдардың үлесі (берілген өтініштердің % ). – 100,0% (2009ж. – 94,2%)
|
98,1
|
98,8
|
99,0
|
99,5
|
100
|
3
|
2015ж. 10 мың тұрғынға шаққанда төсек орындарымен қамтамасыз ету көрсеткіші – 50,0 (2009ж. – 55,7 )
|
53,7
|
53,7
|
52,8
|
52,0
|
50,0
|
4
|
2015ж. ауруханаға жатқызудың шекті көлемінің 5 %-ға жыл сайынғы төмендеуі – 17,8 мың жағдай (2009ж. – 23,081)
|
21,9
|
20,8
|
19,7
|
18,7
|
17,8
|
5
|
2015ж. 1 тұрғынға шаққанда амбулаторлық-емханалық мекемелердің дәрігерлеріне қаралу саны – 8,0 (2009ж. – 1 тұрғынға 6,8 )
|
7,0
|
7,2
|
7,3
|
7,5
|
8,0
|
6
|
2015ж. дәрігерлердің жалпы тәжірибесімен көрсетілетін АМСК шегіндегі медициналық көмектің көлемі. – 30,0% (2009ж. – 6,9%)
|
7,0
|
7,8
|
12,0
|
16,0
|
30,0
|
7
|
2015ж. сәйкес курстарда оқытылған мамандықтары бойынша дәрігерлердің жалпы тәжірибесі бойынша еңбекпен қамтамасыз ету -100%. (2009ж. –78%)
|
100
|
100
|
100
|
100
|
100
|
8
|
2015 ж.ТМККК-нен бөлінген АМСК-тің жалпы заттардың көлемінің шығындар деңгейінің көбеюі. – 40% (2009ж. – 21,8%)
|
28
|
32
|
35
|
38
|
40
|
9
|
2015ж. қауіпті жағдайдағы және жалдамалы ғимараттарда орналасқан АМСК ұйымдарының (объектілерінің) үлес салмағының төмендеуі– 0% (2009ж.-25%)
|
25
|
0
|
0
|
0
|
0
|
Міндет 5. Дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етудің қол жетімділігін және сапасын арттыру. Дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етудің жаңа үлгісін енгізу
|
1
|
2015ж. бірыңғай диструбуция жүйесі арқылы ТМККК негізінде дәрілермен қамту ( сатып алудың жоспарланған көлеміне жеткізу ) – 80% (2009ж. – 32%)
|
40
|
45
|
55
|
70
|
80
|
2
|
2015 ж. бірыңғай диструбуция жүйесі арқылы ТМККК негізінде сатып алынатын дәрілердің жалпы көлемінен отандық дәрілердің үлесі (ақшалай түрде)– 50% (2009 ж.-18%)
|
30
|
35
|
40
|
45
|
50
|
3
|
2015ж. дәрі дәрмектердің жіберілуін ТМККК негізінде қамтамасыз ететін объектілер санынң артуы (аптекалық ұйымдар арқылы, аптекалық пунктар арқылы, АМСК ұйымдары арқылы) -5 (2009 ж. – 0)
|
4
|
5
|
5
|
5
|
5
|
Міндет 6. Медицина мамандарының кәсіптік дайындығын үнемі жоғарылату
|
1
|
2015ж. дәрігер мамандарының тапшылығын төмендету– 55% (тапшылық 2009 ж. – 80 маман).
|
75
|
70
|
65
|
60
|
55
|
2
|
2015ж. шағын мамандықтар бойынша мамандарға деген тапшылықты төмендету (шетелдерде оқыту негізінде) 3%. (шетелдерде оқығандар %,) 2009ж. – 1,7%
|
2
|
2,3
|
2,5
|
2,8
|
3
|
3
|
Біліктілік категориясы бар медицина қызметкерлерінің үлес салмағы
2015ж. дәрігерлер – 60,0% (2009 ж. – 56,64%)
2015ж.орташа медицина қызметкерлері–66,0% (2009 ж. – 60,9%)
2015ж. барлығы – 63,0%
|
58,0
64,5
|
58,8
64,9
|
59,0
65,0
|
59,6
65,4
|
60,0
66,0
|
61,25
|
61,8
|
62,0
|
62,5
|
63,0
|
5
|
Жыл сайынғы мамандарды қайта дайындау және біліктілігін жоғарылату %
2015ж. дәрігерлер – 25% (2009 ж. – 25%)
2015ж. орташа медицина қызметкерлері –25% (2009ж.–22,3%)
|
25
23
|
25
24
|
25
25
|
25
25
|
25
25
|
Достарыңызбен бөлісу: |
