Перспективалар мен стратегиялар
Иә, аралас әдіс зерттеуіңіздің әлеуетін арттыратынын анық білесіз. Іске кі-
рісуге, сандық та, сапалық та деректерді жинаи� алатын зерттеудің дизаи�нын
жасауға құлшынып тұрсыз. Бірақ, ең алдымен, аралас зерттеу тәсілі туралы
ои�лаудың бірнеше жолы бар екенін білгеніңіз жөн. Ол жол теориялық және
тәжірибелік деңгеи�де де қарастырылады.
Теориялық перспективалар
Теориялық деңгеи�де аралас әдіснаманы таңдауды негіздеудің бірнеше жолы
бар. Аралас әдісті қолданғыңыз келсе, аралас тәсілмен зерттеуге қатысты көзқа-
расыңызды елеп-екшеп, оны не үшін қолданатыныңызды ашып көрсететін себеп-
тер туралы ои�ланғаныңыз жөн. Ол перспективаларды былаи� жіктеуге болады:
y
Парадигмалық перспектива
. Бұл парадигмада ауқымы кең сандық және сапалық
дәстүрлерге арқа сүйейсіз. Сандық және сапалық тарихи айырмашылықтар –
қайта қарастырылуы мүмкін конструкциялар. Әлемнің тұтастығы туралы білім
дамып келе жатқандықтан, бәрі де қайта жазылғаны дұрыс.
y
Әдіснамалық перспектива.
Бұл парадигмалық ұйғарымдар шынайы/үздік, алай-
да сандық және сапалық дәстүрлер құнды деп қарастырылады. Әдіснамалар мен
әдістер қажетті парадигмаға негізделген ережелерге сай болуға тиіс және өте
мұқият қолданылғаны жөн.
y
Зерттеу сұрағының перспективасы
. Бұл тұрғыда әдістер зерттеу сұрағына қа-
рай айқындалады. Аралас тәсілдің сәйкес екенін қандай да бір парадигма емес,
логика анықтайды. Сондай-ақ ол «парадигмалық емес ұстаным» деп те аталуы
мүмкін және дизайн мәселесі айқын парадигмалық түсініктен төмендеу тұрады.
Аталған перспектива, негізінен, шағын/қолданбалы зерттеуге тән.
y
Әдістер/деректер перспективасы
. Бұл тұрғыдан алғанда, аралас әдіс дегеніміз –
зерттеуде сандық та, сапалық та деректерді (сандар және сөздер/бейнелер) жи-
нау. Әдіс парадигмалық мәселелерге қатыссыз жүреді және сөздер мен сандар
кез келген парадигмалардың бір бөлшегі болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
