Қырдың қызыл сиыры Қазақстанда саны жағынан екінші орын алады. Негізінен Солтүстік Қазақстан, Қостанай, Ақмола облыстарында өсіріледі. Сүт беруі – 2000 кг-ден 4500 кг. дейін, майлылығы 3,6-3,8%.
Әулиета тұқымы
Әулиета тұқымы жергілікті қазақ және қырғыз сиырын голланд малымен бу- дандастыру жолымен алынған. Қазақстанның оңтүстігіңде кеңінен тараған. Басқа тұқымдармен салыстырғанда, ыстық ауа райы мен бірқатар ауруларға (приплаз- моз, тейлериоз және т.б.) төзімді келеді. Түсі негізінен қара ала. Алты айлықтары 160-170 килограммға дейін жетеді. Сүт беруі – 2500-3000 кг, сүтінің майлылыгы
– 3,9-4,1%.
СҮТТІ-ЕТТІ БАҒЫТТАҒЫ СИЫРЛАР:
Алатау тұқымы
Алатау сиыры – 20-ғасырдың ортасында Қазақстан мен Қырғызстан шекара- сында Швейцариядан әкелінген бұқаларды қырғыз-қазақ сиырларымен будан- дастыру арқылы өмірге келген. Олардың салмағы аз болады, бұқалары 900 кг-ға дейін, ал сиырлары бес жүзге дейін жетеді. Олардың сүйегі мықты, сыртқы түрі үй- лесімді, бұлшық еттері дамыған. Сүті маңызына байланысты ерекшеленеді, әдетте, 4 тоннаға дейін сүт алуға болады, сүтінің майлылығы 4 пайызға дейін жетуі мүмкін.
Мұндай майлылық салмағы 600 кг-ға дейінгі сиырларда болады. Жылына 10 тонна сүт беретін жағдайлар да тіркелді.
Сонымен қатар Алатау тұқымы жақсы ет те береді. Сиырлардың салмағы 600 кг-ға дейін, бұқалардың салмағы сегіз жүзден 1 тоннаға дейін жетеді. Пішілген жас бұқалар көп салмақ жинай алады. Сойылған малдың жартысынан астамы сапалы ет, бордақылаудан кейін 60 пайыздан асады.
Достарыңызбен бөлісу: |