Отпантау тарихи-мәдени кешені «Адай ата-Отпан тау» рухани тарихи-мәдени кешені құрамы: «Ана келбеті» ескерткіші. Адай Атаның жұбайы барлық аналардың образы. Жүзінде айдың, жүрегінде күннің суреті өрнектелген. Бұл ананың жүзі айдай жарқын, жүрегі күндей ыстық деген мағынаны білдіреді. Көкірегінің тұсында ұшып бара жатқан екі қыран құстың суреті бейнеленген. Бұл ананың құрсағынан шыққан екі баласы Құдайке мен Келімберді. Аналар үйдің иесі. Биіктігі 15 метр. 1 362 баспалдақ. Киелі Маңғыстауда мекен еткен 362 әулиенің рухына арналған 362 баспалдақ Аксарай мен Адай ата кесенесін жалғастырады. 2 Адай ата елінің Ел таңбасы. Қалқанның фонында айқастырылып салынған. Найза мен қылыш, ортасында бүкіл ел білетін «Жебе» делінетін Адай таңба. Бұл таңба ұштары біріккен үш сызықшалардан тұрады және ол садақ оғының ұшын бейнелейді. Бұл Ерліктің, Елдіктің, Бірліктің белгісі. 3 Көкбөрі. «Түгел түркі түбі бір, түпатасы – Көкбөрі» деген ұғымға сай түркі халықтарының символы. 4 Ұран оты. Маңғыстаудың ең биік шоқысы, Балтық теңізі деңгейінен 532 м биік Отпан тау ел бірлігінің символы болып келді. Бұл жерде ерте кезде ел басына күн туғанда Адайлардың бас қосатын жері болған. Ел іргесіне жау тигенде адайлар Отпан тау басына от жағып белгі берген. Қазір бұл жерде жыл сайын Маңғыстау халқы 14 наурыз - Амал мерекесін тойлайды, наурыздың 13-нен 14-іне қараған түні бірліктің, достықтың, тірлігіміз бен намысымыздың, ұлттық тәуелсіздігіміз жолындағы мәңгілік оты жағылады. От жағу рәсіміне өлкеде еңбек етіп өмір сүріп жатқан он екі ата Байұлының (Кіші жүз) өкілдері, Ұлы Жүз бен Орта Жүздің де өлкемізге белгілі зиялы ақсақалдары қатысады. Солардың қолынан өткен факел ең соңында Адай Атаның сегіз немересінің ұрпақтарының қолымен жағылады. 5 1932 ж 1 мамырда салтанатты түрде ашылды. Музей қуғынға ұшыраған ақынға барынша қолдау көрсеткен бекініс коменданты И.А. Усковтың 1853 ж салдырған жазғы үйінде орналасқан. Музейге Шевченконың шығармалары, күнделігінің көшірмелері, суреттерінің, автопортреттерінің көшірмелері және басқа да құжаттары қойылды. Көптеген құжаттар оның отаны Украинадан әкелінген. 1981 ж Т.Г.Шевченко мемориалдық музей кешені республикалық статусқа ие болды. Кешен құрамына ақынның отырғызған қызылталы, айдауда болған күндерін өткізген жертөлесі, екі құдығы, шығыр және оның достары әкеліп орнатқан мүсіні кіреді. Ғимарат жоспарда төртбұрышты, үш үлкен бөлмеден тұрған. Жылу жүйесі болмаған, себебі үй тек қана жазғы уақытта ғана пайдаланылған. Шевченко қазақ халқының материалдық мәдениет ескерткіштеріне, этнографиясына ерекше ықыласы Маңғыстау түбегінде, оның ішінде Новопетровск бекінісінің айналасында да көптеп кездесетін архитектуралық ғимараттар, ескерткіштер, қорымдар оның суреттерінің негізіне айналады. 1939 ж Тарас Шевченконың туылғанына 125 жыл толуына орай қала Форт-Шевченко аталады.
