Бахишева с. М

Кестеден көрініп тұрғандай, 20- 40 жылдары кадрларды басқаруда адам 
тұлға ретінде емес, белгілі бір мақсатты орындауға жұмылдырылатын еңбек 
етуші күштер деп қарастырылды. Соған орай кадрларды басқаруда олардын 
есебін жүргізу мен әкімшілік- бақылау ғана көзделді. 
Одан кейінгі 50- 70 
жылдары дами бастаған ғылыми- техникалық прогресс кезеңі өндірісті 
басқарудың жаңа технократиялық 
талаптарын туғызып, 
қызметкерлердін 
тиімді қызметін қамтамасыз етудегі, техникалық жаңалықтарды игерудегі 
біліктіліктерін 
арттыру 
қажеттігі 
пайда 
болды. 
Бүл 
кезде 
енбек 
қатынастарының субъектісі, тұлга ретінде персоналды басқаруға негізделген 
жаңа тұжырымдамалық мазмұн қалыптасты.
Өткен ғасырдың 80- 90 жылдары дамыған елдердің жаңа экономикасына 
сай адам капиталын дамыту кез - келген ұйымның басты стратегиялык ресурсы 
ретінде қабылдай бастады.
Адам капиталы туралы теориялар алғаш рет Нобель сыйлыктарыныи 
лауреаты Г.Беккер, Т.ІЦульц, т.б. белгілі экономистердің зерттеулерінде 
қарастырылғаны белгілі. Мысалы, Гарри Беккер «Адам капиталы: теориялык 
жэне эмпирикалық талдау» еңбегінде адам капиталын «
білім
, 
біпіктілік,
денсаулық, т.б. сияцты туа біткен жэне ж уре пайда болган, белгілі бір уацыт
аралыгында белгілі бір өнім жасауга цажет болатын цасиеттердің хешені»
деп анықтайды [350]. Адам капиталы теориясында шығын — адамға, ұйымга, 
қогамға жоғары нэтиже алуға мүмкіндік беретін капитал есебіндегі салым 
шығындары, бұл шығындар «адам капиталын дамьггуға арналған инвестиция» 
деп аталады. Жалпы, адам капиталы туралы теориялардың ортақ мәні адам 
факторын дамытуға жасалған инвестиция мен сол арқылы алынған табыстын 
арасалмағын, байланысын зерттеу деп түсіндіріледі.
Зертгеушілер бұл мәселенің өзектілігін қазіргі 
экономиксшыц тҮР‘
өзгеруіне
байланысты туған заңдылық деп түсіндіреді. Атап айтқанда, 
«ғасырлар бойы экономикалық даму жер байлығына, өндірістік факторлар 
ретшдегі еңбек пен капиталдың есуіне байланысты болып келсе, өткен 
ғасырдың 
аяғына қарай 
экономикалық 
факторлар 
қатарында 
ад
®1 
ресурстарының жоғары деңгейін талап ететін -
«инноваиияльщ экономика»
ұғымы қалыптасуда».
Аталган мәселе бүгінде біздің 
елімізде де өзекті болып қойылып отыр. 
Ьілім мен ақпаратқа бет алған қоғамда білім беру жүйесі инновациялык 
экономиканын негізгі бөлігі болып табылады. Бүгінгі күні қазақстандық білім 
жүйесі өзінің фундаменталдық жэне сапалылық қасиетгерін сақтай отырып, 
нарық заңдылыктары негізінде пайда болып отырған өзгерістерге 
т и іс т і 
дәрежеде жауап бере алу қажеттігі туындап отыр. Соған орай, еліміздін білім 
беру жүиесін Стратегиялық дамыту жоспарында 
төмендегі 
бағыттар 
б елгілент отыр:
I- ^ а” дай да 
ел езінін адами ресурстарының әлеуетінен артық бола 
а ды. ондыкган Қазақстанның адами ресурстарының дамуы ұзак мерзімді 
даму стратегиясының аса жоғары басымдығы болып айкындалады.

жүктеу/скачать

Достарыңызбен бөлісу: