Менің балам - «ерекше». Онымен қарым-қатынасты қалай құруға болады?
Дәрігерлер «сіздің балаңыз ерекше»деген үкім шығарған сәт есіңізде шығар. Сіздің ойыңызда бұл дұрыс емес, олар қателескен, ол басқалар сияқты емес деген ойлар болды. Сіздің барлық армандарыңыз бен үміттеріңіз, барлық мүмкіндіктер сіздің балаңызға арналмағаны сізге ауыр тиді. Сіздің балаңыз бағаламаған кезде қиын болады және сіз өзіңізді құнсыздай бастайсыз. Сізді кінә сезімі баурап алды. Тоқтаңыз! Сіздің балаңыз сондай болу құқығын мойындаңыз. Жарыс режимінде өмір сүрудің қажеті жоқ, өйткені сіз алға қадам болатын кішкентай өзгерісті өткізіп жібере аласыз. Бейнелеп айтқанда, шуақты күнде орманның немесе даланың барлық сұлулығын қарастыру үшін пойыздан түсіп, серуендеу керек. Өзіңізді кінәлауды, қинауды қойыңыз,бала құрбандықты талап етпейді.
Балаға жоғары талаптар қоймаңыз-оның өмірінде ол өзінің қабілеттерін жүзеге асыруы керек, маған сеніңіз – оларда бар! Тез нәтиже күтпеңіз, баланы жиі мадақтаңыз, жылдар бойы шыдамды болыңыз. Баламен көбірек сөйлесіңіз, оған не істеп жатқаныңызды түсіндіріңіз. Бала жаңа шеберлікті игерген кезде жаттығуды ойынға айналдырыңыз, оны абайлап бағыттаңыз. Ең бастысы-оқшауланбаңыз, қоғамға, іс-шараларға қатысыңыз: қарым-қатынас кезінде сіз жалғыздықты сезінуді тоқтатасыз, мүмкін сіз балаға күтім жасау туралы кеңестер алып, балаңызды барлық «ерекшеліктерімен»қабылдайтын шеңберде жаңа достық қарым-қатынас орнатасыз. Мүмкін, ол басқа адамдармен қарым-қатынасты үлгі ретінде алады және бұл оған болашақта көмектеседі. Сонымен қатар, сіз тренингтерге жазыла аласыз немесе бізден көмек сұрай аласыз: біз көмектесуге қуаныштымыз.
Менің балам-патронат. Онымен қарым-қатынасты қалай құруға болады?
Сіздің отбасыңыз үлкен болды. Баланы асырап алушы отбасының кеңістігіне енгізу-бұл уақыт бойынша созылатын процесс. Ата – ана тәрбиесі-бұл ата-ана мен бала (оның ішінде асырап алушы) арасындағы барлық қарым-қатынастың негізінде махаббат, сүйіспеншілік пен қамқорлық жатқан білімді, шеберлікті, дағдыларды, тілек пен уәждемені талап ететін демалыс және мереке күндерінсіз тәулік бойғы жұмыс. Әрқашан есіңізде болсын: ата-аналары да, асырап алушылары да бас тартқан бала қатты психикалық жарақат алады. Патронат ата-аналардың басты қателігі-балаға барлық күш-жігері мен жанын бергісі келгенде, олар одан Ризашылық пен махаббатты күтеді, бірақ оның орнына дөрекілік, өтірік, жалқаулық және т.б. жауап береді. Сіз осындай балалардың ерекшеліктерін білуіңіз керек (олардың жынысы мен жасына байланысты) және қиындықтарға дайын болуыңыз керек.
Мұндай баланың басты қиындықтары алдымен жаңа әлеуметтік рөлді дамыту: қызы, ұлы, ағасы, әпкесі, отбасы мүшесі. Оның «қалыпты» отбасылық қарым-қатынаста тәжірибесі жоқ: ол өзін қалай ұстау керектігін, оның қандай құқықтары, міндеттері бар екенін, осы отбасында кім екенін білмейді. Бейімделу процесі екі жақты, ал жеңілдіктер өзара болуы керек. Нәтижелерге назар аударған дұрыс: есіңізде болсын – мадақтау, ынталандыру – алға қадам, ал жаза мен жанжал-тығырыққа тірейді. Баланың әлеуметтік тәжірибесін кеңейтіңіз, оны дамытыңыз, отбасынан шығыңыз, достарыңыз бен таныстарыңызды қонаққа шақыруға тырысыңыз және олардың шақыруларына жауап беріңіз. Сонымен қатар, баланың «өзі үшін» уақыты болуы керек, жалғыз болу мүмкіндігі – ой жинау, мәселені қарастыру. «Мінсіз» патронаттық отбасы жоқ, әр отбасы жеке. Бір қарағанда, асырап алынған балаларды тәрбиелеу туыстарын тәрбиелеуден еш айырмашылығы жоқ сияқты көрінуі мүмкін, бірақ бұл жағдайдан алыс.
Еліміздің әр өңірінде асырап алушы ата-аналар мектебі жұмыс істейді, онда өз сұрақтарына жауап алуға болады. Сондай-ақ, сіз біздің сайтымыздан көмек сұрай аласыз.
Достарыңызбен бөлісу: |