Түсінік хат
«Дүниетану» бастауыш білім беру деңгейінде білім алушылардың бойында қалыптасатын адам, табиғат және қоғам, олардың өзара байланысы мен тәуелділігі туралы білім жүйесін құрайтын кіріктірілген пән.
Дүниетану оқушылардың қоршаған ортаның әртүрлі нысандары мен құбылыстарын оқып-үйренуге бағытталған танымдық іс-әрекеттердің әдістері мен тәсілдерін біртіндеп меңгеруін қарастырады. Оны оқып-үйренудегі негізгі мәселелер бастауыш білім беру деңгейінде оқушылардың оқу үдерісінде дүниені танып-білуі, сол арқылы оларды тәрбиелеу және дамыту болып табылады.
«Дүниетану» оқу пәнінің жалпы мақсаты бастауыш білім беру деңгейінде білім алушылардың бойында жалпы адамзаттық құндылық ретінде табиғат, адамды қоршаған әлеуметтік орта, табиғат пен қоғамның бір – бірімен байланысты және өзара тәуелділігі түсініктері туралы білім жүйесін қалыптастыру.
Оқу пәнінің міндеттері:
білім алушылардың бойында қоршаған ортаны құраушылардың біртұтастығы мен өзара байланыстылығы туралы қарапайым түсініктер қалыптастыру;
білім алушыларға құндылықтар жүйесі, әлеуметтік ортадағы мінез-құлық және қауыпсіздік нормалары және экологиялық мәдениет туралы алғашқы түсініктер беру;
білім берудің бастауыш деңгейінде білім алушыларды оқытудың келесі деңгейлерінде жаратылыстану және қоғамтану пәндері шеңберінде қоршаған орта туралы тереңірек білім алуға даярлау және олардың бойында өзбетінше қоршаған орта туралы білім алуға деген талпыныстарын қалыптастыру.
Оқу бағдарламасында қарастырылған топсеруен оқу пәніне бөлінген уақыт көлемінде жүргізілуі тиіс. Оның мазмұны оқу материалдарының мазмұнына сәйкес, өзара байланыста қарастырылады. Топсеруеннен алынған нәтижелер сабақ барысында қолданылады. Мысалы, табиғатқа серуен құру нәтижесінде оқушылар кеппешөп дайындау үрдісімен танысады.
Топсеруеннің оқушылардың қоршаған айнала ортаны танып білуінде танымдық және тәрбиелік мәні зор. Ол оқушылардың алған теориялық білімін тереңдетіп, кеңейтуге және практикалық біліктері мен дағдыларын қалыптастыруға жағдай жасайды.
Дүниетану
(Аптасына 2 сағаттан, барлығы 68 сағат)
Авторлары: К.Жүнісова, Қ. Аймағамбетова, З. Олейник.
Алматы «Атамұра» 2009
2 сынып
№
реті
|
Сабақтың тақырыбы
|
Мазмұны
|
|
Оқулық мазмұны
|
Мерзімі
|
Адам-8 сағат
|
|
|
1-2
|
Адамның тіршілік іс-әрекетіне қажетті жағдайлар (үй, киім-кешек, техникалық құралдар, өсімдік өсіру, үй жануарларын ұстау).
|
Адамның тіршілік іс-әрекетіне қажетті жағдайлар (үй, киім-кешек, техникалық құралдар, өсімдік өсіру, үй жануарларын ұстау).
Адамның тіршілік іс-әрекеті үшін қажетті еңбек.
Адамның сезім мүшелері, олардың маңызы.
Тілдің ерекше қызметі.
Сезім мүшелерін күту,
Салауатты өмір салты.
|
2
|
Адам өміріне не қажет?
Адам өз өміріне қажетті жағдайларды қайдан алады?
Адам еңбегімен қадірлі
Мен және басқалар. Әдептілік.
Білу және білгеніңді өмірде пайдалану.
Адам және айналадағы дүние
|
|
3
|
Адамның тіршілік іс-әрекеті үшін қажетті еңбек.
|
1
|
|
4-5
|
Адамның сезім мүшелері, олардың маңызы.
|
2
|
|
6
|
Тілдің ерекше қызметі.
|
1
|
|
7
|
Сезім мүшелерін күту,
|
1
|
|
8
|
Салауатты өмір салты.
|
1
|
|
Табиғат (33 сағат)
Тірі және өлі табиғаттың өзара байланыстары туралы ұғымдар. Өлі табиғат денелері, олардың қасиеті (12 сағат)
|
1
|
Ауа – газ тәрізді зат.
|
|
1
|
Ауа.
Ауаның қасиеті.
Ауаның маңызы
Су.
Судың қасиеті.
Су – еріткіш. Судың маңызы.
Топырақ.
Топырақтың маңызы.
|
|
2
|
Ауаның жалпы қасиеттері
|
Көрсетілімдер: ауада оттың жаңғыштығына қарапайым тәжірибе жасау
|
1
|
|
3
|
Табиғаттағы және адам өміріндегі ауаның маңызы.
|
|
1
|
|
4
|
Ауаны ластанудан сақтау.
|
|
1
|
|
5
|
Су. Суддың қасиеті (түсі, дәмі).
|
Көрсетілімдер: суды түсіне қарай басқа да сұйықтықтармен салыстыруға, судағы ерігіш заттарға қарапайым тәжірибе жасау
|
1
|
|
6
|
Су – еріткіш. Ерігіш және ерімейтін заттар.
|
1
|
|
7
|
Табиғаттағы және адам өміріндегі судың маңызы. Суды үнемдеу.
|
1
|
|
8
|
Топырақ.
|
1
|
|
9
|
Топырақтың құрамы мен оның құнарлылығы туралы түсініктер.
|
1
|
|
10
|
Топырақтың маңызы.
|
1
|
|
11
|
Топырақты қорғау шаралары.
|
1
|
|
12
|
Күн - жарық пен жылу көзі.
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
Өсімдік-7сағат
|
1
|
Өсімідіктердің тіршілігіне ауаның, судың, жарық пен жылудың қажеттігі.
|
3
|
Гербарий
|
Өсімдік – тірі ағза.
Өсімдік мүшелері және оның қызметі. Тамыр.
Сабақ..Жапырақ.
Күзде жапырақ неге сарғаяды? Тұқым және жеміс.
Өсімдікке су керек. Өсімдікке топырақ керек
Өсімдікке ауа, жылу және жарық керек.
Өсімдік қанша жыл тіршілік етеді? Өсімдіктердің көбеюі
|
|
2
|
Өсімдіктердің өсуі мен көбеюі
|
2
|
Гербарий
|
|
3
|
Өсімідік мүшелері және олардың қызметі.
|
2
|
Презентация
|
|
Жануарлар-8сағат
|
1
|
Жануарлар тіршілік ету үшін ауаның, судың, жарық пен жылудың, азықтың қажеттігі.
|
5
|
Презентация
|
Жануарлар дүниесінің әртүрлілігі..
Жануарларға да ауа керек
Жарық – жануар тіршілігіне қажетті жағдай
Жануарлар қыста қалай жылынады?
Сусыз тіршілік жоқ.Жануарлар жемін қалай аулайды. Сақтандырғыш рең
Жануарлардың бір-біріне қайырымдылығы. Байқатпайтын және қорғанатын реңдер. Әр құсқа өз тұмсығы қажет.
|
|
2
|
Жануарлардың көбеюі.
|
3
|
|
|
Өсімдіктер мен жануарлардың адам өміріндегі маңызы (6 сағат)
|
1
|
Егіншілік.
|
1
|
|
Егіншілік.
«Ақ алтынды» аймақта
Бақ пен жүзім шаруашылығы
Мал шаруашылығы
Бұлар қайдан шығады?
Етік қайдан пайда болды?
Қол не үшін қажет?
Ең басты жұмыс
Біздің көшедегі машиналар
|
|
2
|
Мал шаруашылығы.
|
1
|
|
|
3
|
Өсімдік және мал шаруашылығы ұғымдары, олардың шикізаттарын кәсіпорындарда қайта өңдеу туралы жалпы түсініктер.
|
1
|
Көрсетілімдер: өсімдік мүшелерінің, олардың құрылысының, ұрығының, жемісінің кептірмелері. Үй өсімідіктерін ыдысқа отырғызу техникасы. «Көбелек, бақалардың әр түрлі даму кезеңдері» туралы диафильм.
|
|
4
|
Адамның айнала қоршаған ортаны қорғаудағы жауапкершілігі.
|
1
|
Қоғамдық-пайдалы еңбек: Үй өсімдіктерін көбейту. Мектеп ауласындағы өсімдіктерді күту. Үй жануарларын бағып-күту.
|
|
5
|
Өсімдіктер мен жануарларды қорғау. Топсеруен
|
2
|
Топсеруендер: Қала жағдайында: саябақтардағы өсімдіктермен, хайуанаттар бағындағы жануарлармен танысу. Жергілікті жерде: мектеп ауласындағы,өз бау-бақшаларындағы өсімдіктермен және үй жануарларымен танысу
|
Адам және өсімдіктер мен жануарлар.
Өсімдіктер мен жануарлаодың «Қызыл кітабы»
|
|
|
|
|
|
|
Қоғам (27 сағат)
Отбасы (6 сағат)
|
1
|
Отбасында балаларды қоғамдық-әлеуметтік өмірге дайындау
|
1
|
|
|
|
2
|
Ата-анасының жұмыс орны, олардың мамандығы мүшелері үшін маңызы.
|
1
|
|
|
|
3
|
Отбасындағы ата-әжесінің рөлі. түрлері, оның отбасы
|
1
|
|
|
|
4
|
Туыстық қатынастар
|
1
|
|
|
|
5
|
Жақын және алыс туыстармен өзара қатынастары.
|
1
|
Презентация
|
|
|
6
|
Отбасылық дәстүрлер. Отбасы мүшелерінің дем алуы, бірге дем алу
|
1
|
Презентация
|
|
|
Мектеп (6 сағат)
|
1
|
Мектеп жұмысының тәртібі: сабақ кестесі, сабақтың басталуы мен аяқталуы, үзіліс.
|
1
|
|
|
|
2
|
Оқушылар ержесі.
|
1
|
Презентация
|
|
|
3
|
Оқушы мен мұғалім арасындағы қарым-қатынас.
|
1
|
|
|
|
4
|
Қоғамдық-пайдалы және жалпы мәдени жұмыстар.Жауапкершілік пен тәртіп.
|
1
|
|
Кітап - білім бұлағы. Кітапханада.
Кітап қайдан келді?
Алдымен істі тындыр, содан кейін - қыдыр.
|
|
5
|
Сынып ұжымының іс-шараларға қатысуы
|
1
|
|
|
|
6
|
Мектеп кітапханасы мен шеберханасында жұмыс істеу ережесі
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Туған қала (облыс/аудан) (8 сағат)
|
1
|
Қала (облыс/аудан) республика әкімшілігінң құрамдас бөлігі.
|
1
|
Біздің Отанымыз
Астана – Қазақстан Республикасының астанасы.
Алматы.
|
|
2
|
Шаруашылық туралы алғашқы ұғым.
|
1
|
|
3
|
Қаланың (облыс/ауданның) негізгі шаруашылық салалары.
|
2
|
|
4
|
Тарихи назар аударарлық орындар және мәдени мұралар.
|
2
|
|
5
|
Халықтың демалыс орындары.
|
1
|
|
6
|
Көшеде және қоғамдық орындарда өзін-өзі ұстау ережелері.
|
1
|
|
Туған ел (7 сағат)
|
1
|
Біздің Отанымыз Қазақстан – тәуелсіз мемлекет.
|
1
|
|
|
2
|
Мемелекеттік рәміздердің авторлары. Отанымыздың ірі мемлекет қайраткерлері.
|
1
|
|
|
3
|
Еліміздің шаруашылық салалары туралы жалпы түсініктер: ауыл шаруашылығы, өнеркәсіп, көлік қатынастары, құрылыс, эенергетика.
|
1
|
Презентация
|
Қарағанды.
Маңғыстау.
Каспийдің «тірі алтыны»
|
4
|
Қазақстанның мәдениеті, ғылымы мен білімі туралы жалпы түсініктер. М.Әуезов – ұлы жазушы.
|
1
|
Көрнекіліктер. «Астана – менің сүйікті қалам» атты диафильм.
|
|
5
|
Қ.Сәтбаев – көрнекті ғалым-геолог, Қазақстан Ғылым академиясының негізін қалаушы.
|
1
|
|
|
6
|
Қазақстан республикасының бүкіл халықтық мерекелері: Наурыз – Жаңа жыл.
|
1
|
|
|
7
|
Республиканың тәуелсіздік күні. Практикалық жұмыстар. Мектеп кітапханасының ережелеріне сәйкес ұймдастырылған рөлдік ойындар.
|
1
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
