Тыныс мүшелері: аяқ-қол, жалпақ сүйектердің, омыртқалардың, буындардың ауруы.
Мұрыннан сұйықтықтың ағуы: мөлшері, сипаты, иісі. Мұрыннан қан кету, тамақтың
ауруы. Жөтел – ұдайы немесе мезгіл-мезгіл байқалады. Құрғақ немесе қақырықты,
қақырықтың сипаты. Ентігу – тыныс алу немесе шығару ауырланған, ненің әсерінен ентігу
үдейді немесе азаяды, тәуліктің қай мезгілінде ұстайды, денеге салмақ түсуімен
байланыстылығы. Кеуде қуысының ауруы – орналасқан жері: сыздайды, шаншиды,
сырқырайды, демалыспен, жөтелмен қалпын өзгертумен байланыстылығы; ауруды не
жеңілдетеді.
Жүрек-тамыр жүйесі: жүгіргенде және ойнағанда қатарынан қалып қояма,
жүгіргенде бұрын өзгерістер байқалды ма, цианоз қашаннан қай жерде байқалады;
жүрегінің соғуы: ұдайы немесе ұстамалы түрде, ұзақтығы, денеге салмақ түсуіне, көңіл-
күйіне, ортаның қызуының өзгеруіне байланыстылығы. Жүрек тұсының ауруы: немен
152
байланысты, сипаты (шаншу, сыздайды, қысады), қарқыны, ұзақтығы, иррадиациясы
(қайда тарайды).
