В производстве специализированных и функциональных продуктов питания, биологически активных добавок используются широко спользуются овощные и зерновые жмыхи. Связано это с тем, что данные изделия имеют богатый витаминно-минеральный состав и могут быть использованы, как обогатители.
Применение растительных жмыхов в различных пищевых продуктах приведено ниже.
Исследования проводились в ФГБОУ ВО «Кемеровском государственном университете» научно-образовательном центре научно-исслдовательской лаборатории.
Был определен химический состав свежего морковного жома. Результаты приведены в таблице 1.
В таблице 2 показаны результаты исследования витаминного состава морковного жома в сравнении с химическим составом свеже моркови, данные состава свежей моркови взяты из справочной литературы [10].
Таблица 2 − Витаминный состав морковного жома, свежей моркови
Минеральный состав морковного жома и свежей моркови [10] приведены в таблице 3.
В морковном жоме бы определен аминокислотный состав, данные приведены в таблице 4 в сравнении со свежей морковью [10].
Таблица 3 − Минеральный состав морковного жома, свежей моркови
Таблица 4 − Аминокислотный состав морковного жома, свежей моркови.
Также морковный жом превосходит сырую морковь по содержанию следующих минеральных веществ: кальций, железо, калий, натри, фтор. Содержание заменимых и незаменимых аминокислот в морковном жмыхе также превышает, чем в свежей моркови.
В дальнейшем в ходе проведения экспериментальной работы морковный жом подвергался высушиванию на дегидраторе и измельчаля до порошкообразного состояния.
ҒТАХР: 68.39.15
4. Красная книга Казахстана . – Алма – Ата: Наука, 1981. – 60-73 с.
5.Михайлова Л., Реликтовый бор. Цифры, факты, события./Л. Михайлова, Н. Рублева. – Семипалатиск, 2004. – 75-82 с
Ет өнімділік көрсеткіштерін сараптау нәтижелері, жас қошқарларды саулық қойларына жұптау (әсіресе 7 айлық мерзімдерінде)жақсы нәтиже беретіндіктерін көрсетеді.
Зерттеудің экономикалық тиімділігі етті-майлы қой шаруашында ет сатудан түскен таза пайда көлемі артуы үшін олардың сапаын жақсартып, өнімділігін арттыру қажет. Сондықтан біздердің ізденіс жұмыстарымыздың басты мақсаты, етті-майлы бағытында өсірілетін қойлардың тез жетілу ерекшеліктерін пайдалану және оларды күтіп-бағуға кеткен шығын көлемін азайту арқылы таза табыс көлемін арттырып, шаруашылықтың экономикалық тиімділігін жақсарту болып табылды. Шаруашылықтарда неғұрлым аз шығынмен сапалы ет өндірілсе, онда оның рентабельділік көрсеткіші жоғарылап, экономикалық тиімділігі артатыны сөзсіз.
Тәжірибе жұмыстарындағы әр түрлі мал топтарының экономикалық тиімділік көрсеткіштері 2-кестеде берілген. Тәжірибе топтарнан өндіріліп алынған ет өнімдерінің экономикалық тиімділік көрсеткіштерін сараптай келе (2-кесте) ет өндіруге кеткен шығын барлық топтарда 4700-00 теңге, ал оның көтерме сауда бағасы да I, II, III және ІV топтарда бірдей баға 1200,00 теңге екенін көреміз. Еттің шығымдылығына байланысты әр топтардағы қойлардан түскен орташа таза пайда да әр түрлі – I-ші топта 21340; II-ші топта – 18580; III-ші топта – 21600, ал ІV топта – 21240 теңге болған. Сондықтан І-ші топтағы малдан артық өндірілген ет көлеміне (ІІІ ші топтан 3,7 кг және ІV-ші топтан 4,0 кг) байланысты, 1 қозыны етке өткізуден түскен таза пайда, III-ші топтан 4440 және ІV топтан 4800 теңге көп таза пайда алынған. Топтар арасында ет өндірудің экономикалық тиімділігін салыстыру нәтижесінде, мұнда ең жоғарғы тиімділік көрсеткіші – 454%, I-ші топтағы малдарда.
Кесте 2 – 7 айлық қозылардан ет өндірудің экономикалық тиімділігі
