Жұмыстың мақсаты мен міндеттері: Бұл жұмыстың мақсаты-білім беру процесін жақсарту үшін практикалық ұсыныстарды анықтау мақсатында бастауыш сынып мұғалімдерінің цифрлық ресурстарды пайдалану тиімділігіне талдау жасау. Осы мақсатқа жету үшін келесі міндеттер қойылады:
1. Бастауыш сыныптарда цифрлық ресурстарды пайдаланудың тиімділігін анықтайтын тәжірибелерге әдеби шолулар жасау.
2. Цифрлық ресурстарды пайдаланудың оқушылардың оқуы мен оқу нәтижелеріне әсерін бағалау.
3. Бастауыш сынып білімінде цифрлық ресурстарды пайдалану тиімділігін анықтайтын факторларды анықтау.
4. Бастауыш сынып оұқушыларының цифрлық ресурстарды пайдалануда қалыптасатын қабілет, дағдыларды анықтау.
Педагогтар үшін зерттеудің маңыздылығы: Бастауыш сыныптарда цифрлық ресурстарды пайдалану тиімділігі туралы зерттеу мұғалімдерге, білім беру мекемелерінің әкімшілігіне және ата-аналарға құнды практикалық білім береді. Бұл жұмыстың нәтижелері мен ұсыныстары оқу процесін оңтайландыруға, оны интерактивті және тиімді етуге көмектеседі.
ӘДЕБИЕТТЕРГЕ ШОЛУ
Білім берудегі цифрлық ресурстардың артықшылықтары мен кемшіліктері
Қазіргі қоғамды көбінесе ақпараттық қоғам деп атайды. Ақпараттандыру адам өмірінің көптеген салаларына, соның ішінде білім беру процесіне ұзақ және берік енген.
Ақпараттандыру цифрлық білім беру ресурстарының әртүрлі түрлерін дамытуға түрткі болды. Бұл сала салыстырмалы түрде жас болғандықтан, ғылымда цифрлы білім беру ресурстарының бірыңғай классификациясы әлі жоқ. Сондай-ақ, бұл ішінара қазіргі уақытта жаңа ЦР әзірленіп, енгізіліп жатқандығына байланысты. Мұның бәрі цифрлық білім беру ресурстарын жіктеудің әртүрлі нұсқалары бар екеніне әкелді. Көптеген жіктеулер бар, өйткені зерттеушілер жіктеу факторы ретінде әртүрлі критерийлерді алады.
Осылайша, цифрлық білім беру ресурстарының жіктелуін қарастырған кезде мыналарды ескеру қажет:
а) бұл жіктеу ашық және болашақта толықтырылуы мүмкін;
б) бұл жіктеу нұсқаларының бірі;
в)жіктеу критерийін ескеру қажет.
Біздің ойымызша, цифрлы білім беру ресурстарының ең кең таралған және толық жіктелуін сипаттауға кіріспес бұрын, осы ұғымға түсінік беру қажет: цифрлық білім беру ресурстары бағдарламалық құралдар кешені, техникалық ақпараттық, әдістемелік және нормативтік жоспар материалдары, цифрлық басылымдар, кітапхана каталогтары, аудио -, бейне ,иллюстрациялық цифрлық тасымалдағыштарда, компьютерлерде немесе Интернет-ресурста орналастырылған материалдар.
Цифрлық білім беру ресурстары ұғымының сипаттамасын бере отырып, олар шешуі керек міндеттерге көшейік. Бұл зерттеуде Цифрлық ресурстар есептері ғылыми-теориялық әдебиеттерді талдау негізінде анықталды.
Негізгі міндеттерге мыналар жатады:
сабаққа дайындық процесінде мұғалімге көмек: сапалы бейненің демонстрациялық материалын дайындау, энциклопедиялық және анықтамалық сипаттағы қосымша ақпарат алу, диктанттар, өзіндік жұмыстар, тесттер жасау;
сабақты өткізу процесінде мұғалімге көмектесу: көрнекі және оқу құралын, схемаларды, модельдерді, виртуалды зертханалық жұмыстарды көрсету, әртүрлі оқу тапсырмаларын қажетті режимде, мұғалімге қажет вариацияда қолдану, тесттер өткізу, жеке жұмысты ұйымдастыру, тапсырмаларды күрделілік дәрежесі бойынша орналастыру, оқушылардың шығармашылық жұмысын ұйымдастыру;
оқушыға үй тапсырмасын дайындау және орындау процесінде көмектесу: оқу және танымдық мотивацияны арттыру, оқу материалын берудің жаңа формасы есебінен оқу қызметін жандандыру, өзінің оқу іс-әрекеттерін өзін-өзі бақылау, оқушының өзіндік жұмысын ұйымдастыру, шығармашылық қабілеттерін ашу мүмкіндігі, баяндамалар, эсселер, сөйлеулер үшін ақпарат іздеуді жеңілдету.
Цифрлық білім беру құрылғыларының негізгі сипаттамаларына мыналар жатады:
1. Сабақтағы білім беру процесінің барлық элементтерін біріктіру: оқу ақпаратын алу, сабақтарды құрастыру, алған білімдерін игеруді бақылау.
2. Цифрлық білім беру ресурстары беретін ақпарат адамның ақпаратты қабылдау арналарының көпшілігін: көру, есту, көру-есту, жанасу арқылы қолданатындығына байланысты оқушылардың күрт белсенділенуіне байланысты жүзеге асырылатын интерактивтілік. Сондай-ақ, интерактивтілік жұмыстың жаңа формалары мен әдістерін қолдану арқылы жүзеге асырылады
3. Білім беру деңгейін оқу аудиториясынан тыс арттыру, осылайша бұрын тек оқу аудиториясында орындауға болатын оқу іс-әрекетінің мүмкіндіктерін кеңейту.
Бастауыш сыныптардағы цифрлық ресурстарға әдетте 6-11 жас аралығындағы бастауыш сынып оқушыларымен оқу процесінде пайдалануға арналған білім беру материалдары мен технологияларының кең ауқымы кіреді. Бұл ресурстар әртүрлі болуы мүмкін және келесі элементтерді қамтиды:
1.Интерактивті оқулықтар: интерактивті элементтерді, анимацияларды және мультимедиялық материалдарды қамтуы мүмкін оқулықтардың сандық нұсқалары.
2. Білім беру бағдарламалары мен ойындары: математика, оқу және жазуды қоса алғанда, белгілі бір дағдылар мен білімге үйретуге бағытталған арнайы әзірленген бағдарламалар мен ойындар.
3. Онлайн оқыту платформалары: мұғалімдер мен оқушыларға білім беру ресурстарына, тапсырмаларға және оқу материалдарына қол жеткізуге мүмкіндік беретін Веб-сайттар мен платформалар.
4.Интерактивті тақталар: мұғалімдерге компьютер мен арнайы тақтаны пайдаланып интерактивті сабақтар мен презентациялар жасауға мүмкіндік беретін технологиялық құралдар.
5. Білім беру қосымшалары: бастауыш сынып дағдыларын оқытуға және дамытуға арналған мобильді қосымшалар.
Бастауыш сыныптардағы сандық ресурстардың артықшылықтары: 1.Интерактивті оқыту: цифрлық ресурстар жас оқушылар үшін интерактивті және тартымды сабақтар мен тапсырмаларды жасауға мүмкіндік береді.
2. Оқытуды даралау: көптеген цифрлық платформалар мұғалімдерге оқу материалдарын әр оқушының қажеттіліктеріне сәйкес реттеуге мүмкіндік береді.
3. Ақпаратқа көбірек қол жеткізу: интернет және цифрлық ресурстар арқылы балалар мектептен тыс уақытта да әртүрлі білім беру материалдарына қол жеткізе алады.
4.Технологиялық сауаттылық дағдыларын дамыту: Цифрлық ресурстарды пайдалану балаларға болашақта маңызды болуы мүмкін технологиялармен жұмыс істеу дағдыларын дамытуға көмектеседі.
Бастауыш сыныптардағы сандық ресурстардың кемшіліктері: 1. Мұғалімдерді оқыту қажеттілігі: мұғалімдер қосымша дайындықты қажет ететін цифрлық ресурстарды тиімді пайдалануға дайын болуы керек.
2. Тең емес қол жетімділік: барлық оқушылар мектептен тыс заманауи құрылғылар мен Интернетке қол жеткізе алмайды.
3. Бақылау және қауіпсіздік: Цифрлық ресурстарды пайдалану кезінде балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету және сенімсіз материалдарға қол жеткізуді бақылау маңызды.
Бастауыш сыныптардағы цифрлық ресурстар айтарлықтай артықшылықтар бере алады, бірақ олардың пайдасын барынша арттыру және ықтимал тәуекелдерді азайту үшін мұқият қарауды қажет етеді.