Ббк 84 (5К;аз) б к азыбек Би Келд1бек лы


(EcImob  К-A- Каз дауысты Казыбсктщ  eMipi



Pdf көрінісі
бет224/307
Дата07.02.2022
өлшемі5,8 Mb.
#87851
1   ...   220   221   222   223   224   225   226   227   ...   307
Байланысты:
kazybek

(EcImob 
К-A- Каз дауысты Казыбсктщ 
eMipi 
мен когамдык-саяси кызметшщ Kciioip мэселелер! туралы. // 
Караганды университетшщ хабаршысы. Тарих, философия, кукык 
сериясы, №3 (43) / 2006, 19 б.).
Сонымен, энциклопедия макаласында непзге алынган де- 
ректер кумэщц ойды тугызганга уксайды. 
Ce6e6i 
деректану 
гылымы тарихи зерттеулерд1ц акикаттыгын, оныц объективт!л1г1н 
камтамасыз етуд1ц басты принциптершщ 
6ipi 
рет1нде 
6ip-6ipiMeH
байланысты деректерд1 кешенд1 пайдалануды талап етпей ме? 
Макала авторларыныц 
niKipi 
бултартпас дсрсктсрсп жалац 
сездерге бой алдырган. Казак ел1шц муддсслн коргап, жоцгар 
хандыгына 
enminiicri 
бастап 
oipHcmc 
рет барган Казыбек бид1ц 
дипломатиялык кызмст1 (оныц 1ш1нде, Орта жуз султаны Абылай­
ды туткыннан босатуга арналган жумысы) туралы ауыз эдебиет1шц 
жэне Ресей сырткы саясаты мурагатыныц 122-коры материалы 
камтылган «Казахско-русские отношения в XVI-XVIII вв. Сборник 
документов и материалов. (Изд-во АН Каз ССР. Алма-Ата, 1961.)» 
жинагыныц кунды тарихи деректер1 калай бул энциклопедиядан 
тыс калган?
Абылай султан Калдан Серен туткынынан, улттьщ энцикло- 
педиясында керсетшгендей, 1743 ж. 5 кыркуйекте емес, кектемшц 
аягында, жаз айыныц басында босатылган. Оган накты дэлел -
Орынбор комиссиясыныц бастыгы И. Неплюевтщ Ресей уимет
1
шц 
сенатына 1743 ж. 8-пплдедеп мэл1м хатында былай: - «Орта Жуздщ 
ханы Эбшмэмбеттен еткен маусым айыныц 7-де кыскаша хат ал- 
дым. Оныц хабарлауынша, Абылай султан мен жоцгар билсуцпсщдс
315


тутцында 6ipre болган Жапак та кайтып келштг Абылаймен 6ipre 
келген цалмац enininepi осы куш татуласуда» - деп жазылган. (Ка- 
захско-русские отношения в XVI-XVIII вв. ..., 284 б.).
Казак кемецгершщ OMipimn соцында тагы 6ip жас ап кеткен 
шаруасы Ресеймен 
Kc.iiciM.
0 з ем1р1нде кеп-п корген, ацылга туйген, алые болашацца 
ой салган кемецгер би цазац тагдырыныц Ресейдщ цатысуымен 
шешшетшше кез1 жетп. 1760-шы жылдарга дешн Каз дауысты 
Казыбек цазацтьщ т э у е л а з д т н , ерющцгш цоргап келд1, соныц 
н е п зп ережелерш бекггп. Казак цайта тулесе сол мураны кэдеге 
асыратынына сешп:
Атадан ул туса - цул боламын деп тумайды,
Анадан цыз туса - куц боламын деп тумайды, -
деп тацпацтатып шсжтреге ен п зш Kerri.
XVIII гасырдыц талцысынан аман шыццанымен, цазацтыц 
будан opi е р ю н д т тусалатыны, басына бугау тусет!ш аныц ед1. 
1730 жылдардан бастап Ресеймен арадагы неше 6ip кел1ссезге, ант 
беруге цатыспай ез бойын цашанда таза, сырт устап келген казыбек 
будан былай цалыс цала алмады. Кайткен кунде улп керек болды. 
1ргеден сыгалап емес, тен1п турган Кытай мен Ресейд1ц арасынан 
соцгысын дурыс керд1:
Сарыарца болсын цонысыц,
Цалмац, сартпен жауыцпа,
Болмасын онда жумысыц.
вн е р а з оскен ел едщ,
Eipey саган жау болса,
Паналатуга жарайды,
Мына 
Kopiui 
орысыц.
врыспенен жауласпа,
Есщде болсын бул iciMl —
деп есиет айтатугын да шац келдг Кемецгер би 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   220   221   222   223   224   225   226   227   ...   307




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет