Ббк 84 (5К;аз) б к азыбек Би Келд1бек лы



Pdf көрінісі
бет153/307
Дата07.02.2022
өлшемі5,8 Mb.
#87851
1   ...   149   150   151   152   153   154   155   156   ...   307
Байланысты:
kazybek

EKiHiui 
таган: ЖАРГЫНЬЩ АЛТЫН ЦАЗЫГЫ
§ 1. Отбасы жэне неке
1. 
Туыстьщ есеп езсп атадан бастау алып, карым-катынастыц 
барльщ саласын камтиды. Когамдык жэне кауымдык т1ршЫктщ 
эр Typ.ii туыстьщ угымы колданылады: уру (ру), суйек, урым-бутак 
(уркы). журагат, агайын ел - жамагайын, жет1 ата, ата баласы, 
аталас, топ, тармак. арыс, тебе, тайпа т.б.
Осылардыц 1ппнде кандас туыстьщ жет1 атага дешн ерекше 
сакталды: “жет! атасын бшген ер - жет! журттьщ камын жер”, 
“жет1 атасын бшмеген - жстссгз т.б.
Кандас туыстьщтьщ децгейщ корсету уппн мына угымдар 
колданылады:
1) ата 
-
2) эке 
-
3) бала 
-
4) немере - Же-ri ата
5) шебере -
6) шепшек -
7) немене -
8) туажат
9) жекжат
10) журежат
11) журагат
12) урпак;
Казак 1ппнде “уш журт” угымы колданылады. BipiHinici -
адамныц экса жагынан туысатын ез журты, эйелд1ц терюн журты 
деп аталады. Екшпп - memeci жагынан туысатын нагашы журты. 
YmiHmici - эйел1 немесе куйеу1 жагынан туысатын кайын журты. 
Казак ата намысына канша тартса да “ерд1ц жаксы болмагы 
нагашыдан”, - деп нагашы журтына аса улкен мацыз беред1.
Нагашы-жиен арасы
1. 
Нагашы жиенше “40 серкеш” 6epyi керек. Жиеш нагашысына 
“кырьщ серкеш1мд1 алуга келд1м”, - деп арнайы нагашылап бар- 
ганда, оны кур кайтармай, езшщ калаганын алып кайтады.
233


2. Жиеш кенЫ тускен нэрсесш: жуйрш ат, кыран бурют, берен 
мылтьщ болсын калаган буйымтайын нагашысы колынан бермесе, 
жиеш жолынан алуына хакысы бар.
3. Жиен нагашысынан уш ретке дешн калаганын ала алады 
жэне бундай жиещцк ету уш ретке дешн айыпталмайды.
4. Терюндеген шсшссшс epin келген юшкентай жиендерше 
нагашылары oocipc мал атап, жас телге ен салдыртып, кешн жиеш 
ер жеткенде енип кылып бсрсдк
5. Нагашыларыньщ алдында белелердщ кукысы б1рдей. Ею 
кыздан туган жиендердщ нагашыларына барып, жиещцк етулерше 
тиым жок.
6. Белелер арасында неке карым-катынастарына руксат етшед1
Ата-ана мен бала
1. Эке отбасына тиссЫ мал мен мугпктщ, жер мен судыц, кул 
мен куцшц непзп neci болады.
2. Эйел ез жасауына ©3i иел1к етед1.
3. Epi кайтыс болган кунде, эйел1 буки дуниеге улы балигатка 
жеткенше гана иел1к етед1.
4. Егер epi эйелш елт1рсе, эйелшщ туыстарына кун телеп жэне 
жасауын кайтарады.
5. Егер epi эйелш ашынасымен устап алса, эйелш елт1руге 
хакы бар.
6. Егер эйел1 куйеуш елт1рсе, онда ол ел1м жазасына кесшед1. 
Егер куйеушщ туыскандары кеппрсе, эйел бул жазадан кутыла 
алады.
7. Егер ерлер арасындагы жанжал, тебелес болып жаткан 
жерге эйел 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   149   150   151   152   153   154   155   156   ...   307




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет