5.Ковалентті байланыстың бағытталуы. Валенттік байланыс әдісі.
Химиялық байланыстың табиғаты - химияның ең негізгі мәселелерінің бірі.
1852жылы ағылшын ғалымы Франкланд химияға атомдылық деген түсінік енгізді. Бұл түсінік валенттік деп аталды.
Химияға валенттік туралы ұғымның енуі химияның әрі қарай дамуына үлкен әсерін тигізді.
1861жылы орыстың ұлы ғалымы А.Н.Бутлеров заттардың химиялық құрылыс теориясын ұсынды. Химиялық құрылыс теориясы органикалық химия курсында қарастырылады.Біз бұл теорияның негізгі қағидаларына ғана тоқтала кетсек:
Қай заттың болсын молекуласындағы атомдар бірімен-бірі белгілі ретпен қосылысқан.
Молекуланың құрамындағы атомдар өзді-өзі тікелей, не болмаса басқа атом арқылы қосылысса да біріне-бірі әсер етеді.
Заттың қасиеті молекуладағы атомдардың қосылысу ретіне және олардың біріне-бірінің әсеріне, яғни “ химиялық құрылысына” тәуелді.
Заттың химиялық қасиеттеріне сүйене отырып, оның молекуласының құрылысын анықтауға болады, керісінше, формуласы бойынша оның қасиеттерін болжауға болады.
Химиялық элементтер арасындағы байланысты олардың электрлік қасиеті тұрғысынан қарастырды. Яғни, химиялық элементтердің бір түрінде оң, ал екіншілерінде теріс заряд басым болады. Оң заряды басым элементтерге металдарды, ал теріс заряды бар элементтерге металл еместерді жатқыза отырып, химиялық қосылыстар осылардың арасындағы тартылыстан туындайды деп есептелінді.
Аталған ілім біртүрлі атомдардан тұратын оттегі, сутегі, азот сияқты жай заттар арасындағы байланысты түсіндіре алмады.
