Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары Бейорганикалық қосылыстар
жүктеу/скачать 126,12 Kb. Pdf көрінісі
|
beyorganikaly osylystardy negizgi klastary 746
| Тұздарға ерітінділерінде сутек ионынан басқа оң зарядталған иондар мен гидроксид-
ионынан басқа теріс зарядталған иондар түзетін заттар жатады. Тұздарды қышқыл құрамындағы сутек атомдарының орнын металл басу арқылы түзілген өнім немесе негіздегі гидроксотоптың орнын қышқыл қалдығы басудың өнімі ретінде қарастыруға болады. Толығымен орын басу жүрсе, орта тұздар пайда болады. Қышқылдағы сутегі атомы орны толық басылмаса қышқыл тұздар, ал негіздегі гидроксоптың толық басылмауы жағдайында негіздік тұздар түзіледі. Қышқыл тұздарды негізділігі екі немесе одан да көп қышқылдар береді, ал негіздік тұздар екі және одан да көп гидроксотобы бар негіздерден түзіледі. Мысалы: (кальций сульфаты) – орта тұз (калий гидросульфаты) – қышқыл тұз – (гидроксомагний хлориді) – негіздік тұз. Екі металлмен бір қышқылдан түзілген тұздар қостұздар деп аталады. Бір металл пен екі қышқылдан түзілген тұздар – аралас тұздар. Қос тұздардың мысалы – калий-алюминий сульфаты (алюмокалий ашудасы) . Аралас тұздар мысалы – кальций хлорид – гипохлориті (немесе ). Тұздардың атаулары катион мен анион атауларынан құралады. Оттексіз қышқылдар аниондарының атаулары бинарлық қосылыстар тәрізді беріледі, яғни «ид» жұрнағы жалғанады. Мысалы, – натрий фториді. Ал оттекті қышқыл аниондарының атаулары элементтің тотығу дәрежесінен тәуелді. Жоғары тотығу дәрежесі үшін «ат» жұрнағы қосылады. Мысалы, азот қышқылының тұздары – нитраттар, күкірт қышқылының тұздары – сульфаттар. Ал тотығу дәрежесі төмен болса, онда «ит» жұрнағы жалғанады, мысалы, азотты қышқылдың тұздары нитриттер, күкіртті қышқылдікі – сульфиттер. Қышқыл және негіздік тұздардың атаулары орта тұздар атауының жалпы ережелері бойынша беріледі. Қышқыл тұздың анионына «гидро» сөзі қосылады, ол металмен орны басылмаған сутек атомын көрсетеді, ал саны грекше сан атаулары арқылы беріледі. Мысалы, – натрий гидрофосфаты, – натрий дигидрофосфаты. Негіздік тұздардағы катион атауына «гидроксо» сөзі қосылады, ол орны басылмаған гидроксотопты көрсетеді. Мысалы, – гидроксоалюминий хлориді, – дигидроксоалюминий хлориді. Тарихи қалыптасқан дәстүр бойынша хлор , йод және марганец қышқылдары тұздарының атаулары ерекше беріледі: олар сәйкес перхлораттар, периодтар және перманганаттар деп аталады. Кесте 2.2. Маңызды қышқылдар мен тұздардың атаулары жүктеу/скачать 126,12 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|