Бейорганикалыќ Ќосылыстардыѕ негізгі кластары
Атом ядросының құрылысы. Радиоактивтік. Ядролық реакциялар
жүктеу/скачать 5,26 Mb.
|
химия дәрістер
- Бұл бет үшін навигация:
- Есептер мен жаттығулар. Мысал 1.
| Атом ядросының құрылысы. Радиоактивтік. Ядролық реакциялар
Қайталау сұрақтары. Элемент атомының ядросы қандай бөлшектерден тұрады? Протондар мен нейтрондар қандай бөлшектер? Олардың сандарын қалай анықтайды? Изотоптар, изобарлар, изотондар дегеніміз не? Мысалдар келтіріңіз. Химиялық элемент деген не? Химиялық элементтің басты сипаттамасы неге байланысты? Ядролық реакциялардың химиялық реакциялардан айырмашылығы қандай? Табиғи және жасанды радиоактивті ыдырау деген не? α, β-, β+ ыдыраулар және ядроға электрон қосып алу деген не? Мысалдар келтіріңіз. Атом ядроларының түзілу энергиясы деген не? Масса дефектісі деген не? Тс, Fr, At, Np, Pu т.б. элементтер синтезделіп алынды. Ядролық реакция теңдеулерін жазыңыз. Ядролық энергияны пайдалану проблемасына қалай қарайсыз? Есептер мен жаттығулар. Мысал 1. Элемент изотопының символы а) Бұл қандай элемент? ә) Ядродағы протон және нейтрон сандары қанша? б) атомының электрондық қабаттарындағы электрон саны қанша? Шығарылуы. Берілген элементтің ядро заряды 84 периодтық жүйедегі элементтің реттік нөміріне сәйкес келеді. Элемент №84 – полоний, символы Ро. Ядродағы нейтрондар саны Атомдағы электрондар саны Мысал 2. Белгісіз радиоактивті изотоптың жартылай ыдырау периоды 3 сағатқа тең. Егер изотоптың бастапқы массасы 500 г болса, 24 сағаттан кейін оның қанша массасы қалады? Шығарылуы. Радиоактивті изотоптың сақталу уақытында 24/3=8 жартылай ыдырау периоды өтті. Олай болса 1 тәулік сақтағаннан кейінгі ыдырамаған изотоптың салмағы тең: мұндағы m0 – изотоптың бастапқы массасы; n – жартылай ыдырау периодының саны. Мысал 3. Ядролық реакциялардың теңдеулерін аяқтаңыз: а) ә) Шығарылуы. Реакция теңдеуіне белгісіз элементті қосып жазамыз: Жоғары индекстер үшін: 53+2=1+A, олай болса А=54. төменгі индекстер үшін: 24+1=0+Z, мұндағы Z=25. Түзілген ядро - марганец изотопы. Реакцияның толық теңдеуі: Ядролық реакция теңдеуін қысқартып жазу үшін, алдымен жоғары және төменгі индекстерін қойып атқыланатын реакцияны жазады, одан кейін жақшаның ішінде атқылайтын бөлшекті, оның жанына реакция нәтижесінде түзілетін бөлшекті жазып, жақшаны жауып, сыртына реакциядан түзілетін ядроны индекстермен жазады. Мұндағы ә) Жоғары индекстер үшін: 19+1=A+0; A=20. Төменгі индекстер үшін: 9+1=Z+0; Z=10. Түзілген ядро - неонның изотопы. Ядролық реакцияның толық және қысқаша теңдеуінің жазылуы: және 1. Элемент изотопының символы . Табу керек: а) элементтің атын; ә) ядродағы протон мен нейтрон санын; в) электрондар санын. 2. Белгісіз элементтердің атом ядросында 16 нейтрон, ал электрон қабаттарында 15 электроны бар. Осы элементті атап, символын жазыңыз. 3. Белгісіз элементтің атомдық массасы 228, электрондық қабаттарында 88 электроны бар. Атом ядросындағы протон және нейтрон сандарын тауып, элементті атаңыз. 4. Литий элементі және табиғи изотоптардан тұрады. Литий элементінің салыстырмалы атомдық массасы қандай? 5. Жартылай ыдырау периоды 8,5 сағатқа тең изотопының 25,5 сағат сақтағаннан кейінгі массасын есептеңіз. Изотоптың бастапқы массасы 200 мг. 6. Жартылай ыдырау периоды тең изотопын 2,5 сағат сақтағаннан кейін оның қалған атомдарының пайызын есептеңіз. 7. - радиоактивті изотопының жартылай ыдырау периоды 14,8 сағатқа тең. Ыдырау реакциясының теңдеуін жазып, 24 г изотопының 29,6 сағатта қанша өнім түзілетінін есептеңіз. 8. Радиоактивтік ыдырау реакцияларының теңдеулерін аяқтаңыз: а) ; ә) ; б) ; в) ; г) ; д) ; е) ; ж) ; з) . Қай жағдайларда түзілген атом аналық атомның изобары болады? 9. Мына өзгерістерге радиоактивтік ыдыраудың қай түрлері тән? а) ә) б) в) 10. Ядролық реакциялардың теңдеулерін толықтырып жазыңыз: а) ә) б) в) жүктеу/скачать 5,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|