BestProfi
-тарау. Бағдарламаның құрылымы және мазмұны
жүктеу/скачать 0,74 Mb. Pdf көрінісі
|
r-bilim-zh-ne-ylym-ministrini-603-b-jry-y
- Бұл бет үшін навигация:
- Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары үшін әлеуметтік-саяси білімдер модулінің үлгілік оқу бағдарламасына
| 3-тарау. Бағдарламаның құрылымы және мазмұны
7. Осы бағдарлама пәннің мақсаты мен міндеттерін, тақырыптық жоспарын, оқыту әдістерін, оқу нәтижелерін бағалау критерийлерін, пререквизиттері мен постреквизиттерін шолудан басталады. 8. Пәннің мазмұнын, семинар (практикалық) сабақтарының және білім алушылардың өзіндік жұмыстарының тақырыптарын қамтитын жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары үшін әлеуметтік-саяси білімдер модулінің үлгілік оқу бағдарламасының мазмұны осы бағдарламаға қосымшада келтірілген. 9. Бағдарламаны іске асыру барысында қолданылатын оқыту әдістері мен технологиялары: 1) студентті оқытудың орталық объектісі ретінде қарастыратын оқыту әдісі, ол студенттердің де оқыту үрдісіне рефлексивті көзқарасына негізделген; 2) біліктілікке бағытталған оқыту; 3) әртүрлі форматтағы рөлдік ойындар және оқу пікірталастары; 4) кейс-стади (нақты жағдаяттарды сараптау); 5) жобалар әдісі. 10. Бағдарламаның пререквизиттері мен постреквизиттерін жоғары оқу орнының өзі тағайындайды. Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары үшін әлеуметтік-саяси білімдер модулінің үлгілік оқу бағдарламасына қосымша Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары үшін әлеуметтік-саяси білімдер модулінің үлгілік оқу бағдарламасының мазмұны Әлеуметтану П ә н н і ң м а з м ұ н ы С е м и н а р ( п р а к т и к а л ы қ ) сабақтар тақырыптары Білім алушылардың өзіндік жұмыстарының тақырыптары Сағатта р саны 1-апта: Әлеуметтік әлемді түсінудегі әлеуметтану Әлеумет т а н у ғ а к і р і с п е . Индивид ж ә н е қ о ғ а м . Әлеумет тік орта м е н әлеумет т і к м і н е з - қ ұ л ы қ . Әлеумет т і к қ а р ы м - қатынас тар мен әлеумет т і к институт т а р . Әлеумет т е н у ж ә н е бірегейл і к . Әлеумет т і к шынайы лық пен ақыл-ой. Әлеумет танулық о й л а у . Әлеумет танулық қ и я л . Әлеумет танулық перспек тива. Ә л е у м е т т а н у : ғ ы л ы м ғ а к і р і с п е ж ә н е б а с т ы ұғымдарды тұжырымдау 1. Басты үш әлеуметтанулық бағыт тұрғысынан (құрылымдық, функционализм, қақтығыс теориясы, символдық интеракционизм) қоғамдағы кез келген құбылыс (спорт, кино, отбасы және т.б.) туралы эссе- негіздеме жазыңыз. 2. Қазіргі қоғамды түсінудегі әлеуметтанудың рөлі туралы эссе дайындаңыз. «Әлеуметтанулық қиял» түсінігіне анықтама беріңіз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология). Қазіргі адамға неліктен «әлеуметтанулық қиялды» меңгеру мен әлеуметтанулық перспективаны көре алу маңызды екендігін түсіндіріңіз. 3. Әлеуметтанулық қиялды бағыт ретінде қолдана отырып, қазақстандық және өзге қоғамдардағы баспанасыз адамдардың әлеуметтік жағдайын сипаттаңыз. 4 2-апта: Әлеуметтану теорияларына кіріспе Әлеумет танулық т е о р и я . М а к р о - ж ә н е м и к р о - деңгейл Ә л е у м е т т а н у л ы қ т е о р и я л а р д ы ң д а м у кезеңдерін талдау 1. Әр түрлі әлеуметтанулық мектептердің, ағымдардың, теориялық бағыттардың, негізгі идеяларын кесте түрінде салыстырыңыз, өкілдері мен олардың басты еңбектерін көрсетіңіз (О. Конттың, Г. Спенсердің, Э. Дюркгеймнің Библиографиялық очерктерін қараңыз (Ритцер Дж., Степницки Дж. Әлеуметтану теориясы, Ритцер Дж. Современные социологические теории). 4 е р . Әлеумет т і к тәжіриб е д е г і с е б е п - салдарл ы қ байланы с т а р . Ж е к е мектепт е р м е н бағытта р д ы ң д а м у ы (О. Конт, Э . Дюркгей м , Г . Спенсер ) . Құрылы м д ы қ функцио нализм. Қақтығы с теориял а р ы . Символ д ы қ интерак ционизм . Рөлдік теориял ар. 2. Атақты әлеуметтанушы–теоретиктің (К.Маркс, Э.Дюркгейм, М.Вебер, Г.Зиммель) ойы туралы баяндама жазыңыз. Негізгі жұмыстарын айқындаңыз және әлеуметтанулық теорияларының тұжырымдарын жазыңыз. 3-апта: Әлеуметтанулық зерттеулер Әлеумет танулық з е р т т е у дизайны . Зерттеу мәселес і . Болжам д а р . Айныма л ы л а р . І р і к т е у . Ақпарат т ы ж и н а у әдістері. Сапалы қ ж ә н е с а н д ы қ әдістер. Мәлімет т е р д і талдау. Әлеуметтанулық зерттеуді ұйымдастыру және өткізу 1. Әлеуметтанулық зерттеудің сандық және сапалық әдістерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін салыстырыңыз. Кесте құрыңыз. 2. Әлеуметтанулық зерттеудің негізгі кезеңдерін сипаттап беріңіз. Әлеуметтанулық әдістердің (сұрау, бақылау, эксперимент, контент-талдау, статистикалық мәліметтерді талдау) ерекшеліктерін талдаңыз. 3. Әлеуметтанулық зертеудің бағдарламасын құру. Тақырып таңдау бойынша (дайындау алгоритмі: зерттеу сұрағын, болжамды айқындаңыз, ұғымдарды тұжырымдап беріңіз; іріктеу жиынтығын есептеңіз). 4 4-апта: Әлеуметтік құрылым және қоғамның стратификациясы Қ о ғ а м , т е ң д і к ж ә н е теңсіздік . А ш ы қ ж ә н е ж а б ы қ қ о ғ а м . С т р а т и фикация әр түрлі т о п т а р арасынд а ғ ы қ ұ р ы л ы мданған теңсіздік ретінде. С т р а т и фикация ж ә н е диффер енцация жүйелер і . Әлеумет т і к стратиф и к а ц и я теориял а р ы н а қысқаша шолу (К. М а р к с , М . В е б е р ) . Әлеумет т і к стратиф и к а ц и я формал ары (П. Сорокин ) . Әлеумет т і к мобильд і л і к . Көлдене ң ж ә н е т і к мобильд ілік. Қазіргі қоғамдағы теңдік пен теңсіздікті бағалау 1. Стратификацияны зерттеудің әр түрлі бағыттарын салыстырыңыз, олардың ерекшеліктерін анықтаңыз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология). 2. «Халықаралық деңгейдегі теңсіздік көрсеткіштері» тақырыбы бойынша топтық жоба (3-4 адаммен бірге отырып, топтарға бөліңіз) дайындаңыз, мысал келтіріңіз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология). 4 5-апта: Әлеуметтену және бірегейлік Индивид п е н қ о ғ а м арасынд а ғ ы қ а р ы м - қатынас. Әлеумет т е н у ж ә н е Ө м і р б о й ы ж а л ғ а с а т ы н әлеуметтену: институттар мен үрдістер 1. «Қала мен ауылдағы отбасының әлеуметтік мәртебесінің баланың әлеуметтену үрдісіне әсері» тақырыбында презентация дайындаңыз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология). 2. «Әлеуметтену агенттері» тақырыбын қарастырып, әлеуметтенудің әрбір агентін сипаттаңыз. Сіздің әлеуметтануіңіздегі оның рөлін талдаңыз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология). 4 бірегейл і к теориял а р ы (Т.Парс о н с , Г.Х.Мид) . Әлеумет т е н у кезеңде р і . Б і р і н ш і р е т т і к әлеумет т е н у . Е к і н ш і р е т т і к әлеумет т е н у . Әлеумет т е н у д і ң ересекті к шақтағы к е з е ң і . Гендерл і к әлеумет т е н у . Гендерл ік тәртіп. Бірегейл і к ж ә н е т ұ л ғ а . Әлеумет тік және ж е к е бірегейл і к . Р ө л д е р ж ә н е мәртебе лер. 3. « Жеке адамдар «әлеуметтік тіршілік иелері» ретінде» тақырыбында эссе-баяндама жазыңыз. 6-апта: Отбасы және қазіргі заман О т б а с ы кроссмә д е н и ж ә н е т а р и х и перспек т и в а д а . О т б а с ы типолог и я с ы . Н е к е м е н туысқан д ы қ . О т б а с ы н ы ң әлеумет т і к қызметт е р і . О т б а с ы : т и п о л о г и я с ы , қызметтері, тұжырымдар 1. Отбасындағы гендерлік рөлдерді (іскерлік ойын әдісін қолдана отырып) талқылаңыз. 2. «Отбасы қоғамның кішігірім жүйесі ретінде» тақырыбында презентация дайындау үшін модельді құру (дайындау алгоритмі: отбасыны қоғамның кішігірім жүйесі ретінде қарастырыңыз; негізгі құрылымдық элементтері мен қызметтерін сипаттаңыз; отбасыға әсер ететін сыртқы және ішкі факторларды айқындап беріңіз). 3. Отбасының рөлі мен маңыздылығының адам өмірінің әр түрлі кезеңінде өзгеруін қарастырыңыз және талдаңыз. Отбасыңыздың мүшелері негізінде қарастырыңыз. 4 О т б а с ы н ы ң әлеумет танулық перспек тивалар ы . О т б а с ы н д а ғ ы қ а р ы м - қатынас т а р д ы ң ө з г е р у і . Н е к е м е н отбасын ы ң альтерн а т и в т і формал а р ы . О т б а с ы м е н отбасыл ы қ қ а р ы м - қатынас т а р д ы салысты р м а л ы зерттеу. 7-апта: Девиация, қылмыскерлік және әлеуметтік бақылау Девиаци я м е н әлеумет т і к бақылау . Девиаци я т у р а л ы теориял ы қ бағытта р д ы қысқаша ш о л у (әлеуме ттанулы қ , биологи я л ы қ , психоло г и я л ы қ , экономи к а л ы қ , мәдение ттанулы қ ) . А н о м и я м е н қ о ғ а м . Деликве н т т і л і к ж ә н е Д е в и а н т т ы л ы қ ж ә н е қ ы л м ы с к е р л і к т і ң ә л е у м е т т а н у л ы қ құрылымдары 1. Дж. Ритцердің еңбектерін қолдана отырып, суицидтың негізгі түрлерін айтып беріңіз және талдаңыз. 2. Сараптамалық шолу. Э. Дюркгеймнің «девиация әрбір қоғамның қалыпты құрамдас бөлігі» деген тұжырымына қатысты өз пікіріңізді білдіріңіз. 3 . Г . Т а р д т ы ң е л і к т е у т е о р и я с ы м е н Э д в и н Г . С а з е р л а н д т ы ң дифференциалдық ассоциация теориясының негізгі идеяларын түсіндіріңіз. «Әлеуметтік орта адамның девиантты мінез-құлқының қалыптасуына әсер етеді» деген тұжырыммен келісесіз бе? Әлеуметтанулық сұрау негізінде алынған келесідей қорытындыны дәлелдеңіз немесе жоққа шығарыңыз: «Жоғары сыныпта қатарластар ішімдік пен нашаны қолдануға әсер етеді». (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология және т.б.). 4 қылмыс. 8-апта: Дін, мәдениет және қоғам Д і н : н е г і з г і түсінікте р. Дінді әлеумет танулық т а л д а у . Әлеумет т і к б і р л і к . Дін және әлеумет т і к теңсіздік . Мәдени е т элемент т е р і . Мәдени ет және өркение т : ұғымдар д ы ң м а з м ұ н ы м е н а р а - қатынас ы . Мәдени е т әлеумет т а н у ы . Мәдени көптүрлі л і к . Қ ұ н д ы л ы қ т а р , дәстүрл е р м е н ғұрыпта р . Қоғамды қ сананың жаһанда н у ы , ұ л т т ы қ к о д , менталд ы л ы қ п е н дүниета н ы м : сәйкесті к парамет р л е р і . Ұ л т т ы қ бірегейл і к п е н мәдение Дін феномені: мәдени және ә л е у м е т т а н у л ы қ перспектива 1. Мәдениет элементтерін атаңыз және сипаттаңыз – тіл, құндылықтар, нормалар, дәстүрлер және т.б. 2. Әлеуметтік институт ретінде діннің қызметтерін анықтаңыз. Қоғам мен дін арасында қандай қарама-қайшылықтар туындайтынын айқындаңыз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология). 3. Мәдени конвергенция мен мәдени имперализм идеяларының мазмұнын ашыңыз. (Ритцер Дж., Степницки Дж. Әлеуметтану теориясы, Ритцер Дж. Современные социологические теории). 4 т . Ұ л т т ы қ бірегейл і к т і сақтау. 9-апта: Этнос және ұлт әлеуметтануы Әлеумет т і к - этникал ы қ қауымда стықтар. Этникал ы қ жүйелер . Этнос, х а л ы қ , ұ л т . Этникал ы қ бірегейл і к . Ұ л т т ы қ бірегейл і к . Ұ л т - мемлеке т . Этникал ы қ т о п т а р м е н олардың ө з а р а тіршілік е т у і . Этникал ы қ мүдделе р м е н эникаар а л ы қ қ а р ы м - қатынас. Этникаа р а л ы қ ж ә н е конфесс ияаралы қ к е л і с і м . Қазақста н халқы Ассамбл е я с ы . Қоғамды этноәле уметтан у л ы қ зерттеу. Қ о ғ а м д а ғ ы э т н и к а л ы қ топтар: әлеуметтанулық зерттеулер 1. «Этнос» «халық», «ұлт», «этникалық топ» ұғымдарын салыстырыңыз. 2. Этникалық топтар арасындағы өзара байланысты сипаттаңыз. Презентация дайындаңыз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология). 3. «Қазіргі қазақстандық жастардың құндылықтарын әлеуметтанулық талдау» тақырыбында эссе-талқылау жазыңыз. 4 10-апта: Білім және әлеуметтік теңсіздік Жаһанд ы қ перспек тивадағ ы б і л і м б е р у . Б і л і м б е р у әлеумет т і к институт ретінде. Р е с м и б і л і м б е р у д і ң қызметт е р і . Б і л і м б е р у : әлеумет т і к т а п , ж ы н ы с , этникал ы қ а й ы р м а шылықт ар. Білім б е р у д і ң қ о л ж е т і м д і л і г і , м ә д е н и капитал ж ә н е теңсіздік . Б і л і м б е р у д і ң әлеумет танулық перспек тивалар ы. Білім б е р у м е н б і л і м д і дәріптеу . Ә л е у м е т т а н у л ы қ дискурстағы білім беру 1. Қазақстанда тегін білім беру қолжетімділігінің артықшылықтары мен кемшіліктерін айқындау мақсатында салыстырмалы кестені құрыңыз. Топтық жұмыс (4 адамнан көп емес). 2. Білім адамның мәртебесін айқындайтын басты фактор болу себебін негізді түрде түсіндіріңіз. «Креденциализм» түсінігіне анықтама беріңіз. Негізделген мысалдар келтіріңіз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология). 3. «Білім беру және Қазақстанның үшінші жаңғыруы» эссе-негіздемесін дайындаңыз. 4 11-апта: Масс-медиа, технологиялар және қоғам Әлеумет т і к жүйедегі бұқарал ы қ ақпарат п е н бұқарал ы қ коммуни кацияла р. Масс- м е д и а қызметт е р і . Бұқарал ық сана м е н Цифрлық технологиялар м е н ә л е у м е т т і к ө з а р а әрекет 1. Бұқаралық ақпарат пен бұқаралық коммуникация, қазіргі заманғы ақпараттық технологиялар адамның күнделікті өміріне қалай әсер ететіні туралы эссе жазыңыз. 2. Топтағы коммуникацияның негізгі түрлерін ашып көрсететін схема дайындаңыз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология ). 4 ц и ф р о в и з а ц и я . Бұқарал ы қ коммуни кацияла р ж ә н е әлеумет тік өзара ә р е к е т . Қ а з і р г і заманғы техноло г и я л а р . Техноло г и я л ы қ теңсіздік . М а с с - м е д и а түрлері. Медиал ы қ жаһанда н у . М а с с - м е д и а м е н техноло гиялард ы зертеуді ң теориял ы қ бағытта р ы . Әлеумет т і к қадағал а у м е н бақылау . Киберла ң к е с т і к . Ж е к е мәлімет т е р д і қ о р ғ а у . М а с с - м е д и а н ың жаңа стандар ттардың , мотивац и я н ы ң , стереот иптердің , мінез- қ ұ л ы қ моделіні ң , ө м і р салтыны ң қалыпта с у ы н а әсері. 12-апта: Экономика, жаһандану және еңбек Т а р и х и перспек тивадағ ы экономи к а л ы қ д а м у . Экономи к а л ы қ жүйелер д і компара тивистік т а л д а у . Е ң б е к н а р ы ғ ы м е н жұмысб астылық қ ұ р ы л ы м ы . Экономи к а н ы ң н е г і з г і секторл а р ы . Жаһанд ы қ қоғамда е ң б е к р ө л і н і ң ө з г е р у і . Еңбектің ж а һ а н д ы қ бөлінісі. Қазақста н ж а һ а н д ы қ әлеумет т і к - экономи к а л ы қ жүйеде. Рациона л д ы л ы қ мәдение т і . Прагмат изм мен жоспарл ау. Жаһандық экономика және е ң б е к б ө л і н і с і : әлеуметтанулық талдау 1. Қазіргі заманғы экономикалық жүйелердің – капитализм, социализм, аралас экономика, саяси экономиканың - ерекшеліктерін талдап беріңіз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология). 2. «Қазіргі Қазақстан қоғамының дамуындағы прагматизмнің рөлі» тақырыбында эссе дайындаңыз. 4 13-апта: Денсаулық және медицина Денсаул ық және медицин а н ы з е р т т е у д і ң әлеумет танулық бағыты. Денсаул Физикалық денсаулықтың ә л е у м е т т і к эпидемиологиясы 1. Гендер, әлеуметтік топ, жыныс, этнос, жас секілді денсаулық пен аурудың әлеуметтік сипаттамаларын бағалау маңыздылығын түсіндіріңіз. 2. Дәрігерлер мен медбикелердің әлеуметтік жағдайы мен әлеуметтік мәртебесін талқылаңыз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология). 4 ық және қ о ғ а м ( т а р и х и перспек тивада). Халықар а л ы қ перспек тивадағ ы денсаул ы қ с а қ т а у . Әлеумет т і к м а ң ы з д ы аурулар. Әлеумет т і к шеттелу . Денсаул ы қ сақтауд ы ң экономи к а л ы қ ж ә н е әлеумет т і к аспектіл е р і . Денсаул ы қ с а қ т а у жүйесіні ң қ о л ж е т і м д і л і г і . Ғылыми медицин а . Х а л ы қ т ы ң қартаюы . 14-апта: Халық, урбанизация және қоғамдық қозғалыстар Жаңғыр у ж ә н е урбаниз а ц и я . Әлеумет т і к өзгеріст е р д і ң бастаул а р ы . Х а л ы қ т у р а л ы заманау и з е р т т е у л е р . Миграци Қ о ғ а м д ы қ қ о з ғ а л ы с т а р , н а р а з ы л ы қ ж ә н е адамдардың ойлауы: қазіргі күйі 1. Қоғамдағы урбанизация үрдісі мен миграцияның өзара байланысын айқындаңыз. Мысалдар келтіре отырып, Қазақстанның ерекшелігін көрсетіңіз. 2. Бір мемлекет мысалында демографиялық дамудың ерекшеліктерін ашыңыз. Орын алған демографиялық өзгерістер мен олардың қоғамға әсерін талқылаңыз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология және т.б.). 4 я . Жаһанд ы қ урбаниз а ц и я . Ауылды қ ж е р д е г і ө м і р . Қоғамды қ қозғалы стардың бастаул ары мен түрлері. Қоғамды қ қозғалы с т а р ғ а ә с е р е т е т і н м и к р о - ж ә н е м а к р о - факторл а р . Қоғамды қ қозғалы с т ы ң ө м і р л і к циклы. 15-апта: Әлеуметтік өзгерістер: жаңа әлеуметтанулық пікір-таластар Әлеумет т і к ө з г е р і с . Әлеумет т і к өзгеріст е р д і з е р т т е у д і ң әлеумет танулық перспек тивалар ы . Әлеумет т і к өзгеріст е р д і ң н е г і з г і құрамда с бөліктер і . Гомоген и з а ц и я ж ә н е унифика ция. Ә л е у м е т т і к ә л е м д е г і ө з г е р і с т е р м е н о л а р д ы түсіну: әлеуметтанулық пікір-таластар 1. «Әлемде (соңғы жарты ғасырда) болған қоғамдық қозғалыстар: қоғамға әсер ету түрлері, себеп-салдарлық байланыстар мен қатынастар» тақырыбы бойынша индивидуалдық презентация. 2. «Әлеуметтік өзгеріс» ұғымына анықтама беріңіз. Технологиялар мен әлеуметтік өзгерістердің өзара байланысын зерттеудің әлеуметтанулық бағыттарын салыстырыңыз: құрылымдық функционализм пен қақтығыс теориясы. Жаңа технологиялардың мүмкіндіктері мен шектеуліктерін талқылаңыз (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология және т.б.). 3. Әлеуметтік қозғалыстарды зерттеудің негізгі әлеуметтанулық бағыттарын салыстырыңыз: құрылымдық-функционалдық бағыт, қақтығыс теориясы, символдық интеракционизм (Бринкерхоф Д., Уэйтс Р., Ортега С. Әлеуметтану негіздері, Гидденс Э. Социология және т.б.). 4 Ескерту: 1 академиялық кредит - 30 академиялық сағат |