Тақырып 4 Резистивті датчиктер «Датчиктер және түрлендіргіштер» пәні
қауымд.профессор Тусупбекова А.К.,
проф. Афанасьев Д.А., аға оқыт. Бакиева Ж.К.
Карағанды – 2022
Академик Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды университеті
Физика-техникалық факультет
Радиофизика және электроника кафедрасы
білім беру бағдарламасы: «6В05305-Техникалық физика»
Әдебиеттер тізімі
Фрайден Дж. Современные датчики. Справочник. М.: Техносфера, 2005. - 592 с.
Датчики: Справочное пособие / Под общ. ред. В.М. Шарапова, Е.С. Полищука Москва: Техносфера, 2012. 624 с.
Котюк А.Ф. Датчики в современных измерениях. - М.: Радио и связь, 2006. - 96 с.
Аш Ж и др. Датчики измерительных систем: Пер. с франц. / Под ред. А.С. Обухова. - М.: Мир. - Кн. 1, 1992. - 480 с., Кн. 2, 1992. - 460 с.
Михеев В.П., Просандеев А.В. Датчики и детекторы: Учебное пособие. – М.: МИФИ, 2007. – 172 с.
Котюк А.Ф. Датчики в современных измерениях. – М.: Радио и связь, Горячая линия-Телеком, 2006. – 96 с.
Автоматикада күшті, күш моменті, сызықтық және бұрыштық орын ауыстыру және басқа шамаларды өлшеу үшін электр (актив) кедергі (резистивті) датчиктер кең қолданыс тапты:
Олар механикалық орын ауыстыруды өлшеуге арналған.
Механикалық орын ауыстыру электр тізбекпен басқарылатын контактілердің тұйықталған және ажыратылған күйіне түрлендіріледі (тізбектің электр кедергісінің өзгерісі)
Контактілі датчиктер
а – біржақты әсер ету, б – екіжақты әсер ету, в - көпшекті
Контактілі датчиктер
Контактілі элементтерді қолданылуы:
- жасалатын бұйымның өлшемдерін бақылау (сызықты өлшеулер)
- автоматтық басқару жүйелері
- әр түрлі физикалық шамалардың автоматтық сигнализация жүйелері
Реостатты түрлендіргіштер
Реостатты түрлендіргіш – датчик конструкциясына байланысты қозғалтқышы өлшенетін электр емес шама әсерінен сызықты немесе шеңбер түрінде қозғалатын реостат
Кіріс шама – қозғалтқыш орын ауыстыруы, шығыс шама – кедергінің өзгерісі
Реостат түрлендіргіштің кең таралған формасы: изоляциялық материалдан жасалған сақина тәріздес каркас
параметрлік түрлендіргіш
щетка орын ауыстыруы мен шығыс кедергісі арсындағы функционалдық тәуелділікке әсер етеді
Бақылау сұрақтары: