Білім беру бағдарламасы бойынша білім алушыларға арналған дәрістер жинағы
Заттардың құрлысының негізі. Химиялық байланыстардың типтері және олардың материал мінездемелеріне әсері
жүктеу/скачать 1,42 Mb.
|
369720 2
- Бұл бет үшін навигация:
- 3. Заттардың агрегаттық күйі
| 2. Заттардың құрлысының негізі. Химиялық байланыстардың типтері және олардың материал мінездемелеріне әсері
Әртүрлі химиялық байланысты заттардың электрлік және басқа сипаттарының бір-бірінен айырмасы зор. Заттардың бөлшектерінің мынандай-химиялық байланыстары бар: иондық, атомдық (немесе коваленттік), металлдық және молекулярлық. Иондық байланыстар қарама - қарсы зарядталған иондардың Кулон тартымдары арқылы байланғандар. Бұл байланыстар құрамында қарама – қарсы белгілі иондары бар аноганикалық диэлектриктерде өтеді. Атомдық (коваленттік) байланыстар деп әр атомнан бір бір валенттік-электроннан қосылып шығарылған байланысты айтамыз. Металдық байланыстар деп металдардың оң зарядталған иондарымен атомдардан үзілген бір топ валенттік электрондардың арқасында жүретін байланыстарды айтамыз. «Электрондық газ» металдардың кристалдық құрлысына цементтейтін (қатыратын) әсер көрсетеді де, металдардың электр және өткізгіштіктерін анықтайды. Басқа молекулалардың ішіндегі қарама – қарсы белгіленген зарядтардың электростатикалық тартылуының арқасында байланған байланыстарды молекулалық байланыстар дейміз. Олар Ван-дер-Ваальс күші. Мұндай байланыстар ішкі молекулалар коваленттік байланысқан кейбір заттардың молекулаларының арасында болады. Молекулалардың бір –біріне таратылуы, көрші молекулалардың валенттік электрондарының қозғалысы шарттас болғанда өтуі мүмкін. Бұл заттардың молекулярлық байланыстары әлсіз болғандықтан, олардың құрамы молекулалардың қызу қозғалысында жеңіл бұзылады және балқу температурасытөмен болады. 3. Заттардың агрегаттық күйі Агрегаттық күйі бойынша электротехникалық заттар қатты, сұйық және газ тәріздес болады. Қатты денелердің формасы серпінді, олар бір қалыпты температурада формасы мен мөлшерін сақтайды. Қатты денелер өткізгіштерді, диэлектриктерді, жартылай өткізгіштерді, пьезоэлектриктерді, сегнетоэлектриктерді, магниттік заттарды жасап шығару үшін қолданылады. Сұйық денелер, бір жағынан белгілі көлемі бар, ал екінші жағынан белгілі формасы жоқ. Бірінші жағдайы оларды қатты денелермен, екіншісі – газдарға жақындатады. Сұйықтардың ең маңызды ерекшелігі молекулалар аралығы қатты әрекеттестігінде ( атм.-1судың қысылу коэффиценті). Сондықтан сұйық денелерді қысу өте қиын. Сұйықтардың ішіндегі қысым барлық бағыттарды біркелкі таралады (Паскаль заңы). Ең көп таралған, бөлшектері бір – біріне әсер ететін күйі әлсіз болатын заттарды газдар деп атаймыз. Соның әсерінен, сыртқы қысатын күш болмаған кезде, газдар бос көлемді еркін толтырып, бір тығыздыққа ие болады. Бұл 3 негізгі агрегатты заттардың күйінен басқа сұйық және қатты заттардың арасында өтпелі агрегаттық күйі: балауыз типті заттар, парафиндер, гудрондар және т.б. және сұйықтықпен газдардың арасында: сұйықтың булар болады. жүктеу/скачать 1,42 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|