Қышқылды – қалпына келтіргіш электродтары Бұл электродтар құрамы әртүрлі қышқыл дәрежесіндегі иондары бар ерітіндіге батырылған металдан (көбінесе тілімдерден) тұратын сым немесе тілімше болып келеді, мысалы: Рt/Fe3+, Fe2+; Рt/Sn4+, Sn2+.
Тілім бетінде электрон мен ион арасында ауысу жүреді және тепе–теңдік орнатылады:
Fe2+ – e–Fe3+ Sn2+ –2e–Sn4+ Тілім бұл тепе – теңдікке қатыспайды және ол электрондар тасымалдануының рөлін атқарады. Потенциал өлшемі Нернст теңдеуі бойынша есептелуі мүмкін:
(25)
Бұл теңдеудегі φSn4+,Sn2+ — қышқылды – қалыпқа келтіргіш потенциал;
φ˚Sn4+,Sn2+ — стандартты қышқылды – қалпына келтіргіш потенциал;
n — электрод үрдісіне қатысатын электрондар саны (берілген жүйеде n=2);
сқыш және сқалп —жоғарғы және төменгі қышқылдану дәрежесіндегі ион концентрациясы.
Осы теңдеуден стандартты қышқылды – қалпына келтіргіш потенциал – бұл сқыш=сқалп=1 кезіндегі электрод потенциалы болып табылады.
Стандартты қышқылды – қалпына келтіргіш потенциал өлшемі қышқылдың және қалпына келтіру қасиеттерімен сипатталады, дәлірек:
– φ° жоғары болған сайын, соғұрлым тотығудың жоғарғы дәрежесіндегі иондар күшті қышқылдану болып табылады;
– φ° төмен болған сайын, соғұрлым төменгі дәрежесіндегі иондар күшті қалпына келтіргіш болып табылады.
φ° мәнін салыстыра отыра, мынадай қорытынды жасауға болады: МnО–4 (+1,51) ионы Fе3+ (+0,77) ионына қарағанда күшті қышқыл болып табылады, дәл солай Fе2+ ионына қарағанда Sn2+С өте күшті қалпына келтіргіш болып табылады. φ°өлшемдерін орналастыра отырып, алдын – ала қандай қышқылды – қалыпқа келтіргіш үрдіс өздігінен өте алатынын болжауға болады.
