Қазақ зиялылар тобы:
С. Асфендияров, Т. Жүргенов, С. Сейфуллин, А. Байтұрсынұлы, О. Жандосов, М. Әуезов, Қ. Жұбанов.
1920-30жж. Қазақстан ғылымының қалыптасқан кезеңі.
1920ж. Қазақстанды зерттеу қоғамы құрылды.
Алғашқы ұсыныстар
1912ж. «Айқап» журналында А.Байтұрсыновтың «Жазу тәртібі» деген мақаласы шығады. Қарсы шыққандар «түркі тілдеріне ортақ» жазу үлгісін сақтауды ұсынды.
Әліпбиді өзгерту
Қазақстанда кеңестік мектептер жүйесін құрудағы негізгі қиыншылықтар:
- мектеп үйлерінің жоқтығы;
- арнаулы білімді маман мұғалімдердің жетіспеуі;
- 2-3 ауысыммен оқыту;
- ұлттық тілдегі оқулықтардың жетіспеуі, ескі, революцияға дейінгі оқулықтарды пайдалану;
- көшпелі қазақ ауылдарында мектептер ашу ерекше мәнге ие болды.
Сауатсыздықпен күрес барысында сол мезгілге шейін пайдалануда келген араб графикасын латын графикасымен алмастыру мәселесі қойылды. РКФСР-дің ұлттар ісі жөніндегі халық комиссариаты 1923 жылы араб қарпіне реформа жасау жөніндегі комисия құрды.
Бұл комиссия үш мәселе бойынша жұмыс жасады:
- жазуы жоқ халықтар үшін жазу даярлау;
- өз жазуы бар халықтарды латын қарпіне көшіру;
- түркі жазуын реформалау.
Достарыңызбен бөлісу: |
