Білімнің өзектелуі Контексті тапсырмалар Проблемалық окыту технологиясы
жүктеу/скачать 1,07 Mb.
|
1 2
Байланысты:Карбон кышкылы
- Бұл бет үшін навигация:
- Лимон қышқылы
- Бензой қышқылы
- Бензой қышқылының келесідей изомерлері бар, құрылымдық формуласын жазыңыз
- 3. Проблемалық окыту технологиясы
- 4. Интерактивті оқыту технологиясы арқылы
| Қымыздық қышқылы – екі негізді қаныққан карбон қышқылы. Күшті органикалық қышқылдарға жатады.
Табиғатта ол қымыздық, ревень және кейбір басқа өсімдіктерде бос күйінде және калий және кальций оксалаттары түрінде кездеседі. Лимон қышқылы - табиғи немесе синтетикалық антиоксидант Табиғатта бұл зат өте кең таралған: жидектерде, цитрус жемістерінде, шабақ сабақтарында, әсіресе оның көп бөлігі қытай магнолия жүзімінде және піспеген лимондарда кездеседі. Қышқылдың өзі, сондай-ақ оның тұздары (натрий цитраты, калий цитраты, кальций цитраты) сусындар, құрғақ көпіршікті сусындарды өндіру үшін тамақ өнеркәсібінде хош иістендіргіш, қышқылдықты реттегіш және консервант ретінде кеңінен қолданылады. Бензой қышқылы - ароматты қатардағы ең қарапайым бір негізді карбон қышқылы. Ол бос және байланған күйде брусникалар мен мүкжидектерде кездеседі, антисептикалық қасиеттерге ие, сондықтан брусника пен мүкжидек жаңа піскен күйінде жақсы сақталады. Бензой қышқылы медицинада тері ауруларына сыртқы антисептикалық (микробқа қарсы) және саңырауқұлақтарға қарсы агент ретінде, ал оның натрий тұзы қақырық түсіретін дәрі ретінде қолданылады. Бензой қышқылының келесідей изомерлері бар, құрылымдық формуласын жазыңыз: Құмырсқа қышқылының фенил эфирі Пара-гидроксибензальдегид Орто-гидроксибензальдегид Мета-гидроксибензальдегид 3. Проблемалық окыту технологиясы 1-кезең. Проблеманы қабылдауға дайындық. Мұғалім оқушыларға «Неліктен қышқылдарда алдында «карбон» сөзі тұр? деген сұрақ қояды. Оқушылар «Карбо» - көміртек «көміртегі қышқылдары» деп жауап береді. Бұл кезеңнің артықшылығы: Оқушылардың «Карбон қышқылдары» сөзін тез есте сақтап алуына негізделген және әдісті «Мнемотехника» деп айтсақ та болады. 2-кезең. Проблемалық жағдаят құру: Құрылымдық формулаға салу Мұғалім тақтаға C2H4O2 формуласын жазады. Оқушыларға тапсырма: осы формулаға сәйкес барлық құрылымдарын құрастыру (міндетті түрде бір қос байланыс болу керек) Қарама қайшылықтың туындауы: неге қос байланыс тек оттек пен көміртек арасында тұр? 3- кезең. Проблеманы тұжырымдау Карбон қышқылының формуласы қандай? Екінші және үшінші формулардың аты қандай? Бұл заттардың бір-бірінен қандай айырмашылықтары бар? 4 -кезең. Проблеманы шешу Берілген формулаларының көмірсутектер кластарын, олардың өкілдерін көрсетеді. Осы сұрақтардың барлығы жағдаят шешуге бағытталған және үш қосылыстарының бір-бірінен айырмашылығын жете түсінуге негіз болады. Жауаптар: Карбон қышқылы - CH3COOH сірке қышқылы Екінші қосылыс – HCOOCH3 метил эфирінің құмырсқа қышқылы (метилформиат) Үшінші қосылыс – HOCH2COH гидроксиэтаналь Оқушылар сәйкес көміртек атомдары мен сутек атомдарының санына қарай үш құрылымдық формуласын жаза отырып бір-бірінен айырмашылығын айқындайды 5 -кезең. Шешімнің дұрыстығын дәлелдеу Мұғалім үш қосылыстардың құрылымдық формуласын тақтаға жазып көрсетеді. Осы жерде осы қосылыстардың арасында қандай өзара байланыстары бар. Осы сұраққа мұғалім жауап береді. Бұл үш сірке қышқылы, метил эфирінің құмырсқа қышқылы және гидроксиэтаналь бір-біріне изомерлер болып табылады. Қорытынды: Осы кезеңдердегі тапсырмаларды оқушылар орындай отырып, изомерия деген не екенін түсінеді. Тереңдетілген есептер 1. Қанықпаған элаид қышқылы С17Н33СООН – олеин қышқылының трансизомері. Осы заттың құрылымдық формуласын жаз. Жауабы: Олеин қышқылы – цис-изомер; элаид қышқылы – транс-изомер болып табылады. 2. Олеин қышқылының гидрленуінің теңдеуін жазыңыз. Осы реакцияның өнімін атаңыз. Жауабы: Бұл заттар қатты, сондықтан гидрлеу катализаторсыз, бірақ жоғары қысымда өтеді. 3. Стеарин қышқылының жану теңдеуін жазыңыз. 568 г стеарин қышқылын жағу үшін оттегі мен ауаның (қ.ж.) қандай көлемі қажет болады? Жауабы: Ауадағы оттегінің көлемдік үлесі 21% құрайды. 4. Қатты май қышқылдарының қоспасы - пальмитин және стеарин қышқылдары - стеарин деп аталады (одан стеарин шамдары жасалады). Егер стеариннің құрамында пальмитин және стеарин қышқылдарының массасы бірдей болса, 200 грамм стеарин шамын жағу үшін қандай ауа көлемі (Н.С.) қажет болады? Бұл жағдайда көмірқышқыл газының қандай көлемі (н.а.) және судың массасы түзіледі? 5. Тот дақтарын сірке қышқылы ерітіндісімен кетіруге болады. Тоттың құрамында темір (III) оксиді мен гидроксиді – Fe2O3 және Fe (OH) 3 болатынын ескере отырып, осы жағдайда өтетін реакциялардың молекулалық және иондық теңдеулерін құрастырыңдар. Неліктен мұндай дақтарды сумен кетірмейді? Неліктен олар қышқыл ерітіндісімен өңделген кезде жоғалады? Темір оксиді мен гидроксиді суда ерімейді, ал темір (Fe3+) қышқылының әсерінен ол еритін тұз – темір ацетаты құрамына өтеді. 6. Құмырсқа қышқылының «күміс айна» реакциясына түсетінін қалай түсіндіруге болады? Осы реакцияның теңдеуін жазыңыз. Бұл зат альдегид те және қышқыл да болып табылады. 4. Интерактивті оқыту технологиясы арқылы https://acetyl.ru/o/ff6a1.php жүктеу/скачать 1,07 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2