«биология» кафедрасы
Қолданбалы биология топырақтану негіздері пәнінің мақсаты қандай ?
жүктеу/скачать 1,9 Mb.
|
1. Қолданбалы биология топырақтану негіздері пәнінің мақсаты қандай ?А) Жердің жоғары қопсытылған қабатында өлі табиғатпен тірі организмдердің шекарасында жатқан құнарлы қабат В) топырақ тау жыныстарының әртүрлі жолдармен үгілуі және микрорганизмдердің тіршілік әрекеті С) топырақ ауыл шаруашылық негізгі өндіргіш құралы. Д) Өсімдіктермен жануарлардың және микроорганизмдердің қалдықтарының толық шіруінен түзіледі. Е) Топырақтың микробиологиялық қасиетіне байланысты түзіледі. 2. Топырақты бониттеу дегеніміз не ? А)Топырақ сапалығын анықтау В)Топырақтың сіңіргіштік қасиетін анықтау С)Топырақтың механикалық құрамын анықтау Д)Топырақтың физикалық қасиетін анықтау Е)Топырақтың тазалығын анықтау 3. Топырақтың қарашірігі қалай түзіледі А)Өсімдіктермен жануарлардың және микрорганизмдердің қалдықтарының толық шіруінен түзіледі. В) Топырақтың микробиологиялық қасиетіне байланысты түзіледі. С) аналық тау жынысының минералдық құрамының нәтижесінде түзіледі. Д)табиғи жағдайда топырақ құралу процесінде түзіледі Е)Микроорганизмдердің қалдықтарынан түзіледі 4. Топырақтың механикалық құрамына қарай қалай ажыратылады ? А) Топырақтың бөлшектерінің құрамы мен ірілігіне байланысты В) Топырақтың фазалық құрамына байланысты С) Топырақтың сіңіргіштік қасиетін анықтау Д)Топырақтың химиялық құрамын анықтау Е)Топырақтың физикалық қасиетін анықта 5. Топырақтың сіңіргіштік қасиеті дегеніміз не ? А) Топырақтың фазалық құрамы В) Сапалық, механикалық, жасанды С) Экономикалық, химиялық, жасанды Д) механикалық, химиялық, табиғи Е) физикалық, сапалық, экономикалық 6. Өсімдік дұрыс өніп - өсуі үшін топырақ реакциясы қандай болу керек А) Бейтарап В) Сілтілі С) Орташа Д) Қышқыл Е) Сәл сілтілі 7. Табиғи жағдайда топырақ реакциясының рН қалай құбылады А) 3-9 В) 10-14
С) 8-10 Д) 7-8
Е) 5-6 8. Топырақтың механикалық құрамына қарай классификацияны жасаған кім ? А) Н. Качинский В) В. Докучаев С) И. Тюрин Д) К. Гедройц Е) Мачигин 9. Биологиялық кіші зат айналым дегеніміз не ? А) Өсімдіктерде жүретін түрлі физикалық, биохимиялық процестерге қатысады В) Топырақтың жоғары тамырлы қабатында микроэлементтердің шоғырлануы С) Қопсыған ұнтақталған жыныстарға тірі организмдер қоныстаған уақыты Д) Топырақтың құрылымы, су- ауа режимі, жылулық, меншікті салмақ Е) Топырақтың дамуы мен өсімдіктің өмірінде жылулық қасиеттері 10. Топырақта кездесетін ылғалдың қанша түрі бар ? А) 7 В) 5
С) 4 Д) 10
Е) 8 11. Топырақ эрозиясының неше түрі бар ? А) 2 В) 5
С) 4 Д) 3
Е) 6 12. Топырақ құнарлылығының қандай категориялары бар ? А) Табиғи, жасанды, экономикалық В)Сарпалық, механикалық, жасанды С) Топырақтың фазалық құрамы Д) Экономикалық, химиялық, жасанды Е) механикалық, химиялық, табиғи 13.Топырақтану ғылымының негізін салушы кім ? А) В. Докучаев В) Н. Качинский С) И. Тюрин Д) К. Гедройц Е) Мачигин 14.Топарқ түзуші факторларды атаңыз ? А) тірі организмдер, ауа- райы, тау жынысы, жер бедері, геологиялық жасы, адам В) геологиялық жасы, механикалық құрамы, физикалық қасиеттері С) адам жер бедері, су сіңіргіштік қасиеттері Д) Өсімдік тамырының тыныс алуы Е) Сіңіргіштік қасиеті 15. Топырақ ауасының атқаратын қызметі А) Өсімдік тамырының тыныс алуы В) Сіңіргіштік қасиеті С) Микробиологиялық қасиеті Д) Химиялық құрамы Е) физикалық құрамы 16. Топырақтың структуралық құрамы А) Топырақ пішінінің түрліше болып келуі В) Топырақтың механикалық құрамы С) Топырақтың сіңіргіштік қасиеті Д) Топырақ бонитировкасы Е) Топырақтың микробиологиялық қасиеті 17. Топырақтың физикалық қасиеті А) Топырақтың құрылымы, су-ауа режимі, жылулық, меншікті және көлем салмағы В) топырақтың дамуы мен өсімдіктің өмірінде жылулық қасиеттері С) Топырақтың нығыздылығы Д) Топырақ кеуектерінің көлемі Е) Топырақтың сіңіру қасиеті 18.Топырақтың морфологиялық белгілері А) Топырақтың пайда болу процесінде өзіне тән құрылымының пішінінің түзілуі В) топырақтың дамуы мен өсімдіктің өмірінде жылулық қасиеттері С) Топырақтың тығыздылығы Д) Топырақ кеуектерінің көлемі Е) Топырақтың сіңіру қасиеті 19.Топырақтағы минералдардың пайда болу жағынан қалай бөлінеді ? А) Минералдық, органикалық В) химиялық, минералдық С) Магматикалық, метаморфикалық Д) минералды, магматикалық Е) органикалық, химиялық 20.Топырақтың фазалық құрамы А) Қатты, ылғал, ауа, тірі фазалар В) минералдық, ылғал, ауа С) Тірі, химиялық, физикалық Д) Геграфиялық, жер бедері, ауа Е)топырақтың құнарлылығы 21. Өсімдіктердегі микроэлементтердің атқаратын қызметі А) Өсімдіктерде жүретін түрлі физикалық, биохимиялық процестерге қатысады В) топырақтың дамуы мен өсімдіктің өмірінде жылулық қасиеттері С) Топырақтың тығыздылығы Д) Топырақ кеуектерінің көлемі Е) Топырақтың сіңіру қасиеті 22. Геологиялық үлкен зат айналым дегеніміз не ? А)Жер қойнауындағы және жер бедеріндегі тау жыныстарының өзгеруі мен қозғалуы В) Топырақтың жоғары тамырлы қабатында микроэлементтердің шоғырлануы С) Өсімдіктерде жүретін түрлі физикалық, биохимиялық процестерге қатысады Д) Топырақтың құрылымы, су- ауа режимі, жылулық, меншікті салмақ Е) Топырақтың дамуы мен өсімдіктің өмірінде жылулық қасиеттері 23. Үгілудің неше түрі бар А) Физикалық, химиялық, биологиялық В) Механикалық, морфологиялық, биологиялық С) Физикалық, сіңіру, ауа Д) Морфологиялық, биологиялық, химиялық Е) химиялық механикалық 24. Табиғатта коллоидты бөлшектердің шығатын екі жолы А) Минералдық және органикалық В) Қарашіріндінің түзілуі, тау жыныстарының үгілуі С) Морфологиялық және химиялық қасиеттері Д) тау жыныстарының бұзылуы, органикалық заттардың ыдырауы Е) биологиялық, микробиологиялық қасиеттері 25. Гумустың құрылуының жалпы сызбасын қағазға түсірген ғалым А) П. Костычев В) В. Вильямс С) С. Кравков Д) А. Перусов Е) В. Докучаев 26. Өсімдіктердің топырақтан қоректенуі дегеніміз не ? А) Топырақтан минералдық заттар алады В) Топырақтан крахмал алады С) топырақтан витаминдер алады Д) Көмір қышықыл газын сіңіреді Е) Топырақтан белок алады 27. Өсімдіктердің ауадан қоректенуі дегеніміз не ? А) Көмір қышықыл газын сіңіреді В) Топырақтан крахмал алады С) топырақтан витаминдер алады Д) Топырақтан минералдық заттар алады Е) Топырақтан белок алады 28. Протеидтер дегеніміз не ? А) Құрамды белоктар
С) Жай құрамды белоктар Д) Аралас белоктар Е) Микроэлементтер 29. Протеиндер дегеніміз не А) Амин қышқылдары
30. Белоктар неше топқа бөлінеді А) 5
31. Жасыл тыңайтқыштар дегеніміз не ? А)Көп жылдық не бір жылдық шөптер
32.Гидромелиорация дегеніміз не ? А) Жер суару
Д)Пар
33. Ауыспалы егіс дегеніміз не ? А) Танаптарда ауыл шаруашылық дақылдарымен парды ауыстырып отыру В) Шаруашылық ұйымдастыру шаралары С)Жерді өңдеу Д) Танапты арамшөптерден қорғау Е)Топырақты мәдениелендіру 34. Ауыспалы егсті ауыстырмай еккенде өнім кемуіне қандай жағдайлар себеп болады А) Химиялық, физикалық, биологиялық
35. Таза пар дегеніміз не ? А) Арам шөптерді құрту, топырақты ылғал мен қоректік заттарға молайту
36. Отамалы дақылдардың ауыспалы егістегі маңызы қандай ? А) Көп жылдық шөптер топырақтағы органикалық заттарды көбейтеді
С) Арнаулы ауыспалы егістер Д)Топырақты бүлдіретін эрозияға қарсы күрес Е) Отамалы дақылдар арам шөптермен күрес жүргізеді 37. Көп жылдық шөптердің ауыспалы егіс тегі маңызы қандай ? А) Топырақты бүлдіретін эрозияға қарсы күрес
38. Аралық дақылдар дегеніміз не ? А) Негізгі дақылдардан бос уақытта танапқа егілетін дақылдар
39. Топырақ өңдеу тәсілдерін ата А)Жер жырту, сыдыра жырту, культивациялау, тырмалау
40. Топырақты өңдегенде жүретін техникалық процестерді атаңыз А) топырақты қопсыту, араластыру, аудару тәсілдері
41. Паразиттік арамшөптер дегеніміз не ? А) Басқа мәдени өсімдіктер арқылы қоректеніп, өмір сүретін өсімдіктер В) органикалық заттарды өздері дайындайды және су мен онда минералдық зат жақсы жетілген тамырлары арқылы топырақтан бойына сіңіреді С) Ерте көктемде шығып күзге қарай өзінің вегетациясын аяқтайтын өсімдіктер Д) вегетациялық кезеңі өте қысқа өсімдіктер Е) бірнеше жыл өсетін өсімдіктер 42. паразиттік емес арам шөптер дегеніміз не ? А) органикалық заттарды өздері дайындайды және су мен онда минералдық зат жақсы жетілген тамырлары арқылы топырақтан бойына сіңіреді
С) Ерте көктемде шығып күзге қарай өзінің вегетациясын аяқтайтын өсімдіктер Д) вегетациялық кезеңі өте қысқа өсімдіктер Е) бірнеше жыл өсетін өсімдіктер 43. Паразиттік емес арам шөптердің вегетациясының ұзақтығы қанша топқа бөлінеді А) 3
44. Қоректену жағынан арам шөптер қанша топқа бөлінеді ? А) 3
45. Арам шөптер дегеніміз не ? А) ауыл шаруашылық дақылдарына зиян келтіретін өсмідіктер В) органикалық заттарды өздері дайындайды және су мен онда минералдық зат жақсы жетілген тамырлары арқылы топырақтан бойына сіңіреді С) Ерте көктемде шығып күзге қарай өзінің вегетациясын аяқтайтын өсімдіктер Д) вегетациялық кезеңі өте қысқа өсімдіктер Е) бірнеше жыл өсетін өсімдіктер 46. Себу мөлшері дегеніміз не ? А) 1 га жерге кететін тұқымның санын не салмағы
47. Тұқымды егуге дайындау дегеніміз не ? А) Тазарту және сорттау
48. Ірі тұқымды себу тереңдігі қанша А) 6-7 В) 6-8
Д) 10-15 Е) 7-8 49. Бұршақ тұқымдарды егу тереідігі қанша А) 5-9 В) 6-8
Д) 10-15 Е) 6-7 50. Астықтың толық пісуі неше кезеңнен тұрады ? А) 2
Д) 3
51. Топырақтанудың қалыптасуы қай ғалымның есімімен тығыз байланысты ? А) В.В. Дакучаев В) А. Биғалиев С) Б.Г: Розанов Д) А. Кауричев Е) В.В. Ковда 52. 1995 ж А. Биғалиевтің еңбегі ? А) Қазақстан топырағы және оның экологиясы
С) Топырақ географиясы Д) Топырақ экологиясы
53. 1997 ж жарық көрген еңбегі? А) Жалпы топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы
Д) Топырақ экологиясы Е) Жер қыртысы 54. С – Петербургте өткен геология және минерология мәжілісі қай жылы өтті ? А) 1879 ж
Д) 1989 ж Е) 1856 ж 55. Топырақтың негізгі қасиеті ? А) Құнарлығында В) Топырағында С) Саздылығында Д) Құрамында Е) Тұздылығында 56. Табиғат қорлары неше топқа бөлінеді? А) 2
Д) 5
57. Сарқылатын қорлар неше топқа бөлінеді ? А) 2
С) 5 Д) 20
58. Сарқылмайтын қорларға нелер жатады ? А) Ғарыш, климат В) адам С) өсімдік Д) атмосфера Е) жануар 59. Қалпына келмейтін қорларға жатады? А) мұнай, көмір
Д) өсімдік Е) су 60. Қалпына келетін қорларға жатады ? А) өсімдік, жануарлар
Д) мұнай
61. Жердің топырақ жамылғысы не деп аталады? А) педосфера В) аэротенк С) атмосфера Д) гидросфера Е) литосфера 62. Жер қабаты не деп аталады? А) литосфера В) педосфера С) атмосфера Д) гидросфера Е) аэротен к 63. Ауа қабаты? А) атмосфера
Д) гидросфера Е) литосфера 64. Су қабаты ? А) гидросфера
Д) аэротенк Е) литосфера 65. Ю. Либихтің “Химияны егіншілік пен физиологияда пайдалану” еңбегі жарық көрген жыл ? А) 1840
Д) 1988
66. Орыстың қара топырағы деген еңбектің авторы кім ? А) В. Докучаев В) Ю. Либих С) М. Ломоносов Д) М. Бертолло Е) Ж. Бусенго 67. Топырақтану журналы жарық көреген жыл ? А) 1889
Д) 1832
68. Қазақстандық топырақ зерттеуші ғалым? А) Ө. Оспанов В) В. Дакучаев С) В. Ковда Д) Б. Келлер Е) К. Глинка 69. Қазақстанда топырақтану институты қай жылы ашылды? А) 1945
Д) 1845
70. Тау жыныстарының үгілу неше топқа бөлінеді? А) 3
С) 2 Д) 8
71. Физикалық үгілу деген не? А) Химиялық құрамы өзгермей тек механикалық бөлшектерінің өзгеруі В) Тұздардың немсе басқа да қосылыстардың суда, қышқыл мен сілтіде еруінен С) Тау жыныстарынан қопсыған, ылғал сіңіргіштік, су өткізгіштікқасиеті бар ұнталталған жыныстар Д) Қыналарға және шыршаларға байланыста Е) Жер бедеріне байланысты 72. Химиялық үгілу процесі ? А) Тұздардың немсе басқа да қосылыстардың суда, қышқыл мен сілтіде еруінен
Д) Қыналарға және шыршаларға байланыста Е) Жер бедеріне байланысты 73. Биологиялық үгілудің пайда болуы? А) Тау жыныстарынан қопсыған, ылғал сіңіргіштік, су өткізгіштікқасиеті бар ұнталталған жыныстар В) Тұздардың немсе басқа да қосылыстардың суда, қышқыл мен сілтіде еруінен С) Химиялық құрамы өзгермей тек механикалық бөлшектерінің өзгеруі Д) Қыналарға және шыршаларға байланыста Е) Жер бедеріне байланысты 74. Топырақты түзудің неше факторы бар? А) 6
Д) 9
75. Жер бетінде ең алғаш пайда болған тірі организмдер? А) ультрабактериялар В) жануарлар С) адамдар Д) өсімдік Е) саңырауқұлақтар 76. Ауа райының топырақ түзудегі ролі? А) Ыстық, ылғал, ауа температурасы
Д) Адам
77. Топырақ түзуші тау жынысын не деп атаймыз? А) аналық жыныс В) ылғалдылығы
78. Топырақ түзуге және оның құнарлығын арттыратын бедер? А) жер бедері
Д) жел
79. Геологиялық жас аймақ топырағы? А) жаңа топырақ В) ескі топырақ С) аралық топырақ Д) алғы топырақ Е) жыныстық топырақ 80. Геологиялық ескі аймақ топырағы? А) ескі топырақ
Д) алғы топырақ Е) жыныстық топырақ 81. Топырақтың орта бедері не деп аталады ? А) мезо
Д) эндо
82. Топырақтың аса биік бедері не деп аталады ? А) макро В) микро С) мезо Д) эндо
83. Топырақтың майда бедері не деп аталады? А) микро В) макро С) мезо Д) эндо
84. Жерлерді қайта құнарландыру не деп аталады? А) Рекультивация В) Химиялық
Д) Биологиялық Е) Индикация 85. Тау жыныстарының мол элементтері формасы? А) n 10 – n 10-2
А) n 10 – n 10-2 В) n 10 – n 10 С) n 10-2 – n 10-3 . Д) n 10 – n 10 Е) n 10 – n 10 87. Тау жыныстарының өте аз элементтері формасы? А) n 10-3 – n 10-5 В) n 10 – n 10 С) n 10-2 – n 10-3 Д) n 10 – n 10 Е) n 10 – n 10-2 88. Тау жыныстарының өте аз элементтері? А) Se. Pd. Ag. Te В) Li. Be. N. Y С) Si – 29. Ca – 3.29 Д) F
89. Тау жыныстарының аз элементтері? А) Li. Be. N. Y В) Si – 29. Ca – 3.29 С) Se. Pd. Ag. Te Д) F
90. Тау жыныстарының мол элементтері? А Si – 29. Ca – 3.29 В) Li. Be. N. Y С) Se. Pd. Ag. Te Д) F
91. Топырақтағы оттегі мөлшері? А) 47 -55 % В) 0.15 – 5 % С) 0.023 – 0.1 % Д) 0.1 – 0.5 % Е) 0.2% 92. Топырақтағы фосфор мөлшері? А) 0.1 – 0.5 %
Д) 47 -55 % Е) 0.2% 93. Топырақтағы көміртегі мөлшері? А) 0.023 – 0.1 %
Д) 0.1 – 0.5 % Е) 0.2% 94. Топырақтағы сутегі мөлшері? А) 0.15 – 5 %
Д) 0.1 – 0.5 % Е) 0.2% 95. Топырақ фазалары неше түрге бөлінеді? А) 4
Д) 2
96. Минералдық және органикалық фаза не деп аталады? А) қатты фаза В) сұйық фаза С) газды фаза Д) тірі фаза Е) барлығы 97. Топырақ ерітіндісінің фазасы не деп аталады? А) сұйық фаза
Д) тірі фаза Е) барлығы 98. Топырақ ауасының фазасы не деп аталады? А) газды фаза В) қатты фаза С) сұйық фаза Д) тірі фаза Е) барлығы 99. Топырақтағы тірі организмдер фазасы не деп аталады? А) тірі фаза
Д) сұйық фаза Е) барлығы 100. Топырақтың минералдық құрамы неше топқа бөлінеді? А) 2
Д) 6
101. Гумификацияны ашқан кім? А) Л. Александрова В) И. Тюрин С) В. Докучаев Д) Ө. Оспанов Е) П. Костычев 102. Гумус қышқылдарының көп бөлігін нелер құрайды? А) гумин
Д) қышқылдар Е) иод 103. Топырақтың органо – минералдық құрамы неше топқа бөлінеді? А) 3
Д)5
104. Жалпы топырақтағы ылғалды неше топқа бөлеміз? А) 7
С) 20 Д) 10
105. Қатты күйдегі су? А) мұз, қар В) әр түрлі тереңдікте және су өткізбейтін қабат үстінде жататын су С) өз салмағынан топырақтың жоғары бетінен төменгі қабаттарына жылжуы Д) топырақ қылтүтіктеріндегі судың жылжуы Е) беткі қабат арқылы сіңірілген молекула күйіндегі су 106. Жер асты ыза су? А) әр түрлі тереңдікте және су өткізбейтін қабат үстінде жататын су
Д) топырақ қылтүтіктеріндегі судың жылжуы Е) беткі қабат арқылы сіңірілген молекула күйіндегі су 107. Гравитациялық су? А) өз салмағынан топырақтың жоғары бетінен төменгі қабаттарына жылжуы
Д) топырақ қылтүтіктеріндегі судың жылжуы Е) беткі қабат арқылы сіңірілген молекула күйіндегі су 108. Қылтүтік суы? А) топырақ қылтүтіктеріндегі судың жылжуы
Д) мұз, қар Е) беткі қабат арқылы сіңірілген молекула күйіндегі су 109. Гигроскапиялық су? А) беткі қабат арқылы сіңірілген молекула күйіндегі су
Д) топырақ қылтүтіктеріндегі судың жылжуы Е) мұз, қар 110. Бу күйіндегі су? А) топырақ кеуектерінде кездесетін, судың жоғары температурада булануы
Д) топырақ қылтүтіктеріндегі судың жылжуы Е) беткі қабат арқылы сіңірілген молекула күйіндегі су 111. Химиялық байланысқан су? А) топырақ минералдарының құрамына енген, тығыз байланысқан су
Д) топырақ қылтүтіктеріндегі судың жылжуы Е) беткі қабат арқылы сіңірілген молекула күйіндегі су 112. Топырақ суын абсолютті таза су деп санайсыз ба? А) таза емес В) таза
Д) тұщы Е) ащы 113. Топырақтың кеуекті, қопсыған бөлігінде не болады? А) ауа
С) жылу
Д) саз Е) сор 114. Топырақтың механикалық құрамы? А) көлемі жөнінен әртүрлі түйіршік бөлшектерден тұрады
Д) топырақ қылтүтіктеріндегі судың жылжуы Е) беткі қабат арқылы сіңірілген молекула күйіндегі су 115. Топырақтың механикалық құрамын анықтаған ғалым? А) Н. Качинский
Д) С. Виноградский Е) Е. Дошманов 116. Ауыспалы егістерді бағытына қарай неше топқа бөлеміз? А) 3
Д) 8
117. Топырақтың құрылымын, құрамы, қасиеттерін зерттейтін ғылым А) Топырақтану В) Ботаника С) География Д) Зоология Е) Астрономия 118. Топырақтану ғылымынның қалыптасуына үлес қосқан орыс ғалымы А) В.В. Дакучаев В) Ж.Б Ламарк С)Ю.Либих Д) Ж. Бусенго Е) К.С. Веселовский 119 Топырақтану ғылымының Қазақстанда дамуына үлес қосқан ғалымдар А) Аталғандардың барлығы В) А.И. Безсонов С)Ж.У.Ақанов Д)В.М:Боровский Е) Ө.О.Оспанов 120 Жер бетіндегі қатайған тау жыныстары табиғат күштерінің әсерімен бірте-бірте бұзылып қобсыған жыныстарға айналуы А) үгілу В)химиялық үгілу С)физикалық үгілу Д)биологиялық үгілу Е)биологиялық құбылыс 121 Тау жыныстарының химиялық құрамы өзгермей, тек әртүрлі механикалық бөлшектерге бөлінуі А) физикалық үгілу В)химиялық үгілу С) биологиялық үгілу Д) үгілу Е)биологиялық құбылыс 122 Тау жыныстары құрамындағы әр түрлі тұздардың немесе басқа қосылыстардың суда, қышқылмен сілтіде еруімен және ауадағы оттегімен тотығуыннан пайда болған А) химиялық үгілу В) физикалық үгілу С) биологиялық үгілу Д) биологиялық құбылыс Е) үгілу 123. Қатты тау жыныстарыннан қопсыған ылғал сіңіргіштік, су өткізгіштік қасиеті бар ұнтақталған жыныстар пайда болуы А) биологиялық үгілу В) химиялық үгілу С) биологиялық құбылыс Д) физикалық үгілу Е) үгілу 124.Топырақ түзілу құбылысы А) Биологиялық құбылыс В) Биологиялық үгілу С) физикалық үгілу Д) химиялық үгілу Е)үгілу
125. Тау жыныстарының температураның әсерінен үгілуі А) физикалық үгілу В)биологиялық үгілу С)биологиялық құбылыс Д) химиялық үгілу Е) үгілу 126. Тау жыныстарының жауын-шашының әсерінен үгілу А) физикалық үгілу В) биологиялы үгілу С) биологиялық құбылыс Д) химиялық үгілу Е)үгілу
127. Тау жыныстары құрамындағы әр түрлі тұздардың немесе басқа қосылыстардың қышқылдарда еруінен пайда болатын құбылыс А. Химиялық үгілу В) биологиялық үгілу С) биологиалық құбылыс Д. үгілу Е)физикалық үгілу 128. Тау жыныстарының құрамындағы әр түрлі тұздардың немесе басқа қосылыстардың сілтілерде еруінен пайда болатын құбылыс А) химиялық үгілу. В)биологиялық үгілу С)биологиялық құбылыс Д)физикалық үгілу Е) үгілу 129 . Тау жыныстарының күшті желдің әсерінен үгілуі А) физикалық үгілу В)биологиялық үгілу С)биологиялық құбылыс Д) химиялық үгілу Е) үгілу 130. Тау жыныстарының тасқын сулардың әсерінен үгілу А) физикалық үгілу В) биологиялы үгілу С) биологиялық құбылыс Д) химиялық үгілу Е)үгілу 131. Топырақ түзуші тау жынысы А) аналық жыныс В)мелирациялау С) топырақ құнарлығын арттыру Д) аналық тау жынысы Е)ауа құрамы мен ылға 132. Топырақ түзупроцецтеріне адам қоғамның тигізетін әсері А) мелирациялау В) аналық жыныс С) топырақ құнарлығын арттыру Д) аналық тау жынысы Е)ауа құрамы мен ылғалы
А) топырақ құнарлығын арттыру В) мелирациялау С) аналық жыныс Д) аналық тау жынысы Е)ауа құрамы мен ылғалы 134. Топырақ түзуші материалдық негіздерге не жатады А) аналық тау жынысы В)мелирациялау С) топырақ құнарлығын арттыру Д) аналық жыныс Е)ауа құрамы мен ылғалы 135. . Топырақ түзуші материалдық негіздерге не жатады А) ауа құрамы мен ылғалы .) В)мелирациялау С) топырақ құнарлығын арттыру Д) аналық тау жынысы Е) аналық жыныс 136. . Топырақ түзуші материалдық негіздерге не жатады А) аналық тау жынысы . В)мелирациялау С) топырақ құнарлығын арттыру Д) аналық жыныс Е)ауа құрамы мен ылғалы 137. . Топырақ түзуші материалдық негіздерге не жатады А) ауа құрамы мен ылғалы В)мелирациялау С) топырақ құнарлығын арттыру Д) аналық тау жынысы Е)Аналық жыныс 138.. Топырақ түзуші материалдық негіздерге не жатады А) жоғарғы және төменгі сатылы организмдер В)мелирациялау С) топырақ құнарлығын арттыру Д) аналық тау жынысы Е)ауа құрамы мен ылғалы 139.Жер қабатындағы элементтердің орташа құрамын алғаш есептеген ғалым А) Ф.У.Кларк В) В,В,Дакучаев С) Ж.Б. Ламарк Д) Ю,Либих Е) Ж Бусенго 140. Тау жыныстарындағы химиялық элеметтердің Кларк үлестеріне байланысты неше топқа бөлді А)3
В)2 С)6
Д)5 Е)4
141. Тау жыныстарындағы мол элеметтер А) O. Si. Al В) Be.N.B С)Se,Pd .Ad. Д) Zn .Cu .Ni Е) As.Bz.Mo 142 Тау жыныстарындағы мол элеметтер А)Fe. Ca. Na В) Be.N.B С)Se,Pd .Ad. Д) Zn .Cu .Ni Е) As.Bz.Mo 143 Тау жыныстарындағы мол элеметтер А) K. Mg .Ti В) Be.N.B С)Se,Pd .Ad. Д) Zn .Cu .Ni Е) As.Bz.Mo 144 Тау жыныстарындағы мол элеметтер А) H Mn P В) Be.N.B С)Se,Pd .Ad. Д) Zn .Cu .Ni Е) As.Bz.Mo 145 Тау жыныстарындағы мол элеметтер А)F .S Sr В) Be.N.B С)Se,Pd .Ad. Д) Zn .Cu .Ni Е) As.Bz.Mo 146 Тау жыныстарындағы мол элеметтер А) C. Ci .Z r В) Be.N.B С)Se,Pd .Ad. Д) Zn .Cu .Ni Е) As.Bz.Mo 147 Тау жыныстарындағы аз элеметтер А) ) Be.B N В Ag Fe Mg С)Se,Pd .Ad. Д) Zn .Cu .Ni Е) As.Bz.Mo 148 Тау жыныстарындағы аз элеметтер А) Se Cr Ni . В) Be.B N С)Se,Pd .Ad. Д) Zn .Cu .Ni Е) As.Bz.Mo 149 Тау жыныстарындағы аз элеметтер А) Mo W V В) Be.B N С)Se,Pd .Ad. Д) Zn .Cu .Ni Е) As.Bz.Mo 150 Тау жыныстарындағы аз элеметтер А) As.Bz .Zn В) Be.B N С)Se,Pd .Ad. Д) Zn ..Ni Е) Ag
151 Тау жыныстарындағы аз элеметтер А) Cu Mo N В) Be.B N С)Se,Pd .Ad. Д) Zn .Cu .Ni Е) As.Bz .Zn 152 Тау жыныстарындағы аз элеметтер А) Ca Sn B В) Be.B N С)Se,Pd .Ad. Д) Zn .Cu .Ni Е) As.Bz .Zn 153 Топырақтың фазалық құрамы А)қатты фаза В)сұйық фаза С) газды фаза Д) тірі фаза Е) барлығы 154 Топырақтың қатты фазасына жататындар А) Минералды және органикалық бөлік В) Органикалық бөлік С) Гумус бөлік Е) барлығы 156, Топырақтың қатты фазасының негізін не құрайды А) Минералды бөлік В) Органикалық бөлік С) Гумус бөлік Д) Топырақ ерітіндісі Е) барлығы 157 Топырақтың сұйық фазасы А) Топырақ ылғалы В) Органикалық бөлік С) Гумус бөлік Д) Топырақ ерітіндісі Е) барлығы 158 Топырақтың сұйық фазасы А) Топырақ ерітіндісі В) Органикалық бөлік С) Гумус бөлік Д) Топырақ ылғалы Е)барлығы 159 Топырақ газды фаза А) Бас кеуектегі ауа В) Органикалық бөлік С) Гумус бөлік Д) Топырақ ерітіндісі Е)барлығы 160 Топырақтың тірі фазасы А) Тірі организмдер В) бактериялар С) саңырауқұлақтар Д) төменгі сатыдағ өсімдіктер Е) барлығы 161 Химиялық құрамы жағынан тау жыныстарындағы алғашқы минералдар А) Силикаттар . В) Дала сипаттары С)Слюдалар Д) Кварц (Si O2) Е) Гепатит Fe 2O3 162 Химиялық құрамы жағынан тау жыныстарындағы алғашқы минералдар А) Дала сипаттары В) Силикаттар С)Слюдалар Д) Кварц (Si O2) Е) Гепатит Fe 2O3 163 Химиялық құрамы жағынан тау жыныстарындағы алғашқы минералдар А) Слюдалар В) Дала сипаттары С) Силикаттар Д) Кварц (Si O2) Е) Гепатит Fe 2O3 164 Химиялық құрамы жағынан тау жыныстарындағы алғашқы минералдар А) Кварц (Si O2) В) Дала сипаттары С)Слюдалар Д) Силикаттар Е) Гепатит Fe 2O3 165 Химиялық құрамы жағынан тау жыныстарындағы алғашқы минералдар А) Гепатит Fe 2O3 В) Дала сипаттары С)Слюдалар Д) Кварц (Si O2) Е) Силикаттар 166 Химиялық құрамы жағынан тау жыныстарындағы алғашқы минералдар А) Магнетит Fe3 O4 В) Дала сипаттары С)Слюдалар Д) Кварц (Si O2) Е) Гепатит Fe 2O3 167Химиялық құрамы жағынан тау жыныстарындағы алғашқы минералдар А) Рутил Ti O2. В) Дала сипаттары С)Слюдалар Д) Кварц (Si O2) Е) Гепатит Fe 2O3 168 Дала сипатына не жатады А) Альбит (Na (Al Si 3O8)) В) Анартит Ca ( Al2 Si2 O8) С) Микрокилин K(Al Si3 O8) Д) Мускабит K( Al Si3 O10)-(OH)2 Е)Биотит
169 Дала сипатына не жатады А) Анартит Ca ( Al2 Si2 O8) В) Альбит (Na (Al Si 3O8)) С) Микрокилин K(Al Si3 O8) Д) Мускабит K( Al Si3 O10)-(OH)2 Е)Биотит
170 Дала сипатына не жатады А) Микрокилин K(Al Si3 O8) В) Анартит Ca ( Al2 Si2 O8) С) Альбит (Na (Al Si 3O8)) Д) Мускабит K( Al Si3 O10)-(OH)2 Е)Биотит
171 Слюдаларға не жатады А) Мускабит K( Al Si3 O10)-(OH)2 В) Анартит Ca ( Al2 Si2 O8) С) Микрокилин K(Al Si3 O8) Д) Альбит (Na (Al Si 3O8)) Е)Биотит
172 Дала сипатына не жатады А) Биотит. В) Анартит Ca ( Al2 Si2 O8) С) Микрокилин K(Al Si3 O8) Д) Мускабит K( Al Si3 O10)-(OH)2 Е) Альбит (Na (Al Si 3O8)) 173 Сликаттарға нелер жатады А) Пироксиндер . В) Амфиболдар С) Слюдалар Д) Дала сипаты Е) Биотит 174 Сликаттарға нелер жатады А) Амфиболдар В) Пироксиндер С) Слюдалар Д) Дала сипаты Е) Биотит 175 Сликаттарға нелер жатады А) ) Слюдалар В) Амфиболдар С Пироксиндер Д) Дала сипаты Е) Биотит 176 Сликаттарға нелер жатады А) Дала сипаты В) Амфиболдар С) Слюдалар Д) Пироксиндер Е) Биотит 177 Екінші минералдардың тұрақтылығы және оған жататындар А) Гипс, галит, мирабилит В) су С) топырақ Д) Өсімдіктер қалдықтары Е) Жәндіктер , микроптар қалдықтары 178 Екінші минералдардың тұрақтылығы және оған жататындар А) Кальцит, ароганий, долонит В) Топырақ С) Су
Д) Өсімдіктер қалдықтары Е) Жәндіктер , микроптар қалдықтары 179 Екінші минералдардың тұрақтылығы және оған жататындар А) Хлорит, нонтронит В) Су С) Минералды заттар Д) Өсімдіктер қалдықтары Е) Жәндіктер , микроптар қалдықтары 180 Топырақтағы органикалық заттардың негізгі көздері А) Өсімдіктер қалдықтары . В) Кальцит, ароганий, долонит С) Хлорит, нонтронит Д) Гипс, галит, мирабилит Е) топырақ 181 Топырақтағы оргникалық заттардың негізгі көздері А) Жәндіктер , микроптар қалдықтары . В) Кальцит, ароганий, долонит С) Хлорит, нонтронит Д) су Е) Гипс, галит, мирабилит 182 Минералдану мен гуминдену процесстері қалай жүреді А) Микроорганизмдер . В) Кальцит, ароганий, долонит С) Хлорит, нонтронит Д) Өсімдіктер қалдықтары Е) Жәндіктер , микроптар қалдықтары 183 Гумустың құрылуының жалпы сызбасын қағазға түсірген ғалым А) В Вильямс В)М Ламаносов С) П Костычев Д) С Кравков Е) А Трусов 184 ТМД елдерінің топырақтарындағы органикалық заттарды толық зерттеудегі , топрақтағы гумустың мөлшерін анықтауда ерекше үлес қосқан ғалым А) И Тюрин В) М Комонова С) Л Александрова Д) Д Орлов Е)М Ламаносов 185 И В Триннің зерттеулерін жалғастырып, гумус заттары – ароматтық құрылымдардың жеке молекулалары ферменттердің қатысуымен өтетін , конденсация арқылы түзілген заттар екенін анықтаған ғалым А) М Комонова В) И Тюрин С) Л Александрова Д) Д Орлов Е)М Ламаносов 186 Гумификация құбылысын зерттеген белгілі ғалым А) Л Александрова В) М Комонова С) И Тюрин Д) Д Орлов Е)М Ламаносов 187 Гумификация ланудың тереңдігі деген ұғым енгізіп, өрнегін құрған ғалым А) Д Орлов В) М Комонова С) Л Александрова Д) И Тюрин Е)М Ламаносов 188 Л Н Александырова топырақтағы органикалық қалдықтардың гумификациялаудың қандай типтерін көрсетті А) фульватты, гуматты, фульватты-гуматты В)химиялық байланысқан су С) бу күйіндеггі су Д)гигроскопиялық су Е) қылтүтік су 189 Топырақ кеуектеріндекездесетін су ждың жоғарғы температурада булануынан пайда болған су А) Бу күйіндегі су В)фульватты, гуматты С)химиялық байланысқан су Д) гигроскопиялық су Е) қылтүтік су 190.Топырақтың беткі қабаты арқылы сіңірілген молекула күйінде болады А) гигроскопиялық су В)фульватты, гуматты С)химиялық байланысқан су Д) Бу күйіндегі с Е) қылтүтік су 191 Топырақ қылтүтіктеріндегі су, ол жоғарғы және төменгі жылжи отырып өсімдіктер бойына оңай сіңеді А) қылтүтік су . В) фульватты, гуматты С)химиялық байланысқан су Д) гигроскопиялық су Е) Бу күйіндегі су 192 Өз салмағын топырақтың жоғарғы бетінен төменгі қабаттарына жылжиды А) гравитациялық су В)фульватты, гуматты С)химиялық байланысқан су Д) гигроскопиялық су Е) қылтүтік су 193 Қар ,мұз қандай су күйіне жатады А) қатты күйіндегі су В)фульватты, гуматты С)химиялық байланысқан су Д) гигроскопиялық су Е) қылтүтік су 194 Топырақ түзуші тау жыныстарының әр түрлі тереңдіктерінде әдетте су өткізбейтін қабат үстіне жиналады А) жер асты ыза суы . В)фульватты, гуматты С)химиялық байланысқан су Д) гигроскопиялық су Е) қылтүтік су 195 Топырақта кездесетін тірі организмдер А) барлығы В) саңырауқұлақтар С) балдырлар Д) актиномециттер Е) бактериялар 196 Топырақтың көлем жөнінен әр түрлі түйіршік бөлшектерден тұратын бөлігін қалай атайды А)Топырақ механикалық құрамы В) Тастар С) Ірі құм Д) орташа құм Е)ұсақ құм 197 Топырақ механикалық құрамына байланысты топтастырған ғалым А)Н А Качинский В) Н М Сибирцев С) П С Коссович Д) В В Дакучаев Е) К Д Глинка 198 Топырақ құрамындағы түйіршіктердің диаметрі 3мм-ден ірілері А) Тастар В) Топырақ механикалық құрамы С) Ірі құм Д) орташа құм Е)ұсақ құм 199 Топырақ құрамындағы түйіршіктердің диаметрі 3мм-ге дейінгілер А) ) Ірі құм В) Тастар С Топырақ механикалық құрамы Д) орташа құм Е)ұсақ құм 200 Топырақ құрамындағы түйіршіктердің диаметрі 0,25мм ден 1ммге дейінгілер А) орташа құм В) Тастар С) Ірі құм і Д) Топырақ механикалық құрамы Е)ұсақ құм 201 Топырақ құрамындағы түйіршіктердің диаметрі 0,5мм ден 0,25ммге дейінгілер А) ұсақ құм В) Тастар С) Ірі құм і Д) орташа құм Е) Топырақ механикалық құрамы 202 Топырақ құрамындағы түйіршіктердің диаметрі 0,01мм ден0,05ммге дейінгілер А) ірі шаң В) Тастар С) Ірі құм і Д) Топырақ механикалық құрамы Е)ұсақ құм 203 Топырақ құрамындағы түйіршіктердің диаметрі 0,001мм ден 0,005ммге дейінгілер А)ұсақ шаң В) Тастар С) Ірі құм і Д) орташа құм Е)ұсақ құм 204 Топырақ құрамындағы түйіршіктердің диаметрі 0,001мм ден кішілері А)Тозаң
В) Тастар С) Ірі құм і Д) орташа құм Е)ұсақ құм 205 Топырақ құрамындағы түйіршіктердің диаметрі 0,0001мм ден кішілері А) каллоидтар В) Тастар С) Ірі құм і Д) орташа құм Е)ұсақ құм 206 Топырақ түйірі 0,01мм ден ұсақ бөлшектер (балшық ) 80%тен көп болса, топырақтың механикалық құрамы А)Ауыр балшық В) орташа және жеңіл балшық С) Ауыр саздақ Д)орташа саздақ Е) Жеңіл саздақ 207 Топырақ түйірі 0,01мм ден ұсақ бөлшектер (балшық ) 80-60% болса, топырақтың механикалық құрамы А)Ауыр балшық В) орташа және жеңіл балшық С) Ауыр саздақ Д)орташа саздақ Е) Жеңіл саздақ 208 Топырақ түйірі 0,01мм ден ұсақ бөлшектер (балшық ) 60-45% болса ,топырақтың механикалық құрамы А) ) Ауыр саздақ . В) орташа және жеңіл балшық С Ауыр балшық Д)орташа саздақ Е) Жеңіл саздақ 209 Топырақ түйірі 0,01мм ден ұсақ бөлшектер (балшық ) 45-30% болса ,топырақтың механикалық құрамы А) орташа саздақ . В) орташа және жеңіл балшық С) Ауыр саздақ Д) Ауыр балшық Е) Жеңіл саздақ 210 Топырақ түйірі 0,01мм ден ұсақ бөлшектер (балшық ) 30-20% болса, топырақтың механикалық құрамы А) Жеңіл саздақ В) орташа және жеңіл балшық С) Ауыр саздақ Д)орташа саздақ Е) Ауыр балшық 211 Топырақ түйірі 0,01мм ден ұсақ бөлшектер (балшық ) 20-10% болса топырақтың механикалық құрамы А) Құмдақ В) Ауыр балшық С) Ауыр саздақ Д)орташа саздақ Е) Жеңіл саздақ 212 Топырақ түйірі 0,01мм ден ұсақ бөлшектер (балшық ) 10-5 % болса ,топырақтың механикалық құрамы А)Байланысты құм В) орташа және жеңіл балшық С) Ауыр саздақ Д)орташа саздақ Е) Жеңіл саздақ 213 Топырақ түйірі 0,01мм ден ұсақ бөлшектер (балшық ) 5%тен ттөмен болса, топырақтың механикалық құрамы А)Борпылдақ құм В) орташа және жеңіл балшық С) Ауыр саздақ Д)орташа саздақ Е) Жеңіл саздақ 214 Топырақтың қазылғандағы тік қабаттары қалай аталады А) Топырақ профилі . В)Топырақтың түсі С) Гумус заттары Д) Темір және марганец тотықтары Е) темірдің шала тотығы 215 Топырақтың морфолгиялық көріністерінің ішінде ең негізгі белгі А) Топырақтың түсі . В) Топырақ профилі С) Гумус заттары Д) Темір және марганец тотықтары Е) темірдің шала тотығы 216 Топыраққа қара немесе қоңыр түс беретіндер А) Гумус заттары В)Топырақтың түсі С) Топырақ профилі Д) Темір және марганец тотықтары Е) темірдің шала тотығы 217 Топыраққа сары, қызыл, сия түс беретіндер А) Темір және марганец тотықтары В)Топырақтың түсі С) Гумус заттары Д) Топырақ профилі Е) темірдің шала тотығы 218 Топырақтың көкшіл ,сия, сұр түс беретіндер А) темірдің шала тотығы В)Топырақтың түсі С) Гумус заттары Д) Темір және марганец тотықтары Е) Топырақ профилі 219 Топыраққа ақ түс беретіндер А) Әк , кремний қосылыстары В)Топырақтың түсі С) Гумус заттары Д) Темір және марганец тотықтары Е) темірдің шала тотығы 220 Топыраққа келіп түсетін ылғалдар А)аталғандардың барлығы В) Еріген қар суы С) Будан түсетін ылғал Д) Жер асты суынан көтерілетін ылғалдар Е) Ауа ылғаылдары 221 Топырақтан шығын болатын ылғалдар А) Аталғандардың барлығы В)Өсімдіктер арқылы буланатын ылғалдар С) Өсімдіктердің жапырақтарымен бұтақтарында қалатын ылғалдар Д) Топыраққа сіңбей ағатын ылғалдар Е)Булану
222 Топырақ ішіндегі ертінділернің кейбір қосылыстарды майда ұнтақталған минералды және органикалық қосылыстарды және ірі заттарды өзіне сіңіріп қалуды- А) Топырақтың сіңіру қасиеті В) Топыраққа сіңбей ағатын ылғалдар С)Өсімдіктер арқылы буланатын ылғалдар С) Өсімдіктердің жапырақтарымен бұтақтарында қалатын ылғалдар Д) Аталғандардың барлығы Е)Булану 223 Сумен немесе желмен бірге келген әр түрлі заттардың топырақ кеуектерінде ұсталынуы А)Топырақтың механикалық сіңіруі В)Өсімдіктер арқылы буланатын ылғалдар С) Өсімдіктердің жапырақтарымен бұтақтарында қалатын ылғалдар Д) Аталғандардың барлығы Е)Булану 224 Топырақтың қаттыфазасындағы катиондардың өзіне жұғысқан ертінділердегі катиондарға тең мөлшерде алмасу А)Топырақтың физика – химиялық сіңіруі В)Топырақтың физикалық сіңіруі С) Топырақтың биологиялық сіңіруі Д) Топырақтың химиялық сіңіруі Е) Қышқыш топырақтар
А) Топырақтың физикалық сіңіруі В) ,Топырақ құрамы С) Топырақтың биологиялық сіңіруі Д) Топырақтың химиялық сіңіруі Е) Қышқыш топырақтар 226 Топырақтың жуысқан ертінділерден кейбір ионды сіңіру арқылы суғаерімейтін немесе өте аз еритін тұздарды құру процессі А) Топырақтың химиялық сіңіруі В)Топырақтың физикалық сіңіруі С) Топырақтың биологиялық сіңіруі Д) Топырақтың физика – химиялық сіңіруі Е) Қышқыш топырақтар 227 Топырақтың тірі бөлігі (микроорганизмдер мен өсімдік тамырлары ) арқылы әр түрлі заттарды сіңіруі А)Топ ырақтың биологиялық сіңіруі В)Топырақтың физикалық сіңіруі С) Топырақтың физика – химиялық сіңіруі Д) Топырақтың химиялық сіңіруі Е) Қышқыш топырақтар 228 Топырақ ортасының реакциясы рH-3тен 6,5ке дейін болса А) Қышқыш топырақтар В)Топырақтың физикалық сіңіруі С) Топырақтың биологиялық сіңіруі Д) Топырақтың химиялық сіңіруі Е) Топырақтың физика – химиялық сіңіруі 229 Топырақ ортасының реакциясы pH-6,5-7,5кедейін болса А) Бейтарап топырақтар В) Қышқыл топырақтар С)Сілтілі топырақтар Д) Топырақ бинитриовкасы Е) Барлығы 230 Топырақ ортасының реакциясы pH-7,5тен жоғары болса А Сілтілі топырақтар В) Қышқыл топырақтар С) Бейтарап топырақтар Д) Топырақ бинитриовкасы Е) Барлығы 231 Топырақ түзуші тау жыныстарының табиғи радио изотоптарының мөлшерін анықтаған ғалымдар А)А В Ковда Г Б Розанов . В) В В Дакучаев С) П С Коссович Д) Б Б Полынов Е)К К Гедройц 232 Топырақтың потенциалды құнарлылығын, өнім беру қасиетін , табиғи немесе мәденилендіріпген фитоценоздармен салыстыра бағалау А) Топырақ бинитриовкасы В) Қышқыл топырақтар С)Сілтілі топырақтар Д) Бейтарап топырақтар Е) Барлығы 233 20 ғасырдың аяқ кезінде топырақты бағалаудың жаңа жүйесін енгізгк\ен ғалым А) В В Дакучаев В) А В Ковда С) П С Коссович Д) Б Б Полынов Е)К К Гедройц 234 Топырақ бонитриовкасында топырақтың құнарлылығына әсер ететін қасиеттер А) Аталғандардың барлығы В)Химиялық қасиеттері С) Топырақтың сіңіру қасиеті Д) физикалық қасиеттері Е) Морфологиялық гумус қабаттарының қалыңдығы ,гумус мөлшері , аналық тау жынысы т.б 235 Топырақ жүйелеуде үлес қосқан ғалымдар А) Барлығы В) К Глинка С) П С Коссович Д)К К Гедройц Е) Н М Сибирцев 236 Топырақ жүйелеуде үлес қосқан ғалымдар А) Барлығы В) А Н Сабанин С) С С Неуструев Д)Б Б Полинов Е) С А Захаров 237 Топырақты класификациялауда негізгі таксаномиялық өлшеміне топырақ типін енгізген ғалым А) А В Дакучаев В)Н М Сибирцев С) К Глинка Д) П С Коссович Е)К К Гедройц 238 Топырақтардың жер бетіндегі таралу заңдылықтарын ашып, топырақтарды алғаш ғылыми негізде картаға түсірген ғалым А) А В Дакучаев В)Н М Сибирцев С) К Глинка Д) П С Коссович Е)К К Гедройц 239 Топырақтардың көлбеулі зоналар мен биіктік белдеулердің радиациялық және жылу жағдайларының біртектестігі А)Топырақ биоклиматтық облыс В)Топырақ зонасы С) Топырақ провинциясы Д) Топыраққ округі 240 Зоналық топырақө типінің және соған қатарласа кездесетін зона аралық топырақтар ареалдары А) Топырақ зонасы В) Топырақ биоклиматтық облыс С) Топырақ провинциясы Д) Топыраққ округі Е) Топырақ ауданы 241Топырақ зонасының кейбір топырақ және оның түзілу ерекшеліктеріне байланысты ( ылғалдану, құрғақтану немесе температуралық өзгерістер) зонаның бір бөлігі А) Топырақ провинциясы В)Топырақ зонасы С) Топырақ биоклиматтық облыс Д) Топыраққ округі Е) Топырақ ауданы 242 Топырақ провинциясының жер бедері мен топырақ түзуші жынысқа байланысты топырақ жамылғысының біркелкі құрылымда кездесетін топырақ провинциясының бір бөлігі А) Топыраққ округі В)Топырақ зонасы С) Топырақ провинциясы Д) Топырақ биоклиматтық облыс Е) Топырақ ауданы 243 Топырақ округінің жергілікті жағдайларға , тіпті кейде әкімшілік бөлінісіне қарай бөлінетін ең кіші бөлігі А) Топырақ ауданы В)Топырақ зонасы С) Топырақ провинциясы Д) Топыраққ округі Е) Топырақ биоклиматтық облыс 244. Топырақ қалай пайда болады? А) Үгілу В)Топырақ зонасы С) Топырақ провинциясы Д) Топыраққ округі Е) Топырақ биоклиматтық облыс 245. Топырақ құрамы 0,5-1 мм мөлшері? А) құрылымы майда түйіртпекті оқ дәрісіндей В)Топырақ зонасы С) Топырақ провинциясы Д) Топыраққ округі Е) Топырақ биоклиматтық облыс 246. Топырақ құрылымы жоқ мөлшері? А) шаң тозаң борпылдақ В)Топырақ зонасы С) Топырақ провинциясы Д) Топыраққ округі Е) Топырақ биоклиматтық облыс 247. Топырақ құрылымы 1-5 мм мөлшері? А)Дәнді түйірпекті В)Топырақ зонасы С) Топырақ провинциясы Д) Топыраққ округі Е) Топырақ биоклиматтық облыс 248. Топырақ құрылымы 5-10 мм мөлшері? А) Жаңғақты құрылым В)Топырақ зонасы С) Топырақ провинциясы Д) Топыраққ округі Е) Топырақ биоклиматтық облыс 249. Топырақ құрылымы 10 мм мөлшері? А) Майда кесекті В)Топырақ зонасы С) Топырақ провинциясы Д) Топыраққ округі Е) Топырақ биоклиматтық облыс 250. Топырақ құрылымы бірнеше см мөлшері? А) Ірі кесек В)Топырақ зонасы С) Топырақ провинциясы Д) Топыраққ округі Е) Топырақ биоклиматтық облыс 251. Топырақ агрегаттарын көрсет? А)Түйір, құм,саз В) су С) бу
Д) газ Е)қатты
252 топырақтың қыл түтіктерінің сиымдылығы? А)Топырақтың топырақ астынан су беріліп тұрған кезде қылтүтіктің суға қануы. В) Кең аралық тәсілмен егілетін өсімдік С) Топырақ құрылымы бірнеше см мөлшері Д) Топыраққ округі Е) Топырақ биоклиматтық облыс 253.Кең аралық тәсілмен егілетін өсімдік? А)Мақта,жүгері. В) бидай С)бұршақ
Д) арпа Е) сұлы
254.Ұялап егу егістігіне жататындарды көрсет.? А)Қауын, қарбыз. В) арпа С)бидай
Д) сұлы Е) бұршақ 255.Шашып себу қандай әдіс? А)Аз қолданатын әдіс. В) Көп қолданатын әдіс С) Өте көп қолданатын әдіс Д) Жиі қолданатын әдіс Е) барлығы 256.Тұқым себу көрсеткішін нешеге бөлеміз А)2
В) 5 С) 6
Д) 9 Е)10
256.Тұқымның себу сапасы неше жолмен өлшенеді? А)2
В) 6 С) 8
Д) 14 Е) 20
258.Тұқымның себуге жарамдылығы? А)Таза және өнгіш тұқымның пайыздық мөлшері. В) Жоқ тұқымның пайыздық мөлшері С) Бар тұқымның пайыздық мөлшері Д) Тазартылмаған тұқымның пайыздық мөлшері Е) Егілмейтін тұқымның пайыздық мөлшері 259.Себуге жарамдылық қандай санмен көосетілед?і. А) бүтін
В) тақ С) үш
Д) бес Е)тоғыз
260Тұқымды себумен еліктіоудің неше тәсілі бар?. А)3
В) 9 С) 10
Д) 20 Е) 30
261.Салмақтық тәсіл? А)Далалық және өндірістік тәжірбиелер жүргізіп, орташа салмағын анықтауға негізделеді. В) 1 га себілетін тұқым санына негізделген. С) Сабақ биіктігіне түктенуімен тірі қалуына негізделген Д) Топырақ құнарлығын арттыруда ауыспалы егістер 262.Даналық тәсіл? А)1 га себілетін тұқым санына негізделген. В) Жоқ тұқымның пайыздық мөлшері С) Бар тұқымның пайыздық мөлшері Д) Тазартылмаған тұқымның пайыздық мөлшері Е) Егілмейтін тұқымның пайыздық мөлшері 263.Қолайлы сабаұқ жилігі бойынша тұқымның себу мөлшерін шектеу әдісі? А)Сабақ биіктігіне түктенуімен тірі қалуына негізделген В) Жоқ тұқымның пайыздық мөлшері С) Бар тұқымның пайыздық мөлшері Д) Тазартылмаған тұқымның пайыздық мөлшері Е) Егілмейтін тұқымның пайыздық мөлшері 264.Топырақ фагісін анықтауда шектердің ең төмен мөлшері? А)0,25мм В) 35 мм
С) 39 мм Д) 25 мм
Е)15мм 265.Топырақ құнарлығын арттыруда ауыспалы егістердің нешеприципі қолданылады? А)7 В) 14
С) 25 Д) 69
Е)78 266Көміртегі өсімдіктер қалдығында неше процент алады? А)45% В) 50%
С) 65 % Д) 78%
Е) 89% 267. Өсімдіктер үшін ең маңызды және ең ауа да көп элемент А)Азот В) Фосфор С) Күкірт Д) Калий
Е) Темір 268Томат (қызанақ) Европаға қай ғасырда жеткізеді.? А)XVI ғ В) Х ғ
С) ХІ ғ Д) ХІІ ғ
Е) ХІІІғ 269. Дәнді дақылдардың тамыр жүйесі? А)Шашақ В) негізгі С) қосалқы Д) жанама Е) тік 270.Дәнді дақылдардың сабағы? А)Сабан В) тамыр
С) жапырақ Д) гүл
Е) жеміс 271Суармалы жерлерде арам шөптердің тұқымдары не арқылы тарайды? А)Су В) насеком С) тамыр Д) топырақ Е) адам 272.Арам шөптнрді жою қандай әдіспен жүзеге асады. А)Механикалық және химиялық. В)техникплық С)физикалық Д) биологиялық Е) географиялық 273.Өніп шыққан шөптердің буыны қатпай тұрып,түрлі топырақ өңдейтін құралдармен құотады.бұл әдісті не деп атайды. А)шөпті арандату В) пайда ету С) кесу Д) егу
Е) шитті 274.Өсімдіктер өздерінің дамуы кезінде қандай қоректік заттарды қажет етеді.? А)Суды,ауаны,жылуды. В)жылуды
С)көміртегі Д)ауа
Е)барлығы 275Топырақтың ең басты,әрі ең негізгі агрохимиялық қасиеті.? А)Құнарлық. В)эрозия
С)жел эрозиясы Д)су эрозиясы Е)геологиялық 276.Адамның жерді дұрыс пайдаланбағандығынан болатын эрозия?. А)Антропогендік эрозия. В)Геологиялық эрозия С)Жел эрозиясы Д)су
Е)күн 277Суару кезінде су қажетттт мөлшерден көбірек берілсе топырақ беті шайылатын эрозия?. А)Ирригациялық эрозия. В)жел
С)су Д)бу
Е)күн 278.Тың жерлер жыртылғанна кейін қандай облыстық топырақты қатты жел эрозиясынан зардап шекті? А)Павлодар,торғай,Ақмола,Ақтөбе. В)Ақтау,Астана С)Көкшетау Д)Семей,жезқазған Е)шымкент,тараз 279.Бұршақ тұқымдасының түрі? А)120 мың В)20 мың
С)200мың Д)350мың
Е)125 мың 280.Бұршақ тұқымдасы қандай бактериямен симбиоз түзейді? А)түйнек. В)пиязшық С)жапырақ Д)сабақ
Е)тамыр 281.Беде туысының түрлер саны А)300 В)250
С)100 Д)35
Е)400 282.Қызылбас беде өсімдігінің биіктігі? А)30-50см В)25-50см С)50-75 см Д)25-50см Е)5-15см 283.Жоңышқа туысының Қазақстанда неше түрі кездеседі? А)18 түрі В)2 түрі
С)12 түрі Д)6 түрі
Е)8 турі 284.Қ.республикасының территориясын неше табиғи аймаққа бөлеміз? А)4 В)3
С)2 Д)9
Е)7 285.Қатты бидай негізінен қандай зоналарда себіледі? А)Шөл,шөлейт,жартылай орманды. В)тундра
С)тайга Д)тропик
Е)субтропик 286.Пардың неше түрі бар? А)5 В)6
С)2 Д)3
287.Мал азығы ретінде пайдаланылатын беде? А)Ақ беде В)Қара беде С)сары беде Д)жасыл беде 288.Фасоль туысы қай аймақтарда өседі? ААзия,Африка В)Америка С)Европа Д)солт.америка 289.Бидай туысы қалай тозаңданады.? А)Жел арқылы өздігінен В)Айқас С)адам
Д)жануар 290.Қара бидай туысы кең таралған аудандар? А)Қоңыржай климатты таулы аудандар В)тропик
С)субтропик Д)орман
Е)шөл 291Арпа туысының жабайы түрлері қай елдерде кездеседі? А)Кавказда,Орта азияда В)Азияда
С)ресейде Д)украина Е)АҚШ 292.Топырақ көп фазалы күрделі жүйе ол неше фазадан тұрады? А)4 В)5
С)6 Д)8
Е)3 293.Судың топырақ түйіршіктерінің ішінде ұсталып қалатын қабілетін не дейміз? А)Капилярлық су сиымдылық шегі. В)шексіз
С)төмен Д)жоғары
294Топырақтың су өткізгіштігі? А)Жоғарыдан төмен қарай су өткізу қасиеті. В)төменнен жоғары С)ауадан
Д)барлығы Е)пардан
295.Егістіктер егілетін,өңделгн топырақтарда ауаның мөлшері? А)30-40%
В)100% Д)20-40%
Е)50-605 296 Ауыспалы егістің экономикалық негізі? А)Ғылыми ұсыныстарға сүйеніп анықталып егілетін дақылдардың алынатын жер көлемі. В)Анықталмайтын жер көлемі С)тұрақты жер көлемі Д)тасты
Е)батпақты 297.Топырақты аударып өңдеу тәсілі? А)Қайырмалы құралдармен тік бағытта толығымен өңдеу. В)тырмамен С)нығыздаумен Д)техникамен 298.Топырақ сүдігер өңдеу қандай жұмыстардан тұрады? А)Егістік жерді тегістеу,суару,сыдыра В)Эрозия С)техникалық 299 Гербецидтер тигізетін әсері бойынша неше топқа бөлінеді? А)2
В)3 С)4
Д)5 Е)8
300.Егістіктегі арам шөптер қандай препараттар көмегімен жойылады? А)Гербицидтер В)азот, С)Калий
13. Студенттердің академиялық білімін реитингтік бағалау жүйесі. Білім беру ісіндегі басты приоритет студенттердің жеке шығармашылық мүмкіндіктерін дамыту, оларды дара тұлға етіп әзірлеу.Оқу үрдісінде басымдылық рол оқытушыға емес, студентке берілуі тиіс, студент белсенділік көрсетуі тиіс оны оқытпай, ол өздігінен оқуы керек.Оқытудың негзгі мақсаты өз бетінше дами алатын жеке адамды қалыптастыру болғандықтан, оқытудың негізгі формасы студенттермен жұмыс істеу, дифференциялау. Әрбір студент басқа студентпен салыстырылмайды, керісінше өзімен - өзі салыстырылады. Студенттер өз нәтижелерін бағалай білуге үйренуі аса маңызды. Студенттердің білімін бағалау оның жіберген қатесіне жазалау емес, жетістігін мадақтау, көтермелеу құралына айналуы тиіс. Студенттердің білімін бағалау жүйесі Sillabus (оқыту бағдарламасына) міндетті элемент болып кіреді. Әр деңгейдің ұпай саны студенттердің білімін бақылаудың үлгілері мен кіріспе, ағымдағы және аралық бақылаулармен жиналады. Төменде студенттердің баллмен есептегенде білім градациясының кестесін береміз.
Пәннен Ғ- деген баға алған студент деканат белгілеген мерзімде оны қайта тапсыру керек. Бұл градация GРА – ді (студенттің жалпы академиялық білімін орташа бағалау) айқындауы қажет. жүктеу/скачать 1,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|