Туыстас және сорттар
|
Биіктігі
(см)
|
Жапырағы- ның пішіні, түсі
|
Гүлінің мөлшері, түсі
|
Гүлдеу уақыты
|
Тәуелділігі
|
ылғалға
|
жарыққа
|
климатқа
|
I.Алқалар
Пасленовые
Solanaceae
|
Никандра
Nicandra
|
20-70
|
Ірі, қою жасыл әсем жапырақты
|
Ірі, көкшіл немесе ақ түсті
|
VII- X
|
Ылғал сүйгіш
|
Көлеңкелі жерде өсе алады
|
Жылу сүйгіш
|
Петуния
Petunia
(П. садовая-
P. hubrida)
|
20- 50
|
Сопақша, бүтін жиекті, қою жасыл түсті
|
Ірі, ақ, қызғылт, көкшіл
|
VI- суық түскенге дейін
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Суыққа төзімді
|
Схизантус
(Щизантус)
Schisanthus
(С.визетонский-
S.Wisetonensis)
|
20- 60
|
Тілімделген, ашық жасыл түсті
|
Ұсақ, ақ, қызғылт, қызыл
|
VII- күн суытқанға дейін
|
Ылғал сүйгіш
|
Ылғал сүйгіш
|
Суыққа төзімді
|
II.Бальзаминдер
Бальзаминовые
Balsaminaceae
|
Шытырлақ
Бальзамин (Недотрога)
Impatiens
(Кәдімгі ш.- Н.обыкновенная-I.noli- tangere)
|
40- 60
|
Ланцет пішінді, ашық жасыл, қою жасыл түсті
|
Орташа, ақ, қызғылт, қызыл
|
VII- күн суытқан-ға дейін
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Жылу сүйгіш
|
III. Вербеналар
Вербеновые
Verbenaceae
|
Нарқайсар
Вербена
Verbena
(Дәрілік н.- в.лекарственная-V.officinalis, жатаған н.- в.лежащая- v.supina)
|
40-45
|
Сопақша, ашық жасыл түсті
|
Ұсақ, қызыл, ақ көк
|
VI- X
|
Қуаңшы- лыққа төзімді
|
Жарық сүйгіш
|
Суыққа төзімді
|
IV. Гүлтәжілер
Амарантовые
(Щирицевые)
Amaranthaceae
|
Гүлтәжі
Амарант
(Щирица)
Amaranthus
(Қызылбас г.- Щ.хвостатая- A.Caudatus, Щ.метельчатая- A. paniculatus)
|
80- 90
|
Кері жұмыртқа, жасыл немесе күлгін
|
Өте ұсақ, көп, қызыл- күлгін
|
VII- IX
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Жылу сүйгіш
|
Целозия
Celosia
(Ц.пирамидальная, Ц. гребенчатая- C. argentea)
|
40- 100
|
Сопақша, жасыл, қызыл, қою қызыл
|
Өте ұсақ, қызыл, сары
|
VII- X
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Суыққа төзімді
|
V. Зығырлар
Льновые
Linaceaе
|
Зығыр
Лен
Linum
(Бұйра з.- л.низкий-L.humile,
күлгін з.- л.фиолетовый- L. violascens)
|
50- 60
|
Ланцет тәрізді, жасыл
|
Орташа, қою қызғылт, ақ
|
VI- IX
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Жылу сүйгіш
|
VI. Көкнәрлар
Маковые
Papaveraceae
|
Эшшольция
Eschschoetzia
(Э.калифорнийская-E. californica,
Э. дернистая- E. caespitosa)
|
15- 55
|
Тілімденген, сұр- жасыл түсті
|
Ірі, ақ, қызғылт, сары, сарғыш, қызыл
|
VI- күн суытқан-ға дейін
|
Қуаңшы-лыққа төзімді
|
Жарық сүйгіш
|
Суыққа төзімді
|
VII.Крестгүлді-лер
Крестоцветные
Brassicaceae
|
Иберис
(Стенник)
Iberis
(И. зонтичный- I.umbellata, И.горький- I.amara)
|
20- 50
|
Тегіс жиекті ланцет пішінді, ашық жасыл
|
Ұсақ гүлді, ақ, қызғылт, сары
|
VII- күн суытқан-ға дейін
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Суыққа төзімді
|
Левкой
(Маттиола)
Matthiola
(Алажапырақ л.- л.марселистый- M.chenopodifolia, Ақбас л.- Л.седой- M.incana)
|
15- 50
|
Ланцет және кері жұмыртқа пішінді, ашық немесе қою жасыл
|
Ұсақ, сары, ақ, көкшіл, қызыл
|
I- VIII
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Суыққа төзімді
|
Лобулярия
Лобулярия
Lobularia
(Л. морская- L.maritima)
|
10- 40
|
Ұсақ, ланцет пішінді
|
Өте ұсақ, ақ немесе көкшіл
|
VII- X
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Суыққа төзімді
|
VIII.Күрделігүл- ділер
Compositae
Сложноцветные
|
Астра
Aster
(Бір жылдық а.- А.однолетняя)
|
15- 80
|
Ланцет тәрізді, ромб және қою жасыл
|
Ірі, әр түрлі түсті
|
VI-X
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Жылу сүйгіш
|
Арктотис
Arctotis
(А.стихасолистный крупный- A.stoechadifolia grandis, А.гибридный- A.hybridus)
|
20- 25
|
Ланцет пішінді, жасыл
|
Ірі, ақ, қызғылт, сары, қызыл
|
VI- X
|
Қуаңшы-лыққа төзімді
|
Жарық сүйгіш
|
Жылу сүйгіш
|
Барқытшөп
Бархатцы
Tagetes
(Ауытқы б.- Б.отклоненные- T.patuia, б.тонколистные- T.tenuifolia)
|
20- 30
|
Тақ қауырсынды тілімденген, жасыл
|
Орташа, сары, сарғыш, қоңыр- қызыл, ашық жасыл
|
VI- X
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Жылу сүйгіш
|
Гацания
Gozania
(Г.жестковатая- G.rigens, Г.длиннострелковая- G.longiscapa, Г.гибридная- G.hybrida)
|
25- 40
|
Ланцет пішінді, қою жасыл
|
Ірі, ақ, сары, қызыл, қоңыр, көк
|
VI- X
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Жылу сүйгіш
|
Гелиптерум
(Акроклиниум)
Helipterum
(Г.Менглса- H.Manglesii, Г.роговый- H.roseum)
|
50
|
Ланцет пішінді, қою жасыл
|
Ұсақ, ақ, қызғылт, қызыл
|
VII-IX
|
Қуаңшы-лыққа төзімді
|
Жарық сүйгіш
|
Суыққа төзімді
|
Гүлкекіре
Василек
Centaurea
(Көк г.- В.синий- C.cyanus, Құм г.- В.песчаный- C.arenaria, Орыс г.- В.русский- C.ruthenica)
|
20- 90
|
Сызықты, ақшыл жасыл
|
Ұсақ, ашық көк. қызғылт, ақ, сарғыш
|
VI- IX
|
Қуаңшы-лыққа төзімді
|
Жарық сүйгіш
|
Суыққа төзімді
|
Календула
(Ногатки)
Calendula
(Дәрілік к.- К.лекарственная- C.officinalis)
|
70- 80
|
Тақ қауырсынды тілімденген, ашық жасыл
|
Орташа, сары, сарғыш
|
VII- суық түскенге дейін
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Суыққа төзімді
|
Кореопсис
Coreopsis
(К.красильный- C.tinctoria)
|
20- 100
|
Ине тәрізіді, ашық жасыл
|
Орташа, алқызыл, сары
|
VII- X
|
Қуаңшы-лыққа төзімді
|
Жарық сүйгіш
|
Суыққа төзімді
|
Космос
Cosmos
(Қоссалалы к.- К.дваждыперистый-C.bipinnatus)
|
50- 150
|
Тілімденген, ақшыл жасыл
|
Ірі, қызғылт, қызыл
|
VII- X
|
Қуаңшы-лыққа төзімді
|
Көлеңке-лі жерде өсе алады
|
Суыққа төзімді
|
Диморфотека
Dumorphotheca
(Д.дождевая- D.pluvalis, Д.выемчатая- D.sinuata)
|
40- 45
|
Ланцет тәрізді
|
Өте ұсақ, ақ немесе сарғыш
|
VI-VIII
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Жылу сүйгіш
|
Мақсыр
Сафлор
Carthamus
(Бояу м.- С.красильный- C.tinctorus, Түкті м.- С.шерстистый- C.lanatus)
|
20- 70
|
Тегіс жиекті, қою жасыл
|
Орташа, сары, сарғыш
|
VI- X
|
Қуаңшы-лыққа төзімд
|
Көлеңке-лі жерде өсе алады
|
Суыққа төзімді
|
Нарғызгүл
Георгина
Dahlia
(Мәдени н.-Г.культурная- D.cultorum)
|
25- 200
|
Қауырсын салалы, қою жасыл
|
Ірі гүлді, сары, қызыл
|
VI- X
|
Ылғал сүйгіш
|
Жарық сүйгіш
|
Жылу сүйгіш
|
Цинния
Zinnia
(Әсем ц.-Ц.изящная- Z.elegans)
|
30- 90
|
Сопақша, ашық жасыл
|
Ірі, сары, сарғыш қызыл, қызғылт
|
VII- суық түскенге дейін
|
Ылғал сүйгіш
|
Көлеңке-лі жерде өсе алады
|
Суыққа төзімді
|
IX. Қараоттар
Портулаковые
Portulacaceae
|
Қараот
Портулак
Portulaca
(Ірігүлді қ.- П.крупноцветковы-
P.grandiflora)
|
10-15
|
Цилиндр пішінді, ашық жасыл
|
Орташа, ақ, сары, сарғыш, қызғылт, қызыл
|
VI- X
|
Қуаңшы-лыққа төзімді
|
Жарық сүйгіш
|
Жылу сүйгіш
|
|
