«Биология» мамандығы үшін Құрастырғандар



бет7/72
Дата07.02.2022
өлшемі181,53 Kb.
#94397
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   72
Байланысты:
7fdfac23-3305-11e3-9d7d-f6d299da70eeБОЛМЕ ОСИМДИКТЕРИ УМКД

X.Қожакендір-лер
Ворсянковые
Dipsacaceae

Қотырот
Скабиоза
Scabiosa
(С.темнопурпурная-S.atropurpurla)

30- 100


Саусақсала-лы, қою жасыл

Ұсақ, ақ, қою қоңыр

VII- X




Қуаңшы-лыққа төзімді

Жарық сүйгіш



Суыққа төзімді





XI.Қоңыраугүлділер
Колокольчико-вые
Campanulaceae

Лобелия
Lobelia
(Л. Эринус- L.Erinus)

10- 30


Жұмыртқа пішінді, қою жасыл



Ұсақ, көк, көкшіл



VII- X




Ылғал сүйгіш



Жарық сүйгіш



Жылу сүйгіш



Құлқайыр-лар_Мальвовые_Malvaceae__Малопа_(Дыравка)_Malope'>XII.Құлқайыр-лар
Мальвовые
Malvaceae

Малопа
(Дыравка)
Malope
(М.трехнадрезная- M.trifiola)

60- 100


Ірі, доға пішінді, ашық жасыл

Ірі, қызыл, қызғылт

VI- X




Ылғал сүйгіш



Жарық сүйгіш



Суыққа төзімді



Құлқайыр
Мальва
(Просвирник)
Malva
(Кіші қ.- П.маленький- M.pusilla, Бұйра қ.- П.курчавый- M.crispa)

30- 80

Жүрек тәрізді

Орташа, қызыл, қою қызғылт

VII- X



Ылғал сүйгіш

Жарық сүйгіш

Суыққа төзімді



XIII.Настурция-лар
Настурциевые
Tropaeolaceae

Настурция
Tropaeolum
(Үлкен н.- Н.большая- T.majus, Н.шитоносная- T.peltophorum)

25- 35

Ірі, доға пішінді, қою жасыл

Орташа, қызыл, қызғылт

II- X



Ылғал сүйгіш



Жарық сүйгіш



Суыққа төзімді





XIV.Никтагин-дер
Никтагиновые
Nictaginaceae

Ночная красавица
(Мирабилис)
Mirabilis



30- 60




Сопақша, жасыл





Орташа, ақ, сары, қызғылт

VII- суық түскенге дейін



Қуаңшы-лыққа төзімді



Жарық сүйгіш



Жылу сүйгіш



XV.Сабынкөк-тер
Норичниковые
Scrophulariaceae

Есінек
Львиный зев
(Антиринум)
Antirrinum
(Ірі е.- А.крупный- A.majus)



15- 130

Ланцет пішінді, қою жасыл



Ұсақ, ақ, сары, қызғылт, қызыл



VII- X



Ылғал сүйгіш

Жарық сүйгіш

Суыққа төзімді



Немезия
Nemesia
(Н.забовидная- N.strumosa, Н.разноцветная- N.versicolor)

30- 60


Ланцет пішінді, ашық жасыл



Ұсақ, ақ, сары, қызғылт, қызыл

VII- IX


Ылғал сүйгіш



Жарық сүйгіш



Суыққа төзімді





XVI.Шырмауықтар
Вьюнковые
Convolvulaceae

Шырмауық
Вьюнок
(Конвольвулюс)
Convolvulus
(Бұташық ш.- В.кустарниковый- C.fruticosus, Ақшыл ш.- В.кедоватый- C.subsericeus )

20- 30

Ланцет пішінді, қою жасыл

Орташа, көкшіл, қызыл

VI- X



Қуаңшы-лыққа төзімді



Жарық сүйгіш

Суыққа төзімді



Әсем гүлді өсімдіктердің түрлерін анықтаумен қатар, оларға таксономиялық (систематикалық), экологиялық, географиялық және өсу ерекшеліктеріне байланысты биолого- морфологиялық сараптамалар жасалынады.


Бұл гүлдер систематикалық тұрғыда әртүрлі тұқымдас өкілдері. Түр жағынан декоративті өсімдіктерге бай күрделігүлділер мен крестгүлділер тұқымдасы болып табылады. Күрделігүлділер ішінде кең тараған түрлерге барқытшөп- бархатцы- tagetes, календула (ногатки)- calendula, гүлкекіре- василек- centaurea, мақсыр- сафлор- carthamus, цинния-zinnia, арктотис- arctotis т.б. жатады.
Бақылау сұрақтары: тест және ауызша сұрақтары берілген.
Қолданылатын әдебиеттер:
1. Алферова В.А., Зайцева Е.Н. «Декоративные однолетники». Москва, изд. АН СССР, 1963.
2. Артамонов В. «599 советов цветоводу- любителю». Алма- Ата, «Кайнар», 1986.
3. Ассорина С. «Экология декоративных растений». Москва, 1977.
4. Баканова К. «Эколого- биологические основы введения трав местной флоры в озеленение Джезказгана». Алма- Ата, 1977.
5. Байжанова О., Дашкевич Д., Рахимбаев К. Рассказы о диких цветах Казахстана. Алма- Ата, 1982.
6.Бессчетнова М.В., Исаева Б.К., Уварова Е.И., Ларионова Н.И., Малдыбекова К.С., Кокорев А.А. “Интродукция многолетних и однолетних цветочных растений”. Алма- Ата: “Наука”, 1989.
7. Киреев М.Ф. «Советы цветоводам». Воронеж, Центрально- Черноземное книжное издательство, 1984.


Лекция №5. Декоративті өсімдіктердә гүлзарларда пайдалану
Дәрістің мақсаты: Бөлме және декоративті өсімдіктер пәні, өсімдіктің ғылыми систематикалык, топтары туралы мағлұмат алу.
Дәріс мазмұны:
Бір жылдық декоративті өсімдіктердің әсемділігі гүлдерінің және гүлшоғырының реңі мен мөлшеріне байланысты. Гүлзарларды құруда гүлдердің мөлшері, түсі, гүлдеу уақыты сияқты ерекшеліктерін ескеру қажет. Бір жылдық декоративті өсімдіктердің гүлдерімен қатар әсемділігі ретінде жапырақтарының пішіні, түсі және бұтақтану ерекшеліктері айрықша орын алады. Сондықтан өсімдіктерді гүлінің әсемдігіне ғана емес, жапырақтарының әсемділігіне де байланысты өсіреді. Мұндай гүлдерге гүлтәжі - амарант (ширица) - amaranthus, никандра- nikandra, нарғызгүл - георгина- dahlia, малопа (дыравка)- malope , настурция-tropaeolum жатады.
Гүлзарларды құруда декоративті өсімдіктердің гүлдеу уақыты айрықша ескеріледі. Себебі, гүлзарлар көктемнен күзге дейін гүлдеуге тиісті. Бір жылдық декоративті гүлдердің көпшілігінің жаппай гүлдеуі жаз айында жүреді, сондықтан маусым, шілде, тамыз айларында гүлзарлар өте әсем реңде болады.
Өсімдіктердің жаз айларында жаппай гүлдеуіне байланысты, оларды көктемде гүлдейтін көпжылдық (құртқашаш, таушымылдық, қызғалдақ, бәйшешек т. б.) өсімдіктермен бірге аралас немесе күрделі гүлзарларды жасауда пайдалануға болады. Гүлзар көмбе (клумба) типінде ұйымдастырылады, гүлзар ортасында таушымылдық шетінде иристер жиегінде барқытшөп- бархатцы- tagetes, диморфотека- dumorphotheca отырғызылған. Мұндай күрделі гүлзарлар ерте көктемнен, күзге дейін гүлдейді, өзінің әсемділігін ұзақ уақыт сақтайды. Мұндай гүлзарлар қаланы көгалдандырудағы қойылатын талаптарды толық орындайды.
Ылғал сүйгіш (гүлтәжі - амарант- amaranthus, шытырлақ - бальзамин- impatiens, барқытшөп - бархатцы- tagetes, календула- calendula, нарғызгүл - георгина- dahlia, никандра- nicandra, мальва- malva, петуния- petunia, лобулярия- lobularia т.б.), қуаңшылыққа төзімді (гүлкекіре - василек - centaurea, целозия- celosia, мақсыр - сафлор- carthamus, космос- cosmos т. б.), жарық сүйгіш (гүлтәжі - амарант- amaranthus, шытырлақ - бальзамин- impatiens, барқытшөп - бархатцы- tagetes, ночная красавица- mirabilis, диморфотека- dumorphotheca, цинния- zinnia, үлкенгүлді зығыр - лен крупноцветковый - linum grandiflorum т.б.), көлеңкелі жерде өсе алатын (мақсыр - сафлор- carthamus, космос- cosmos, никандра- nicandra, жұқа жапырақты барқытшөп- tagetes tenuifolia- бархатцы тонколистные), жылу сүйгіш (гүлтәжі - амарант- amaranthus, шытырлақ - бальзамин- impatiens, барқытшөп - бархатцы- tagetes, ночная красавица- mirabilis, целозия- celosia, үлкенгүлді зығыр - лен крупноцветковый- linum grandiflorum т.б.), суыққа төзімді ( гүлкекіре - василек- centaurea, календула- calendula, петуния- petunia, мальва- malva, мақсыр - сафлор- carthamus, космос- cosmos т.б.) өсімдіктер.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   72




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет