«Биологиядан 7 сыныпқа арналған бөлім және тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының түрлері»

12. «Антисептиктер» және «антибиотиктер» ұғымдарының бір-бірінен айырмашылықтарын түсіндіріңіз.-2б


«Биология» пәні бойынша 4-тоқсанға арналған
жиынтық бағалау тапсырмалары ІІ нұсқа
1.Өзгергіштік түрлері мен ағза белгілері арасындағы сәйкестікті анықтаңыз: 5 б

Белгілер :			Өзгергіштік түрлері:
1.Шаштың ұзындығы 2.Иектегі шұңқыр 3.Көздің түсі 4.Шаштың түсі 5. Тырнақ ұзындығы			А. Тұқым қуалағыш өзгергіштік В. Жүре пайда болған –өзгергіштік
1	2	3		4	5

2.(а) Тұқымқуалағыштық деген не?-1 б
__________________________________________________________________________________
(b) ДНҚ-ның рөлін сипаттаңыз.-1


3.Ағзалардың хромосома сандарын анықтаңыз.-2 б

Ағзалар	Соматикалық жасушаларындағы хромосомалар саны	Жыныс жасушаларындағы хромосомалар саны
Кептер	80
Шыбын	12
Қарағай		12
Сазан		52

4.Ағза ұрығының дамуы-ол:-1 б
А-Эмбриогенез
Б-Филогенез
С-Гистогенез
Д-Овогенез
5.Суретте гүлді өсімдіктердің тозаңдану үдерісі көрсетілген. Тозаңдану түрін анықтаңыз-1б
6.Ұсынылып отырған өсімдіктердің көбею әдістерін көрсетіңіз. -3 б

	Өсімдіктердің көбею әдістері

7.Табиғатта өсімдіктердің тозаңдануының бірнеше түрі кездеседі. Берілген тозаңдану түрлерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін және мысалдарын жаза отырып, кестені толтырыңыз.

Тозаңдану түрі	Артықшылықтары	Кемшіліктері	Өсімдік мысалдары
Өздігінен тозаңдану
Айқас тозаңдану

8.Жынысты көбею.-1 б
А-Жыныс жасушаларының қосылуы
Б-Спора түзу
С-Үзбелену
Д-Бүршіктену
9.Төменде бунақдененің даму үдерісі бейнеленген.-1 б
1 2

А-Даму үдерісін анықтаңыз.

Б-1 санымен көрсетілген кезеңді атаңыз
10.Онтогенез - организмнің жеке дара дамуы. Шала және толық түрленіп дамуын салыстырыңыз.-4 б

Сұрақтар	Шала түрленіп дамуы	Толық түрленіп дамуы
Айырмашылықтары
Мысалы

^{11.Суретте бактерияның бірнеше түрі} көрсетілген. <sup>-1 б



4 5</sup>
Спириллалар қандай әріппен берілгенін анықтаңыз-
12. Ауру тудыратын бактериялармен күресу тәсілдерін жазыңыз-2 б

Балл қою кестесі І нұсқа

Сұрақ	Жауап										Балл	Қосымша ақпарат
1	А		2,3,4		В		1,5				5
2	Дезоксирибонуклеин қышқылы (ДНҚ) - тірі организмдердегі генетикалық ақпараттың ұрпақтан- ұрпаққа берілуін, сақталуын, дамуы мен қызметін қамтамасыз етуіне жауапты нуклеин қышқылының екі түрінің бірі. ДНҚ-ның жасушадағы басты қызметі - ұзақ мерзімге РНҚ мен ақуызға қажетті ақпаратты сақтау.										1 1
3	Адам-23; Ит-39; Қой-54; Тарақан-48										2	Екі дұрыс жауапқа бір балл
4	А										1
5	Айқас тозаңдану										1
6	Құлпынай - мұрт Алма ағашы-телу Картоп - түйнек										3
7											3	Әр екі дұрыс жауап бір балл
		Тозаң дану		Артықшылықтары		Кемшіліктері		Өсімдік мысалдары
		түрі
		Өздігі нен тозаң дану		Біржылдық / популяция тез қалпына келеді / бейімделуі жоғары		әсері әлсіз / ұрпақ аз мөлшерде		Бидай, жүгері және фиалка
		Айқас тозаң дану		тозаңдандыру түрлі әдістері (жел, жануарлар, жәндіктер) / гүлдер жарқын түсті және хош иісі		егер тозаңдандыратын ағзалар жоғалып кетсе, онда популяция саны күрт өзгереді / ағзалардың бір бірінен ұзақ орналасуы		Сарғалдақ, дәстүргүл, алма
8	Д										1
9	Көбелектің дамуы Толық түрленіп даму 2-дернәсіл (жұлдыз құрт)										1
10	Айырмашылықтары: Тура даму- ұрпағы ересек ағзаға ұқсайды. Мысалы- құстар, сүтқоректілер. Түрленіп даму- Жанама ұрпағы ересек ағзаға ұқсамайды /әр түрлі болады. Мысалы- қоныз, көбелектер.										4
11	3										1
12	Антисептик -Залалсыздандырушы, антибиотик –паразитті бактерияларға қарсы дәрі-дәрмек										2
	Барлығы										26

Балл қою кестесі ІІ нұсқа