Биологиялық химия Кафедрасы



бет50/391
Дата07.02.2022
өлшемі0,81 Mb.
#91090
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   391
Байланысты:
biohimiya-sil zhm 2012kaz

ДӘРІС ТЕЗИСТЕРІ:
Ферменттер – арнайлығы бар белоктар, жасушаларда түзіліп химиялық үрдістерді тездетуге қабілетті биологиялық катализаторлар. «Фермент» термині «fermentum» - ашытқы латын сөзінен шыққан. Ағылшын тіліндегі әдебиеттерде «энзим» сөзі пайдаланылады, грек тілінінен «en zyme» – ашытқыда дегеніміз мағына береді.
Ферменттер мен бейорганикалық катализаторлардың ұқсастығы:
- тек энергиялық мүмкіндігі бар реакцияларды катализдейді ;
- кері реакциялардың тепе-теңдігін өзгертпейді;
- реакция бағытын өзгертпейді;
-реакция нәтижесінде пайдаланылмайды.
Ферменттердің номенклатурасы және жіктелуі
Ферменттердің көбісін катализдейтін реакция атына немесе әсер ететін субстраттың атына -аза деген жалғау қосып атайды. Мысалы, гидролаза, мальтаза, аргиназа, ЛДГ, АЛТ.
Барлық белгілі ферменттер катализдейтін реакция түріне байланысты 6 класқа бөлінеді.

  1. Оксидоредуктазалар - тотығу-тотықсыздану реакцияларын катализдейді.

  2. Трансферазалар - атом немесе атом топтарының бір заттан екінші затқа тасымалдануын катализдейді.

  3. Гидролазалар - судың қатысуымен күрделі заттардың жай заттарға ыдырауын катализдейді.

  4. Лиазалар-заттардың сусыз ыдырауын немесе синтезін катализдейді.

  5. Изомеразалар-изомерлену рекцияларын катализдейді.

  6. Лигазалар немесе синтетазалар –АТФ энергиясын пайдаланып синтезделу үрдісін катализдейді.

Әр ферменттің аталуы субстраттың атына немесе катализдейтін реакция атына “аза” деген жалғау қосылып оқылады. Кейбір ферменттердің тривиальды аттары сақталған.
Ферменттерді анықтаудың клиникалық маңызы.
Амилаза (диастаза), ГГТ, Сілтілі фосфатаза және қышқылдық фосфатаза, АЛТ, АСТ, КК, альдолаза – клиникалық маңызы жоғары. ЛДГ – 5 изоферментіне мысал.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   391




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет