Бизнес сабақтары

Б И З Н Е С   С А Б А Қ Т А Р Ы         У Р О К И   Б И З Н Е С А
 
 
 
 
www.palata.kz
                                             
                             
 
контакт-центр 59-79-60
 
74
 
(білдек)  
Торцорлық станок 
(білдек)  
1  
400 000  
400 000  
Дӛңгелек аралы 
станок (білдек)  
1  
120 000  
120 000  
Шлифтегіш 
(тӛртжақты) станок 
(білдек)  
1  
210 000  
210 000  
Түкті кареткалы 
фрезерлі станок 
(білдек)  
1  
130 000  
130 000  
Пневматикалық вайм   3  
20 000  
60 000  
Қол электрлік 
құрылғы (дрель, 
перфоратор, 
бұрандашы)  
3  
17 000  
51 000  
Жайма столы (2 
дана)  
2  
20 000  
40 000  
Тігін машинкасы  
1  
30 000  
30 000  
Кескіш құрылғы 
(қайшы, пышақ)  
1  
20 000  
20000  
Барлығы 
 
4 681 000 
 
1 жыл ішіндегі кіріс-шығыс есебі 
Атауы 
 
Жылына теңгемен 
 
Кӛрсетілген қызметтен тҥскені 
 
18 000 000 
 
Нақты шығын  
8 088 000 
 
Валдық кіріс  
9 912 000 
 
Шығын 
 
5 071 968 
 
Жалақы 
 
3 120 000 
 
Еңбек тӛлемі қорына (5%) 
 
295 968 
 
Жалға алу 
 
1 200 000 
 
Жарнама 
 
120 000 
 
Шаруашылық тӛлем (жарық, су, 
қоқысты шығару) 
 
300 000 
 
Ӛзге де шығын түрлері 
 
36 000 
 
Операциялық кіріс 
 
4 840 032 
 
Корпоративті тӛлем салығы  
540 000  
Таза кіріс 
 
4 300 032 
 
 
Кӛрсетілген  қызмет  пайдасы: 
жылына  құны  60000  теңге  тұратын  300  дана  жұмсақ  жиһаз 
шығару жоспарланады. Жылдық қорытынды: 300 дана* 60 000 теңге = 18 000 000 теңге.  
Тікелей шығын: 
Диванның ӛзіндік құны – 26 960 теңге. Егер 26 960 теңгеден 300 дана ӛндіргенде 
= 8 088 000 теңге. 
Операциялық шығын: 
Шығын 
 
айына 
 
жылына 
 
Жалақы  
210 000  
2 520 000  
Жалға алу  
100 000  
1 200 000  
Еңбек тӛлемі қорына (5%) 
 
10 500  
126 000  
Шаруашылық тӛлем (жарық, 
су, қоқысты шығару) 
 
25 000  
300 000  
Жарнама шығыны  
10 000  
120 000  
Ӛзге де шығындар  
3 000  
36 000  
Барлығы: 
 
358 500 
 
4 302 000 
 
 

Б И З Н Е С   С А Б А Қ Т А Р Ы        У Р О К И   Б И З Н Е С А
 
www.palata.kz
 
                                                 
                                 
контакт-центр 59-79-60
75
 
 
 
Еңбек жалақысы: 
Қызметі 
 
саны 
 
айына 
 
(теңге) 
 
жылына 
 
(теңге) 
 
Кесіп-пішуші  
1  
50 000  
600 000  
Тұтыну менеджері  
1  
60 000  
720 000  
Жұмысшылар  
3  
50 000  
1 800 000  
Қызмет қҧрамы бойынша барлығы 
 
5 
 
3 120 000 
 
 
Әлеуметтік  салық. 
Жоба  басқарушысы  ӛзіне  екі  жалақы  кӛлемінде,  әр  жұмысшы  үшін  бір 
айлық кӛлемінде әлеуметтік салық тӛлейді (1 852*2*12 ай + 1 852 МРП *5 жұмысшы* 12 ай = 155 
568 теңге). Әлеуметтік тӛленімдер міндетті зейнетақылық тӛленімдерді алып тастағанда айлық 
кӛрсеткіштің 5 %-ы (3 120 мың теңге *(1-10%)*5%= 140 400 теңге).
 
Әлеуметтік салық, теңге  
155 568  
Әлеуметтік тӛленім, теңге   140 400  
 
Бюджеттегі  салық  пен  тӛленім. 
Жоба  кӛлемінде  қарапайымдалған  жүйеге  сай,  қолға  тиетін 
жалақының 3% -ынан корпортативті салық тӛленеді - 540 мың теңге (18,0 млн. теңге * 3%). 
Жобаны қаржыландыру 
 
Ӛзіңіздің  жеке  қаражатыңыз  болмаса  да  кәсіпкерлікпен  айналысуға  бел  бусаңыз  қосымша 
капиталға қол жеткізудің бірнеше нұсқасын ұсына аламыз. Қаржыландыру кӛздері:  
ЕДБ  -мен  қаржыландыру. 
18  айға  берілетін  14%-дық  займ.  ОД  тӛлемі  бойынша  жарты  жыл 
кӛлемінде  жеңілдік  беріліп,  одан  соң  ай  сайынғы  тӛлем.  «Жол  картасы-2020»  бағдарламасы 
шеңберінде 7%-ға дейін сыйақы белгіленген.  
«Жұмыспен қамту-2020» бағдарламасы шеңберінде несиелендіру
. Бағдарлама ауылдық мекен 
тұрғындарына ӛз ісін жүргізуге бюджеттен қаржы бӛледі. 
 
БҾДЕНЕ ҾСІРУ 
 
Инвестициялық жобаның мақсаты: 
бӛдене ӛсіру.  
Ӛнімділігі: жылына 
250 000 жұмыртқа  
Ӛнімі: 
бӛдене тұқымдары.  
Жобаның құны:
1,5 млн. теңге.  
Қайтару мерзімі: 
1 жыл. 
Жобаның тҧжырымдамасы  
Ұсынылып отырған инвестициялық жобаны іске асыру арқылы бизнесті ұйымдастыру. Қазақстан 
нарығын  бӛдене  тұқымдарымен  қамтамасыз  ету  мақсатында  жапон  тұқымының  бӛденелерін 
ӛсіру. 
 

Б И З Н Е С   С А Б А Қ Т А Р Ы         У Р О К И   Б И З Н Е С А
 
 
 
 
www.palata.kz
                                             
                             
 
контакт-центр 59-79-60
 
76
 
Ҿнімнің сипаттамасы  
Бӛдене  тұқымлары  кӛптеген  тағамдық  қоспалары  бойынша  тауық  етінен  дәмді.  Бес  бӛдене 
тұқымында,  бір  тауық  етінің  салмағы  бойынша  салыстырғанда  калий  5  есе  кӛп,  4,5  есе  темір 
кӛп, 2,5 есе В1 және В2 витаминдері бар. Бӛдене тұқымдарында А дәрумені, никотин қышқылы, 
жанартас, мыс, кобальт, және басқа да аминқышқылдары кӛп. Бӛденелерде тұқымда ақуыздар 
басқа құстарға қарағанда кӛбірек болады. Мысалы тауық тұқымында 55,8% ақуыз, бӛденеде  – 
60%.  
Бӛдене тұқымдары адамға қажетті концентрацияланған биологиялық жиынтық болып табылады, 
бұл нағыз денсаулық ампулалары болады. Әдебиетте бұрыңғы кездері бӛдене тұқымдары мен 
еттері  шығыс  дәстүрле  емдеуде  қолданған  деген  мәліметтер  бар.  Осы  себептен  Жапония  бұл 
құстарды  үйде  сақтап,  селекциясын  дамытты.  Мысыр  фараондарының  уақытысында  бӛдене 
еттеріне емдік қасиеттерді қосаты. Жапонияда қазіргі кезде шикі бӛдене тұқымдарын апельсин 
шырынымен араластырып астма ауруын емдеу үшін қолданады.  
Бӛдене тұқымдары тамақтанудың құнды ӛнімі болады, ол балалардың және үлкендердің кейбір 
ауру  түрлерін  емдеуде  диетасына  қосылады.  Ол  қандай  да  бір  тұқымдарды  жеуге  болмайтын 
адамадардың ӛзінде аллергия туындатпайды.  
Орталық  Азияда  бӛдене  үй  жағдайында  тұрса,  сол  үйге  байлық  пен  ырыс  алып  келеді  деп 
есептеледі.  Сонымен  қатар  бӛденелерді  әдемі  қауырсындары  үшін  де  құрметтейді.  Ежелде 
Курск  губерниясында ӛлең  айтатын  үй  бӛденелерін  ұстаған,  олар  курск бұлбұлдарынан  тӛмен 
саналмаған. 
Маркетинг жоспары жҽне нарықты талдау  
Бүгінгі таңда кӛптеген адамдар салауатты ӛмір салты туралы ойланып келеді, оның ажырамас 
бӛлігі  болып  тамақтану  рационын  дұрыс  таңдау  табылады.  Кӛптеген  тамақ  ӛнімдері  тағам 
қасиеттерінің қажетті деңгейін бере алмайды. Осыған байланысты, әртүрлі тағамдық қоспалар, 
дәруменді және минералды кешендер және басқа да препараттар ӛте танымал.  
Алайды, табиғи, ӛзінің тағамдық құндылықтарына бай ӛнім бар – ол бӛдене тұқымдары мен еті, 
олар қажетті тағам заттарының деңгейін толтыруға және қалпында ұстауға қабілетті.  
Кӛптеген  тағамдық  қасиеттеріне  және  осы  тағам  ӛнімдерінің  қол  жетімділігіне  қарамастан, 
оларды  Қазақстанда  тарату  және  қолдану  дамымаған.  Мысалы,  Жапонияда  оқушылармен 
күнделікті бӛдене тұқымдарын қолдануы мемлекеттік заңдардың қатарына қосылған.  
Сарапшылардың  айтуынша,,  бӛдене  тұқымдарына  деген  сұраныс  тӛрт  есе  асады.  Жобада  ет 
нарықтары,  әмбебап  дүкендер,  кафе,  мейрамханалар  және  басқа  да  тамақтану  ұйымдары 
арқылы ӛнімді ӛткізу ұсынылып отыр.  
 
Технологиялық процесс 
Қазіргі кезде үй бӛденелерінің түрлері ӛте кӛп.  
Үй  жағдайларында  бӛдене  асыраушылар  –  келесі  бӛдене  түрлерін  асырағанды  ұнатады; 
жапондық,  мраморлы,  ағылшын,  қара  және  ақ,  «фараон»,  эстондық,  сонымен  қатар  осы 
тұқымдарды будандастыратын әртүрлі тұқымдар.  
Әр  түрлі  түрдегі  бӛденелер  бір  бірінен  мүсіні,  дене  салмағы,  қауырсын  түсі,  тұқым  беруі  және 
т.б. бойынша ажыратылады.  
Жапон  бӛденесі. 
Бұл  тұқым  Жапонияда  шығарылған,  негізі  жабайы  бӛденелер  болған.  Жапон 
бӛденелерінің  денесі  ұзартылған,  қанаты  және  құйрығы  қысқа.  Үлкен  бӛденені  ұрғашысынан 
алдыңғы  жағынын  бояуы  бойынша  ажыратуға  болады.  Еркектердің  беті  мен  тамағы  қоңыр, 
кӛкірегі – ашық қоңыр. Ұрғашылардың алдыңғы жағы ашығырақ, кӛкірегінде ұсақ алалары бар.  
Еркектердің  тірі  салмағы  13  г.  Ұрғашылардың  салмағы  150  г  дейін  жетеді.  Тұқымдарын  4-60 
күнде баса бастайды, және бір жылда 300 ге жуық тұқым басып шығарады. Тұқымы үлкен емес 
9-
11 г. Тұқымдардың жетілуі 80-90%. Жапонд тұқымдарының басты кемшілігі, шыққаннан кейін 
балапандарын жеп қояды.  
Қазіргі  кезде  жапон  бӛденесінде  жиырма  шақты  мутанты  тұқымдары  бар.  Олар  қауырсынның 
түсін  ажыратады.  Осы  жағдайды  селекционерлер  қолданып  жаңа  тұқымдары  мен  түрлерін 
шығарған.  
Мәрмәрлі бӛдене. 
Жапон бӛденелерінің мутантты түрі. Құстардың түсі ашық сұр түсті суреті бар, 
мәрмәрге  ұқсайды.  Бұл  бӛденелерде  тұқым  бекітілген,  сұр-қоңыр  түсті  шоқ  тәрізді  түске 
айналдырады. Ұрғашылар мен еркектер бірдей боялған. 

Б И З Н Е С   С А Б А Қ Т А Р Ы        У Р О К И   Б И З Н Е С А
 
www.palata.kz
 
                                                 
                                 
контакт-центр 59-79-60
77
 
 
Ӛнімділік  қасиеттері  бойынша  мәрмәр  бӛденелері  жұмыртқалы  бағытқа  жатады.  Салмағы  мен 
тұқым берушілігі бойынша жапондықтар секілді.  
Ағылшындық ақ. 
Ақ мутация ағылшындық ақ бӛденелерде кездеседі. Еркектің тірі салмағы 160 
гр. Ұрғашысы 190 гр. Тұқым берушілігі 280 дана. Еркектерде бір немесе бірнеше қара дақтары 
басында  және  арқасында  кездеседі.  Ӛте  перспективті  тұқым  болып  саналады.  Тұқыммен 
жабылады, ал еті тартымды тауарлы түрге енеді.  
Бӛденелерді ұстау шарттары. 
Орынға деген қажетті нәрселер: ол жақсы желденуі керек, таза 
ауа кіріп тұру керек, тұрақты температура 17-23 С, жарық түсті, басқа аңдардың болуын, қатты 
дауыстарды жою керек.  
Бӛденелерді ӛсірудің бір ерекшелігі – бұл ауданды кӛп алмайды. Аз ғана құс басы бар ұяшықты 
үйдің кез-келген бұрышында ұстауға болады. Ал 120 бӛденеге арналған клетканың ауданы 480-
600 см2 құрайды, бұл 1 м2 да аз. 10 квадратты метрде 720 бӛденесі бар 6 клеткалы батарейді 
орнатуға болады. 
Алайда осыншам құс басын ұстау үшін міндетті түрде желдеткіш орнату керек, бұл таза ауаның 
келуін қамтамасыз етеді.  
Бӛденелердің зат алмасуы ӛте жоғары, құстар кӛп жылу бӛледі, бұны жасамаса, бӛлме ыстық 
болып  кетеді  де  құстар  мазасызданады.  Ал  қолдан  жасалған  желдеткіш  таза  ауаның  кіруін 
қамтамсыз етеді  
Күн суық кездегі бӛденелердің тірі салмағының 1 кг желдеткіш 1,5 куб/сағ болу керек.  
Күн жылы кездегі бӛденелердің тірі салмағының 1 кг желдеткіш 5 куб/сағ болу керек.  
Суық кездегі бӛлмелердегі ауаның жылжу жылдамдығы:  
- 
үлкен бӛденелер үшін: үйлесімді - 0,3 м/с (+/- 0,2 м/с)  
- 
балапан үшін: үйлесімді - 0,2 м/с (+/- 0,2 м/с)  
Жылы кездегі бӛлмелердегі ауаның жылжу жылдамдығы:  
- 
үлкен бӛденелер үшін: үйлесімді - 0,6 м/с (+/- 0,2 м/с)  
- 
балапан үшін: үйлесімді - 0,4 м/с (+/- 0,2 м/с)  
Бӛденелер жарықты ұнатпайды  
Күн  саулесін  жақсы  қабылдайды.  Алайда  әйнек  арқылы  күн  сәулесі  қисайып  келеді  және 
бӛденелерге кері әсер етеді.  
Как  таковой  солнечный  свет  они  воспринимают  нормально.  Но  через  стекло  солнечный  свет 
проходит уже искаженным и действует на перепелов раздражающе.  
Бӛденелерді бӛлмелерде терезесіз де ұстауға болады, уақытша электр жарығы қосылады.  
Әртүрлі жастағы құс пен әртүрлі белгіленудегі құс үшін жарықтанудың әртүрлі тәртібі тән.  
Тұқым берушілер үшін жарық қатты болмау керек, тәулігіне 16-18 сағат.  
10 м2 бӛлмесі үшін 1 40 Вт жарық жеткілікті  
Жарықты бақылау үшін тек жемді кӛргені жеткілікті.  
Бӛлменің ӛзінде бұлыңғыр жарық болу керек. 
Бӛлмелердің  түрі  мен  құрылымын  құстардың  санына  байланысты  таңдау  керек.  Егер  сізде  5 
бӛдене болса, оларды кішкене клеткаларда ұстауға болады.  
100 және одан да кӛп бӛденелерді арнайы клеткаларда ұстаған жӛн.  
Бұндай клеткаларды жиһаз дӛңгелектеріне орнатқан ӛте ыңғайлы.  
Оны жылжытып, астын жууға болады.  
Батареяның ыңғайлы биіктігі 1 м 60 см.  
Бұндай биіктікте клетканың 4 қабаты болу керек.  
Тӛменгі қабат еденнен 40 см биік болады. Себебі,  
Біріншіден – тӛменгі жағы құсқа суық және қызмет етуге қолайсыз.  
Ұяшықтардың дайындалу материалы туралы әртүрлі пікірлер кездеседі.  
Фанерадан жасалған жабық ұяшықтарды қолданады.  
Тек тордан жасалған ұяшықтарды қолданатындар да бар.  
Жобада екінші нұсқа қарастырылған  
1.Бұл ұяшықтарды жуу оңай, қайнаған сумен жуып, парогенератормен ӛңдеу керек.  
2.Екіншіден  құсты  артық  жарықтан  сақтап  қалу  үшін,  суық  кезде  жылыны  сақтайды,  және 
дуалдары  таза  ұстау  үшін  жабық  ұяшықтар  қолданылады.  Алайда  ыстық  кездерде  жабық 
ұяшықтарда ыстық болуы мүмкін.  
 
Осы кездерде қағаз перделерді ұяшықтың шеткі дуалдарына іледі, қажет болған кезде оларды 
алып тастауға болады.  
Ұяшықтарды дайындау үшін 3 ӛлшемді ұяшықтары бар торды қолдануға болады.  

Б И З Н Е С   С А Б А Қ Т А Р Ы         У Р О К И   Б И З Н Е С А
 
 
 
 
www.palata.kz
                                             
                             
 
контакт-центр 59-79-60
 
78
 
Ұяшық кӛлемі 25 мм х 50 мм дуал үшін қолайлы, онда ұяшық орналасқан.  
Үлкен тесік арқылы бӛдене ұшып кете алады.  
25  мм  х  25  мм  болатын  ұяшықты  қолдануға  болады.  Бірақ  тамақтану  орындарындағы  тесікті 
алып тастау керек. Егер ірі тұқымды болса – құстар оны жылжытып тастайды.  
Ұяшықтардың  ұзындығы  бӛденелерге  байланысты.  Жұмыртқалы  және  етті  тұқымдар  үшін 
артыңғы дуалдың ұзындығы 17,5 см, алдыңғы дуалды 22,5 см. Еденнің еңісі 7-12% тұқымдарға 
тұқым  қабылдауға  оңай  түсуге  мүмкіндік  береді.  Ұяшықтағы  еден  үшін  үйлесімді  тор 
12,5ммХ25мм  болу  керек.  Бұндай  ұяшық  арқылы  жұмыртқалардың  жұмыртқа  ұяшығына  түсіп 
кететін еніс жасайды. Еден ұяшық тереңдігінен10-15 см ұзынырақ болу керек. Алдыңғы дуалмен 
қуыс  арасында  тесік  болады.  Шетінен  жұмыртқалары  еденге  түспейтін  шағын  шектеу  болу 
керек. Асханалық тұқымды алу үшін бір тауыққа 100-120 см2 қажет. Инкубациялық тұқымды алу 
үшін 120-150 см2. Етті тұқымдарда 150-170 см2 боладыү  
Бір қуысқа арналған тамақтану фронты 3 см болу керек. Кӛбірек болғаны даа дұрыс. Себебі құс 
тамаққа  оңай  жету  керек.  Ұяшықтың  алғашқы  дуалын  ішке  қарай  қайырған  дұрыс.  Құс  үшін  су 
берудің  3  түрі  кездеседі.  Бұл  ваккумды,  микроыдысты  және  нипелді.  Ұяшыққа  немесе  үстіңгі 
қабатқа ыдыс орнатылады, су құбыры жеткізіліп ұяшықтар бойынша су жіберіледі.  
Бір  құсқа  тәуліктік  су  шығыны  -60  мл/тәулік.  Ыдысқа  қалтқы  орнатып  су  құбырына қоса  салуға 
болады.  Сонда  су  автоматты  түрде  құйылады.  Әрбір  ұяшықтың  астында  тұқым  жинағыш 
орнатылады.  Бұл  жерде  оны  дайындайтын  материалды  дұрыс  таңдау  керек.  Біреулер 
линолеумнан  жасайды,  алайда  ол  жұмсақ  әрі  ауыр.  Болады.  Біз  поликарбонатқа  тоқтадық.  Ең 
жіңішкесі – 4 мм бола береді. Ӛзі жеңіл және оны жуу қиын емес. Орнату алдында оның үстіне 
газет тӛсеуге болады сонда оны сирек жуып тұрады.  
Бӛденелердің  жемі  келесілерден  тұрады:  ақуызды,  дәнді,  дәруменді,  минералды,  гравий,  су. 
Аталғандардың  біреуінің  жетіспеушілігі  немесе  тым  кӛптігі  қүұстың  денсаулығына  кері  әсер 
етеді.  
Бӛденелерді тамақтандыру бойынша екі әдіс қолданылады.  
1.Жемдердің нормаланған саны  
 
2.Жемдердің жем салғыштарда үнемі болуы  
Жұмыртқа берушілерді кӛп тамақтандырмаған дұрыс, тұқымды кӛбірек беру үшін олар аштықты 
сезініп тұру керек және жемді тәбетпен жеу керек. Бӛдененің дұрыс ӛмір сүруі және жұмыртқа 
беруі үшін күніне 25-27 гр балансталған жем беру керек.  
Айына 800 гр, ал жылына 9 кг жем жейді.  
10  ӛнімді  айда  ол  250  тұқым  береді.  Қарапайым  математикалық  есеппен  тұқымның  құнын 
есептеуге болады.  
Бӛденелерді  шектеусіз  тамақтандыру  тұқымның  ӛзіндік-құнын  жоғарылатады.  Семірген  құс 
нашар тұқымданады.  
Бӛденелерді тамақтандыру мӛлшері, % 

жүктеу/скачать 5,44 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: