Бизнеске кіріспе

63 
Американдық түсіндірме сөздігі 
«нарық тауашасы»
ұғымына келесі 
анықтама береді: «біреудің жеке қабілеттері мен сипатына арнайы 
арналған жағдай немесе қызмет түрі».
Бұл анықтама, ең дұрысы, 
нарықтың белгілі бір «тауашасына» іздеу және енгізу процесінің мәнін 
көрсетеді. 
Бұл үдерісті нақты кәсіпкердің салыстырмалы артықшылықтарына 
барынша сәйкес келетін тұтынушылардың айқын шеңбері бар қызмет 
саласының ауқымы бойынша шектеулі таңдау ретінде анықтауға болады. 
Нарықтың «тауашасын» таңдаудың мәні – «егер ол өте кішкентай болса 
да, ойынды өз өрісіне аудару" және содан кейін бұл жағдайда кәсіпкерге 
өз өрісінің артықшылықтарын тиісті түрде пайдалану.
Көптеген шетелдік 
фирмалардың тәжірибесі көрсеткендей, барлық табысты кәсіпорындар өз 
тарихында міндетті түрде осындай нәрсе жасаған. 
Кәсіпорын үшін дұрыс «нарықтық тауашаны» таңдау үшін сіз 
өзіңіздің қабілетіңізді, бейімділіктеріңізді, біліктілігіңізді іс жүзінде 
қолдануға тырысуыңыз керек. 
«Тауашаны» іздеу бос кеңістікті іздеуге ұқсайды, оны тез арада 
толтыру керек.
Шын мәнінде, нарықтың «тауашасы» - қоғамның пісіп 
жетілген және саналы қажеттіліктері мен мәселелерінің әлі толық саналы 
емес, дәстүрлі емес формалармен, әдістермен, оларды шешу және 
қанағаттандыру әдістерімен үйлесуі. 
Әсіресе жапон тәжірибесінде айқын дәлелденгендей, кәсіпкерлік 
идеяның көзі патенттік бюроның ақпараттық парақшалары және тіпті 
отандық және шетелдік мерзімді баспасөздегі ғылыми-техникалық 
ақпарат болуы мүмкін. Кез келген жағдайда басталған істің қалыптасуы 
мен дамуына қарай кәсіпкер өзінің ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-
конструкторлық қызметіне назар аударуы тиіс. 
Кез келген елдің экономикасында дәстүрлі және бұрынғы 
нарықтарда да мыңдаған «тауашаларды» табуға және тиімді толтыруға 
болады.
Көптеген табысты компаниялар тез өсумен олардың 
басшыларының жаңа өнім жасауға ұмтылмауына емес, нарыққа осы 
саланың басқа да фирмалары сияқты сол өнім немесе қызмет көрсетуді 
мүлдем өзгеше түрде енгізуге міндетті. 

64
Мәселен, АҚШ-та мекемелерге, іскерлік кездесулерге және көлікте 
тамақтануды ұйымдастыру және жеткізу бойынша қызметтер нарығы ескі 
және бұрыннан бөлінген болатын. «Макдермот» компаниясы осы қызмет 
түрін көрсету арқылы нарықта табысқа жете бастады. Алғашқы 5 жылдан 
кейін олардың қызметті сату көлемі 6,5 млн долларды құраса, 10 жылдан 
кейін 10 млн. долларды құрады. Осы компанияның негізін қалаушы және 
басшысы Т. Макдермот өздерінің табысқа жетуінің себебі- белгілі бір 
тұтынушылар ортасын таба алуда деп есептейді. Олар алдымен шағын 
және орташа дәрежедегі колледждерге, жеке мектептерге қызмет көрсете 
бастады. Ол үшін басқа бәсекелестермен салыстырғанда қызмет көрсету 
сапасын жоғары көтеру қажет болды. Бұл бұқаралық қызмет пен өндіріске 
бағытталған алыптар үшін қиын болған тұтынушылардың талғамдарын 
дәлірек табудың арқасында мүмкін болды. 
Егер жеткілікті қаныққан батыс нарығында кәсіпкерлер «кедергісіз» 
жаңа «тауашаларды» тауып жатса, онда отандық тапшы нарықта тиімді 
«тауашаны» табу мүмкіндігі орасан зор.
Бұл әртүрлі тұтыну тауарларын 
өндіру және халыққа әртүрлі қызмет көрсету: кеңестік, ақпараттық, 
жарнамалық, зерттеу, делдалдық және т. б.
Оларды тек дұрыс және 
уақытында тауып, тиісті істі ұйымдастыру қажет. 
Нарықтағы сұраныс пен ұсыныстың кез келген өзгерістеріне нақты 
жауап бере білу, қалғандары ертең ғана көретінді бүгінгі күні көре білу-
табысты кәсіпкерге тән қасиеттер. 
Бизнес кәсіпкер жеткілікті жақсы білетін, жұмыс тәжірибесі бар 
және таңдаған істің барлық ерекшеліктерін, нәзіктігін және нюанстарын 
ескеретін нарықтың «тауашасында» табысты әрі пайдалы болады. 
Бірақ ерте ме, кеш пе, осы тауашаға басуға тырысатын және сізбен 
бәсекелесе бастайтын тағы бір адам табатынын ұмытпау керек. 
Сондықтан сіздің мақсатыңыз әрдайым нарықтың келесі «тауашасын» 
іздеу болуы керек, оған қажет болған жағдайда компанияңызды бағыттай 
аласыз. 
Көптеген 
кәсіпкерлердің 
тәжірибесін 
жинақтап, 
келесідей 
қорытынды жасауғаболады: 
кез келген адам кәсіпкер бола алады.
Өз ісін 
өмір тарихы, мінез-құлқы мен мақсаттары мүлдем әр түрлі адамдар 

65 
ашады. Тек бизнесте іс жүзінде табысқа жетуді қалайтындар төрт сатылы 
алгоритмді ұстануға тиіс. Біріншіден, олар шын мәнінде ойына алған істі 
істегісі келеді. Екіншіден, жетістіктерді үлкен емес, кішкентай 
қадамдардан бастау. Үшіншіден, әрбір кішкентай қадамнан кейін өз 
идеясын зерделеу және қайта бағалау қажет. Төртіншіден, келесі қадамды 
жасау. 
Бизнеспен айналысуды шешкен кәсіпкерге кәсіпорынның нысанын 
таңдау керек. Кәсіпорын түрін таңдай отырып, кәсіпкер ортақ 
иеленушілердің бірі әртүрлі себептер бойынша ісінен шыққан жағдайда 
қалыптасып жатқан кәсіпорын үшін мүмкін болатын салдарды алдын ала 
болжауы тиіс. 

жүктеу/скачать 2,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: