Бүйрек үсті бездері екі бүйректің жоғарғы жағында орналасқан кішкентай, үшбұрыш тәрізді эндокриндік органдар
жүктеу/скачать 19,61 Kb.
|
Бүйрек үсті бездері
- Бұл бет үшін навигация:
- Бүйрек үсті бездерінің гормондары Біздің ағзадағы бүйрек үсті бездерінің рөлі белгілі бір гормондарды тікелей қанға жіберуден тұрады
|
Бүйрек үсті бездері - екі бүйректің жоғарғы жағында орналасқан кішкентай, үшбұрыш тәрізді эндокриндік органдар. Эндокриндік бездердің арасында көлемі кішкентай болса да, адам ағзасындағы атқаратын қызметі өте үлкен. Бұл бездер метаболизмді, иммундық жүйені, артериялық қысымды, стресстің реакциясын және басқа да маңызды функцияларды реттеуге көмектесетін гормондардың түзілуіне жауап береді. Әр адамда екі бүйрек үсті безі болады, оны екіге бөлуге болады: бүйрек үсті безі қыртысы деп аталатын сыртқы бөлігі және ішкі бөлік, ол бүйрек үсті безінің ми қабығы деп аталады. Бүйрек үсті безінің қыртысы гормондардың үш түрлі типін құруға жауап береді: шумақты қабат организмдегі натрийді үнемдейтін минералокортикоидтар (альдестерон, дезоксикортикостерон), шоғырлы қабат қандағы глюкоза деңгейін жоғарылататын глюкокортикоидтар (картизол, кортизон) және торлы қабат жыныстық гормондарды реттейтін гонадокортикоидтар (андроген, эстроген, прогестерон). Бүйрек үсті безі қыртысы және бүйрек үсті безі ми қабығы бүйрек үсті безінің айналасында қорғаныс қабатын құрайтын майлы капсулаға салынған. Бүйрек үсті безінің қыртысы біздің өмір сүруіміз үшін өте маңызды; егер ол дұрыс жұмыс істемей қалса, өмір сүру үшін негізгі метаболизм процестерін басқаратындықтан, құлау мен өлім пайда болуы мүмкін. Бүйрек үсті безінің ортасында орналасқан бүйрек үсті безінің қыртысының ішінде орналасқан бүйрек үсті медулласы өз тарапынан адреналин мен норадреналин сияқты «стресс гормондарын» бөліп шығаруға жауап береді. Бүйрек үсті бездерінің гормондары Біздің ағзадағы бүйрек үсті бездерінің рөлі белгілі бір гормондарды тікелей қанға жіберуден тұрады, олардың көпшілігі дененің күйзеліске жауап беруімен байланысты, және біз жоғарыда айтқанымыздай, кейбіреулері өмір сүру үшін өте маңызды. Бүйрек үсті бездерінің екі бөлігі де, бүйрек үсті безі қыртысы мен бүйрек үсті безі де әр түрлі және бөлек қызмет атқарады, ал бүйрек үсті безінің қыртысының әр аймағы белгілі бір гормон бөліп шығарады. Төменде бүйрек үсті безінің қыртысы шығаратын негізгі гормондар қандай екенін көрейік: 1. Кортизол жүктеу/скачать 19,61 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|