5-БӨЛІМ. ТІРІ АҒЗАЛАРДЫҢ ҚОРЕКТЕНУІ
&22.Жапырақтың құрылысы мен қызметі
• Жапырақтың басты үш қызметі:
1. Фотосинтез
2. Судың булануы
3. Фотосинтезге де, тыныс алуға дақажет газ алмасу
• Жапырақтың ішкі шырынды жасыл жұмсақ бөлігі: Фотосинтездеуші ұлпа
• Фотосинтездеуші ұлпа жасушалары: Паренхима
• Паренхиманың ашық жасыл болу себебі: Хлоропластарға бай, онда фотосинтез жүреді
• Жапырақтың жоғарғы қабат жасушалары: Бағаналы паренхима
• Бағаналы паренхима:
➢
Жасушалары бір-біріне тығыз жақын жанасқан бағаналар сияқты
➢
Біршама созылыңқы, цилиндр пішінді, едіуір жіңішке
• Тікелей күн сәулесі түспейтін жапырақтың төменгі жағында орналасқан ішкі қабат: Кеуекті
паренхима
• Кеуекті паренхима:
➢
Жасушалары едәуір дөңгелек, кеуек (бос) орналасқан
➢
Арасында ауаға толы көп бос кеңістік бар
➢
Фотосинтез қарқындылығы бағаналыға қарағанда төмен
• Шырынды қалың жапырақты өсімдіктер: Шегіркөз, алоэ
• Жапырақтың сыртын қаптайды: Мөлдір қабықша – жабын ұлпасы
• Жапырақтың төменгі жағында орналасқан маңызды құрылым: Лептесік
• Лептесік қызметі: Заттар ішіне түседі және сыртқа бөлінеді
• Сыртқа су буланып және оттек бөлінеді: Лептесік арқылы
• Жапырақтың суды буландыруы: Транспирация
• Өсімдік суды буландырудың 3 себебі:
➢
Фотосинтез үшін қажет
➢
Өсімдік температурасы төмендейді, қызып кетуінен сақтайды
➢
Су сіңірілген кезде, онымен бірге қажет заттар енеді
• Өсімдікте заттар тасымалын қамтамасыз етеді: Өткізгіш ұлпалар (флоэма, ксилема)
• Жапырақтың астынан жақсы көрінеді: Жүйкелері
• Жүйкелерде өткізгіш ұлпаның екі типі бар: Су өткізетен түтіктер; орг.зат өткізетін
електәрізді түтікшелер
• Жүйкелерді түзеді: Өткізгіш ұлпа мен тірек механикалық ұлпа
Достарыңызбен бөлісу: |