J = dJ/dS┴ dS┴ = dSCosα
Классикалық электрондық теорияда қорытылып шығарылғын ток тығыздығы үшін Ом заңы.
Ом заңыныың дифференциал түрі:
j=γĒ(1/ρ)Ē(i)
γ- меншікті электр өткізгі
ρ- меншікті электр кедергісі
Ом заңын былай қорытып шығаруға болады.
Ē = Ē кул+ Ē сырт
Ē– қорытқы күш, өрісінің кернеулігі
Ē кул– кулондық күштер өрісінің кернеулігі
Ē сырт – сыртқы күштер өрісінің кернеулігі
Ом заңының дифференциалдық формасы
Егер өткізгіш құрамы бойынша біртекті болмаса, онда өткізгіштің әр бөлігіндегі токты сипаттау үшін
Ом заңының дифференциалдық формасы қолданылады.
Ол үшін ток тығыздығының векторына параллель өткізгіштің цилиндрлік қимасын қарастырамыз 5.8 Сурет. Қарастырылған көлем өте аз болса, оны біртекті деп алып, оған Ом заңын қолданамыз.
, мұндағы
, содан
- Ток тығыздығы
5.8 Сурет
Немесе векторлық түрде:
Өткізгіш арқылы өтетін Ток тығыздығы өткізгіштің өткізгіштік коэффициентімен кернеулікке тура пропорционал.
шамасы материалдың электр өткізгіштік коэффициенті. СИ жүйесіндегі өлшем бірлігі (Ом∙м)-1=См (сименс).
Формулалар
V - кернеу, I - ток күші, R - кедергі
Жалпы жағдайда І мен U арасындағы тәуелділік – сызықты емес, бірақ кернеудің белгілі бір аралығында оны сызықтық деп есептеп, Ом заңын қолдануға болады; ал металдар мен олардың құймалары үшін бұл аралық іс жүзінде шектеусіз. (1) түрдегі Ом заңы ток көздері жоқ тізбек бөлігі үшін орынды. Тізбекте ток көздері (аккумуляторлар, генераторлар, т.б.) болған жағдайда Ом заңы мына түрде жазылады: rІ=U+ε, (2) мұндағы – қарастырылып отырған тізбек бөлігіне қосылған барлық ток көздерінің қорытқы электр қозғаушы күші. Тұйықталған тізбек үшін Ом заңы былай жазылады: rmІ=ε, (3) мұндағы толық кедергі (rm) сыртқы кедергі (r) мен ЭІК көзінің ішкі кедергісінің rі қосындысына тең: rm=r+rі . О. з-ның дифференциалды түрі өткізгіштің әрбір нүктесіндегі ток тығыздығын (j) электр өрісінің толық кернеулігімен байланыстырады: rj=Е+Еб немесе j=G(Е+Еб), (4) Бұл жерде r – өткізгіш материалының меншікті кедергісі, ал G=1/r – оның менш. электр өткізгіштігі, Е – потенциалды электр өрісінің, Еб – бөгде ток көздері тудыратын электр өрісінің кернеуліктері.
Айнымалы токтың толық тізбегі үшін Ом заңы[өңдеу]
Бір-біріне тізбектей жалғанған индуктивтігі {\displaystyle L} катушкадан, сыйымдылығы {\displaystyle C} конденсатордан және кедергісі {\displaystyle R}резистордан тұратын тізбектің қысқыштарына {\displaystyle u=U_{m}\cos \omega t} айнымалы кернеу түсірейік (2.15-сурет). Ток күшінің {\displaystyle i} лездік мәні де, {\displaystyle I_{m}} амплитудалық мәні де тізбектей жалғанған тізбектің барлық бөлігінде бірдей болады. Ал ток көзінің полюстеріндегі лездік кернеу оның жеке бөліктеріндегі кернеудің лездік мәндерінің қосындысына тең:
Тізбектей жалғанған тізбектің барлық бөлігіндегі токтың тербелісі заңы бойынша өзгерсін.
Қарастырып отырған тізбекте еріксіз электромагниттік тербелістер, яғни айнымалы ток пайда болады.
Достарыңызбен бөлісу: |