36. Босанудың 3 кезеңімен ерте босанғаннан кейінгі кезеңде қан кету.Жедел медициналық жедел жәрдем станциясы деңгейінде жедел көмек көрсету тактикасы. Босанғаннан кейінгі қан кету - табиғи жолдармен босану кезінде 500 мл және одан көп, кесар операциясы кезінде 1000 мл және одан көп қан жоғалту.
Жіктелуі:
• Босанғаннан кейінгі ерте кезеңде қан кету - босанғаннан кейінгі алғашқы 24 сағат.
• Босанғаннан кейінгі кеш кезеңде қан кету - босанғаннан кейін 24 сағаттан соң.
Қауіп факторлары
•Босанудың үшінші кезеңінің созылуы
•Преэклампсия
• Анамнезінде босанғаннан кейінгі қан кету
• Көп ұрықтық
• Босану жолдарының жұмсақ тіндерінің зақымдануы
• Ұзаққа созылған босагу
• Қынаптық оперативті босану
• Плацентаның және оның бөліктерінің жатыр қуысында қалуы
• Плацентаның төмен орнығуы
•Тромбофилия
• Ірі ұрық
•Көп босанулар
Алдын алу
• Босанғаннан кейінгі қан кетудің ең тиімді алдын алуына босанудың үшінші кезеңін белсенді жүргізу, бұл қан кетуді 2,5-3 есе төмендетеді («Физиологиялық босану» протоколын қара).
Қан кетудің диагностикалық критерилері:
• босанғаннан кейінгі кезеңде қан кетудің белгілерін ерте анықтау
• босанушы әйелдің жағдайын, АҚ, тамыр соғуын, ТАЖ бағалау
Жоғалған қан мөлшерін анықтау
• Гемотокрит деңгейін бастапқыдан 10%-дан азаюы
• Визуалді әдіс (30% қате).
• Гравиметриялық әдіс - операциялық материалды өлшеу (15% қате),
• Өлшегіш ыдыспен өлшеу (кружка, градуирленген лоток).
Жедел жәрдем:Қолы бос персоналдың мобилизациясы (науқасты жалғыз қалдырмай: көмекке тәжірибелі, толық көлемде оперативті техниканы меңгерген акушер – гинекологты, анестезиолог – реаниматолог пен лаборантты шақыру). • Қан жоғалту көлемін бағалау. • Аурудың күйін бағалау және ағзаның өмірлік маңызды қызметін тексеру (ҚҚ, тамыр соғысы, дене қызуы, демнің жиілігі). • Жіті терапия картасын толтыру үшін бір қызметкерді тағайындау. • Қуықтың катетеризациясы – қуық бос болуы керек. • Кристалойд инфузиясын жүргізу үшін екі перифериялық көк тамырдың катетеризациясы (№№ 14 – 16G) қан жоғалту көлеміне 3:1 қатынастажәне утеротоник ( бұлшық етке 10 бірлік окситоцин енгіземіз, системаға 1000 мл физиологиялық ерітіндіге 20 бірлік окситоцин ерітіп, минутына 60 тамшыдан енгіземіз). • Әйелді жылындыру (көрпе жабу, ылғалды жаймаларды құрғаққа ауыстыру) • Дымқылды оттекпен қамтамасыз ету. • Қанның жалпы талдауы. • Коагулограмма немесе қанның ұю уақыты. • Қан тобын анықтау, Rh – факторды, қанды үйлесімділікке тексеру. • Себебін анықтау o жатырды зерттеу (тонусын,тіндерін) o босану жолдарын қарау (жарақат). • Утеротониктер (бұлшық етке 10 бірлік окситоцин ерітіндісін қайталап енгізу, 20 бірлік окситоцин ерітіндісін 1000 мл физиологиялық ерітіндіде ерітіп минутына 167 тамшыдан көктамырға енгізу) Қан кету жалғасқан кезде
Бір уақытта: • Барлық қолы бос персоналдың мобилизациясы (көмекке қосымша: бөлім меңгерушісін, анестезиолог – реаниматологты, лаборантты, стационардағы қан құюға жауапты маманды шақырту). • Керуеттің басын түсіру. • Дымқылды оттекті 10 – 15 л/минутына беруді жалғастыру. • Қан жоғалту көлемін бағалау. 1500 мл және одан астам қан жоғалтқан кезде орталық көк тамыр катеризациясын жасау керек. • Әйелдің күйін бақылап және ағзаның өмірге маңызды қызметтеріне қадағалау жүргізу (мониторинг, ҚҚ, пульс, ЭКГ, пульссоксиметрия, дене қызуы, демнің жиілігі, диурез) жіті қадағалау картасын толтырумен. • Кристаллойдтарды енгізуді жалғастыру, қан жоғалту көлеміне арақатынасы 3: 1. Инфузияның жылдамдығы 1,0 литр 15 минут ішінде. Кейін инфузиялық терапияның бағдарламасы анестезиолог – реаниматологпен бірігіп құралады. • Ота бөлмесін дайындау.