Ұбт-ға даярлаудағы тиімді әдістері өскемен 2015
жүктеу/скачать 4,8 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- І V нұсқа
- V нұсқа
- Биология пәнінен бір сөзбен жауап беретін тест тапсырмалары
- Биология пәнінен бір ғана жауабы бар тест тапсырмалары
ІІ нұсқа Жану реакциясының белгісі: А) Түс өзгеруі В) Жылу бөліну С) Жылу сіңіру Д) Дәм өзгеруі Е) Тұнба түзілу
ІІІ периодтың элементінен түзілген амфотерлі оксид А) Al2O3 В) Cl2O7 С) P2O5 Д) B2O3 Е)SO3
Тотығу процесі А)Атом немесе иондардың электрон қосып алу процесі В) Элементің тотығу дәрежесінің өзгеруі С) Иондардың қосылуы Д) Атом немесе иондардың элетрон беруі Е) Элементтің валенттілігінің өзгеруі
Ион алмасу ракциясы: А) В) С) Д) Е)
Күкіртпен реакцияға түспейтін зат А) С В) О2 С) Н2 Д) Н2О Е) Na
Тек амфотерлі заттардан тұратын топ: А) KAlO2 , Be(OH)2 , BaO В) Ca(OH)2, SiO2 , NaOH С) ZnO , Al(OH)3 , Zn(OH)2 Д) NaAlO2 , Al(OH)3 , CaO Е) KOH , SO3 , Cr(OH)3
Органикалық заттың құрамына міндетті түрде кіретін элемент А) сутек В) оттек
С) кремний Д) көміртек Е) азот
Метан хлормен әрекеттескенде түзілтін зат: А) хлоропрен В) хлороформ С) дихлоретан Д) хлорвинил Е) монохлоретан
Альдегид қолданылмайтын сала – А) бояу өндіру В) тағам ретінде С) дәрілік затар өндіру Д) пластмасса өнеркәсібі Е) былғары өңдеу
2SO2 + O2 = 2SO3 реакциядағы үкірт (ІV) оксидінің концентрациясын 2 есе көбейткенде реакция жылдамдығы ... А) 4 есе кемиді В) 2 есе артады С) 4 есе артады Д) 8 есе кемиді Е) 8 есе артады
160 г ерітіндіні буландырғанда ыдыста 40 г тұз қалды.Ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесі: А) 25% В) 42%
С) 10% Д) 55%
Е) 38% Кальций оксидімен әрекеттеседі А) Li2O В) Cu
С) MgO Д) HNO3 Е) Fe(OH)2
Мына қосылыстар берілген: CO2 , Al2O3 , H2O , CuO , HCl . SO3 оксидімен әрекеттесетін қосылыстар саны: А) 3 В) 1
С) 2 Д) 4
Е) 5 Азот қышқылы ерекше қасиет көрсетіп әрекеттесетін заттар А) C , CuO В) CaO , Mg С) Mg , CuO Д) CO , Cr Е) Cu , C
Сілтілік жер металмен қатар галогенді де тұз балқымасын электролиздеу арқылы алуға болады А) NaNO3 В) KJ
С) MgCl2 Д) K2CO3 Е) CuCl2
Малахиттегі ((CuOH)2CO3) мыстың массалық үлесі (%) А) 78 В) 58
С) 38 Д) 68
Е) 48 0,6 мол бутанды дегидрлегенде (қ.ж.) алынатын бутеннің көлемі А) 18 л В) 5,6 л
С) 11,2 л Д) 8,4 л
Е) 13,44 л Полимерлердің эластикалық және пластикалық қасиеттерін арттыратын реагенттер: А) Пластификаторла (жұмсартқыштар) В) Термопластар С) Толықтырғыштар Д) катализаторлар Е) Эмульгаторлар
Глюкозадағы элементтердің массалық үлесі: А) 40% ; 6,7% ; 53,3% В) 40% ; 0,67% ; 59,33% С) 40% ; 7,6% ; 52,4% Д) 48% ; 6,7% ; 45,3% Е) 30% ; 16,7% ; 53,3%
Бертолле тұзымен әрекеттесетін заттар: А) HCl және P В) HCl және N2 С) HCl және S Д) HCl және Cl2 Е) HCl және O2
Al2O3 және HCl арасындағы реакцияның типі А) Айырылу В) Бейтараптану С) Қосылу Д) Алмасу Е) Орын басу
Химиялық қасиеттері ұқсас элементтер А) Li және Be В) Be және Ba С) Li және Na Д) Na және Ag Е) Be және B
Тотығу – тотықсыздану реакциясы А) 3NaOH + FeCl3 = Fe (OH)3 + 3NaCl В) CaCO3 = CaO + CO2 С) NaOH + HCl = NaCl + H2O Д) 2KOH + CO2 = K2CO3 + H2O Е) SiH4 2O2 = SiO2 + 2H2O Pb2+ + 2OH- Pb(OH)2 теңдеуінде өзара әрекеттескен заттар А) барий нитраты мен натрий кабонаты В) натрий нитраты мен қорғасын гидроксиді С) күміс нитраты мен калий гидроксиді Д) қорғасын (ІІ) нитраты мен натрий гидроксиді Е) қорғасын (ІІ) хлориді мен натрий сульфаты
Жарық пен жылу бөле жүретін реакциялар А) қосылу В) жану
С) айырылу Д) орынбасу Е) алмасу
Натрий гидроксидінің ерітіндісімен әрекеттесетін зат: А) MgO В) KOH
С) NH4OH Д) HCl
Е) Cu(OH)2 Орыс ғалымы А.М.Бутлеров алғаш рт синтездеген зат: А) май В) мочевина С) қантты заттар Д) сірке қышқылы Е) қымыздық қышқылы
Талшық алуға болатын көмірсу: А) крахмал В) сахароза С) целлюлоза Д) мальтоза Е) глюкоза
C2H4 + 3O2 = 2CO2 + 2H2O ракциядағы оттектің концентрациясын 3 есе азайтқанда реакция жылдамдығы.. А) 3 есе кемиді В) 27 есе кемиді С) 3 есе артады Д) 27 есе артады Е) 9 еес кемиді
176 мл суда 24 г натрий гидроксидін еріткенде алынған ерітіндідегі NaOH – тың массалық үлесі А) 18% В) 14 %
С) 10 % Д) 16 %
Е) 12% Хром (ІІ) оксидіне (CrO) тәнқасиет: А) Сумен әрекеттеседі В) Қышқылмен әрекеттеседі С) Спирттермен әрекетеседі Д) Сілтімен әрекеттеседі Е) Негіздік оксидтермен әрекеттеседі
Қорғасын тұзының ерітіндісі арқылы осы газды өткізгенде қара тұнба түзіледі: А) O2 В) CO
С) CO2 Д) N2 Е) H2S
22.4 л аммиак күкірт қышқылымен әрекеттескенде түзілетін аммоний сульфатының массасы: А) 66 г В) 96 г С) 36 г Д) 68 г
Е) 46 г Домна пешіне салуға дайындалған шихтаның құрамы А) көмір,ізбес тас,темір В) флюс,көмір,темір С) руда,флюс,кокс Д) көмір,темір,кремний оксиді Е) кокс,кремний оксиді,флюс
9,9 г мырыш гидроксидін ерітуге жұмсалатын күйдіргіш натрдың массасы А) 40 г В) 24 г
С) 4 г Д) 16 г
Е) 8 г 1,4 – диметилбензолдың жану реакциясы теңдеуіндегі түзілген заттардың формулалары алдындағы коэффициенттердің қосындысы А) 18 В) 23
С) 21 Д) 16
Е) 26 Реакция нәтижесінде 25,4 г йод алынса, калий иодидімен әрекеттескен хлордың массасы А) 7,1 г В) 5,6 г
С) 2,8 г Д) 3,5 г
Е) 6,8 г 53 г натрий карбонаты мен 38 г магний хлориді ерітінділерін араластырғанда түзілетін магний карбонатының массасы (г): А) 34,2 В) 31,6
С) 33,6 Д) 32,6
Е) 33,6 6,72 л (қ.ж.) пропанды толық жаққанда алынған өнімді ізбес суының артық мөлшерімен өңдеді.Сол кезде 80 г тұнба түзілді.Тұздың шығымы: А) 87% В) 80,9%
С) 88,9% Д) 84%
Е) 82% Молекулаішілік дегидратация кезінде 90 грамына 27 г су бөлінген болса, осы бір атомды спирттің аты: А) пентанол В) пропанол С) метанол Д) бутанол Е) этанол
Бейтарптану реакциясының үрдісі А) HCl +Zn В) H2SO4 + NaCl С) HNO3 + CuO Д) HCl + NaOH Е) HCl + Ba(NO3)2
Периодтық жүйенің үшінші периодын аяқтайтын элементтің сыртқы электрон қабатындағы электрондар саны А) 2 В) 18
С) 6 Д) 14
Е) 8 Табиғатта кеңінен таралған сұйық зат А) азот В) су
С) күкірт Д) оттегі Е) сутегі
Диссоциацияланғанда NO3- түзетін зат А) K2SO3 В) NaNO3 С) H3PO4 Д) KNO2 Е) Fe(OH)3
Агрегаттық күйі сутекпен бірдей зат А) Сa В) Na
С) Al Д) S
Е)He Натрий оксидін халықаралық номенклатурасы бойынша аталуы А) мононатрий диоксиді В) динатрий монооксиді С) натрий оксиді (І) Д) натрий оксиді (ІІ) Е) динатрий диоксиді
Көмірсутектер – құрамына тек қана ... элемент кіретін органиукалық қосылыстар А) 4 В) 3
С) 2 Д) 1
Е) 5 Жоғары карбон қышқылдары глицеринмен әрекеттескенде түзілетін қосылыс: А) тұз В) ангидрид С) альдегид Д) жай эфир Е) майлар
Полиэтилен - ... полимер болады А) табиғи,өсімдік текті В) әрі табиғи,әрі химиялық С) химиялық,синтетикалық Д) табиғи, жануар текті Е) химиялық, жасанды
N2 + 3H2 = 2NH3 реакциядағы сутектің концентрациясын 2 есе азайтқанда реакция жылдамдығы... А) 6 есе артады В) 3 есе кемиді С) 8 есе кемиді Д) 6 есе кемиді Е) 2 есе артады
100 г кристлдық содадағы судың массалық үлесі (%) А) 89 В) 11
С) 63 Д) 37
Е) 74 Сутектің хлормен әрекеттесу механизмі осы заттың хлормен әрекеттесуіне ұқсайды: А) Алкендердің В) Алкандардың С) Алкиндердің Д) Арендердің Е) Анилиннің
H2O – H2S - H2Se – H2Te – қатарында қышқылдар күшінің өзгеруі: А) кемиді, соңынан артады В) кемиді С) артады,соңынан кемиді Д) өзгермей қалады Е) артады
Кальций ортофосфатының салыстырмалы молекулалық массасының кальций дигидроортафосфатына қарағанда ауырлығы ... – ға тең А) 90 В) 99
С) 173 Д) 76
Е) 70 Магнитті теміртас Fe3O4 144 г алюминий әрекеттескенде түзілетін темірдің массасы А) 224 г В) 448 г
С) 556 г Д) 664 г
Е) 336 г Мысты алу үшін құрамында минерал халькопирит CuFeS2 бар кен қолданылады.Егер шығынсыз болса, оның 1 кг-нан алуға болатын мыстың массасы: А) 600 В) 348
С) 174 Д) 520
Е) 680 Орто-дихлорбензол формулсындағы орынбасарлардың орны: А) 1,3- В) 1,2- С) 1,5- Д) 1,4-
Е) 1,1- Шығымы 75 % болса,10,5 кг циклогексаннан түзілетін бензолдың массасы: А) 8,3 кг В) 5,3 кг С) 7,3 кг Д) 6,3 кг Е) 4,3 кг
Егер практикалық шығымы 80% болса, 200 г глюкозадан алынатын сүт қышқылының массасы: А) 160 г В) 150 г
С) 170 г Д) 180 г
Е) 140 г 372 г анилин алу үшін қажет (реакция өнімінің шығымы 75 %) нитробензолдың массасы: А) 496 г В) 665 г
С) 566 г Д) 492 г
Е) 656 г V нұсқа Мольдік массаның өлшемі: А) г В) г/моль С) л/моль Д) моль
Е) г/мл Негізгі топша элементі А) Mn В)Mg
С)Ni Д)Fe
Е)Ti Хлор молекуласындағы химиялық байланыстың типі: А) ковалентті полюссіз В)Иондық
С)Ковалентті полюсті Д)Металды Е) Сутекті
Электролит бола алмайтын қосылыс: А) Al(NO3)3 В) KCl
С) Cu3(PO4)2 Д) Na3PO4 Е) Ba(CH3COO)2
Заттардың отткпен әрекеттесу реакциясы А) тотығу В) бейтараптану С) айырылу Д) орныбасу Е) алмасу
Қосылыстардың жалпы формуласы CnH2n+2 А) алкиндер В) алкандар С) алкендер Д) спирттер Е) арендер
Каучукты вулканизациялау кезінде алынатын эластикалық материал А) силикон В) стирол С) резеңке Д) полиэтилен Е) каучук
222 мл суда 78 г қантты еріткенде алынған ерітіндідегі қанттың массалық үлесі: А) 26% В) 25%
С) 78% Д) 39%
Е) 13% Оттектің массалық үлесі ең аз оксид А) NO2 В) SO2 С) FeO Д) CO2 Е) SiO2 Реакция нәтижесінде темір (ІІ) сульфиді түзілген болса, 100,8 г темірмен әрекеттескен күкірттің массасы: А) 58,6 г В) 55,6 г С) 57,6 г Д) 59,6 г Е) 56,6 г
5 кг аммоний сульфатын алу үшін қажет аммиактың (қ.ж.) көлемі А) 1,7 м3 В) 3,6 м3 С) 1,9 м3 Д) 2,0 м3 Е) 0,8 м3
Ерітіндісін және балқымасын элктролиздеу арқылы алынатын металл А) Al В)Na
С)Mg Д)Sn
Е)Cs Кальциймен әрекеттесетін зат А) CO2 В) Na2O С) H2O Д) KOH
Е) SO2 Нәтижесінде 3 г этан түзілген болса, гидрлену реакциясына қатысқан (қ.ж.) этиленнің көлемі А) 0,22 л В) 24 л
С) 2,6 л Д) 2,24 л Е) 23 л
81 г глюкоза алу үшін (шығым 90 %) гидролизденетін сахарозаның массасы А) 171 г В) 231 г
С) 271 г Д) 291 г
Е) 251 г Аланинге азот қышқылымен әсер еткенде 304 г тұз түзіледі.Жұмсалған аланиннің массасы А) 267 В)358
С)178 Д)89
Е)445 956 кг кәдімгі терезе шынысын алу үшін қажет әктас, кремнезем және соданың жиынтық массасы (тоннамен) А)1,161 В)1,132
С)1,268 Д)1,415
Е)1,184 Реакция теңдеуіндегі барлық коэффициенттердің қосындысы KJ + H2SO4 = K2SO4 + S + J2 + H2O А) 11
В) 7 С)20
Д)21 Е)13
19. Егер практикалық шығымы 80 % болса, 200 г глюкозадан алынатын сүт қышқылының массасы: А)160 г
В)150 г С)170 г
Д)180 г Е)140 г
20. 372 г анилин алу үшін қажет (шығымы 75%) нитробензолждың массасы (г) А)496
В)665 С)566
Д)492 Е)656
Күршім ауданы биология пәні мұғалімдері Биология пәнінен бір сөзбен жауап беретін тест тапсырмалары Түрленбей дамитын омыртқасыз жануарларға жататындар- Өрмекшілер Жүрек қабырғасы ... тұрады : көлденең жолақты бұлшықет ұлпасы нан Заттар ыдырауынан пайда болатын өнімдеріне жатпайтынын анықтаңыз: Жас Ұрықтың дамуы – 280 күн Аналық дараның жыныстық белгісі қалай белгіленеді? ♀ В12 Витаминінің құрамында болатын микроэлемент Йод Эмбриогенезде мүшелердің түзілу процесі:органогенез РНҚ-ны ұзақ уақыт сақтайтын қойма: инфармосома ДНҚ матрицадан РНҚ-ның синтезделуі: транскрипция Липидтердің қызметі: Энергетикалық Жасушадағы пластикалық және энергетикалық алмасудың жиынтығы: Зат алмасу және қуат Ұрықтану өте салысымен зигота дамуының алғашқы сатысы Бластула Клеткада шыран толтырып тұрған қуыс: Цитоплазма Фотосинтездің сатылары: 2 Өзен шаянның қорғаныш және қорегін аулайтын мүшесі: қысқыштары Желбезек: тыныс алу мүшесі Ыстықтан, қайнаған су мен ыстық темір, от және химиялық заттардан болады: Күйік Бір-біріне ұқсас егіздер Адам ұйқысы қанғанда Минерал заттар көптеп бөліне бастайды ДНҚ құрамындағы нуклеотидтердің азот негіздері: Аденин, гуанин, цитозин, тимин Ішкі және сыртқы белгілердің жиынтығы: фенотип Көпшілік ағзаларға тән маусымдық өзгерістің негізгі себептері: күннің ұзаруы Арал мен Каспий де кездесетін гүлге ұқсас көп аяқты: Актиния Тағам ретінде пайдаланатын былқылдақденелілер (ұлулар): Каракатица Жараның жазылуы, сынықтың бітуі жасушаның мына әрекетіне байланысты: Көбеюге Жарық қабылдайтын жасушалардың орналасуы : Тор қабықша ішіндегі таяқшалар Мейоз дегеніміз: пісіп жетілу аймағындағы жыныс жасушасының бөлінуі Организімдердің жаңа белгілер мен қасиеттерге ие болуы? Өзгергіштік Тірі табиғат құрлымының ең жоғарғы жаратылу деңгейі: Биосфералық Қайсысы белокқа жатады? Гликоген Жасушаны энергиямен қамтамасыз ететін реакциялардың жиынтығы: энергетикалық алмасу немесе диссемеляци Лимон қышқылының айналым сатысын ашқан ғалым: Г.Кребс Фотосинтез процесі қай оргоноидта жүреді: пластид РНҚ-ны ұзақ уақыт сақтайтын қойма: инфармосома ДНҚ матрицадан РНҚ-ның синтезделуі: транскрипция Нәруыз құрамына кіретін элемент: азот Реакция жүрісін тездететін ерекше зат: фермент ДНҚ-да түзу сызық бойыменорналасқан нуклеотид: ген Нәруызды синтездейтін органоид: рибосома қандай қан кіреді: рибоза Тұмау, полимилит ауруының қоздырушы: вирус Адамдағы хромосома саны: 46 Нуклеотидтің құрамына кіретін қышқыл: қүкірт ГГЦ-ААТ-АГЦ берілген, ДНҚ-ның екінші тізбегі: ТЦТ-ТГА-ТТТ Генетикалық ақпараттың ДНҚ-дан транскрипцияландан пайда болатын РНҚ-ның түрі: аРНҚ Митоз неше сатыдан тұрады? 4 Жасушаның бөлінер алдындағы дайындық кезеңі: интерфаза Сома жасушаларының бөлінуі қалай аталады? митоз Хромосоманың түзілуі. хроматиннен Митоздың бөлінуінде ядро қабақшасының жойылуы: метафаза Жынысты көбею дегеніміз не? гаметалардың қосылуы Жыныссыз көбею дегеніміз не? спора арқылы Ұрықтанған жасуша қалай аталады? зигота Мейозды бөлінуде қандау жасуша түзіледі? жыныс жасушасы Аналық жыныс жасушаның түзілуі: овоногенез Тірі табиғат өлшемі «түр» - деген ағылшын ботанигі Джон Рей Шоғырланып сұр зат түзеді Дендрит Тыныс алу мүшелерін белгілеңіз: Мұрын куысы, қеңсірік, көмей, кеңірдек, ауатамыр, өкпе. Тісті зерттейтін ғылым : Стоматология Тері бетінде қездесетін қара, қызыл түйінді өсінді ол: Мең Ішінде бір ғана тұқымы бар шырынды жеміс- Сүйекті Жапырақтары арқылы көбейетін бөлме өсімдігі- Бегония Тек су бетінде қалқып өсетін шаңжапырақ Сальвиния Саңырауқұлақтың жемісті денесінің жіпшумақтан өсіп дамуы: Ауа, ылғал, жылу жеткілікті болғанда Паразиттік тіршілік ететін амебаның түрі: қантышқақ Қыршаянның шаншары- Құрсағының соңғы буынында Жүрегі төрт бөлікті жорғалаушы: қолтырауын Сүйек түзілетін ұлпа: дәнекер Жердің геологиялық қабығы биосфера: Тірі организмдерден тұрады Кіндік тамыр жүйесі бар өсімдік: Бақ-бақ Дәнді дақылды өсімдіктер біріктірілген тұқымдас: Астық Көпқылтанды құрттарға тән емес белгі: Топырақ құнарлылығын арттыру Жүрек қабырғасы ... тұрады : көлденең жолақты бұлшықет ұлпасы нан Заттар ыдырауынан пайда болатын өнімдеріне жатпайтынын анықтаңыз: Жас Ұрықтың дамуы – 280 күн Адам ұйқысы қанғанда Минерал заттар көптеп бөліне бастайды ДНҚ құрамындағы нуклеотидтердің азот негіздері: Аденин, гуанин, цитозин, тимин Ішкі және сыртқы белгілердің жиынтығы: фенотип Көпшілік ағзаларға тән маусымдық өзгерістің негізгі себептері: күннің ұзаруы Арал мен Каспий де кездесетін гүлге ұқсас көп аяқты: Актиния Тағам ретінде пайдаланатын былқылдақденелілер (ұлулар): Каракатица Жараның жазылуы, сынықтың бітуі жасушаның мына әрекетіне байланысты: Көбеюге Жарық қабылдайтын жасушалардың орналасуы : Тор қабықша ішіндегі таяқшалар Мейоз дегеніміз: пісіп жетілу аймағындағы жыныс жасушасының бөлінуі Организімдердің жаңа белгілер мен қасиеттерге ие болуы? Өзгергіштік Тірі табиғат құрлымының ең жоғарғы жаратылу деңгейі: Биосфералық Қайсысы белокқа жатады? Гликоген Бактериялардың тікелей түсетін күн сәулесіне кері қозғалысы: Теріс фототаксис Қай нуклеотид ДНҚ-ның құрамына енеді? У Белоктың мономері: Амин қышқылдары белоктарды синтездейтің органойд: Рибосома Энергетикалық оргоноид немесе энергия станциясы: Митохондрия Тірі табиғат құрлымының ең томенгі жаратылу деңгейі: Молекулалық Амеба, эвглена, инфузория, бактерияның тітіркендіргіштердің әсерінен қозғалысы: Таксис Қарапайымдылардың температураның әсерінен қозғалысы: Таксис Митоздық бөліну кезінде бір аналық жасушадан неше жасуша түзіледі: 2 Инсулин гормоны молекуласының құрамына енетін микроэлементтер: Йод В12 Витаминінің құрамында болатын микроэлемент Йод Қайсысы полисахаридтерге жатпайды? Гликоген Тірек қызметін атқаратын сүйектер мен сіңірлердің белоктары: Инсулин Пигменттеу қызметін атқаратын белок: инсулин Сахароза мен лактоза: күрделі көмірсулар Қалқанша без гормоны молекуласының құрамына енетін микроэлемент: Мырыш Аталық жыныс жасушаларының дамып жетілуі: Сперматогенез Жыныс жсушаларының қосылып, зиготаның түзілуінен тіршілігі тоқтағанға дейінгі кезең: онтогенез Эмбриогенезде мүшелердің түзілу процесі: органогенез Ұрықтану өте салысымен зигота дамуының алғашқы сатысы Бластула Үшінші ұрық жапырақшасы: Мезодерма Эритроциттер мен сперматозоид құрылысын 1683 ж. жан – жақты зерттеген А. Левенгук Тері, тырнақ, шаш жатады Эпителий ұлпасына Үлкен қан айналым шеңбері дегеніміз- Сол жақ қарыншадан шығып, бүкіл мүшелерге таралып, оң жақ құлақшаға келу жолы Қорытылған ас сіңірледі: Аш ішекте Адамның қалқанша безінің құрамына кіреді: Иод Аяз әсерінен теріде болады: Үсік Сүйекті-шырынды жемісі бар өсімдік- Алхор Қылқан жапырақты өсімдік Арша Бір тұқымжарнағы бар өсімдік Бидай Гидраның қорегі: Ұсақ шаянтәрізділер , балық шабағы, бунақдене дернәсілі Шаянтәрізділердің тыныс алу мүшесі: Желбезектер Кесірткенің терісі: қабыршақты, құрғақ Липидтердің қызметі: Энергетикалық Жасушадағы пластикалық және энергетикалық алмасудың жиынтығы: Зат алмасу және қуат Ұрықтану өте салысымен зигота дамуының алғашқы сатысы Бластула Клеткада шыран толтырып тұрған қуыс: Цитоплазма Фотосинтездің сатылары: 2 Өзен шаянның қорғаныш және қорегін аулайтын мүшесі: қысқыштары Желбезек: тыныс алу мүшесі Ыстықтан, қайнаған су мен ыстық темір, от және химиялық заттардан болады: Күйік Адамдағы кеуде сүйегіндегі қабырғалар саны: 12 жұп Эмоциалық еске жатпайды Ренжу Жердің қатты қабығы- Литосфера Комбинативтік өзгергіштік дегеніміз: гаметалардың кездейсоқ қосылып, жаңа үйлесімдердің түзілуі Организімнің жеке дамуы: Б)онтогенез Бір қабатты ұрықтың пайда болуы: Б)бластула Қай организім түрленіп дамиды? А)бақа Дұрыс дамитын организм: А)Кесіртке Ішкі ұрық жапырақшасының атауы: Ә)Энтодерма Жасушаны зерттейтін ғылым: Ә)цитология Пиязшық арқылы көбейетін өсімдік: Лалагүл Жазда жас балауса күйінде пайдаланатын орамжапырақ Ерте пісетін Бунақталған тамырсабағы бар споралы өсімдік: Қырықбуын Лакмус алынатын өсімдік Қына Паразиттік тіршілік ететін бір жасушалы Лейшмания Көру аймағы мидың бөлімінде орналасқан: шүйдеде Сірі қауыз бен өкпе арасында болады серозды сұйықтық Жасушадағы бейорганикалық қосылыстар: Су, тұздар Продуценттерге жататындар: Өсімдіктер Балық, қос мекенді және сүт қоректілердің ішкі мүшелерінде паразиттік тіршілік ететін құрттар: трем атодтар Бақалшақсыз, басаяқты жыртқыш былқылдақденелілер: Кальмар Валеология ғылымы үйретпейді Ән айту Кроссинговер дегеніміз: гомологтық хромосомалардың бөліну кезінде айқасуы Комбинативтік өзгергіштік дегеніміз: гаметалардың кездейсоқ қосылып, жаңа үйлесімдердің түзілуі Организімнің жеке дамуы: Б)онтогенез Бір қабатты ұрықтың пайда болуы: Б)бластула Қай организім түрленіп дамиды? А)бақа Дұрыс дамитын организм: А)Кесіртке Ішкі ұрық жапырақшасының атауы: Ә)Энтодерма Жасушаны зерттейтін ғылым: Ә)цитология Қай қосылыс моносахаридтерге жатады? Б)фруктоза Төмендегі қосылыстардың қайсысы липидтерге жатады? А)майлар Тұңғыш рет бидай ұнынын ақуыз алған ғалым: Б)Я.Беккори Ақуыз молекуласының мономері: Б)амин қышқылы ДНҚ-ның құрамына енетін қант: Б)дезоксиребоза РНҚ ДНҚ-дан қандай мономері бойынша ерекшеленеді: Б)У ДНҚ матрицадан РНҚ-ның синтезделуі: Ә)транскрипция Жасушаға сұйық тамшыларының сіңірілуі: Ә)пиноцитоз Липид пен көмірсу синтезіне қай органойд қатысады? Б)эндоплазмалық тор Ақуыз синтездейтін органоид: Б)рибосома Ядроның құрамына қандай жиынтық кіреді: А)хромосома Жасуша қосындысына жататын органойд: Ә)май талшықтары Вирус арқылы таралатын ауру: полиомилит Сома жасушаларының бөлінуі қаай аталады? Ә)митоз Хромосомалар экватор жазықтығына қай фазада жиналады? Б)телефаза Жынысты көбею дегеніміз не?Ә)гаметалардың қосылуы Жыныссыз көбею дегеніміз не?Ә)спора арқылы Партоногенез көбеюдің қай түріне жатады? Б)жыныссыз Ашытқы ағзалар, гидра, маржан полиптері қалай көбейеді? Б)бүршіктену Синантроптың қаңқа қалдығы табылған жер - Пекин Жарықта жасыл өсімдіктер тәрізді, ал қараңғыда жануарлар тәрізді қоректенетін қарапайымдар: Жасыл эвглена Зат алмасудың тұтас құбылысына жатады: Ассимиляция мен диссимиляция Информасоманы ашып, оның биологиялық маңызын түсіндіруге қатысқан: М. Айтхожин Тіршіліктің ең жоғары денгейі аталады: Биосфера Органикалық тыңайтқыштардың ішінде көбірек қолданылатыны- Көң (қи), қарашірік Сабақ қалемшесінен көбейетін өсімдік: Традесканция Ішекқуыстылардың атпа жасушалары тән тек: Барлық ішекқуыстыларға Өзен шаянының жүрегі: Бес бұрышты қалта Ми сауытына жатпайтын сүйек: жақ Жүректен шыққан қанды денеге тарататын тамыр: Салатамыр Тұмауды қоздырушылар- Вирустар Бір-біріне ұқсас егіздер дамыған жасушаның саны: Бір 1863 жылы баспадан кітап болып шыққан «Ми рефлекстері» ғылыми еңбектің авторы: И.М. Сеченов Тұқымдары жел арқылы таралатын өсімдік : Терек Тұқым кіндігі дегеніміз- Тұқымның жеміске бекінген жері Ауыл шаруашылық зиянкестеріне қарсы қолданылады Сарымсақ Бактериялар дегеніміз : Біржасушалы, ядросы толық қалыптаспаған ағзалар Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштікті зерттейтін ғылым: Генетика Ұрықтың тек желілерге тән гаструладан кейінгі сатысы: Нейрула Түрдің тарихи дамуы: Филогенез Тұқым қуалаушылықтың негізгі заңылықтарын ашқан ғалым. Г.Мендель Бірінші ұрпақта басымдылық көрсететін және бірден жарыққа шығатын белгі: аллельді Қарама-қарсы белгілерді анықтайтын жұп гендер доминантты будандастыруға немесе шағылыстыруға алынған ата-аналық даралар қалай белгіленеді: Р Гаметалар қалай белгіленеді? Г Алынған ұрпақ қалай белгіленеді? Ғ Аналық дараның жыныстық белгісі қалай белгіленеді? ♂ Аталық дараның жыныстық белгісі қалай белгіленеді? ♀ АА болатын өсімдіктер қандай гаметалар түзеді? АА Ата-аналарынан алынған гендердің толық жиынтығы: генотип Пластидтердің саны?3 Жасуша бөліктерін зақымдаудан қорғайтын? Вакуоль Өсімдікте қоректік қор жинауға қатысатын пластид? Хлоропласт Оттексіз ортада өмір сүретін ағзалар: анаэробты Фотосинтездің сатылары: 2 Өсімдіктердің ұрықтанбай көбеюі: стробиляция Жыныс жсушаларының қосылып, зиготаның түзілуінен тіршілігі тоқтағанға дейінгі кезең: овогенез Белгілі бір нәруыз жөнінде жазылған ақпараты бар хромосомалар учаскесі: ген Қалқанша без гормоны молекуласының құрамына енетін микроэлемент: Йод Аталық жыныс жасушаларының дамып жетілуі: Сперматогенез Жыныс жсушаларының қосылып, зиготаның түзілуінен тіршілігі тоқтағанға дейінгі кезең: онтогенез Балықтардың судың бағытын, ағын күшін қабылдайтын мүшесі: бүйір сызығы Адам жасушасындағы жұп аутосом хромосомалар: 23 Адамның дүниетаным қаблеті ... байланысты: сезу аймағымен Құты тәрізді мүше - қуық Көз рецепторларының түрлері құтышалар, таяқшалар Даралардың айналадағы әр түрлі күрделі орта жағдайларымен қарым-қатынасын Ч.Дарвин ... деп атады тіршілік үшін күрес Аршаның бүрінен: Дәрі жасалады Жауынқұрттың қан айналым жүйесі: Арқа құрсақ қантамырлары мен « жүрекше» Бақалшақсыз былқылдақденелі жәндік Каракатица Мейоздық кезеңде хромосомалар жиынтығы: екі есе азаяды Анд (Оңтүстік Америка) орталығы … отаны картоптың Тірі ағзада жүретін химиялық процесс ... байланысты сыртқы және ішкі температураға Сырттан қарағанда жәндіктен де өсімдікке көбірек ұқсайтын көпжасушалы ағза: Тұщы су гидрасы Былқылдақденелілер типіне жататын класс: Бауыраяқтылар Бір жасушада …дейін ақуыздың түрі болады 1000- ға Жүйке жүйелерін емдейтін медицина ғылымының саласы: Невропатология Ағза зертханасы деп аталады: Бауыр Картопқа ерекше көп қажет тыңайтқыш Калий Ядроның құрамына қандай жиынтық кіреді: А)хромосома Жасуша қосындысына жататын органойд: Ә)май талшықтары Вирус арқылы таралатын ауру: полиомилит Сома жасушаларының бөлінуі қаай аталады? Ә)митоз Хромосомалар экватор жазықтығына қай фазада жиналады? Б)телефаза Жынысты көбею дегеніміз не?Ә)гаметалардың қосылуы Жыныссыз көбею дегеніміз не?Ә)спора арқылы Өсімді мүшелері арқылы көбейеді Традесканция Паразит саңырауқұлақтарға жататындар: қаракүйе Шұбалшаңдардың класы- азқылтанды құрттар Ыстықтан, қайнаған су мен ыстық темір, от және химиялық заттардан болады: Күйік Жұмыртқа жасушасымен қосылатын сперматозоид саны- Біреу Есте сақтау байланысты: Үлкен ми сыңары қыртысы қызметіне Дайын органикалық заттармен қоректенетін ағзалар: Гетеротрофтар Түрді латын тілінде қос атпен атауды ғылымға ұсынған ғалым: К.Линней Қостанайдың далалық аймағында орналасқан қорық: Наурызым Құрғақшылыққа төзімді өсімдік- Шеңгел Лалагүл тұқымдасына жататын дәрілік өсімдік Сарымсақ Энцефалит ауруын тарататын жәндік: Тайга кенесі Құрбақаның қаңқасы: сүйекті Зат алмасу жүретін, өте ұсақ тамырлар: Қылтамыр Өкпе қабынуы пневмония Ағзадағы заттардың ыдырауы диссимиляция Құлақ қалқаны - ауадағы дыбыс тербелістерін сыртқы дыбыс жолына бағыттайды Хромосомдық мутацияларға жатпайтынын аңықтаңыз: Полиплоидия Шыршаның жасы 120-300 Ішектің қабырғасындағы сілемей қабықшаны бүлдіріп, жара қылады Қантышқақ амеба Бұлшық еттер сезгіш нейрондар арқылы қозуды өткізеді: Терідегі, бұлшық еттердегі, сіңірлердегі рецепторлардан орталық жүйке жүйесіне Мейоздық жолмен бөлінетіндер: жыныс жасушалары Даралар арасында бір-бірімен тығыз байланыста болатын түрлер тізбегі: Қоректік Көміртегінің топырақта жинақталуы- Органикалық қосылыстар түрінде Жасушалар өте ірі, қоректік қоры жиналатын ... ұлпа Қор жинаушы Басы жойылып кеткендіктен, денесі тұлға мен аяқтан құралған қосжақтаулылар классының өкілі: Айқұлақ Тыныс алу мүшелерінің ауруын белгілеңіз: Туберкулез Екі немесе бірнеше аллельді емес доминантты гендердің бірін- бірі толықтырып жаңа белгіні жарыққа шығаруы аталады: Комплементі Бидайдың дәнегінде қоректік заттар қорының жиналуы: Эндоспермде Талшығынан арқан жіп,себет тоқылады: Қызғалдақ Хитинді жабынның атқаратын қызметі: Қорғаныш Жорға лаушыларға жататын : кесірткелер Жасушаның бейорганикалық заты: Тұз Ми бағанасынан тарайтын жүйке саны: 12 жұп Адамның жүрегінің бөлігі: 4 Бір тәуліктегі ересек адамға қажетті майдың мөлшері: 100 гр Фотосинтез әрекеті өтеді: Хлоропласта Белгілі бір құрылысы және атқаратын қызметі бар дене бөлігі: Мүше Бірүйлі өсімдік: қияр Бір жасушалы, талшықты балдыр: Хламидомонада Cпорамен көбейетіндер тобына жатады Құртамыш Түсі қошқыл қоңыр, құмнан ін қазып тіршілік ететін көпқылтанды құрт: құмқазар Бүйректің сыртқы қабаты: қыртыс қабат Мектепке дайындық кезеңі: 3-6 жас Организмдердің табиғи ортаға бейімделуі: Акклиматизация (жерсіндіру) Биосфера энергияны ... алады күн сәулесінен Су астында риф жартастарын түзетін ішекқуысты: Көпаяқты маржан Ми сауытына кіретін сүйектер: Төбе, самай, маңдай, шүйде (қарақұс) Заттың пішіні мен түсін ажырататын көздің ... тор қабықшасы ішіндегі құтыша Ересек ағзаның жеке мүшелері қалыптасатын саты нейрула Түрлер арасында қоректері біркелкі болған жағдайда туындайтын: Тіршілік үшін күрес Табиғатта эволюциялық процестің басты факторы - Табиғи сұрыпталу Агроценоздар - Жасанды биогеоценоздар Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық: Барсакелмес Шыршаның биіктігі 30-40 м Бұлшықет жұмысына қажетті энергияның босап шығуы: органикалық заттардың ыдырауынан Оксигемоглобин түзіледі: Өкпе көпіршіктердегі отттегі қылтамырдың қабырғасындағы гемоглобинге қосылып Көру мүшесінің көмекші бөлігіне жататындар Қабақ Гетерозиготалы ағзада бір ғана белгісі бойынша түзілетін жұп гаметасы: 2 Гетерозиготалы сары бұршақ гаметаның неше түрін түзеді? 2 Гомозиготалы сары бұршақ гамеаның неше түрін түзеді? Ә)3 Биогеоценоз: тірі ағза мен орта бірлестігі Оттегіне бай таза ауаны қажет ететін «өсімдік пионері» деп аталатын өсімдік: Қыналар Эритроциттерді бұзады, сөйтіп оттегін нашар тасымалдайтын зат- Алкоголь Бауыр, ұйқыбезінің өзектері ашылатын мүше: Ұлтабарұшы Организмнің қорғаныш тежелуі: Ұйқы Суда тіршілік ететін қарапайымдылардың тыныс алуы: еріген оттегімен Сиыр цепенінің дене мөлшері: 1 м - 10 м Кәдімгі тоспа ұлуының тіршілік ортасы- тоғандар мен өзендер Клоакасы бар жануар: бақа Шеткі жүйке жүйесінің бөлімі: жүйкелер , жүйке түйінділері Адам бұлшық етінде түзілетін ақуыз: Миозин Бүйректен әр 5 минут сайын ересек адамда сүзілетін қанның мөлшері 5л Алғашқыда сәбидің денесі қапталады: Қағанақпен Гидросфераның ең терең жері: Мариан қазаншұңқыры Жапырақ тақтасын сабақпен жалғастырады: Сағақ Аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы Ұрықтану Қызыл кітапқа енгізілген лалагүл тұқымдасына жататын өсімдік: Інжугүл Шоғырлы маржандар- қызыл маржандар Шаянтәрізділердің су қоймаларында атқаратын рөлі - Балық шабақтарының қорегі болады Құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар жиынтығы: Ұлпа Жасуша орталығының негізін құраушы: Центроильдар Зиготадан туғанға дейінгі ұрықтық даму процесі: эмбриогенез Табиғатта эволюциялық процестің басты факторы - Табиғи сұрыпталу Агроценоздар - Жасанды биогеоценоздар Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық: Барсакелмес Шыршаның биіктігі 30-40 м Бұлшықет жұмысына қажетті энергияның босап шығуы: органикалық заттардың ыдырауынан Оксигемоглобин түзіледі: Өкпе көпіршіктердегі отттегі қылтамырдың қабырғасындағы гемоглобинге қосылып Көру мүшесінің көмекші бөлігіне жататындар Қабақ Гетерозиготалы ағзада бір ғана белгісі бойынша түзілетін жұп гаметасы: 2 Гетерозиготалы сары бұршақ гаметаның неше түрін түзеді? 2 Гомозиготалы сары бұршақ гамеаның неше түрін түзеді? Ә)3 Тұңғыш рет бидай ұнынын ақуыз алған ғалым: Я.Беккори Ақуыз молекуласының мономері: амин қышқылы Есте сақтау байланысты: Үлкен ми сыңары қыртысы қызметіне Дайын органикалық заттармен қоректенетін ағзалар: Гетеротрофтар Түрді латын тілінде қос атпен атауды ғылымға ұсынған ғалым: К.Линней Қостанайдың далалық аймағында орналасқан қорық: Наурызым Құрғақшылыққа төзімді өсімдік- Шеңгел Лалагүл тұқымдасына жататын дәрілік өсімдік Сарымсақ Энцефалит ауруын тарататын жәндік: Тайга кенесі Құрбақаның қаңқасы: сүйекті Зат алмасу жүретін, өте ұсақ тамырлар: Қылтамыр Өкпе қабынуы пневмония Ағзадағы заттардың ыдырауы диссимиляция Құлақ қалқаны - ауадағы дыбыс тербелістерін сыртқы дыбыс жолына бағыттайды Хромосомдық мутацияларға жатпайтынын аңықтаңыз: Полиплоидия Шыршаның жасы 120-300 Ішектің қабырғасындағы сілемей қабықшаны бүлдіріп, жара қылады Қантышқақ амеба Бұлшық еттер сезгіш нейрондар арқылы қозуды өткізеді: Терідегі, бұлшық еттердегі, сіңірлердегі рецепторлардан орталық жүйке жүйесіне ДНҚ-ның құрамына енетін қант: дезоксиребоза РНҚ ДНҚ-дан қандай мономері бойынша ерекшеленеді: У ДНҚ матрицадан РНҚ-ның синтезделуі: транскрипция ГГЦ-ААТ-АГЦ берілген, ДНҚ-ның екінші тізбегі: ЦЦГ-ТТА-ТЦГ Митоз неше сатыдан тұрады? 4 Сома жасушаларының бөлінуі қаай аталады? мейоз Митоздың бөлінуінде ядро қабақшасының жойылуы: интерфаза Жыныссыз көбею дегеніміз не? гаметалардың қосылуы Ұрықтанған жасуша қалай аталады? жұмыртқа жасушасы Мейозды бөлінуде қандай жасуша түзіледі? жыныс жасушасы Липид пен көмірсу синтезіне қай органойд қатысады? эндоплазмалық тор РНҚ-ны ұзақ уақыт сақтайтын қойма: инфармосома ДНҚ матрицадан РНҚ-ның синтезделуі: транскрипция Липидтердің қызметі: Энергетикалық Жасушадағы пластикалық және энергетикалық алмасудың жиынтығы: Зат алмасу және қуат Мембранасыз органоид: рибосома Цитоплазманың түп негізі. гиалоплазма Тұңғыш рет бидай ұнынын ақуыз алған ғалым: Я.Беккори Ақуыз молекуласының мономері: амин қышқылы Тұмау, полимилит ауруының қоздырушы: вирус Адамдағы хромосома саны: 46 Жасушалар бір-бірімен … арқылы байланысады жасушааралық заттар Бейорганикалық заттарды сіңіріп, органикалық зат түзетін ағзалар: Өсімдіктер Көз қарашығының орталығы – жұлынның ... орналасқан Арқа бөлігінде Эритроциттер түзіледі: Сүйектің қызыл кемігінде Өт бөлетін без: Бауыр Өсімдік тің жер асты қоректену мүшесінің ең ұшы : Тамыр оймақшасы Лалагүл тұқымдасындағы жеке ірі гүлі бар өсімдік: Қызғалдақ (жауқазын) Қыналарға ең қажетті жағдай: Оттегіне бай таза ауа Шұбалшаңның қызғылт түсті болуы: Денені жақсы жабдықтайтын қанының болуы Қалыпты жағдайдағы хромосомалардың толық диплойдты жиынтығы қалай аталады? Кариотип Қайсысы хромосомалық ауруларға жатапайды? Шар синдромы Қазіргі кезде қанша тұқым қуалау аурулары белгілі? 2000-нан астам Дені сау және ауру адамның хромосомалар санын, құрлысын салыстыра отырып зерттеу қандай әдіс: цитогенетикалық Екі белгі бойынша гомозиготалы организімдер қалай белгіленеді? ААВВ Өсімдікке жасыл түс беретін пластид? Хлоропласт Конкорданттылық деген не? бір жұмыртқалы егіздердің барлық белгілері бойынша ұқсас болуы Аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуінің қандай типтері бар: комплементарлық Көбеюге қатысатын органоид? Ядро Ажырау заңындаажырау ара қатынасы фенотипі бойынша қалай жүреді? 3:1 Генотипі Аавв болып келетін өсімдік қандай гаметалар түзеді? Ав ав Ата-аналардан алынған гендердің толық жиынтығы: кариотип Оттексіз ортада өмір сүретін ағзалар: анаэробты Бактериялардың тікелей түсетін күн сәулесіне кері қозғалысы: Таксис Қай нуклеотид ДНҚ-ның құрамына кірмейді? У Түрдің тарихи дамуы: Филогенез Пигменттеу қызметін атқаратын белок: меланин Сахароза мен лактоза: күрделі көмірсулар Алынған ұрпақ қалай белгіленеді? Ғ Аналық дараның жыныстық белгісі қалай белгіленеді? ♀ Тағам ретінде пайдаланатын былқылдақденелілер (ұлулар): Каракатица Жараның жазылуы, сынықтың бітуі жасушаның мына әрекетіне байланысты: Көбеюге Жарық қабылдайтын жасушалардың орналасуы : Тор қабықша ішіндегі таяқшалар Мейоз дегеніміз: пісіп жетілу аймағындағы жыныс жасушасының бөлінуі Организімдердің жаңа белгілер мен қасиеттерге ие болуы? Өзгергіштік Тірі табиғат құрлымының ең жоғарғы жаратылу деңгейі: Биосфералық Қайсысы белокқа жатады? Гликоген Жасушаны энергиямен қамтамасыз ететін реакциялардың жиынтығы: энергетикалық алмасу немесе диссемеляци Лимон қышқылының айналым сатысын ашқан ғалым: Г.Кребс В12 Витаминінің құрамында болатын микроэлемент Йод Шаянтәрізділердің су қоймаларында атқаратын рөлі - Балық шабақтарының қорегі болады Құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар жиынтығы: Ұлпа Жасуша орталығының негізін құраушы: Центроильдар Зиготадан туғанға дейінгі ұрықтық даму процесі: эмбриогенез Табиғатта эволюциялық процестің басты факторы - Табиғи сұрыпталу Агроценоздар - Жасанды биогеоценоздар Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық: Барсакелмес Шыршаның биіктігі 30-40 м Бұлшықет жұмысына қажетті энергияның босап шығуы: органикалық заттардың ыдырауынан Оксигемоглобин түзіледі: Өкпе көпіршіктердегі отттегі қылтамырдың қабырғасындағы гемоглобинге қосылып Эмбриогенезде мүшелердің түзілу процесі:органогенез РНҚ-ны ұзақ уақыт сақтайтын қойма: инфармосома ДНҚ матрицадан РНҚ-ның синтезделуі: транскрипция Липидтердің қызметі: Энергетикалық Жасушадағы пластикалық және энергетикалық алмасудың жиынтығы: Зат алмасу және қуат Ұрықтану өте салысымен зигота дамуының алғашқы сатысы Бластула Клеткада шыран толтырып тұрған қуыс: Цитоплазма Фотосинтездің сатылары: 2 Өзен шаянның қорғаныш және қорегін аулайтын мүшесі: қысқыштары Желбезек: тыныс алу мүшесі Ыстықтан, қайнаған су мен ыстық темір, от және химиялық заттардан болады: Күйік Бір-біріне ұқсас егіздер дамыған жасушаның саны: Бір Эмоция: Қуану Тамыр қалемшесі арқылы көбейе алады Ақжелкен Жасыл мүктің топырақтан минералды заттарды сіңіретін мүшесі: Ризоидтары Маса арқылы жұғатын ауру Безгек Адам ағзасы мүшелері қызметіне қарай бөлінеді – 12 мүшеге Тамаққа тәбеті шаппай, тершіл болу ауруының белгісі: туберкулез Тәулігіне адамға қажетті көмірсу 400г-500г Туа біткен, түс айыра алмайтын көз ауруы дальтонизм Автотомия дегеніміз- оздігінен құйрығын узу Автотрофты қоректенетін ағзалар: C) өсімдіктер. Органикалық заттардың жасушада түзілуі үшін қажет болатындар Энергия Аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы Ұрықтану Қызыл кітапқа енгізілген лалагүл тұқымдасына жататын өсімдік: Інжугүл Шоғырлы маржандар- қызыл маржандар Шаянтәрізділердің су қоймаларында атқаратын рөлі - Балық шабақтарының қорегі болады Құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар жиынтығы: Ұлпа Жасуша орталығының негізін құраушы: Центроильдар Зиготадан туғанға дейінгі ұрықтық даму процесі: эмбриогенез Табиғатта эволюциялық процестің басты факторы - Табиғи сұрыпталу Агроценоздар - Жасанды биогеоценоздар Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық: Барсакелмес Шыршаның биіктігі 30-40 м Бұлшықет жұмысына қажетті энергияның босап шығуы: органикалық заттардың ыдырауынан Оксигемоглобин түзіледі: Өкпе көпіршіктердегі отттегі қылтамырдың қабырғасындағы гемоглобинге қосылып Көру мүшесінің көмекші бөлігіне жататындар Қабақ Талшығынан арқан жіп,себет тоқылады: Қызғалдақ Хитинді жабынның атқаратын қызметі: Қорғаныш Жорға лаушыларға жататын : кесірткелер Жасушаның бейорганикалық заты: Тұз Ми бағанасынан тарайтын жүйке саны: 12 жұп Адамның жүрегінің бөлігі: 4 Бір тәуліктегі ересек адамға қажетті майдың мөлшері: 100 гр Фотосинтез әрекеті өтеді: Хлоропласта Белгілі бір құрылысы және атқаратын қызметі бар дене бөлігі: Мүше Бірүйлі өсімдік: қияр Бір жасушалы, талшықты балдыр: Хламидомонада Cпорамен көбейетіндер тобына жатады Құртамыш Түсі қошқыл қоңыр, құмнан ін қазып тіршілік ететін көпқылтанды құрт: құмқазар Бүйректің сыртқы қабаты: қыртыс қабат Мектепке дайындық кезеңі: 3-6 жас Организмдердің табиғи ортаға бейімделуі: Акклиматизация (жерсіндіру) Биосфера энергияны ... алады күн сәулесінен Су астында риф жартастарын түзетін ішекқуысты: Көпаяқты маржан Ми сауытына кіретін сүйектер: Төбе, самай, маңдай, шүйде (қарақұс) Заттың пішіні мен түсін ажырататын көздің ... тор қабықшасы ішіндегі құтыша Ересек ағзаның жеке мүшелері қалыптасатын саты нейрула Түрлер арасында қоректері біркелкі болған жағдайда туындайтын: Тіршілік үшін күрес Табиғатта эволюциялық процестің басты факторы - Табиғи сұрыпталу Агроценоздар - Жасанды биогеоценоздар Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық: Барсакелмес Шыршаның биіктігі 30-40 м Бұлшықет жұмысына қажетті энергияның босап шығуы: органикалық заттардың ыдырауынан Оксигемоглобин түзіледі: Өкпе көпіршіктердегі отттегі қылтамырдың қабырғасындағы гемоглобинге қосылып Көру мүшесінің көмекші бөлігіне жататындар Қабақ Гетерозиготалы ағзада бір ғана белгісі бойынша түзілетін жұп гаметасы: 2 Гетерозиготалы сары бұршақ гаметаның неше түрін түзеді? 2 Гомозиготалы сары бұршақ гамеаның неше түрін түзеді? Ә)3 Бір-біріне ұқсас егіздер дамыған жасушаның саны: Бір Эмоция: Қуану Тамыр қалемшесі арқылы көбейе алады Ақжелкен Жасыл мүктің топырақтан минералды заттарды сіңіретін мүшесі: Ризоидтары Маса арқылы жұғатын ауру Безгек Адам ағзасы мүшелері қызметіне қарай бөлінеді – 12 мүшеге Тамаққа тәбеті шаппай, тершіл болу ауруының белгісі: туберкулез Тәулігіне адамға қажетті көмірсу 400г-500г Жыныссыз көбею дегеніміз не? гаметалардың қосылуы Ұрықтанған жасуша қалай аталады? жұмыртқа жасушасы Мейозды бөлінуде қандай жасуша түзіледі? жыныс жасушасы Қыршаянның шаншары- Құрсағының соңғы буынында Жүрегі төрт бөлікті жорғалаушы: қолтырауын Биология пәнінен бір ғана жауабы бар тест тапсырмалары 1.Тірі ағзалар туралы көп салалы ғылым A) Экология B) Физика C) Биология D) Химия E) География 2. Қазақтың арқар-меринос тұқымын шығаруға қатысқан ғалым A) Х. Досмұхамедов B) М.Байтенов C) А.Слудский D) А.Жандеркин E) Ж.Кудерин 3. Ауыл шаруашылық дақылдарының 17 іріктемесін шығарған ғалым A) В.П.Кузьмин B) М.Байтенов C) А.Жандеркин D) Х.Ж.Жұматов E) М.Ә.Айтқожин 4. Тіршілік ұғымына алғаш анықтама берген ғалым А) А.И.Опарин В) С.Фокус С) Ф.Энгельс Д) С.Миллер Е) Г.Юри 5. Тіршіліктің ғаламдық деңгейі А) Биогеоценоз В) Биосфера С) Популяциялық Д) Жасушалық Е) Ұлпалық 6. Тіршіліктің жасушалар мен жасушааралық заттардан тұратын деңгейі А) Ұлпалық В) Жасушалық С) Мүшелік Д) Молекулалық Е) Организімдік 7. Тірі ағзалардың негізгі қасиеттері нешеу A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 8. Жаратылым деңгейінің барлығына тән қасиет A) Көбею B) Даму C) Қозғыштық D) Өзін-өзі реттеу E) Тітіркенгіштік 9. Тірі атаулар тірі нәрседен шықты деп ұйғарған теория A) Биогенез B) Абиогенез C) Тіршіліктің өздігінен жаратылу D) Витализм E) Коацерват 10. Ең алғаш қарапайымдыларды анықтаған ғалым A) Л.Спалланцани B) У.Гарвей C) А.Левенгук D) Л.Пастер E) Э.Геккель 11. Тіршіліктің табиғи теориясын тұжырымдаған A) А.Опарин B) Дж.Тиндаль C) С.Миллер D) Ч.Дарвин E) Дж. Холдейн 12. Опарин-Холдейн болжамын сынақ тәжірбиемен дәлелдеген ғалым A) Э.Геккель B) А.Левенгук C) С.Миллер D) Л.Пастер E) Дж.Тиндаль 13. Макроэлементтерді көрсет A) Оттегі, күкірт, фосфор, мырыш B) Фтор, никель, селен, молибден C) Күкірт, оттегі, көміртегі, селен D) Оттегі, көміртегі, сутегі, азот E) Оттегі, көміртегі, сутегі, мырыш 14. Адам және жануар ұрығының жасушасында неше % су кездеседі A) 50% B) 60% C) 70% D) 80% E) 90% 15. Моносахаридті көрсет A) Сахароза B) Галактоза C) Лактоза D) Крахмал E) Гликоген 16. 1г май толық ыдырағанда қанша энергия бөлінеді A) 17,6 кДж B) 38,9 кДж C) 17,2 кДж D) 17,9 кДж E) 16,8 кДж 17. Нәруыз мономері A) Нуклеотид B) Нуклейн қышқылы C) Рибоза D) Аминқышқылдары E) Дезоксирибоза 18. Хромосома құрамында болатын және тұқым қуалау белгілерін жеткізуді қамтамасыз ететін биологиялық күрделі зат A) Нуклеин қышқылы B) Көмірсу C) Нәруыз D) Май E) Аминқышқылы 19. РНҚ-неше түрі бар A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 20. РНҚ молекуласының құрамындағы компоненттер A) Дезоксирибоза және тимин B) Тимин және рибоза C) Дезоксирибоза және урацил D) Дезоксирибоза және цитозин E) Урацил және рибоза 21. Жануарлар жасушасының плазмалық жарғақшасы мынадай заттардан тұрады A) Май және целлюлозалардан B) Нәруыз және целлюлозалардан C) Целлюлозадан және липидтерден D) Май және нәруыздардан E) Май және липидтерден 22. Нәруызды түзетін аминқышқылдың саны A) 100 B) 20 C) 80 D) 40 E) 200 23. Тіршілікке тән бастапқы ең қарапайым деңгей A) Организімдік B) Жасушалық C) Ұлпалық D) Мүшелік E) Молекулалық 24. Суда еритін ағзалық затты қалай атайды A) Гидрофильділер B) Гидрофобтылар C) Судан қорқатындар D) Сулана алмайтындар E) Гидролиз 25. Жыныс жасушаларындағы хромосомалардың жиынтығы A) 1n B) 5n C) 3n D) 4n E) 2n 26. Энергия көзі АТФ молекуласын және нәруыз, РНҚ молекулаларын синтездеуші органоид A) Гольджи жиынтығы B) Лизосомалар C) Центроильдер D) Рибосомалар E) Митохондриялар 27. Биогеоценоз туралы ұғымыды енгізген ғалым A) В.Сухачев B) Ч.Дарвин C) Э.Геккель D) К.Линней E) С.Миллер 28. Цитозинге комплементарлы нуклеотид: A) Тимин B) Цитозин C) Аденин D) Гуанин E) Урацил 29. Коацерваттар теориясын дәлелдеген ғалым A) А.Опарин B) Дж. Холдейн C) Ч.Дарвин D) Дж.Тиндаль E) С.Миллер 30. Алғашқы прокариотты жасушалардын пайда болуы A) 1-кезең B) 2-кезең C) 3-кезең D) 4-кезең E) 5-кезең 31. Сперматозоид пен жұмыртқа клеткасының қосылып зиготаның пайда болу процесі: А) филогенез В) онтогенез С) ұрықтану D) өсу Е) даму 32. Ұрық жапырақшасының сыртқы қабаты: А) эктодерма В) мезодерма С) энтодерма D) бластула Е) бластомер 33. Жасушаның қай құрам бөлігі фотосинтез процесіне тікелей қатысады? А) ядро В) цитоплазма С) пластидтер D) рибосома Е) вакуоль 34. түрдің тарихи дамуы: А) филогенез В) онтогенез С) эволюция D) метаморфоз Е) ароморфоз 35. Органикалық дүниенің тарихи дамуының күрделі және ұзақ процесі: А) филогенез В) эволюция С) онтогенез D) тұқым қуалау Е) ароморфоз 36. өсімдікте қоректік заттар қорын жинауға қатысытын түссіз пластидтер: А) хлоропластар В) хромопластар С) лейкопластар D) цитоплазма Е) вауоль 37. Организмнің белгілерін ұрпақтан – ұрпаққа беруі: А) тұқымқуалаушылық В) өзгергіштік С) табиғи сұрыпталу D)қолдан сұрыптау Е) мутация 38. Зигота пайда болғаннан бастап тіршілік тоқтағанға дейінгі кезең: А) филогенез В) эволюция С) онтогенез D) өмір Е) митоз 39. Жасушаның пайда болуынан бастап өлгенге дейінгі аралық: А) тіршілік циклі В) митоз С) мейоз D) метафаза Е) анафаза 40. Бір түрдің ұзақ уақытқа созылған тарихи дамуы: А) филогенез В) онтогенез С) тіршілік циклі D) эволюция Е) метаморфоз 41. бейорганикалық заттардан органикалық затты синтездеушілер: А) Автотрофтылар В) гетеротрофтылар С) консументтер D) вирус Е) бактерия 42. Хромосоманың құрылымдық бөліктері: А)ДНҚ және Гистон нәруызы В) бейорганикалық заттар С) су D) ядро шырыны Е) митохондрия 43. Нәруыз биологиялық полимер оның мономері: А) нуклеотидтер В) нуклеин қышқылы С) амин қышқылы D) фермент Е) ақуыз 44. Нуклейн қышқылының мономері: А) нуклеотидтер В) нуклеин қышқылы С) амин қышқылы D) фермент Е) ақуыз 45. Зиготадағы хромосомалар жиынтығы A) Төрт гаплоидты B) Гаплоидты C) Триплоидты D) Бес гаплоидты E) Диплоидты 46. Негроидтік нәсілдерге тән емес белгілер: A) Көз пигменті қоңыр түсті. B) Мұрны қыр мұрынды. C) Терісінің түсі қара. D) Жалпақ бетті. E) Шашы қою, қара. 47. Агроценоздарда қоректік тізбектің міндетті бөлігі – A) Саңырауқұлақтар. B) Жасыл өсімдіктер. C) Микроорганизмдер D) Адам. E) Жануарлар 48. Құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар жиынтығы: A) Жасуша . B) Ағза. C) Мүше. D) Дене. E) Ұлпа. 49. 1 гр май ыдырағанда бөлінетін энергия: A) 30 КДЖ B) 38,9 КДЖ C) 17,8 КДЖ D) 26 КДЖ E) 32 КДЖ 50. Рибосомалардың «жинақталуы»: A) Хлоропластта B) Митохондрияда C) Гольджи комплексінде. D) Эндоплазмалық торда E) Вакуоляда. 51. Ағзаға әсер ететін қоршаған орта жағдайы: A) Шектеуші. B) Абиотикалық. C) Биотикалық D) Экологиялық. E) Антропогендік 52. Онтогенездік дамуда эктодерма қабатынан пайда болатын: A) Бұлшық ет B) Зәр шығару жүйесі. C) Жүйке тақташасы. D) Ішек. E) Хорда. 53. Гетерозиготалы ағзада бір ғана белгісі бойынша түзілетін жұп гаметасы: A) 4 B)2 C) 1 D) 6 E) 8 54. Қорғаныш реңге жатады: A) Усыз жәндіктердің улы жәндіктерге ұқсауы. B) Шағатын жабайы араның түсі. C) Пішіні бұтаққа ұқсас жұлдызқұрт. D) Зебрдің ашық өрнегі. E) Ханқызының есте қалатын айқын түсі. 55. ДНҚ молекуласының атқаратын қызметі. A) АТФ синтездеу. B) Тасымалдау. C) Артық заттар қорын жасау. D) Ақуыздар, майлар, көмірсулар синтездейді E) Тұқымқуалаушылық ақпараттарын тасымалдау. 56. Гольджи жиынтығының жасушада атқаратын қызметі: A) Сыртқы ортамен жасуша аралық заттар арасындағы зат айналымды реттеуі. B) Көмірсулар синтезіне қатысуы. C) Нәруыз синтезіне қатысуы. D) Биосинтез кезінде заттарды тасымалдау, өнімдерді жасушадан шығаруы E) Органоидтардың дамуын қамтамасыз етуі. 57. Биотикалық факторларға жататын: A) Батпақты жерді құрғату. B) Жыртқыштарды ату. C) Жыртқыштарды аулау D) Жыртқыштардың жемтігін аулап жеуі. E) Өзендердің сай-салаға ағып кетуі. 58. Агроценоздар – A) Жойылмайтын тұрақты биогеоценоздар. B) Табиғи биогеоценоздар. C) Жасанды биогеоценоздар. D) Өте көп түрлерден құралған биогеоценоздар E) Топыраққа түскен заттарды пайдаланатын биогеоценоздар. 59. Физиологиялық критерийдің негізгі ерекшелігі: A) Ағзалардың тіршілік әрекеттері мен қасиеттері. B) Ағзаның сыртқы белгілерінің жиынтығы. C) Сыртқы орта факторларының жиынтығы. D) Түрдің таралған белгілі бір аймағы. E) Нақты түрге тән хромосомалар жиынтығы 60. Сөйлеу қабілеті жоқ, құралдары тастан жасалған қарапайым ғана, миының көлемі 600 см³ адам: A) Синантроп. B) Австралопитек. C) Неандерталь. D) Питекантроп. E) Кроманьон. 61. Тұқым қуалайтын белгіні ұрпақтан ұрпаққа жеткізуші: A) Лизосомалар. B) Цитоплазма. C) Вакуоль. D) Хромосомалар. E) Митохондриялар. 62. Көмірсулардың ішіндегі полисахаридтер: A) дезоксирибоза B) глюкоза C) крахмал D) фруктоза E) рибоза 63. Қоректік тізбектегі ағзалардың орналасуы: A) Сарыбас жылан – тышқан – сұңқар – бұршақ тұқымы. B) Тышқан – сарыбас жылан – бұршақ тұқымы – сұңқар. C) Ас бұршағының тұқымы – тышқан – сарыбас жылан – сұңқар. D) Бұршақ тұқымы – сұңқар – тышқан – сарыбас жылан. E) Сұңқар – сарыбас жылан – тышқан – ас бұршағының тұқымы. 64. Биосфера энергияны ... алады. A) өсімдіктерден B) тау жыныстарынан C) жануарлардан D) күн сәулесінен E) микроорганизмдерден 65. Гомологиялық хромосоманың мейоздық бөлінуі кезінде бір-бірімен тығыз жанасуы ... деп аталады A) партеногенез B) транскрипция C) трансляция D) конъюгациялану E) кроссинговер 66. Эволюциялық өзгерістердің құрылым деңгейлерін күрделендіретін бейімділік: A) Идиоадаптация. B) Ароморфоз C) Конвергенция D) Жалпы дегенерация E) Дегенерация. 67. Агроценоздарға жататындар - A) Жасанды егістік. B) Дала. C) Шөл. D) Табиғи су айдындары E) Шабындық 68. Рибосоманың атқаратын қызметі: A) Фотосинтезге қатысады B) АТФ жасайды C) Ақуызды синтездейді D) Органикалық заттарды қорытады E) Қоректік заттарды тасымалдайды 69. Дезоксирибонуклеин қышқылының түзілуі A) Цитоплазмада B) Жасуша ортасында C) Ядрода D) Рибосомада E) Эндоплазмалық торда 70. Тірі табиғаттағы ғылыми эволюциялық теорияны жасаған: A) Н.И.Вавилов. B) Ж.Б.Ламарк. C) Ч.Дарвин. D) Т.Шванн. E) К.Линней. 71. Продуценттерге жататындар: A) Өсімдіктер. B) Саңырауқұлақтар. C) Құстар. D) Бунақденелілер. E) Аңдар. 72. Кроссинговер дегеніміз: A) жасушаның айқас бөлінуі B) хромосоманың спиральды ширатылуы C) гомологиялық хромосоманың бір-бірімен тығыз жанасуы D) гомологтық хромосомалардың бөліну кезінде айқасуы E) жыныс жасушаларының пайда болуы 73. Дигибридті будандастырудағы F ұрпақта фенотипі төрт түрлі генотипті көрініс береді: A) 1:1 B) 3:2:1 C) 3:1 D) 1:2:1 E) 9:3:3:1 74. Синантроптың қаңқа қалдығы табылған жер - A) Германия. B) Азия. C) Австралия. D) Европа. E) Пекин. 75. Түрді латын тілінде қос атпен атауды ғылымға ұсынған ғалым: A) К.Линней B) К.Ф.Рулье C) Т.Шванн D) Ж.Б.Ламарк. E) Ч.Дарвин. 76. Организмдердің күн мен түннің ұзақтығына жауап қайтарып анықтай білу қабілеті – A) Маусымдық өзгерістерге бейімделу. B) Биологиялық сағат. C) Физиологиялық бейімделу D) Биологиялық ырғақ. E) Фотопериодизм. 77. Мейоздық жолмен бөлінетіндер: A) эмбриондық ұлпалар B) жыныс жасушалары C) прокариоттар D) зақымдалған ұлпалар E) қуық бұлшық еті, эпителий ұлпасы 78. Қасқырдың бөкенге шабуылы: A) Бәсекелестік B) Селбесу. C) Жыртқыштық. D) Арамтамақтық. E) Паразиттік 79. Тіршілік үшін түр аралық күрес дегеніміз- A) Қайшылықпен өтетін күрес. B) Жеке даралар арасындағы бәсекелестік. C) Жеке түрлер арасындағы күрес. D) Қоршаған ортамен күрес. E) Бір түрдің арасындағы күрес. 80. РНҚ молекуласының тізбегі: A) 3 B) 2 C) 5 D) 1 E) 4 81. Сперматогенез нәтижесінде дамиды: A) гамета B) зигота C) І-ші реттік сперматозоид D) жұмыртқа жасушасы E) сперматозоидтар 82. Биосфераның озон қабаты- A) Оттегімен байытады. B) Инфрақызыл сәулелерді сіңіреді. C) Көмірқышқыл газын азайтады. D) Ультракүлгін сәулелерді сіңіреді. E) Көзге көрінетін сәулелерді сіңіреді. 83. Қызыл гүлді ас бұршағын (генотипі АА) гүлі ақ түсті дарамен будандастырғанда (генотипі аа) бірінші ұрпағында (F1) алынатын гибридтері: A) 100% ақ гүлділер. B) 50% қызыл гүлді және 50% ақ гүлділер. C) 25% қызыл гүлді және 75% ақ гүлділер. D) 25% ақ гүлділер және 75% қызыл гүлділер. E) 100% қызыл гүлділер. 84. Айқас тозаңданатын өсімдіктер селекциясында әр түрлі тармақтары өзара тозаңдандыру: A) Мутагенездік әдіс. B) Линияаралық гибридтер. C) Полиплоидиялық әдіс. D) Әріден гибридтеу. E) Ментор әдісі. 85. Түр критерилерінің басты белгісі: A) Физиологиялық. B) Экологиялық. C) Морфологиялық. D) Географиялық. E) Генетикалық. 86. Еуропеоидтік нәсілдерге тән емес белгілер: A) Еріндері жұқа. B) Жақ сүйектері шығыңқы, бет пішіні жалпақ, кең маңдайлы. C) Терісі қоңырқай ақшылдау. D) Шашы жұмсақ. E) Қырмұрынды. 87. Аминқышкылдарынан тұратын, жасушаның негізгі құрылыс материалы: A) Көмірсулар. B) АТФ. C) Майлар. D) Ақуыздар (нәруыздар). E) ДНҚ. 88. АТФ молекуласының құрамындағы фосфор қышқылының қалдық саны: A) 3 B) 4 C) 5 D) 1 E) 2 89. Биосфераны өзгертетін қуатты фактор – A) Адам. B) Микроорганизмдер. C) Табиғат. D) Жануарлар. E) Өсімдіктер. 90. Гетерозиготалы ағзада екі жұп белгісі бойынша түзілетін жұп гаметасы: A) 1 B) 4 C) 6 D) 2 E) 8 91. Бір түр дараларының екінші түр дараларына жемтік болуы: A) Арамтамақтық. B) Паразиттік. C) Селбесу. D) Бәсекелестік. E) Жыртқыштық 92. АТФ синтезі жүреді: A) Рибосомада B) Вакуоляда. C) Центриольдарда. D) Лизосомада. E) Митохондрияда. 93. ДНҚ құрамындағы нуклеотидтердің азот негіздері: A) Аденин, гуанин, цитозин, урацил, тимин. B) Аденин, урацил, тимин, цитозин. C) Аденин, гуанин, цитозин, тимин. D) Тимин, урацил, гуанин, цитозин. E) Аденин, гуанин, цитозин, урацил. 94. Антропогенездің негізгі қозғаушы күші – A) Табиғи сұрыпталу. B) Қолдан сұрыптау. C) Еңбек. D) Тұқымқуалайтын өзгергіштік. E) Тұқымқуаламайтын өзгергіштік. 95. Гомологиялық хромосомалардың бір-біріне жақындауы: A) Кроссинговер B) Трансляция C) Транскрипция D) Коньюгация E) Митоз 96. Түрдің генотипі ААВв болатын гаметалары: A) АА, Вв B) АВ C) Аав D) ААВ E) АВ, Ав 97. Жануарлардың дене пішіні мен түсі қоршаған ортаның заттарымен сәйкес келетін бейімделушілік: A) Қорғаныш (мимикрия). B) Бүркеніш. C) Айбарланғыш. D) Жасырынғыш. E) Сақтандырғыш. 98. Агроценоздың биогеоценоздан айырмашылықтары - A) Қосымша энергия жұмсауы. B) Күн энергиясын пайдалануы. C) Экожүйелердің өзін-өзі реттеуі. D) Табиғи сұрыпталудың тұрақты қалыптасуы. E) Барлық элементтердің топыраққа қосылуы. 99. Табиғи биогеоценоздар – A) Техникамен өңделеді. B) Қолдан сұрыптаудың әсерінен пайда болады. C) Табиғи сұрыпталудың әсерінен пайда болады. D) Адам арқылы реттеледі. E) Адам қатысып өнім алынады. 100. Жердің қатты қабығы- A) Биосфера. B) Ноосфера. C) Гидросфера. D) Атмосфера. E) Литосфера. 101. Бейорганикалық заттардан органикалық заттарды синтездейтіндер: A) Прокариоттар. B) Аэробтар. C) Автотрофтар. D) Эукариоттар. E) Гетеротрофтар. 102. РНК молекуласының құрамындағы компоненттер: A) Урацил және рибоза. B) Тимин және рибоза. C) Дезоксирибоза және цитозин. D) Дезоксирибоза және урацил. E) Дезоксирибоза және тимин. 103. Табиғи сұрыпталу әрекетінің нәтижесі: A) Тұқымқуалаушылық. B) Бейімделушілік. C) Қолдан сұрыптау. D) Өзгергіштік. E) Тіршілік үшін күрес. 104. Адам жасушасындағы жұп аутосом хромосомалар: A) 22. B) 23. C) 14. D) 116. E) 46. 105. Ағзаның жұмыртқа қабығын жарып шыққаннан кейінгі кезеңі: A) постэмбриогенез B) түрленіп даму C) онтогенез D) эмбриогенез E) филогенез 106. Мейоз дегеніміз: A) ұрықтанбаған жұмыртқа жасушасынан жаңа ағзаның дамуы B) көбею аймағындағы жасушаның бөліну кезеңі C) жасушаның тікелей бөлінуі D) жыныс жасушаларының қосылуы E) пісіп жетілу аймағындағы жыныс жасушасының бөлінуі 107. Табиғатта түрдің тіршілік ету ареалын анықтау критериі. A) Географиялық - экологиялық. B) Физиологиялық - систематикалық. C) Экологиялық - физиологиялық. D) Морфологиялық - анатомиялық. E) Генетикалық - физиологиялық. 108. Фенотип дегеніміз: A) сыртқы және ішкі ағза белгілерінің жиынтығы B) тек сыртқы ағза белгілерінің жиынтығы C) ағзадағы гендер жиынтығы D) тұқымқуалау факторлар жиынтығы E) тек ішкі ағза белгілерінің жиынтығы 109. Автотрофтыларға жататындар: A) жануарлар B) саңырауқұлақтар C) өсімдіктер D) бактериялар E) адам 110. Биосфера туралы ілімнің негізін қалаған: A) И.И.Шмальгаузен. B) В.И.Вернадский. C) С.С.Четвериков. D) Н.И.Вавилов. E) А.Н.Северцев. 111. Мейоздық кезеңде хромосомалар жиынтығы: A) кездейсоқ өзгеріске ұшырайды B) екі есе азаяды C) өзгеріссіз қалады D) екі есе көбейеді E) бір жұбы артып кетеді 112. Әр түрге жататын ағзалардың өзара жағдай туғыза отырып тіршілік етуі: A) Арамтамақтық. B) Селбесу. C) Бәсекелестік. D) Жыртқыштық. E) Паразиттік 113. Адамдағы доминантты белгілер: A) сұр көз B) альбинос C) көк көз D) шашы сары E) қоңыр көз (қой көз) 114. Жердің саналы қабығы- A) Ноосфера. B) Атмосфера. C) Гидросфера. D) Литосфера. E) Биосфера 115. Әрбір аминқышқыл кодына қажет нуклеотид саны: A) Екеу. B) Төртеу C) Үшеу. D) Біреу. E) Бесеу. 116. Микроэволюциялық даму жолының нәтижесі. A) Қолдан сұрыптау. B) Өзгергіштік. C) Тіршілік үшін күрес. D) Тұқымқуалаушылық. E) Түрлердің көп түрлілігі. 117. Неандертальдықтар – A) Жартылай маймылдар. B) Ертедегі адамдар C) Тік жүретін адам. D) Саналы адам. E) Антропоидтар (адамтектес маймылдар). 118. Тіршілік үшін түр аралық күрес дегеніміз- A) Қайшылықпен өтетін күрес. B) Жеке түрлер арасындағы күрес. C) Қоршаған ортамен күрес. D) Бір түрдің арасындағы күрес. E) Жеке даралар арасындағы бәсекелестік. 119. Онтогенездік дамуда эктодерма қабатынан пайда болатын: A) Зәр шығару жүйесі. B) Жүйке тақташасы. C) Ішек. D) Хорда. E) Бұлшық ет. 120. Түрлер арасында қоректері біркелкі болған жағдайда туындайтын: A) Арамтамақтық. B) Паразиттік. C) Жыртқыштық D) Тіршілік үшін күрес. E) Селбесу. 121. Мендель тәжірибесінде белгілердің тұқымқуалаушылығын зерттеудегі қолданған әдіс: A) биохимиялық B) гибридологиялық C) цитогенетикалық D) гениологиялық E) егіздік 122. Қызыл кітапқа тіркелетіндер- A) Жабайы өсімдіктердің барлық түрі. B) Барлық үй жануарлары. C) Мәдени өсімдіктердің барлық түрі. D) Барлық жабайы жануарлар. E) Сирек кездесетін өсімдіктер мен жануарлар. 123. ДНҚ-молекуласында азотты негіздердің жетіспейтін түрі: A) Гуанин. B) Тимин. C) Урацил. D) Аденин. E) Цитозин. 124. Тіршілік етуге барынша қолайлы фактор: A) Оптималды. B) Максимум. C) Бейбиотикалық (абиотикалық). D) Биотикалық. E) Минимум. 125. Екінші спермия ұрықтану нәтижесінде зиготадағы өзгерістер: A) тетраплоидты жиынтығы бар хромосоманың дамуы B) диплоидты жиынтығы бар хромосоманың қалыптасуы C) триплоидты жиынтығы бар жасуша қалыптасуы D) гаплоидты жиынтығы бар хромосоманың қалыптасуы. E) хромосома саны өзгермейтіндігі 126. Эволюцияның қозғаушы күшіне жатпайтыны: A) Тұқымқуалаушылық. B) Табиғи сұрыпталу. C) Тіршілік үшін күрес. D) Тұқымқуалаушылық өзгергіштік. E) Бейімделушілік. 127. Ағзадағы негізгі энергия қоры: A) дәрумен B) ақуыз (нәруыз) C) көмірсу D) май E) аминқышқылы 128. Майлардың, көмірсулардың синтезделу әрекеті жүреді: A) Тегіс бетті эндоплазмалық торда. B) Лизосомада. C) Ядрода. D) Вакуольде. E) Гольджи комплексінде. 129. Энергия айналымындағы универсалды зат: A) ДНҚ, РНҚ B) АТФ C) АДФ D) РНҚ E) ДНҚ 130. Қандауыршаның онтогенезінде энтодермадан түзілетіні: A) терінің эпителий қабаты B) бұлшық ет C) желбезек D) қан тамырлары E) жүйке жүйесі 131. Жануарлар селекциясында депрессияға ұшырататын әдістер: A) Жеке сұрыптау. B) Әріден будандастыру. C) Жаппай сұрыптау. D) Тұқымаралық сұрыптау. E) Жақын, туыстар арасындағы сұрыптау. 132. Белгінің басым болу құбылысы немесе басым белгінің аталуы: A) Доминантты. B) Гомозиготты. C) Рецессивті. D) Альтернативті. E) Гетерозиготты. 133. Жердің геологиялық қабығы биосфера: A) Сұйық заттардан тұрады. B) Газ тектес заттардан тұрады. C) Топырақтан тұрады. D) Қатты заттардан тұрады. E) Тірі организмдерден тұрады. 134. Гаструла бұл: A) бір қабатты ұрық B) желілер мүшесінің қалыптасуы C) жұмыртқа жасушаларының ұрықтануы D) бунақденелілердің дернәсілі E) екі қабатты ұрық 135. Әрбір түр критерийлерін хромосомалар жиынтығы мен саны, пішіні, көлемі бойынша анықтау критерийі: A) Морфологиялық. B) Экологиялық. C) Географиялық. D) Физиологиялық. E) Генетикалық. 136. Өлі табиғатты құрайтын жеке құрамды бөліктерге жататын фактор: A) Оптималды. B) Антропогендік. C) Биотикалық. D) Абиотикалық (бейбиотикалық). E) Шектеуші. 137. ДНҚ молекуласының құрамына кіретін A) 6 типті неуклеотид B) 2 типті неуклеотид C) 5 типті неуклеотид D) 4 типті неуклеотид E) 3 типті неуклеотид 138. Кроссинговер дегеніміз: A) гомологиялық хромосоманың бір-бірімен тығыз жанасуы B) хромосоманың спиральды ширатылуы C) гомологтық хромосомалардың бөліну кезінде айқасуы D) жыныс жасушаларының пайда болуы E) жасушаның айқас бөлінуі 139. Ұрықтың гаструла сатысындағы ішкі қабаты: A) энтодерма B) эпителий C) эктодерма D) мезодерма E) эпидермис 140. Жердің қатты қабығы- A) Гидросфера. B) Атмосфера. C) Литосфера. D) Биосфера. E) Ноосфера. 141. Фотосинтез процесі жүретін жасуша органойды: A) Рибосома. B) Митохондрия. C) Хлоропласт. D) Лизосома. E) Хромопласт. 142. Гликоген өзінің табиғаты жағынан ... жатады: A) ДНҚ-ға B) АТФ-ға C) көмірсуға D) ақуызға E) майға 143. Өсімдіктің құрлыққа бейімделе бастау дәуірі: A) Мезозой. B) Кайнозой. C) Палеозой. D) Архей. E) Протерозой. 144. Адамдағы атавизм белгілері- A) Құлақ қалқаны. B) Адам қаңқасындағы құйымшақ. C) Қалың түктілігі. D) Үшінші қабақ. E) Соқыр ішек өскіні. 145. Даралар арасында бір-бірімен тығыз байланыста болатын түрлер тізбегі: A) Қоректену торы. B) Қоректік. C) Биоценоз. D) Экологиялық пирамида. E) Заттардың айналымы. 146. Жыныс жасушасының атауы: A) нейрон B) талшық C) гамета D) зигота E) сома 147. «Селекция» деген сөздің мағынасы: A) Будандастыру. B) Өзгерту. C) Бейімділік. D) Қолға үйрету. E) Іріктеу, сұрыптау. 148. Түр критерилерінің басты белгісі: A) Экологиялық. B) Физиологиялық. C) Морфологиялық. D) Географиялық. E) Генетикалық. 149. Нуклеин қышқылдарының түзілетін орны- A) Ядро. B) Эндоплазмалық тор. C) Цитоплазма. D) Рибосома. E) Клетка орталығы. 150. Ескі жасушалардың жаңарып отыруының себебі: A) Жиырылу. B) Тітіркену. C) Қозу. D) Көбею. E) Ыдырау. 151. Ж.Б.Ламарктің пікірі бойынша, эволюцияның ең негізгі қозғаушы күші: A) Ағзалардың ең бір жоғары сатыға көтеріле дами түсуі, жаттығуға байланысты. B) Популяциялардың сан мөлшерінің ауытқуы, сыртқы ортаға байланысты. C) Тұқымқуалайтын өзгергіштік. D) Тіршілік үшін күрес. E) Оқшауланып күресу. 152. Жасыл түсті тегіс қабықты ас бұршағының генотипін анықтаңыз.(А-тұқымы сары, а-тұқымы жасыл түсті, В-тегіс қабықты, в-бұдыр қабықты). A) АаВВ B) аавв C) ааВв D) ААВВ E) АаВв 153. Агроценоздың биогеоценоздан айырмашылықтары – A) Барлық элементтердің топыраққа қосылуы. B) Күн энергиясын пайдалануы. C) Экожүйелердің өзін-өзі реттеуі. D) Қосымша энергия жұмсауы. E) Табиғи сұрыпталудың тұрақты қалыптасуы. 154. Қазақстанның Қызыл Кітабының шыққан жылы: A) 1982. B) 1985. C) 1981. D) 1983. E) 1984. 155. Генетикалық зерттеу әдістеріне жатпайтыны: A) цитогенетикалық B) егіздік C) гибридологиялық D) салыстырмалы анатомиялық E) генеологиялық 156. Өсімдіктердің жаңа іріктемелері мен жануарлардың тұқымдарын жасау, жақсарту, ұсақ ағзалардың штаммаларын алу әдістерін зерттейтін ғылым: A) Цитология. B) Эмбриология. C) Генетика. D) Селекция. E) Экология. 157. Құрылысы мен шығу тегі бір-біріне сәйкес келетін дене мүшелері: A) Рудименттік. B) Аналогиялық. C) Гомологиялық. D) Регенерациялық. E) Атавизмдік 158. Жаңа іріктемелер, гибридтер шығару әдістерін зерттейтін ғылым: A) Анатомия. B) Физиология. C) Генетика. D) Медицина. E) Селекция 159. Ертедегі өсімдіктердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым- A) палеоботаника. B) морфология. C) археология. D) экология. E) палеонтология. 160. Гаметогенез бұл: A) жасушаның бөлінуі B) жасушаның ажырауы C) гаметалардың пайда болуы D) гаметалардың көбеюі E) гаметалардың (құйылуы) қосылуы 161. Биотикалық факторлар: A) популяциядағы осбьтар арасындағы, табиғат бірлестігіндегі өзара әсері B) топырақ құрамы C) ылғалдылық D) адамның табиғатты өзгертуіндегі сан-алуан әрекеттері E) температура 162. Агроценоздарға жататындар – A) Тундра. B) Дала. C) Өзендер. D) Бақша. E) Орман. 163. Гомологиялық хромосоманың коньюгациялануы: A) Мейоз телофазасында B) Мейоз метафазасында C) Мейоз профазасында D) Мейоз интерфазасында E) Мейоз анафазасында 164. Комбинативтік өзгергіштік дегеніміз: A) гаметалардың кездейсоқ қосылып, жаңа үйлесімдердің түзілуі B) сыртқы орта жағдайына әсері C) хромосома құрылысының өзгеруі D) митоз барысында генетикалық материал көшірмесі E) хромосомалар санының өзгеруі 165. Айқас тозаңданатын өсімдіктер селекциясында әр түрлі тармақтары өзара тозаңдандыру: A) Мутагенездік әдіс. B) Әріден гибридтеу. C) Полиплоидиялық әдіс. D) Ментор әдісі. E) Линияаралық гибридтер. 166. Эволюцияның эмбриологиялық дәлелдемелеріне жататындар: A) Биогенетикалық заң. B) Түрлердің географиялық таралу заңдылықтары. C) Әр түрлі ағзалардың химиялық құрылымы және клеткааралық сұйықтықтардың ұқсас болуы D) Филогенетикалық қатарлар. E) Қазбалы өтпелі формалар. 167. Моносахаридтерге жататын: A) Крахмал B) Сүт қанты C) Глюкоза D) Гликоген E) Ақуыз 168. Биосфера туралы ілімнің негізін қалаған: A) В.И.Вернадский. B) И.И.Шмальгаузен. C) Н.И.Вавилов. D) А.Н.Северцев. E) С.С.Четвериков. 169. “Тіркесті тұқым қуалау” заңын ашқан ғалым: A) С.С.Четвериков B) Н.И.Вавилов C) Г.Мендель D) Т.Морган E) Н.Б.Дубинин 170. Эволюциялық ілімнің алғаш негізін қалаушы: A) К.Линней. B) Ч.Дарвин. C) Ж.Б.Ламарк. D) Т.Шванн. E) М.Ломоносов 171. Даралардың айналадағы әр түрлі күрделі орта жағдайларымен қарым-қатынасын Ч.Дарвин ... деп атады. A) табиғи сұрыптау B) бейімделушілік C) тұқымқуалау өзгергіштік D) қолдан сұрыптау E) тіршілік үшін күрес 172. Өзі мекен ететін иесін ауруға шалдықтырып, тіршілік етуі: A) Жыртқыштық. B) Селбесу. C) Арамтамақтық. D) Бәсекелестік. E) Паразиттік. 173. Табиғатта жарықтың маусымдық ырғағының әсері: A) күндізгі және түнгі B) тәуліктік және жылдық C) маусымдық және жылдық D) тәуліктік және маусымдық E) жылдық және тәуліктік 174. Түсті ажырата алмайтын ауру: A) Гипотония. B) Диабет. C) Дальтонизм. D) Гипертония. E) Анемия. 175. Ұрықтың гаструла сатысының сыртқы қабаты: A) Мезодерма. B) Эктодерма. C) Эпидермис. D) Эпителий. E) Энтодерма. 176. Тек адамға ғана тән: A) сипап сезу рецепторы B) иіс сезу рецепторы C) есту мүшесі D) көру рецепторы E) сөз-шартты тітіркендіргіш 177. Жасушаның құрамында хромосомалары бар негізгі бөлігі: A) Қабықша. B) Жасуша орталығы. C) Рибосомалар. D) Митохондрийлер. E) Ядро. 178. Жасушадағы энергия көзі: A) Митохондриялар. B) Лизосомалар. C) Ядро. D) Рибосомалар. E) Цитоплазма. 179. Егер аналықта 12 хромосома болғанда мейоздық бөліну кезеңінен соң жасушадағы хромосома жиынтығы: A) 4 B) 12 C) 18 D) 6 E) 24 180. Зат алмасудың қалыпты жағдайдан ауытқуынан туатын генетикалық әдіс: A) биохимиялық B) егіздік C) цитогенетикалық D) гибридологиялық E) генеологиялық 181. Селекцияда сапалы өнімдер алу үшін жасушаға рентген, ультракүлгін сәулелермен және химиялық заттармен әрекет жасау әдісі: A) Әріден будандастыру әдісі. B) Линияаралық гибрид. C) Менторлық әдіс. D) Жақын туыстар арасындағы әдіс. E) Эксперименталды мутагенез. 182. Сыртқы ортамен тікелей байланыс жасайтын мүше: A) шеткі жүйке жүйесі B) сезім мүшелері C) қанайналым жүйесі D) орталық жүйке жүйесі E) вегетативті жүйке жүйесі 183. Ағзаларда әр түрлі жергілікті тіршілік жағдайларына сәйкес алуан түрлі бейімділіктердің пайда болуы: A) Ароморфоз. B) Идиоадаптация. C) Дивергенция. D) Конвергенция. E) Жалпы дегенерация 184. Жасушада тұқым қуалаушылықтың бұзылуы ... құрылымына байланысты. A) лизосоманың B) мембрананың C) хромосоманың D) митохондрияның E) вакуольдің 185. Жасушадағы бейорганикалық зат: A) Май. жүктеу/скачать 4,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|