Бухгалтерлік есептің обьектілері Ұйымның ресурстарын түрлері мен қолдану уақытына қарай жіктеу

Бухгалтерлік есептің объектілері

• Бухгалтерлік есепке алынатын қаржылық-шаруашылық ресурстар мен құбылыстардың жалпы тізіміне сипаттама беру үшін оның теориясында бухгалтерлік есеп объектілері деген түсінік қолданылады. Латыннан сөзбе-сөз аударғанда объект – затты білдіреді (актив түрлері). Философиялық үғымда объект кәсіпорынның практикалық және танымдық қызметтеріне жататын-дарды білдіреді. Шаруашылық қызмет арқылы нақты жүзеге асатын объектілерді басқару орындар бухгалтерік есеп арқылы бақыланып танылады.

Заңды немесе жеке түлға құқығы бар кәсіпорындар мен барлық шаруашылықтар олардың кімге және меншіктің қандай нысанына жататынына қарамастан бухгалтерлік есеп түрінде ұйымдастырылған бақыланушы зат олардың ресурстарын қозғалысқа келтіретін шаруашылық қызметі болып табылады.  Кәсіпорын ресурстары дегенде оның шаруашылық қызметі барысында пайдаланатын түрлі активтерінің, міндеттемелері мен капиталының жиынтық құны түсініледі.

Ұйымның ресурстарын түрлері мен қолдану уақытына қарай жіктеу

Активтер дегеніміз - өткен кезеңдегі
шаруашылық процесстері нәтижесінде
алынып, келешекте кәсіпорын одан
экономикалық пайда табады деп
күтілетін, кәсіпорын бақылауындағы
ресурстар.

Активтердің ең басты үш сипаты бар:

3) олар өткен
келісімдердің немесе
басқа да
оқиғалардың
нәтижесі болып
табылады
2) кәсіпорынның бұл
келешек
экономикалық
пайданы бақылауға
қабілеті бар
1) өздерінде келешек
экономикалық
пайданы, яғни ақша
қаражаттарының
немесе олардың
эквиваленттерінің
кірісіне (қосылуына)
тікелей немесе
жанама салынған
потенциялды
сақтайды

Активтер екі категорияға жіктеледі:

Ағымдағы активтерге:тауарлы-
материалдық босалқылар ; аяқталмаған өндіріс;
субъектінің шаруашылық қызметі барысында сатып-өткізуге арналған
дайын өнімдер, тауарлар; ақша
қаражаттары (кассадағы, банкте
ашылған шоттардағы), қаржылық
инвестициялар (құнды қағаздарға
салымдар), жабылуы (жойылу) мерзімі
бір жылға дейінгі дебиторлық борыштар
Ұзақ мерзімді активтер Кәсіпорынның
шаруашылық қызметіне бір жылдан
артық мерзімде пайдаланылатын
активтер ұзақ мерзімді активтер деп
аталады.
Ұзақ мерзімді активтерге: материалдық
емес активтер, негізгі құралдар, ұзақ
мерзімді инвестициялар, ұзақ мерзімді
дебиторлық қарыздар, алдағы кезеңнің
есебіне жататын ұзақ мерзімді
шығыстар және т.б. жатады.

Міндеттемелер деп - өтелуі (қайтарылуы) экономикалық пайдадан тұратын ресурстардың кәсіпорыннан шығып кетуіне алып келетін өткен кезеңдердегі оқиғалардан туындаушы кәсіпорынның борышын айтады

Міндеттемелердің үш негізгі сипаты бар:

3. міндеттемелер
өткен келісімдердің
немесе өткен
оқиғалардың
нәтижесі болып
табылады.
Міндеттемелер екі
категорияға
жіктеледі: ұзақ
мерзімді
міндеттемелер және
ағымдағы
міндеттемелер
2. міндеттемелерді
орындау кәсіпорын
үшін міндетті және
олардың орындалмай
қалуы мүмкін емес
1. олар өздерінде
активтердің шығып
кетуі немесе қызмет
көрсету арқылы
төлем жасауға әкеліп
соқтырушы бұрыннан
бар (бірақ
келешектегі емес)
тұрақты міндеттерді
нақтылы түрде
көрсетеді

Резервтерді құру кәсіпорынға және оның кредиторына зияынның зардаптарынан қорғанудың қосымша шараларын белгілеп беру үшін кейде заңда немесе басқадай нормативтік-құқықтық актілерде қарастырылады. Қайта бағалау немесе қорытынды есепте активтер мен міндеттемелерді қайталап көрсету меншікті капиталдың азаюына немесе көбеюіне алып келеді. Бұл көбеюлер мен азаюлар табыстар мен шығыстардың анықтамасына келетін болса да, олар капиталға қолдау көрсетуші белгілі бір концепцияларға сәйкес қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижесі жөніндегі қорытынды есепке енгізілмейді.

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ

жүктеу/скачать 63,78 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: