Чингаева Г. Н. Бүйректің созылмалы ауруы
ААФт немесе ангиотензин-2 рецепторларының бөгеушілерін тағайындау
жүктеу/скачать 231,86 Kb.
|
ХБП КАЗ 2
| ААФт немесе ангиотензин-2 рецепторларының бөгеушілерін тағайындау
Ем тағайындау кезінде нақты қандай препаратқа ерекше көңіл бөлінеді? Олардың сипаттарындағы негізгі айырмашылықтар липофильділікпен (яғни өзінің әсерін тікелей тіндерде көрсету қабілетімен) және ағзадан шығарылу қабілетімен анықталады. Сонымен, БСА алғаш анықталғанда әсіресе бүйректік жолмен шығарылатын препараттарға ерекше көңіл бөлінеді (лизиноприл, эналаприл – ААФт; кандесартан, олмесартан – АРБ). Керісінше, ШСЖ төмендеуі үдей түскенде бауырлық жолмен шығарылатын медикаменттерді тағайындау керек (моексиприл – ААФт; епросартан, телмисартан – АРБ). Моксонидин, фелодипин үшін ШСЖ-ң диализге дейінгі деңгейінің тек салыстырмалы ғана мәні бар. Тиазидті диуретиктерді БСА-ң 3-ші сатысында тағайындауды тоқтатады, фуросемид пен торасемид БСА ағымының кез-келген кезеңінде қолданылады. ААФт таңдау кезінде осы топ препараттарының көрсететін ерекшеліктеріне көңіл аудару қажет. Эналаприл үшін бұл: қандағы қант деңгейіне, қандағы липидтер деңгейіне және зәр қышқылының деңгейіне кері әсерінің болмауы, сондықтан оны қосымша зат алмасу ауруларында қолдануға болады (ҚД, подагра, атеросклероз). Эналаприлдің ренопротективті сипаты шумақішілік қысымның төмендеуімен, альбуминурияның азаюымен, шумақтық сүзгі жылдамдығының төмендеуінің баялауымен түсіндіріледі. Лизиноприл өзінің ерекшеліктерінің арқасында бауырда метаболизмге ұшырамайды, бүйректен өзгермеген түрде шығады, сондықтан бауырдың қосымша патологиясы немесе метаболикалық ауруларда, ҚД-нде, артық дене салмағында, СЕҚҚ-мен (НПВС) бірге қолданғанда (лизиноприлдің гипотензивті әсері азаймайды) оның елеулі артықшылықтары бар. ААФт тағайындау кезінде оның жанама әсерлеріне көңіл аудару қажет, оның ішінде өте жиі кездесетіні – жөтел. ААФт-ң ішіндегі бұл жанама әсерлерді ең аз көрсететін, бақылау мәліметтері бойынша лизиноприл. БСА-мен науқастарда жөтелді жою/азайту үшін темір препараттарын тағайындау жеткілікті болып табылатынын атап өту қажет. Бұл феноменге екі түсініктеме бар. Біріншіден, БСА кезінде науқастардың көпшілігінде функционалдық темір тапшылығы болады, бұл өз кезігінде анемияның жиілігінің артуына әкеледі. Екіншіден, көптеген ААФт-де темірді ағзадан шығаруды қамтамасыз ететін хелатты химиялық құрылым бар. Антигипертензивті препараттарға тән жанама әсерлердің біріне қандағы зәр қышқылының деңгейін жоғарылату жатады. Бұл жанама әсер әсіресе метаболикалық синдромы және 2 типті ҚД бар науқастар үшін қолайсыз, себебі оларда гиперурикемия жиі аурудың көрінісі болып табылады. ААФт және АРБ негізінен бүйректік жолмен шығарылады, сонымен қатар диуретиктер зәр қышқылының алмасуының бұзылысын тереңдетеді. Бұл подагра эпизодтарының жиілеуіне, бүйректік үрдістердің үдеуіне және қолдың кіші буындарында зәр қышқылдарының шөгіп қалуына әкеледі. Осыған байланысты гиперурикемия табылса фелодипин тағайындау немесе ААФт және АРБ-ның орнына бүйректен тыс жолдармен шығарылатын біртоптас препараттарға ауысу мақсатты. Фелодипинге антипротеинуриялық әсер тән. Бүйрек қызметі төмендеген сайын препараттардың клиренсіне сәйкес олардың мөлшерлерін азайту керек, ал ААФт және АРБ үшін олардың бүйректен тыс жолмен шығарылатын түрлеріне ауыстырылғаны дұрыс (моэксиприл, моноприл, квадроприл; телмисартан, эпросартан). Аталған шаралар диализ алды кезеңде мүмкіндік болса неғұрлым толық көлемде және БАЕ (диализ, трансплантация) тағайындағаннан кейін жарым-жартылай орындалады. Балалар ААФт және сартандардың гипотензивті әсерін жеңіл көтереді, сондықтан қабылдайтын мөлшерлері оларда әдетте жоғарырақ болады. жүктеу/скачать 231,86 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|