Д. 10. Тұнбалардың пайда болуы және олардың қасиеттері

Нашар еритін қосылыс әдетте құрамында әртүрлі бөгде иондар мен молекулалар бар ерітінділерден тұндырылады. Қосарланатұну және соңынантұну құбылыстарының нәтижесінде бұл бөгде бөлшектер тұнбамен бірге түсуі мүмкін. Сондықтан тұнба ешуақытта әбден таза болмайды. Қосарланатұну процесінде негізгі зат пен қоспа бірге тұнады, ал соңынантұнуда алдымен таза негізгі тұнба тұнады да, содан кейін ғана қоспа түседі.

Қосарланатұну деп негізгі зат тұнатын жағдайда тұнба бермейтін қоспалардың тұнба түсе бастағанда онымен бірге тұну құбылысын айтады. Бұған жақсы еритін кейбір қосылыстардың екінші заттың тұнбасы пайда бола бастағанда сонымен қатарласа түсу бейімділігі себепші болады. Мысалы, FeCl₃ және CaCl₂ бар ерітіндіден Fe(III)-ті аммиактың ерітіндісімен гидроксид түрінде тұндырса, тұнбаға Ca²⁺ да бірге түсуі мүмкін. Ал Fe(OH)₃ тұнбасы болмаса жеке кальций иондары бұл жағдайда тұнба бермейді.

Қосарланатұну процесі жүруінің негізгі себептері – адсорбция, окклюзия және изоморфизм.