Тақырып: Африка: саяси және әлеуметтік процесіндегі жаңа тенденциялар. Дәрістің мақсаты

1. 
   ІІ д.ж. соғыстың нәтижелері және Африка елдері.
   
2. 
   Ұлт-азаттық қозғалыстардың өрлеуі.
   
3. 
   Тәуелсіз жас мемлекеттердің пайда болуы.
   

ІІ д.ж. соғыстың аяқталуы Африканың саяси картасын іс жүзінде өзгерткен жоқ, бірақ отаршылдық экономиканың дамуына айтарлықтай түзетулер енгізіп, Африка қоғамының дәстүрлі әлеуметтік құрылымының құлдырау процесін тездетті. ІІ д.ж. соғыс кезеңіндегі және соғыстан кейінгі Африкадағы ұлт-азаттық күрестердің басты үш кезеңін бөліп көрсетуге болады:

1. 
   40 ж. – 50 ж. аяғына дейін. Африка халықтарының отаршылдарға «бейбіт» ықпал етуі, күрестің қарапайым – ереуілдер, шетелдіктер тауарларына байкот жариялау, митингілер және демонстациялар т.б. сияқты түрлерін қолдану.
   
2. 
   50 ж. аяғынан - 60 ж. ортасына дейін. Бұл кезең отаршылдыққа қарсы қарсылықтардың даму кезеңі, көпшілік африкалық елдердің тәуелсіздік алуымен аяқталады.
   
3. 
   60 ж. ортасынан – 80 ж. аяғына дейін. Португалиялық отарлардағы Африка халықтарының және Африканың оңтүстігіндегі – Зимбабве мен Намибия, сондай-ақ ОАР-ғы нәсілдік режимге қарсы қарулы күрестермен байланысты.
   

1. 
   ІІ д.ж. соғыс Азия және Африка елдерінің саяси картасына қандай өзгерістер енгізді?
   
2. 
   ІІ д.ж. соғыстан кейінгі Шығыс елдерінің ұлт-азаттық қозғалысының тарихын неше кезеңге бөлуге болады?
   
3. 
   Неліктен 1960 ж. «Африка жылы» деп аталады?
   

1. 
   Новейшая история Африки.М.,1968
   
2. 
   История стран Азии и Африки в новейшее время.Ч.ІІ М.,1979.
   
3. 
   Хрестоматия по новейшей истории. Ч.ІІ. М.,1969.
   
4. 
   Новейшая история стран Азии и Африки.ХХ век. Под ред. Родригеса. М.,2001. Ч.ІІ.
   
5. 
   Уинстон Черчилль. Индия, Судан, Южная Африка. М., 2004.
   

1. 
   ҚР-ның тәуелсіздігін жариялауы.
   
2. 
   Қазақстан және дүниежүзілік қауымдастық.
   
3. 
   ҚР-ның сыртқы саясаты.
   

1. 
   Внешняя политика Казахстана. А.,1999.
   
2. 
   Внешняя политика стран Азии. М.,1983.
   
3. 
   Назарбаев Н.А. На пароге ХХІ века. А.,1996.
   
4. 
   Назарбаев Н.Ә. Тарих толқынында.
   
5. 
   «Қазақстан-2030». А.,1997.
   

1. 
   Мақсаты мен міндеттері.
   

Студенттердің жеке жұмыстарына мыналар кіреді:

-өткен дәріс материалдарын дәріс конспектісі, оқулықтар мен әдебиеттер бойынша оқу;

-үй тапсырмаларын орындау;

- семинар сабақтарына дайындалу;

-семестрлік тапсырмаларды орындау;

-реферат жұмыстарын орындау мен оларды қорғауға даярлану.

Жеке жұмыстарға уақыт шектелген. Сондықтан студенттер жеке жұмыстарды орындау дағдыларын меңгеруге ұмтылу, өнімді жұмыс істеуге үйрену, жұмыс істеу қабілетін сақтау үшін мезгілінде демалу, жеке жұмыстарын орындауды тиімді жоспарлау керек.

Жеке жұмыстарын жоспарлауға студенттерге оқу жылының басында берілетін студенттердің жеке жұмыстарын орындау кестесі көмек береді. Кестеде семестрлік, не жылдық орындау керек жұмыстардың көлемі, саны мен тапсырмалар мазмұны, орындау мерзімі көрсетіледі. Кесте студентке өз уақытын дұрыс бөлуге, ырғақты жұмыс істеуге және орындау мерзімін сақтауға көмектеседі.

2. Өткен материалдарды қайталау.

Өткен материалдармен қайта жұмыс істеу жеке жұмыстың маңызды түрі болып табылады. Материалды қаншалықты терең және толық қайталаса, соншалықты жеке жұмыстардың басқа түрлерін орындау жеңіл болады.

Бірінші дәрістен бастап өткен дәріс материалдарымен жүйелі және үнемі жұмыс жасау келесі дәріс материалдарының мазмұнын және семинар сабақтарының материалдарын түсінуге қажетті жағдайды туғызады.

2.1. Дәріс мазмұнымен танысуға кіріспес бұрын мынаны орындау керек:

-жұмыс орынын анықтау (егер үйде немесе жатақханада қажетті жағдай жоқ болса, онда оқу залының қызметіне жүгінген жөн) қажет;

-дәріс конспектісі болуы қажет;

-оқып жатқан пән бойынша оқу бағдарламасы болуы керек;

-дәріс бойынша берілген әдебиеттердің болғаны жөн;

2.2. Жұмыс істеу әдістері.

- жақында еске сақталған мәліметтер бойынша мақсатты түрде дәріс материалдарын қайта өңдеу(кейінге қалдыруға болмайды, дәріс мазмұны ұмытылып қалуы мүмкін);

-конспектімен жұмыс істеу барысында әдебиетке сілтеме істеген жөн, қажетті толықтыруларды енгізу мен қате кетсе түзету енгізу(бұл емтиханға даярланғанда қажетті болады);

-тақырыппен жұмыс істеу материалды толық түсінгенше және есте сақтағанша жүзеге асады. Ол оқулықтар мен әдебиеттерде көрсетілген мысалдар мен міндеттерді өңдеген соң аяқталады;

-егерде тақырыппен жұмыс істеліп болған түсініксіз мәселелер бойынша сұрақтар туындаса, онда оларды келесі дәріс барысында оқытушыға қоюға болады;

2.3. Үй тапсырмасы.

Үй тапсырмасын орындату жұмысының мақсаты-практикалық мәселелерді шешуде теориялық білімді пайдалана алу дағдысы мен шеберлігін меңгерту болады.

-үй тапсырмасын орындауды осы тақырып бойынша өткізілген дәрістен соң бастаған жөн;

-тапсырманы орындаған немесе міндеттерді шешкен кезде оның мазмұнын сараптап алып, дәріс материалдарын немесе оқулықтар материалдарын пайдалану арқылы тапсырманы дұрыс орындау ережесін таңдап алу керек;

-соңында қол жеткізген нәтижелерді сараптау қажет.

2.4. Семинар сабақтарына дайындық.

Дәрісте алған білімді бекіту мен тереңдету үшін семинар сабақтарын өткізу қарастырылған. Семинар сабақтарына даярлану кезінде:

-сабақ тақырыбы бойынша курстың теориялық бөлігін өткен сабақтарда қол жеткізген нәтижелерді пайдалана отырып зерттеу керек;

-семинар сабақтарын орындауға арналған әдістемелік оқу құралдарын немесе тапсырмаларды басшылыққа ала отырып осы тапсырманы орындауға бөлінген уақытты тиімді пайдаланған жөн.

1. 1895ж Симоносеки келісімі бойынша Жапонияға қай елдер тиесілі болды?

а) Симоносеки

б) Янцзы, Ляодун, Тайвань.

в) Эдо, Осака, Тайвнь.

г) Ляодун, Пенхуледао, Тайвань
2. Мамлюктер дегеніміз кімдер?

а) құлдар

б) феодалдар

в) халықтың төменгі тобы.

г) шетелдіктер
3. « Гоминдан » партиясы қашан құрылды, жетекшісі кім?

а) 1913ж наурыз Ю.Шикай

б) 1913ж мамыр Л.Сючен

в) 1912ж тамыз С.Ятсен

г) 1910ж сәуір К.Ювей
4. ХІХ ғ. 70-ж. Иран қандай империалистік державаның тәуелді отарына айналды?

а) Англия, Ресей

б) Франция, Испания

в) АҚШ, Ресей

г) Франция, Англия
5. Дурраний мемлекетінің өмір сүрген жылдары.

а) 1749-50

б) 1810-20

в) 1716-41

г) 1747-73
6. Жас түріктер билік басында қай жылдар аралығында болды?

а) 1909-18

б) 1900-11

в) 1912-19

г) 1911-18
7. Қытайдағы 1919 ж. «4 мамыр қозғалысы» деген не?

a) Жасырын монархиялық бірлестік.

б) Армияның саяси ықпалдылық үшін күресі.

в) Студенттердің, жұмысшылардың және интеллигенцияның антиимпериалистік қозғалысы

г) Оңтүстік аудандардағы шаруалар көтерілісі.
8. 1920 ж. тәуелсіз Түркия мемлекетін алғаш мойындаған қай ел?

a) Дания.

b) Ресей

c) Германия.

d) Армения.
9. ХХ ғ. 30 ж. бірінші жартысында барлық Қытай территориясындағы саяси жағдайға ықпал еткен маңызды фактор?

a) Орталық және Оңтүстік Қытай провинциясындағы гоминьдан мен компартия арасындағы азаматтық соғыс

b) Дүниежүзілік экономикалық дағдарыс.

c) Компартия жетекшісі Сунь-Ятсеннің өлімі.

d) Қытай Коммунистік партиясының құрылуы.

10. БҰҰ Бас Ассамблеясы Палистинаға британ мандатын жою және екі мемлекетті – Араб және Израиль мемлекеттерін құру туралы шешімді қашан қабылдады?

a) 1949 ж.

b) 1944 ж.

c) 1946 ж.

d) 1947 ж

a) Африкада 17 мемлекеттің тәуелсіздігін алуы.

b) Тәуелсіз Бангладеш Халық Республикасының жариялануы.

c) Тунистің тәуелсіздігін жариялауы

d) Кенияның тәуелсіздігін алуы.

12. Араб – Израиль жанжалының себептері?

a) Еврейлердің тарихи отанына оралып, ұлттық мемлекет құру ниеті.

b) Интифада – арабтардың еврей қоныс аударуына қарсылық көрсетуі.

c) БҰҰ-ң 1947 ж. Палестинаны Израиль еврейлік мемлекетіне және араб Палестинасына бөлу туралы шешімі

d) Таяу Шығыс жанжалына АҚШ пен КСРО-ның араласуы.

a) Африка елдерінің аграрлық мәселелері.

b) Экономикалық дамуды арттыру мәселесі.

c) Империализмге және барлық материкте отаршылдыққа қарсы күрес мәселесі

d) Ұлттық өндірісті жетілдіру мәселесі.

14. ІҮ араб-израиль соғысы қашан болды?

a) 1967 ж. 5-сәуір.

b) 1968 ж. 12-қазан.

c) 1971 ж. 3-қазан.

d) 1973 ж. 6-қазан

a) Түркия, Ирак, Англия, Пакистан, Иран

b) Ирак, АҚШ, Англия, Пакистан.

c) Түркия, Пакистан, Ирак.

d) АҚШ, Англия, Ирак,
16. «Неоколониализм» саясатының мәні:

a) Отарлық империя шеңберінде өзін-өзі басқару құқығына ие болған отар елдер.

b) Адаммен, мемлекетпен және т.с. қандай да болсын қарым-қатынасты тоқтатудан тұратын күрестің бір түрі.

c) Тәуелсіздіктің бір түрі, бір мемлекет қорғау деген сылтаумен басқа мемлекетті ішкі саяси дербестігінен айырады

d) Жас мемлекеттердің саяси тәуелсіздігін ресми түрде ғана танып, империалистік экономикалық қанауды сақтауға бағытталған шаралар жүйесі
17. ІІ д.ж. соғыстан кейін алғашқы 5 жылда Азия және Африкада қанша тәуелсіз мемлекет пайда болды?

a) 50

c) 13

a) Император – «мемлекет символы».

b) Заң шығару билігін парламент іске асырады.

c) Соғыстан және халықаралық дауларды шешудің құралы ретінде қарулы күштерді қолданудан бас тарту

d) Парламент үкіметтің құрамын бекітеді.
19. Ауғанстанға кеңес әскерлері қашан енгізілді?

a) Желтоқсан, 1979 ж

b) Мамыр, 1980 ж.

c) Қыркүйек, 1980 ж.

d) Қаңтар, 1979 ж.
20. 80-ші жылдардың басында әлі де империализмнің отаршылдық жүйесінде болған елдерді атаңыз?

a) Индонезия, Гуам аралы, Бруней.

b) Сирия, Ливан, Гонконг.

c) Намибия, Гонконг, Бруней

d) Алжир, Тунис, Намибия.
8. Типтік есептік-графикалық, лабораториялық, курстық жұмыстар мен жобаларды орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар – жоспарланбаған.
9.Студенттердің өз бетімен жұмыстануына арналған материалдар.

СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСТАРЫН ҰЙЫМДАСТЫРУҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР:

1. 
   Мақсаты мен міндеттері.
   

Студенттердің жеке жұмыстарына мыналар кіреді:

-өткен дәріс материалдарын дәріс конспектісі, оқулықтар мен әдебиеттер бойынша оқу;

-үй тапсырмаларын орындау;

- семинар сабақтарына дайындалу;

-семестрлік тапсырмаларды орындау;

-реферат жұмыстарын орындау мен оларды қорғауға даярлану.

Жеке жұмыстарға уақыт шектелген. Сондықтан студенттер жеке жұмыстарды орындау дағдыларын меңгеруге ұмтылу, өнімді жұмыс істеуге үйрену, жұмыс істеу қабілетін сақтау үшін мезгілінде демалу, жеке жұмыстарын орындауды тиімді жоспарлау керек.

Жеке жұмыстарын жоспарлауға студенттерге оқу жылының басында берілетін студенттердің жеке жұмыстарын орындау кестесі көмек береді. Кестеде семестрлік, не жылдық орындау керек жұмыстардың көлемі, саны мен тапсырмалар мазмұны, орындау мерзімі көрсетіледі. Кесте студентке өз уақытын дұрыс бөлуге, ырғақты жұмыс істеуге және орындау мерзімін сақтауға көмектеседі.

2. Өткен материалдарды қайталау.

Өткен материалдармен қайта жұмыс істеу жеке жұмыстың маңызды түрі болып табылады. Материалды қаншалықты терең және толық қайталаса, соншалықты жеке жұмыстардың басқа түрлерін орындау жеңіл болады.

Бірінші дәрістен бастап өткен дәріс материалдарымен жүйелі және үнемі жұмыс жасау келесі дәріс материалдарының мазмұнын және семинар сабақтарының материалдарын түсінуге қажетті жағдайды туғызады.