ғылымға қызықтырып, олардың танымдық көзқарастарын қалыптастыру, дарынды тұлғаның дамуына, қалыптасуына психологиялық ықпал жасау
Міндеттерім:
Оқушылардың ғылымға деген қызығушылықтарын арттыру.
Шығармашылық қасиеттерін дамыту.
Қабілеттерін дамыту.
Дарын иелерінің жан-жақты дамуына, еңбекке шығарма-
шылық тұрғыдан қарауына көңіл бөлу.
5. Жеке адамдық ерекшеліктеріне көңіл бөлу.
6. Дарынды баламен жұмыс істейтін мұғалімдерге психология-
лық кеңес, көмек беру.
7. Дарынды баламен жұмыс істейтін мұғалімдерге дарынды
бала жайлы мәліметтер беру.
Қазақстан Республикасында
дарынды балаларды айқындау, қолдау және дамыту
т ұ ж ы р ы м д а м а с ы
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің өткен 10 жылдығы оның дамуының стратегиялық бағыттарын дұрыс таңдағанымызды көрсетеді, оның ішінде негізгісі Республиканың интелектуалды және шығармашылық әлеуметін өсіру, дарынды балалар мен жасөспірімдердің одан әрі дамуы үшін өркениетті елге тән жағдайлар жасау болып табылады.
Жүргізілген зерттеулер нәтижесі және балалар мен оқушылар дарындылығын ерте айқындау тәжірибесі осындай балаларды қолдап, олардың ата-анасына, оқытушыларына, психологиялық, медициналық, педагогикалық, әлеуметтік және экономикалық көмек беретін арнаулы мемлекеттік бағдарлама жасау қажеттігін дәлелдеп отыр.
Елімізде ұзақ уақыт бойы балалар дарындылығын зерттеу және ерекше қабілетті балаларды оқыту мен тәрбиелеудің психологиялық-педагогикалық мәселелерін талдаумен айналысқан. Бүгінгі күні өте қабілетті балаларды іріктеп, олардың дамуына жағдай жасау кезек күттірмейтін іс.
Дарынды балалар мен жастарды айқындау,
оқыту және дамыту тұжырымдамасының
негізінде мынандай идеялар басшылыққа алынған:
Дарынды балаларды әлеуметтік және құқықтық қорғауды ізгілендіру және демократияландыру
Дарынды балаларды айқындау және олармен жұмыс жүргізуде биологиялық, әлеуметтік
факторларды есепке алу
Дарынды балалармен жұмыс жүргізудің үздіксіздігі мен жүйелілігі.
Республикада дарынды балалар және жастармен жұмыс жүйесін басқаруды орталықтандыру
мен өз бетінше басқарудың үйлесімді байланысы
Дарынды балалар және жастармен жұмыс жүйесін басқарудың мемлекеттік және қоғамдық
ұйымдастыру құрылымдарының бірлігі
Дарынды балалар мен жастарды іріктеу үшін диагностикалық әдістер кешенін пайдалану
Жеке тұлғаның дарындылығы мен қалыптасу деңгейіне балалардыоқыту мен дамытудың
арнайытаңдалған бағдаламасының сәйкестігі
Дарындылықтың анықтамасы және оның құрылымдық
модельдері
Дарынды балаларды қоғамның ғылыми келешегі ретінде қарап,
танып білу үрдісі өте ертеден басталады. Ал ХХ-шы ғасырдың
басында дарындылық пен оны зерттеу әдістеріне арналған
керек. Қабілеті мен талантты одан әрі толық көрсетуге
жағдай жасауға арнайы тәрбие жоспары немесе жеке
оқыту нәтижесі арқылы дарынды балаларды іздеп табу
жұмысы басталады.
1.Баланың қабілетін әртүрлі әдістер пайдалану арқылы білу,
оның тәртібін,іс -әрекетін жүйелі түрде бағалау.
2.Баланы зерттеудің ұзақтығы.
3.Баланың бойындағы психологиялық кедергілерді жеңуде
арнайы тренингтік тәсілдерді қолдану.
4.Баланың дарындылығын бағалау сарапшыларды
қосу: жоғары дәрежелі кәсіби мамандарды
/ математиктерді, философтарды,
шахматшыларды,инженерлерді т.б/
Қоғамның дамуы жас
ұрпақтың
меңгерген білімі мен
қалыптасқан іскерлік
дәрежесіне байланысты,
ұлтты ұлт етіп, дүниежүзілік
деңгейге көтеретін оның
саналы да дарынды ұрпағы.
Дарынды балалардың
қабілеттерін дамыту үшін
алдымен олардың дара
ерекшеліктерін танып
білуіміз керек.
Дарынды
балалар
ерекшеліктері.
Оның шектен тыс белсенділігі , аз ұйықтауы, танып-білуге деген құштарлығы, қолына түскен заттарды реттеп, жүйелеп қайта құру әрекеттерін ұнатуы, ерте сөйлеуі, естігенін сөзбе сөз қайталауы т.б
Оның шектен тыс белсенділігі , аз ұйықтауы, танып-білуге деген құштарлығы, қолына түскен заттарды реттеп, жүйелеп қайта құру әрекеттерін ұнатуы, ерте сөйлеуі, естігенін сөзбе сөз қайталауы т.б
Осы қасиеттер интелектуалдық қабілетті көрсеткенмен дарынды балалардың барлығында бірдей біліне бермейді.
Дарынды балалар білуге құштар. « Мынау қалай құрылған?»,» Неге бұлай болады ?»,» Егер бір жағдайда өзгертсе қайтеді ?» деген сұрақтарға жауап іздейді. Қоршаған ортаны белсенді түрде зерттейді.
Дарынды бала өз әрекетін шектеуі ұнатпайды.
Ғылыми зерттеулерге қарағанда, дарынды, талантты балалардың миының биохимиялық, электрлік белсенділігі жоғары келеді. Олар кішкентайынан себеп-салдарға көңіл аударып, оған сәкес қорытынды жасап отырады. Үнемі іс-әрекетке даяр.Олар жинақталған білімін, тәжірибесін кеңінен пайдалана біледі. Сөздік қоры мол. Күрделі әрі ұзақ тапсырмаларды қызыға орындайды.Дарынды балалар өте зейінді.Өмір тәжірибесінің аздығына қарамастан өзекті мәселелерді шешуге тырысады. Сол себептен нәтижесіз ісіне көңіл аудармай, оларды түсініп, әрекетіне басшылық жасау керек. Олардың шамалары жетпейтін мәселені шешуге талпынуы олардың дамуына өте пайдалы.
Дарынды баланың бірден
көзге түсер ерекшеліктері:
Дарынды
оқушыларды
таңдау және
тәрбиелеу
1.Дарындылардың өзгеше ойлау ерекшеліктері
Көп көлемде білім менгеру және оларды ұмытпау ,жоғары денгейде
түсіну қабілеті, әдеттен тыс түрлі тақырыптарға қызығушылық
таныту ,көп сауал қою. Дауыс ырғағы сөздік қоры және сөйлеу
шеберлігіндегі артықшылық шапшаң ойлау, тез нәтижеге жету,
тез іргелілеу, кең және өзгеше ойлау.Аумақты талдау қабілеті түсініксіз
әдеттен тыс және өзгеше байланыстарды айқындау қабілеті. Өзіндік
пікірлер және шешімдер шығару жалпылама қорытынды жасау.
Нәтижелерді аңғару, абстрактілі ойлау және баламалар табу
мәселесінде ерте және тез даму.
Қырсықтық, батылдық,айнымастық және кей кезде қияли
іс-әрекет. Тез жолығу, істейтін бір іс іздеу, бос тұра алмау ,
комплекс түрлерін қалау , сөз таластырудан ләззат алу,өзіне көңіл
бөлуді қалау, мақтағаннан масаттану, көп сөйлеу, тыныш тұра