Бақылау сұрақтары:
1. Редуктор деп нені атаймыз?
2. Редуктордың қандай түрін білесіз?
3. Редуктор конструкциясы қалай бөлшектеледі және құрастырылады?
4. Червякті редукторды топтастыру?
Жалпылай пайдаланатын червякті редуктордың қандай негізгі параметрлері стандартталған МЕСТ бойынша?
6. Неліктен червяк пен червяк дөңгелектері әр-түрлі материалдардан жасалады?
2.6 Белдікті берiлiс
2.6.1 Жалпы түсініктер мен белдікті берілістер классфикациясы
Белдікті берiлiс деп, қозғалысты және қуатты бiр бiлiктен екiншi бiлiкке белдік пен шкив арасындағы үйкелiс күшi арқылы берiлетiн берiлiстi айтамыз. Белдікті беріліс белдікпен қамтылған жетектеуші және жетектегі шкивтерден тұрады. Белдік пен шкив арасындағы арасындағы үйкеліс күші арқылы қозғалыс пен қуат беріледі Жетектегі шкив параметрлеріне индекс - 1, ал жетектегі шкив параметрі индекс – 2. белгілеу қабылданған.
Белдіктер көлденең қимасының пішініне байланысты белдіктер төмендегі түрлерге бөлінеді:
жалпақ;
сына тәрiздi;
жұмыр;
тісті белдікті
Жұмыр белдіктер тек тігін машиналары мен тұрмыстық құрал жабдықтарда қолданылады.
Белдікті берілістер артықшылықтары:
белдік өзінің сырғанау қаблетіне байланысты динамикалық, соққы және артық күштенден механизм звеноларын сынудан сақтайды.
Бірқалыпты және дыбыссыз үлкен жылдамдықтарда жұмыс істейді;
Конструкцисы қарапайым және арзан, ауыстыруға оңай болады;
қуатты едауыр қашықтыққа беру мүмкіндігі(15-60м қашықтыққа);
Белдікті берілістер кемшіліктері:
большие габариты передачи;
белдікке түсетін күштің мөлшеріне байланысты, сырғануының әсерінен беріліс санының тұрақсыз болуы;
жылдамдығы артқан сайын, жұмыс мерзімінің аздығы;
белдіктердің тартылыс күш әсерінен білік пен подшипниктерге түсетін күштің көп болуь;
жоғары температураларда қолданылмауы мен тұрақті түрде бақылауды талап етуі мен үзіліп кетуі.
Қолданылуы. Осьтері паралелл болған біліктер арасында айналмалы қозғалысты белгілі бір аралыққа беру үшін беріліс санының дәлдігін қажет етпейтін берілістерде қолданылады. Двигательден жетек механизмдеріне айналмалы қозғалысты беру үшін қолдвнылады.
Жалпақ және сына тәрізді белдіктердің негізгі қолдану саласы бір-біріне ұқсас, бірақ олардың арасында аз да болса айырмашылық болады.
Жалпақ белдіктерді өте үлкен жылдамдықта, жұмыстың бір қалыптылығын қатаң талап ететін жерлерде, осьаралық қашықтығы үлкен берілістерде қолданады.
Сына тәрізді белдіктерді- осьаралық қашықтығы шамалы, беріліс саны үлкен, берілісті бірнеше шкивке беретін берілістерде көп қолданылады.
Жалпақ белдіктер сына тәрізді белдіктерге қарағанда қарапайым, бірақ сына тәріздің белдіктің тарту күші жоғары және көлемі кіші болып келеді.
Сына тәрізді белдіктерде тару күшінің шамасы белдіктер санымен және белдік енін өзгерту арқылы іске асырылады. Белдіктер саны 8...12-ден аспауы керек.
Белдікті берілестер негізінен электродвигателдерде, автомобилерде, станоктарда, конвейрлерде, приборларда және т.б. қолданылады.
Беріліс қуаты – 0,3..... 50кВт-тан аспайды, кейбір жағайларда 150кВт.
Скорости –25…50м/сжылдамдықта жалпақ, 25…40м/с жылдамдықта сына тәрізді белдіктер, жаңа материалдар 100м/с жылдамдықпен қозғалуды қамтамасыз ете алады, бірақ жылдамдықтың жоғарылауы мен белдіктің жұмысы қызудан, орталыққа теппе күштің әсерінен нашарлайды, яғни ьелдікті берілістің п.ә.к. төмендейді және жұмыс мерзімі азаяды.Жалпақ белдіктерде беріліс саны u<10, сына тәрізді белдіктерде беріліс саны u <4…5. жағдайда қолданылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
