Дебиторлық ЖӘне кредиторлық Қарыздар есебін ұйымдастырудың теориялық негіздері
Кесте Күмәнді қарыздар бойынша резервтер шоты
жүктеу/скачать 0,67 Mb.
|
дебиторлық қарыздар
- Бұл бет үшін навигация:
- Операциялардың мазмұны Дебитте-летін шот 821 Кредитте-летін шот 311
- 2.1.3. Еншілес (тәуелді) серіктестіктердің дебиторлық қарыздарының есебі Жалпы кез келген ұйымның бухгалтерлік есебіндегі мына шоттарда: 1220
- Еншілес, тәуелді серіктестіктердін және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың дебиторлық борышы шоты бойынша жүргізілетін операциялар
| Кесте Күмәнді қарыздар бойынша резервтер шоты
арқылы жүргізілетін операциялар
2.1.3. Еншілес (тәуелді) серіктестіктердің дебиторлық қарыздарының есебі Жалпы кез келген ұйымның бухгалтерлік есебіндегі мына шоттарда: 1220 Еншілес ұйымдардың қысқа мерзімді дебиторлық қарызы 1230 Ұйымдасқан және бірлескен ұйымдардың қысқа мерзімді дебиторлық қарызы 1240 Филиалдар мен құрамдық бөлімдердің қысқа мерзімді дебиторлық қарызы сол ұйымның барлық еншілес және тәуелді серіктестіктерінің, бірлесіп бақыланатын заңды тұлғаларының дебиторлық қарыздары жайлы ақпараттар көрініс табады. "Шаруашылық серіктестіктері" дегеніміз пайда табу мақсатына негізделген және жарғылық қоры құрылтайшылардың салған салымдарының үлесімен анықталатын коммерциялық ұйымдар немесе заңды тұлғалар болып табылады. Қазақстан Республикасындағы шаруашылық серіктестіктер: толық серіктестік, сенім серіктестігі, жауапкершілігі шектеулі серіктестік, қосымша жауапкершілікті серіктестік және акционерлік қоғамдар нысандарында болуы мүмкін. Осы жоғарыда айтылған еншілес серіктестік дегеніміз, басқа (негізгі) шаруашылық серіктестік оның жарғылық қорына үлесін қоса алатын серіктестік болып табылады. Еншілес шаруашылық серіктестігі өзінің негізгі шаруашылық серіктестігінің қарыздарына жауап бермейді. Тәуелді серіктестіктердің еншілес серіктестіктерден айырмашылығы, олар филиал боп табылады және ондай серіктестіктердің өз алдына жарғылық қорлары болмайды, ал олардың балансы ішкі қолдануға ғана арналады. Сонымен қатар, тәуелді серіктестіктер өз-дерінің қаржы-шаруашылық қызметінің бухгалтерлік есе-бін өздері жүргізіп, есеп тіркелімдерін, бас кітапты тол-тырады және баланстарын жасайды. "Бірлесіп бақыланатын заңды тұлғаның қатысушысы өзінің жеке қаржылық есеп беруінде және біріктірілген (консолидация) қаржылық есеп беруінде өзінің үлестік қатысуын көрсетуі қажет. Ол үйлесімді (пропорционалды) біріктіру үшін есеп беретін пішімдердің (форматтардың) біреуін қолдану негізінде жүзеге асады. Меншіктің осы бір түрлерін айқындайтын анықтамалар азаматтық кодексте толық түрде көрініс тапқан (228-234 баптары). Еншілес, тәуелді серіктестіктер және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың борышы шоттары мына шоттармен корреспонденцияланады: - Еншілес, тәуелді серіктестіктерге, бірлесіп бақыланатын заңды тұлғаларға ұйым ақша берген уақытта: Д-т: "Еншілес, тәуелді серіктестіктердің және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың борышы" шоты, К-т: "Ақшалар" шоты түріндегі бухгалтерлік жазуы жазылса, - Сатылған өнім, тауар, негізгі құралдар мен материалдық емес активтер және материалдардың құнына еншілес, тәуелді және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың дебиторлық қарыздарының пайда болуына: Д-т: "Еншілес, тәуелді серіктестіктердің және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың борышы" шоты. К-т: "Негізгі қызметтен алынатын кіріс" немесе "Негізгі емес қызметтен алынатын кіріс" деп аталатын шоттардың тиістілері түріндегі бухгалтерлік жазу жазылады. Сатылған өнім, тауар, негізгі құралдар мен материалдық емес активтер және материалдардың құнына есептелінген қосылған құн салығы сомасына: Д-т: "Еншілес, тәуелді серіктестіктердің және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың борышы" шоты, К-т: "Қосылған құн салығы шоты" түрінде корреспонденция жазылса, - Шетелдік валютадағы қарыздар бойынша тиімді бағамдық айырмашылыққа: Д-т: "Еншілес, тәуелді серіктестіктердің және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың борышы" шоты, К-т: "Бағамдық айырмашылықтан алынатын кіріс" шоты түрінде корреспонденция жазылуы тиіс. Еншілес, тәуелді жене бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың дебиторлық қарыздарының жабылуына: Д-т: "Алынған вексельдер" немесе "Ақшалар" шоттарының тиістілері, К-т: "Еншілес, тәуелді серіктестіктердің және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың борышы" - деп аталатын шот түрінде екі жақты жазу жазылады. Еншілес, теуелді серіктестіктер мен бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың дебиторлық қарыздарының салыстыру актілері арқылы кредиторлық қарыздардың есебінен жабылуына: Д-т: "Еншілес, тәуелді серіктестіктерге және бірлесіп бақыланатын завды түлғаларға қарыз" шоты, К-т: "Еншілес, тәуелді серіктестіктердің және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың борышы" шоты түрінде жазу жазылады. Еншілес, тәуелді серіктестіктер мен бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың қарыздары олардан тауарлы материалдық құндылықтарды жеткізу үшін алынған аванстар есебінен жабылғанда мына төменде көрсетілгендей түрінде бухалтерлік жазу жазылады. Д-т: "Тауарлық-материалдық қорларды жеткізіп беру үшін алынған аванстар" немесе "Орындалатын жұмыстар мен көрсетілетін қызметтер үшін алынған аванстар" — деп аталатын шоттардың тиістілері, К-т: "Еншілес, тәуелді серіктестіктердің және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың борышы" шоты. Осы жоғарыда айтылғандармен қатар шетелдік валютадағы қарыздар бойынша тиімсіз бағамдық айырмашылық пайда болған уақытта: Д-т: "Бағамдық айырмашылық бойынша шығындар" — деп аталатын шот, К-т: "Еншілес, тәуелді серіктестіктердің және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың борышы" шоты түріндегі бухгалтерлік жазуы жазылады. Еншілес, тәуелді серіктестіктердін және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың дебиторлық борышы шоты бойынша жүргізілетін операциялар
жүктеу/скачать 0,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|