Дейл Шнук. Оқыту теориясы indd
Yлгiлер мен езшдж ти1мд1л1к
жүктеу/скачать 18,62 Mb. Pdf көрінісі
|
Дейл Шунт
| Yлгiлер мен езшдж ти1мд1л1к
МуFалiмдердiн Yлгi кызметш аткаруы бiлiм алуды жещлдетумен катар, езшдак ттмда- лiк туралы акпарат та бередт Бiлуi кажет концептiлер мен дагдыларды муFалiмдердiн тYсiндiруi мен керсетуш бакылап отырган окушылар eздерiнiн эрi карай жалгасты- рып оки алатындарына сенедi. МуFалiмдер сонымен катар окушыларга eзiндiк ти м - дiлiк жайлы сенiмдi акпарат та бере алады. Сабакты тYсiндiру барысында барлык окушылардын б ш м алу мYмкiндiгi бар екешн жэне уздакдаз жаттыгу аркылы олардын жана дагдыларды игере алатынын ескерте отырып, окушылардын eзiне деген сенiмiн калыптастырады. Ал бул сенiм окушылар тапсырмаларды жаксы орындаган сайын ныгайып отырады. МуFалiмдер окушыларга беретш бiлiмi (мысалы, «устел Yстiн таза устандар») ездерш ц эрекеттерiмен (муFалiмнiн Yстелiнiн у с т таза) сай келетшше се- нiмдi болуга тиiс. Сол сиякты, окушылардын мотивациясымен курдас балалар да бiлiмiн арттыра алады. МуFалiмдер тэрiздi, олар да «калай жасау керек» деген суракка ерекше мэн бер- гендерi жен, ал бул, ез кезепнде, бакылаушылардын бiлiмiн арттырады. 0 зi куралпы баланын Yздiк окитынын керу де бакылаушылардын езше деген сенiмiн арттырады жэне эрекет аркылы ныгайып отырады (Schunk, 1987). Жасты балаларды Yлгi ретгнде 181 4 -Т А Р А У тандаган кезде олардын арасында бакылайтын балага уксайтын кемiнде 6ip баланьщ болганы жен. Бул Yлгi реттнде тандалган бipнеше баланын дагдыны игеру денгейi эр- тYpлi болуы керек дегендi бiлдipедi. Сабак беру тэсш н аныктау кезiнде муFалiм бул тэсшдердщ окушылардын езiндiк тиiмдiлiгi мен бш м алуына тигiзетiн эсеpiн естен шыгармаганы жен. Бiлiм алуга ке- мектесетш Yлгiлеpдiн езiндiк тиiмдiлiктi арттырмауы да MYMRrn. Мысалы, окушыларга Yнемi кемектесш отыру олардын бiлiм алуын жещлдеткешмен, олардын бiлiм алуга деген сенiмi мен ез беттнше эрекет етуше жагымды ыкпал ете алмайды. Бандуранын (1986, 1997) пiкipiнше, окушылардын дагдыларды мейлiнше еpесектеpдiн кемегiнсiз, ез беттеpiмен игеpгенi жен. Бiлiмдi Yлгiлеp дагдыларды Yйpетсе, уксас Yлгiлеp езiндiк т и м д ш к Yшiн кажет. Математикалык есептеpдi жаксы шыгаратын баланын болуы бакылаушыларга кейбip дагдыларды игеруге кемектескенiмен, «ешкашан Yлгiдей бола алмаймыз» деген ой олардын бш м алуына кедерп келтipедi. Кеп жагдайда жаксы окитын окушылар Yлге- piмi темендерге кемектеседi. Бул окушынын бiлiмiн жетiлдipуге ыкпал еткенмен, езь не деген сенiмi арту Yшiн баланын кей кезде ез бетшше жаттыкканы жен («Крсымша сабак жэне тэл1мгерлш> белiмдеpiн караныз). Мектепке д е т н п мекемелерде бiлiм беpетiн муFалiмдеp б ш к п муFалiмдеpдi бакылау аркылы жэне муFалiмдеpдiн дайындык курстарында iс-тэжipибеден ету ар- кылы езiндiк тиiмдiлiгiн арттыра алады. Ал мектепте жумыс iстейтiн муFалiмдеp Yшiн кэсiби бiлiктiлiгiн эpi карай дамыту - олардын кез келген жагдайда колдана алатын, айталык, кабшет денгейлеpi эpтYpлi окушылардын бiлiмiн калай арттыруга болады, агылшын тiлiн нашар бiлетiн окушылармен калай жумыс ютеу керек, бала- лардын бiлiм алуына ата-аналарды калай камтуга болады деген сурактарга жауап бе- pетiн жана эдiстеpдi Yйpенуiне кемектесе алады. Мектеп эю м ш ш п муFалiмдеpдiн негiзгi жумысына кедерп келпретшнщ барлыгын (артык кагаз жумыстары) алып тастау аркылы муFалiмдеpдiн оку жоспары мен окушылардын бiлiмiн жаксартуга мYмкiндiк тугызады (4.6-косымша). жүктеу/скачать 18,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|