Демеуов Ахан Калыбаевич Тулебаев Абдислам Раймбекович Жаңбыр Нұрлыбек Қаржауұлы «Спорттың таңдаған түрінен кәсіптік жаттықтырушылық қызметін жетілдіру»
Ғылыми-ізденіс жұмыстарын жүргізуді жетілдіру
жүктеу/скачать 0,72 Mb.
|
Спорттың таңдаған түрінен кәсіптік жаттықтырушылық қызметін жетілдіру
| 7. Ғылыми-ізденіс жұмыстарын жүргізуді жетілдіру.
Жоспары: 1. Ғылыми-әдістемелік, медициналық-биологиялық және ақпараттық қамтамасыздандыру. Спортшыларды дайындаудың отандық жүйесінің алға басушылығы мамандардың кәсіби дәрежесі деңгейімен, дарынды спортшылар мен жаттықтырушылар санымен, мамандардың ғылыми потенциалымен, яғни спорттық нәтижелердің одан әрі өсуі үшін барынша келешегі бар болып табылатын бағыттағы технология мен әдістемені ұсынуға қабілетті мамандардың ғылыми потенциалымен қамтамасыз етіледі. Ғылыми-әдістемелік, медициналық-биологиялық және ақпараттық қамтамасыздандыру. Алға басушы ғылыми-техникалық өркениеттің табыстарын өз уақытында іс-тәжірибеге ендіру, спортшыны дайындау нәтижелілігінің шешуші қозғаушы күштерінің бірі болып табылады. Ғылыми-әдістемелік, медициналық-биологиялық және ақпараттық қамтамасыздандыру жүйелері өзіне мыналарды қосады: біздің еліміздің спорт және туризм академиясы және ғылыми-зерттеу институттарындағы мамандандырылған бөлімшелерінің жеткілікті дәрежедегі таралған жүйелері, Қазақстан Республикасының спорт түрлерінен құрама командалары жанынан құрылған кешенді ғылыми топтар (КҒТ); әртүрлі спорт ұйымдары жанындағы дәрігерлік-денешынықтыру мәдениеті диспансерлері, әдістемелік кабинеттер. Бұл жүйеге мамандырылған кітап баспасын, газеттерді, жорналдарды, теледидар компаниялардың спорттық редакциясын, компьютерлік техникамен жарақталған ақпараттық орталықтарды жатқызған дұрыс. Бұл жүйе келесі қызметтерді орындайды: спортты дамытудың негізгі мақсатын айқындайды, спортшыларды дайындау және бағдарлау жүйелерінің негізгі құрамдас бөліктерін дамыту жолдарын ғылыми болжай білуді іске асырады; спорт негіздерін ілімдік, әдістемелік және бағдарламалық-мөлшерлік жете өңдеп, зерттейді; ұйымдастыру-басқару, экономикалық және материалдық-техникалық қозғаушы күштерін жетілдіреді; спорттың медициналық-биологиялық мәселелерін зерттейді, сонымен бірге спортшылардың денсаулығын сақтау және қалпына келтіру және олардың жұмыс қабілеттілігін арттыруын іске асыруды қамтамасыз етеді; спорттық дайындықты психикалық қамтамасыз ету үшін іс-жүзіндегі шараларды іске асыруын қамтамасыздандырады және спорттың психологиялық мәселелерін зерттеп, өңдейді; дене мәдениеті және спорт саласының мамандарын дайындау және қайта дайындау жұмыстарын жүргізеді; спорт мамандарын ақпаратпен қамтамасыздандырады. Жаттығу және жарыс жүйелері барысында диагностикалық, өлшеу, есептеу техникасы, аудио - және видео аппаратуралар және т.б. кең ауқымда қолданылады. Спорттық ғылымның дамуы, әлемдік ғылыми-техникалық өркениеттің жетістіктерін спортқа ендіру әртүрлі саладағы спортшы мамандарды, яғни педагогтарды, дәрігерлерді, биологтарды, физиологтарды, биохимик, мамандарын социологтарды, инженерлерді, математиктерді кешенді ғылыми және ақпараттық қамтамасыздандыруға тартуға мүмкіндік жасады. Материалдық-техникалық қамсыздандыру. Соңғы жылдары спортта материалдық-техникалық базаның жетілуіне байланысты, құрал - саймандардың, қондырғылардың, тренажерлардың, спорт аяқ киімдерінің, киімдерінің және т.б. жаңа үлгілерінің жасалуымен өте маңызды өзгерістер болды. Көптеген мамандандырылған фирмалар жыл сайын өте жетілген, жаңа үлгідегі спорт өнімдерін шығарып, спорттық әдісінің өзгеруіне, жаттығу әдістерінің жетілуіне, спортшылардың денсаулығының жақсаруына мүмкіндік жасайды, спорттық нәтижелердің өсуін жеделдетеді. Спорттың қаржыландырылуы мемлекеттік бюджеттің әртүрлі көздерінен, коммерциялық ұйымдардан, демеушіліктен, сонымен бірге жергілікті бюджеттен бөліну арқылы іске асады. Бұл, барынша дарынды балалардың, жас жеткіншектердің және ересек тұрғындардың спорт мектептерінде, білім беру жүйесінде және бірқатар басқа ұйымдарда спортпен ақысыз тегін шұғылдануларына жағдай жасауға мүмкіндік туғызады. Соңғы жылдары спорт түрлерінен федерациялар, аймақтық, ведомстволық спорт ұйымдары, клубтар, командалар өзін-өзі қаржыландыруға және басқа да қаржымен қамтамасыздандырудың дәстүрге жатпайтын түрлеріне табысты көшіп, өздерінің спорттың дайындық жүйелерінде көптеген мәселелерін тиімді шешуге қол жеткізуде. Жаттығу және жарыстық жүйелердің қызметтері тиімділігін арттыратын технологияның үнемі артуына байланысты спортшыларды дайындау жүйесінде, әсіресе жоғарғы спорттық шеберлік сатысында қымбаттаушылық тенденциясы байқалуда. Бір спортшыны бір жылда жоғары спорттық шеберлік сатысында дайындауға, бастапқы дайындық сатысына қарағанда 800-1000 есе көп қаржы жұмсалады (кейбір спорт түрлерінде одан да көп). Сыртқы орта қозғаушы күштері. Спортшыларды дайындау жүйесінің қызметін әлеуметтік, экономикалық, демографиялық жағдайлардан және табиғи ортадан бөлек құруға болмайды. Бұл қозғаушы күштердің барлығы әртүрлі спорт түрлерінің дамуына елеулі әсер етеді. Мысалы, қарлы аудандарда қысқы спорт түрлеріне, ал таулы аудандарда тау шаңғысы спортына басымырақ назар аударылады. Жаттығу және жарыстық қызметтің тиімділігіне сыртқы орта қозғаушы күштерінің мына қозғаушы күштері әсер етеді: теңіз деңгейінен жоғарылығы, температура, қоршаған ортаның ылғалдылығы, сағаттық белдеудің өзгеруі. Бірінші жағынан, олар спорттық жұмыс қабілеттілігін арттыруға жәрдемдеседі, ал басқа жағынан оны елеулі төмендетеді. Әсіресе, маңызды жарыстарға дайындау барысында сыртқы ортаның қозғаушы күштерін есепке алу маңызды. Басқару және ұйымдастыру құрылымы. Спортшыны басқаруды жетілдіру жүйесі - бұл басқарылатын және басқарушы жүйенің ішіндегі әсер ету әрекеті бағдарламаны іске асыруға және қойылған мақсатқа жетуге бағытталған жүйе. Ол кешенді сипаталады және спортшыны тікелей дайындауды жергілікті, аймақтық, республикалық басқарудың барлық деңгейін қамтиды. Әрбір кезеңде бағыныштылығын және үйлесімділіктерін басқару жүйелілігі анықтайтын ерекше міндеттері шешіледі. Олардың кешенділігі басқару жүйесінде биологиялық, әлеуметтік-экономикалық, материалдық-техникалық, ақпараттық және т.б. әртүрлі компоненттердің болуынан көрінеді. Басқару жүйесінде жүйенің қызметін және мақсатқа жетуді қамтамасыз ететін ұйымдастырудың құрылымы мен тетігін бөліп көрсетеді. Ұйымдастыру құрылымы дегеніміз әртүрлі спорт ұйымдарының өзара байланыстылығы мен бағыныштылығы бүтіндей жүйелердің және оның компоненттерінің мақсаты, міндеті және олардың арасындағы ақпарат ағымы болып табылады. Басқару тетігі (механизмі) - әртүрлі әдістердің, тәсілдердің, ынталанулардың спортшыны дайындауды басқаруда адамдарға қолданылуы болып табылады. Спортшыларды дайындау жүйесінің отандық құрылымы тарихи жинақталып, олар өзіне әртүрлі ұйымдарды қосып алды және мемлекеттік қоғамдық сипатқа ие болды. Қазіргі таңда бұл құрылымның шегінде бұқаралық дене мәдениетін де, жоғары нәтижелер спортын да басқару іске асырылады. Бүтіндей күрделі ұйымдастыру құрылымының жағдайында әртүрлі даму бағыттары көрінеді: бірінші жағынан, мемлекетаралық одақтардың құрылуы (интеграция), бірлестіру (кооперирования), үйлестіру, басқа жағынан - әкімгершілік және қызметтік жекелену (өзімен-өзі болушылық), тар көлемдегі және тар ұйымдастыру мақсатындағы қалыптасу. жүктеу/скачать 0,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|