Дене тәрбиесі пәні мұғалімдеріне арналған әдістемелік ұсыныстар


Дене тәрбиесі сабағын педагогикалық



бет86/130
Дата21.11.2023
өлшемі1,61 Mb.
#192484
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   130
Байланысты:
Смсамааассс

11.4. Дене тәрбиесі сабағын педагогикалық
тұрғыдан талдау, бағалау

Дене тәрбиесі мұғаліміне педагогикалық талдау және бағалау екі түрлі мақсатта қажет болады. Бірінші - өзінің сабақ беруін, қандай дәрежеде бере алатынын бағалау, қандай мәселелерге назар аудару керек екенін білу. Екінші – әріптестерінің сабақ өткізулерін талдау, бағалау. Жалпы білім беретін мектептерде мұғалімдердің бір-бірлерінің сабақтарына қатысуы, сабақ өткізу туралы пікірлерін айтуы, сабақтарын талдауы, бағалауы көбірек жүргізілсе дұрыс бола ма деп ойлаймыз. Осындай бір-бірлерінің сабақтарына көп қатысып, жақсы жақтарын қабылдаса, жаңалықтар кірсе ол мектеп мұғалімдерінің кәсіптік шеберліктерінің өсуіне жақсы ықпалын тигізер еді. Жас мұғалімдерге өте үлкен тәжірибе болар еді. Қазіргі кезде сабақты талдаудың мектеп мұғалімдері білетін бірнеше педагогикалық әдістері бар, ол әдістер көптеген әдебиеттерде жазылған. Біздің ұсынып отырған дене тәрбиесі сабағының гистограммасы ең бір оңай, дене тәрбиесі сабағының қалай өткенін тез анықтайтын әдіс. Бұл ұсынылған әдісіміз дене тәрбиесі сабақтарын талдауда кең қолданылып кетеді деген ойдамыз. Бақылау гистограмасын 13-кестеден қараңыз.


13-кесте. Дене тәрбиесі сабағын бақылау гистограммасы


№ … орта мектеп. Сабақ жүргізуші ... « » ... 200... ж.


Сабаққа бақылау, талдау жүргізушілер....


р/с

Мазмұны

Балл

Ескер-
тулер

1

2

3

4

5




I

Кіріспе бөлім




















1

Оқушылардың сыртқы түрі






















2

Басталуы, сабақ міндетін түсіндіруі






















3

Өзіне сенімділігі, дауысы, оқушылармен
қарым-қатынасы






















4

Дене қыздыру жаттығуларын таңдауы, беруі






















II

Негізгі бөлім






















5

Тапсырманы түсіндіруі, орындатуы






















6

Берілген жаттығуларды дұрыс таңдауы






















7

Оқушылардың тәртібі, жат-ы орындауы






















8

Сабақ бөлімдеріне, негізгі жаттығуларға
уақыт дұрыс бөлінуі






















9

Сабақ тығыздығын ойластыруы






















10

Жүктемені дұрыс беруі






















11

Үйрету, қайталау үрдісіндегі нәтиже






















III

Қорытынды бөлім






















12

Ағзаны қалпына келтіру, босаңсыту
жаттығуларын дұрыс беруі






















13

Сабақ қорытындылары






















14

Үй тапсырмасын беруі






















IV

Сабақтың жалпы параметрі






















15

Сабақ конспектісі






















16

Сабақ орнын дайындауы






















17

Сабақ құрылысының сақталуы






















18

Сабақтың жалпы, қозғалтушы тығыздығы






















19

Жүктеме мөлшерін дұрыс беруі






















20

Өзін-өзі бағалауы






















V

Жалпы алған балл сандары






















VI

Қорытынды






















Сабақты бағалауға қатысқан кезде алдын ала дайындалған гистограммадағы 20 түрлі мәселелерге жауап беріп, баға жазылған бағаналарға «+» қойып отырамыз. Сабақ аяқталғаннан соң «+» қойылған бағаларды «балл» деп жазылып тұрған бағанаға 1-5 балл түрінде толтырамыз. Барлық балдар санын қосып, 20 санына бөлу арқылы сабақтың орта арифметикалық бағасын шығарамыз. Бұл гистограмманың бір тиімділігі барлық мұғалімдерді бір түрлі ортақ мәселе, параметрлер арқылы бағалай аламыз.


ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Ашмарин Б.А. Теория и методика физического воспитания. – М., 1990.-234 с.
2. Аулик И.В. Как определить тренированного спортсмена. – М .: ФиС., 1977.
3. Вайцеховский С.М. Книга тренера. – М.: ФиС., 1971. - 312 с.
4. Годик Н.А. Контроль тренировочных и соревновательных нагрузок. – М.: ФиС., 1980. – 136 с.
5. Гужаловский А.А. Основы теории и методики физической культуры. – М .: ФиС., 1986.
6. Дүйсембин Қ., Алиакберова З. Жасқа сай физиология және мектеп гигиенасы. – Алматы, 2003.
7. Евсеев Ю.И. Физическая культура. – Ростов-на-Дону: Феникс, 2002. –
с. 381.
8. Зациорский М.Я. Физические качества спортсмена. – М., 1980. – 200 с.
9. Коршунов А.М. Секреты долгой молодости профессора Никитина. – М.: Советский спорт, 1990.
10. Ленчеков И.С. Физкультурно-оздоровительная и спортивно-массовая работа в образовательных учреждениях. – Усть-Каменогорск: ВКГУ, 2003.
11. Матвеев Л.П. Теория и методика физической культуры. – М.,1991,- 336 с.
12. Матвеев Л.П. Основы спортивной тренировки. – М.: ФиС., 1977,
13. Менхин Ю.В., Менхин А.В. Оздоровительная гимнастика: теория и методика. – Ростов-на-Дону: Феникс,2002. – 384 с.
14. Мананков Н.Е., Колкутин А.М. Физическое воспитание студентов. – Усть-Каменогорск: ВКГУ, 2002. – 208 с.
15. Русанов В.П., Колкутин А.М. Основы теории и методики физической культуры и спорта. – Усть-Каменогорск: ВКГУ, 2004. – 277 с.
16. Уанбаев Е.К. Дене тәрбиесінің негіздері. – Алматы: Санат, 2000.
17. Уанбаев Е.К., Уанбаева Ф.Ж. Дене тәрбиесі және спорттың теориясы мен әдістемесі. - Өскемен: ШҚМУ баспасы, 2006. – 270 б.
18. Уанбаев Е.К., Уанбаева Ф.Ж. Мектептегі дене тәрбиесі жұмыстарын жоспарлау, бақылау және есепке алу. - Өскемен: БАЙ баспасы, 2006. – 225 б.
19. Филин В.П., Фомин Н.А.Основы юношеского спорта. – М.: ФиС., 1980. – 255 с.
20. Холодов Ж.К., Кузнецов В.К. Теория и методика физического воспитания и спорта. – М.: 2002. – 478 с.
21. Холодов Ж.К. Кузнецов В.К. Практикум по теории и методике физического воспитания и спорта. – М.: Академия. 2001. – 143 с.
22. Кофман Л.Б. Настольная книга учителя физической культуры. – М.: ФиС., 1998
23. Янсон Ю.А. Физическая культура в школе. – Ростов-на-Дону: Феникс, 2004
24. Мамытов А. Теория спорта. – Бишкек: ЫГУ им. Тыныстанова, 2005. – 234 с.
25. Қасымбекова С.И., Телеугалиев Ю.Г., Тайжанов С. Программа по физической культуре для 5-11классов – Алматы, 2000. – 47 с.
26. Республиканская учебная программа по физической культуре высших учебных заведений. – Алматы, 1998. – 40 с.
27. Республиканская учебная программа по физической культуре профессиональных технических учебных заведений. – Алматы, 1993. – 70 с.
28. Рекламент о порядке организации учебно-тренировочного процесса в спортивных школах. – Астана, 2003.


МАЗМҰНЫ

АЛҒЫ СӨЗ..........................................................................................................................................3


ДЕНЕ ТӘРБИЕСІ ЖӘНЕ СПОРТ ІЛІМІІНІҢ ЖАЛПЫ НЕГІЗДЕРІ...........................................4
1. ДЕНЕ ТӘРБИЕСІ ІЛІМІНІҢ ТҮРЛЕРІ МЕН ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТТЕРІ ......................4
1.1. Дене тәрбиесі, оның бөлімдері.................................................................................................4
1.2. Дене тәрбиесінің қызметтері....................................................................................................5
1.3. Дене тәрбиесі және спорттың ілімі мен әдістемесі пәнінің мазмұны мен құрылымы.......6
1.4. Негізгі ұғымдар мен анықтамалар............................................................................................7
2. ДЕНЕ ТӘРБИЕСІНІҢ ЖҮЙЕСІ.................................................................................................8
2.1. Дене тәрбиесі жүйесінің мақсаты мен міндеттері..................................................................8
2.2. Дене тәрбиесінің бұрынғы жүйелеріне тарихи шолу..............................................................8
2.3.Қазақстан Республикасының дене тәрбиесі жүйесінің негіздері............................................9
2.4. Дене тәрбиесі жүйесінің негізгі бағыттары....................................... ...................................12
2.5. Дене тәрбиесі жүйесінің қағидалары.....................................................................................13
3. ДЕНЕ ТӘРБИЕСІНІҢ АМАЛДАРЫ........................................................................................14
3.1. Дене тәрбиесі жаттығулары.....................................................................................................14
3.2. Дене тәрбиесі жаттығуларының техникасы...........................................................................15
3.3. Қозғалыс техникасының сипаттамасы....................................................................................15
3.4. Жаттығуларды топтау..............................................................................................................17
3.5. Дене тәрбиесі жаттығуларының адам ағзасына әсерін анықтайтын себептер...................17
3.6. Табиғаттың табиғи сауықтыру күштері мен гигиеналық факторлар -
дене тәрбиесінің қосымша амалдары............................................................................................18
4. ДЕНЕ ТӘРБИЕСІНІҢ ӘДІСТЕРІ..............................................................................................19
4.1. Терминдер мен түсініктер.......................................................................................................19
4.2. Ойын және жарыс әдісі............................................................................................................20
4.2.1. Ойын әдісі...............................................................................................................................20
4.2.2. Жарыс әдісі............................................................................................................................20
4.3. Қатаң шектелген жаттығулар әдістері....................................................................................20
4.3.1. Қимыл-әрекетке үйрету әдістері..........................................................................................21
4.3.2. Дене қасиеттерін дамыту әдістері........................................................................................21
4.4. Дене тәрбиесінің жалпы әдістері............................................................................................23
5. ДЕНЕ ТӘРБИЕСІНІҢ ҚАҒИДАЛАРЫ.....................................................................................25
5.1. Саналылық және белсенділік қағидасы..................................................................................25
5.2. Көрнекілік қағидасы.................................................................................................................26
5.3. Жүйелілік қағидасы..................................................................................................................26
5.4. Реттілік қағидасы......................................................................................................................28
5.5. Біртіндеушілік қағидасы..........................................................................................................28
5.6. Даралылық қағидасы................................................................................................................29
6. ҚИМЫЛ-ҚОЗҒАЛЫС ӘРЕКЕТІНЕ ҮЙРЕТУ..........................................................................31
6.1. Дене тәрбиесі мен спорттағы үйрету үрдісі...........................................................................31
6.2. Теориялық материалдарды оқыту бөлімі..............................................................................31
6.3. Іс-тәжірибе бөлімі.....................................................................................................................32
6.3.1. Қимыл-әрекетті таныстыру кезеңі.....................................................................................32
6.3.2. Қимыл-әрекетті үйрету кезеңі..............................................................................................32
6.3.3. Қимыл-әрекетті жетілдіру кезеңі........................................................................................34
7. ДЕНЕ ҚАСИЕТТЕРІ, ОНЫ ДАМЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ...........................................................36
7.1. Дене қасиеттері, анықтамасы, түрлері...................................................................................36
7.2. Күш және оны дамыту әдістемесі...........................................................................................36
7.2.1. Күш, күштің түрлері..............................................................................................................36
7.2.2. Күшті дамыту амалдары мен әдістері..................................................................................37
7.2.3. Жас ерекшеліктеріне байланысты күшті дамыту...............................................................38
7.3. Жылдамдық және оны дамыту әдістемесі..............................................................................38
7.3.1. Жылдамдық, оның түрлері, дамыту амалдары мен әдістері.............................................38
7.3.2. Жас ерекшеліктеріне байланысты жылдамдықты дамыту...............................................40
7.4. Төзімділік және оны дамыту әдістемесі.................................................................................40
7.4.1. Төзімділік, оны анықтау әдістері, түрлері..........................................................................40
7.4.2. Аэробты төзімділікті дамытудың амалдары мен әдістері................................................41
7.4.3. Анаэробты төзімділікті дамытудың амалдары мен әдістері.............................................41
7.4.4. Жас ерекшеліктеріне байланысты төзімділікті дамыту.....................................................42
7.5. Ептілік және оны дамыту әдістемесі......................................................................................42
7.6. Икемділік және оны дамыту әдістемесі.................................................................................43
7.6.1. Икемділік, оның түрлері.......................................................................................................43
7.6.2. Икемділікті дамытудың амалдары мен әдістері................................................................43
7.6.3. Жас ерекшеліктеріне байланысты икемділікті дамыту.....................................................43
ІІ. ДЕНЕ ТӘРБИЕСІНІҢ ӘДІСТЕМЕСІ.......................................................................................45
8. СӘБИ ЖӘНЕ МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖАСТАҒЫ БАЛАЛАР
ДЕНЕ ТӘРБИЕСІНІҢ НЕГІЗДЕРІ.................................................................................................45
8.1. Мектепке дейінгі балалардың дене тәрбиесінің маңызы мен
міндеттері.........................................................................................................................................45
8.2. Сәби және мектеп жасына дейінгі балалардың жас ерекшеліктеріне байланысты дене дамуы мен дене дайындығы ..........................................................................................................46
8.3. Сәби және мектеп жасына дейінгі балалар дене тәрбиесінің амалдары.............................50
8.4. Сәби және мектеп жасына дейінгі балалар дене тәрбиесі сабақтарының, жаттығуларының түрлері................................................................................................................51
8.5. Сәби және мектеп жасына дейінгі балалардың дене тәрбиесінің әдістемелік ерекшеліктері...................................................................................................................................52
9. МЕКТЕП ЖАСЫНДАҒЫ ОҚУШЫЛАРДЫҢ ДЕНЕ ТӘРБИЕСІНІҢ
НЕГІЗДЕРІ.......................................................................................................................................54
9.1. Мектеп жасындағы балалардың дене тәрбиесінің маңызы мен міндеттері........................54
9.2. Мектеп жасындағы балалардың жас ерекшеліктеріне байланысты дене дамуы мен дене дайындығы........................................................................................................................................55
10. МЕКТЕПТЕ ДЕНЕ ТӘРБИЕСІ САБАҒЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ......................................... 63
10.1. Мектептегі дене тәрбиесі жұмыстарын ұйымдастыру түрлері..........................................63
10.2. Оқу сабағы – дене тәрбиесі жұмыстарының негізгі түрі, оның мазмұны мен құрылымы.........................................................................................................................................63
10.3. Денсаулықтарында ауытқушылығы бар әлсіз оқушылардың дене тәрбиесі....................66
10.4. Сабақтарды жүйелеу..............................................................................................................68
10.4.1. Сабақтарды дене тәрбиесі бағыты бойынша топтау.......................................................68
10.4.2. Сабақтарды мазмұнына байланысты топтау.....................................................................68
10.4.3. Сабақтарды міндеттеріне байланысты топтау..................................................................69
10.5. Қолданбалы дене тәрбиесі және оны ұйымдастыру әдістемесі........................................69
10.5.1. Кәсіби-қолданбалы дене тәрбиесі сабақтарын ұйымдастыру әдістемесі.......................70
10.6. Мұғалімнің сабақ өткізуге дайындығы.................................................................................71
10.7. Дене тәрбиесі мұғалімінің кәсіптік шеберлік негіздері......................................................73
11. ДЕНЕ ТӘРБИЕСІ САБАҒЫН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ БАҚЫЛАУ, БАҒАЛАУ....................75
11.1. Сабақта жүктемені мөлшерлеу..............................................................................................75
11.2. Дене тәрбиесі сабағының тығыздығын анықтау.................................................................75
11.3. Дене тәрбиесі сабағында жүктеме мөлшерін анықтау, тамыр соғысын өлшеу, тіркеу хаттамасын жүргізу.........................................................................................................................78
11.4. Дене тәрбиесі сабағын педагогикалық талдау, бағдарлау..................................................79
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ.....................................................................................................................81



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   130




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет