Дәріс №1 Кіріспе және негізгі түсініктемелерге анықтаулар
Дәріс №6 Гидросфераның химиялық экологиясы
жүктеу/скачать 365,41 Kb.
|
Д ріс №1 Кіріспе ж не негізгі т сініктемелерге аны таулар
| Дәріс №6
Гидросфераның химиялық экологиясы Дәріс мақсаты: Гидросфераның химиялық экологиясымен; гидросфераның ластану негіздерімен, ластандырушы заттардың химиясымен таныстыру. Жерүсті суларының химиялық құрамы. Гидросфераның ластануы. Әлемдік мұхиттың ластануы. Жер үсті суларының ластануы. Ең басты су пайдаланушылар бұл ауыл шаруашылығы болып табылады. Оған негізгі тұщы судың 70%кетеді. Әр түрлі класофикацияға сулар бөлінеді. Пайдалану көзіне қарай олар, ішуге жарамды. Өзен суы, көл суы, теңіз суы болып бөлінеді. Табиғи сулар анияндағы ығысуға қарай үш класқа бөлінеді. 1.Гидрокорбанаттар және корбанаттар 2.Хлорлы су 3.Сульфатты су Әрбір клас катиондарға ығысуына қарай 3 топқа бөлінеді:кальцитлі магнитлі және наштрилі. Кейбір табиғи сулар минералдығына қарай да класификациянға бөлінеді. (1) Тұздықтар (тұздылығы 50%) (2) Теңіз суы (тұздылығы 25-30%) (3) Тұздылау (тұздылығы 1-25%) (4) Тұщы су (тұздылығы 1%) Гидросфераның ластануы өте жоғары жылдамдық пен жүруде Судың негізгі ластану көздері 4 үлкен топқа бөлінеді. (1) Өндірістегі және тихнологиялық (2) Қалалық,яғни тұрмыстық қалдықтар (3) Атмосфералық сулар (4) Ауыл шаруашылық қалдық сулар. Соның ішінде канолизациялық сулар және сонымен қатар тыңайтқыштар мен пистидцидтер майлануаынан пайда болған сулар. Бүлінген қалдық суларды өзенге ,көлгетеңізге құю жылына 250-300 млр.м3 Өзендерге көлдерге су қоймаларға түскен ластанушы затта бұл су режиміне өзгеріс әкеледі сонымен қатар судың экологиялық жүйесінің – теңдігі қалпын бұзады. Бірақта су көздері микро организмдер әсерінен органикалық заттардың биохимиялық ыдырау нәтежесінде өзін-өзі тазартады. Өзін өзі тазарту процессі негізінен еріген оттегі, гидродинамикалық және биохимиялық өсімдіктер мен жануарлардың өмір сүру ұзақтылығына және т.б.байланысты. Өзін -өзі тазарту процесінің қалыпты жүруі үшін ең алдымен суда еріген оттегінің қорының көп болуы керек. Органикалық заттардың химиялық қышқылдануысудағы еріген оттегінің концентрациясының төмендеуіне алып келеді.мысалы: 1 л.суда - 8-9 мл еріген оттегі, ал 1л ауада 210 оттегі болар еді. Су көздерінің тұрмыстық қалдық суларымен ластануында су құрамында азот тазбиғи азот мөлшеріне қарағанда 100 және 1000 есе көбейіп кетуі мүмкін. Мысалы профессор Н.С.Строгоновтың дәлелі бойынша тұрмыстық қалдық сулар мен ластанған су көздерін аммоний тұздарының азотының мөлшері 84 мг/л болған. Хим. элементтер мұхитқа өзен суларымен түседі деп есептеледі. Теңіз суының тұздық құрамының тұрақтылығы – бұл мұхиттің ең басты өзгешілігі. Соңғы 900 млн жыл арасында теңіз суының ионыдқ құрамы өзгермегені эвапориттердің анализі көрсетті. жүктеу/скачать 365,41 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|