Дәріс Пәнге кіріспе Қарастырылатын негізгі сұрақтар
Ойлаудың физиологиялық негіздері
жүктеу/скачать 0,57 Mb. Pdf көрінісі
|
Д ріс П нге кіріспе арастырылатын негізгі с ра тар
- Бұл бет үшін навигация:
- Ой тәсілдері
| Ойлаудың физиологиялық негіздері
Физиологиялық тұрғыдан алып қарасақ, ойлау – адам миының үлкен жарты шарларының қабығында үздіксіз өтіп жататын анализдеу және синтездеу әрекеті. Ойлау процесін іске асыру үшін ми қабығы түгелдей қатынасып отырады. Ойлау процесі үшін ең алдымен мәні зор физиологиялық процестер анализаторлардың мидағы ұштарының арасында туып жататын уақытша нервтік байланыстар. Физиологтар уақытша байланыс деп, психологтар ассоциация деп атайтын құбылыстарды қалай болса да айыруға, бір - бірінен бөлуге қандай негіз бар?» -дейді ұлы физиолог. Бұл ассоциациялар жайылмалы қалыпта пайда болады да, реалды шындық байланыстарын тұтас күйде сәулелендіреді. Тек уақытша нервтік байланыстардың бірне ше қайталануының арасында айқындала түседі де, сыртқы дүние туралы түсінік беретін физиологиялық негіз болады. Бірінші сигналық системаның уақытша нервтік байланыстары сөз түрінде сыртқа тепкенде, адамға ұғым сатысында ойлауға мүмкіншілік туғызады. Адам ойлау процесінде бірінші, екінші сигналдық система тығыз байланыста тұрса да, екінші сигналдық система жетекші роль атқарады. Ой тәсілдері Ойлау анализ және синтез процестерінен басталады. Аанализ дегеніміз ой арқылы түрлі заттар мен құбылыстардың мінді жақтарын жеке бөліктерге бөлу. Синте ой арқылы заттың , құбылыстың барлық элементтрі біріктіріледі. Анализ бн синтез бір-бірімен тығыз байланысты, бір-бірінсіз жүрмейтін құбылыс. Бұлар бір-бірінен ажырамайтын ой процесінің егізгі компоненттері. Аанализ бен синтездің негізінде салыстыру деген ой операциясы пайда болады. Салыстыру процсінде заттардың ұқсастық, айырмашылық қасиеттері айқындалады. Ойлау операциясының күрделі түрі –абстракция мен жалпылау. Шындықтағы құбылыстар мен заттарды жалпылау арқылы оның басқа қасиеттерінен ойша бөліп алуды абстракция дейді. Абстракцияға қарама-қарсы процесті нақтылау деп атайды. Нақтылау-абстракциялық ұғымды соған сәцкес келетін жеке ұғымдармен түсіндіру, яғни жеке заттар туралы ой. Жалпылау дегеніміз бір текті заттардың, құбылыстардың ортақ қасиеттерін оймен екіту. Жалпылау үшін заттардың ерекше маңызды белгілерін таба білу керек. жүктеу/скачать 0,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|