1. Абсолютті жер рентасы - бұл жердің құнарлылығы мен басқа да ерекшеліктеріне байланысты болмайтын жалға берілетін барлық жерлерден алынатын рентаның бір түрі.
2. Ерекшеленген жер рентасы- бұл құнарлылығы жоғары, нарыққа жақын аумақтарда орналасқан және өндіріс шығындары төмен болатын жалға берілетін жерлерден алынатын рентаның бір түрі. Жалгерлер осындай жерлерден үстеме пайда алып отырады.
Ерекшеленген жер рентасының өзі екіге бөлінеді:
1) Бірінші дәрежелі ерекшеленген жер рентасы- жердің табиғи құнарлылығына байланысты және оны экстенсивті жолмен игеру әдістері арқылы алынатын төлем;
2) Екінші дәрежелі ерекшеленген жер рентасы - бұл жердің құнарлылығын жасанды түрде игеру және оның сапасын арттыру арқылы интенсивті жолмен игеру әдістері бойынша алынатын төлем. Бұл жерде тынайтқыштар, жаңа құрал-жабдықтар, жоғары сұрыпты тұқымдар, биотехнолгияның дамыған әдістері қолданылады.
Осы дәріске ағымдық, аралық, қорытынды бақылау бойынша тест тапсырмалары және сұрақтар
1
Ауыспалы және тұрақты шығын ұғымы тек мына жағдайда орын алады:
A
монополияда
B
жетілмеген бәсеке нарығында
C
ұзақ мерзімде
D
қысқа мерзімде
E
жетілген бәсеке нарығында
2
Өндіріс көлемінің өзгеруінен тәуелсіз бірқалыпты деңгейде тұратын тұрақты шығын: