Дәрістердің толық мәтіні тақырып қазан революциясы және оның алғышарттары

2. Соғыс жылдарында қандай өнеркәсіптер іске қосылып, майданға өз үлесін тигізді.

4. 
   Ұлы Отан соғысына қанша Қазақстандықтар өз үлесін тигізді.
   
5. 
   Қазақстанның қандай жерлерінде майдан үшін іс-шаралар жүргізілді.
   
6. 
   Соғысқа қатысқан қанша жауынгерлер Кеңес Одағының Батыры атағын алды.
   

1. 
   Соғыстан кейінгі шаруашылықты қалпына келтіру жылдары
   
2. 
   Соғыстан кейінгі бес жылдық жоспардың жүзеге асырылуы
   
3. 
   Қазақ халқының мәдениетін қалпына келтіру, құрылыс материалдары өндіруінің артуы
   

Ұлы Отан соғысы жеңіспен аяқталғаннан кейін Қазақстан еңбекшілері бейбіт құрылысқа оралды. Экономиканы бейімдеп, қайта құру еңбекшілердің қоғамдық-саяси белсенділігі жағдайына жүргізілді. 1945ж. қазанда Алматыда Республиканың 25 жылдығына арналған Қазақстан Жоғарғы Кеңесінің мерекелік сессиясы болып, оған туысқан республикалардың, Мәскеу мен Ленинградтың делегациялары, өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының озаттары, ғылым мен мәдениет қайраткерлері қатысты. Осы мерекеге орай 5304 адам ордендер мен медальдермен наградталды.

1946ж. 18 наурызда қабылданған төртінші бесжылдыққа арналған жоспар бойынша соғыстан бүлінген аудандарды қалпына келтіру, өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының соғыстан бұрынғы дәрежесіне жетіп, одан едәуір асып түсуі белгіленді.

Республикада ауыр индустрияны жедел дамыту, жеңіл және тоқыма өнеркәсібін одан әрі өркендету көзделді. Тұрғын үй құрылысын және қалалар мен жұмысшылардың тұрақты аудандарында мәдени-тұрмыстық орындар жүйесін кеңейтуге ерекше көңіл бөлінді. Өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығын өркендету негізінде республика еңбекшілерінің материалдық және мәдени тұрмыс дәрежесін одан әрі көтеру көзделді. Қазақстанға бөлінген күрделі қаржы Одақ бойынша үшінші орында болды. Мұнда күрделі кәсіпорындарды қалпына келтіруден гөрі бұрынғыларын кеңейтіп, жаңа кәсіпорындар салуға бағытталды. Төртінші бесжылдықта бүкіл елде өнеркәсіп өнімі 1940ж. салыстырғанда 40 процент өсетін болып белгіленсе, Қазақстанда ол 2,2 есе артатын болды. Бесжылдық қорытындысында Қазақстан өнеркәсібінің жалпы өнімі 1940ж. салыстырғанда 2,3 есе, оның ішінде көмір шығару 2,5, мұнай-1,5, газ 1,9, электр қуатын өндіру 4,1 есе артты.

Осы жылдарда ұсақ колхоздарды ірілендіру шаралары іске асырылып, республикада 1950ж. қаңтарда 3670 колхоз қалды, немесе олардың жалпы саны 2 есеге қысқарды.

Ауыл шаруашылығы материалдық-техникалық базасы нығайтылды. Төртінші бесжылдықтың аяғына қарай Қазақстан шаруашылықтарында 50683 трактор, 16 мыңнанастам комбаин, ондаған мың автомашина, шөп шабатын және басқа машиналар болды. Бұлардың басым көпшілігі ескі, моральдық жағынан да тозып, ескірген техника болатын. Ауыл-селода механизаторлар қатары өсіп, МТС қызметкерлерінің жыл сайынғы орташа саны 10 мың адамға көбейді.

1948ж. республикада жаппай электрлендіру жорығы басталды. Төртінші бесжылдық тұсында 752 колхоз, 317 МТС, 164 совхоз және 193 селолық аудан орталығы электрленді. Егіс көлемі 1 млн. гектардан аса ұлғайды. 1950ж. астықтың жалпы түсімі 47 654 центнерге жетіп, сөйтіп соғыстан бұрынғы дәрежесінен 89 пайыз асып түсті. Ірі қара малдың, қой мен жылқының, жаңа тұқымдары өсіп жетілді. Ауыл шаруашылығын өркендетуде қиыншылықтар да болды. 1946ж. қуаңшылық болып, астық шықпай, халық азық-түлік тапшылығының зардаптарын шекті. Колхоздардың меншігі талан-таражға түсті. Колхозшыларға еңбек күнге өнім бөлінбеді. Олардың еңбекке ынталылығы төмен болды. Осыған байланысты әкімшіл-әміршіл жүйе қатал саясат жүргізіп, село тұрғындарын мәжбүрлікке ұстады. Олардың саяси құқықтары аяқ-асты етіліп, тұрған жерлерінен кетуге тиым салынды. Колхоздарда, совхоздарда өндірілген астықтың тұқымдық қордан басқасы мемлекетке дайындық қорына алынды. Мұндай ауыл-селода ауыр жағдайды өзгерту мәселесіне 50 –жылдардың орта шеніне дейін көңіл бөлінген жоқ. Өнеркәсіпті қалпына келтіру ауыл-селоны қанау есебінен іске асты.

Осы жылдары республика жазушыларының шығармалары көбінесе Ұлы Отан соғысына арнап жазылды. Мысалы, Ғ.Мүсіреповтың “Қазақ солдаты”, Ә.Нұрпейісовтың “Курландиясы” т.б. Еңбек тақырыбына жазылған С.Мұқановтың “Сырдария”, Ғ.Мұстафиннің “Миллионер”, Ғ.Слановтың “Кең өріс” сияқты шығармаларда колхозшы шаруалардың өмірі бейнеленеді.

Сол сияқты осы жылдары М.Әуезовтың “Абай жолы”, С.Мұқановтың “Шоқан Уәлиханов” шығармалары жарық көрді. Музыка мәдениеті өрлеу жолында болды. М.Төлебаевтың “Біржан-Сара”, А.Жұбанов пен Л.Хамидидің “Абай”, Е.Брусиловскийдің “Дударай” т.б. “Біржан Сара” операсына КСРО мемлекеттік сыйлығы берілді.

1946ж. республикада Ғылым Академиясы құрылып, оның президенті болып көрнекті ғалым, академик Қ.И. Сәтпаев сайланды. Осы жылдарда Қарағанды, Семей медицина институттары, Өскемен педагогикалық, Семей малдәрігерлік-зоотехникалық институттары ашылды. Жалпыға бірдей білім беру туралы Заңы одан әрі жүзеге асты. 1952ж. аяғына Қазақстанда жалпы білім беретін 9 мыңдай мектеп , 125 техникум мен арнаулы оқу орны болды. Құрылыс материалдарын өндіру артты. Республикада цемент өндірілетін болды. Теміржолда тепловоз енгізіліп, тас жолдар жүйесі ұзарды. Әуе, өзен-су жолдары дамыды. Жұмысшы тобы сан жағынан артты.