Дәрістік кешен пән: жкп 05 Анатомия және физиология Мамандығы
жүктеу/скачать 434,65 Kb.
|
дәрістік кешен ФАП-1
| Дәріс тезистері.
Жұлын нервтері, nn. spinales дұрыс тәртіпте (невромерлер), дененің миотомасына (миомерлерге) сәйкес және омыртқа бағанасының сегменттерімен кезектесіп орналасады; әрбір жүйке оған қатысты тері учаскесіне (дерматге) сәйкес келеді. Адамда 31 жұп жұлын нервтері бар, атап айтқанда: 8 жұп мойын, 12 жұп кеуде, 5 жұп бел, 5 жұп КРЕСТ ЖӘНЕ 1 жұп копчик. Әрбір жұлын нерві жұлын миынан екі түбіршек: артқы (сезімтал) және алдыңғы (қозғалу); екі түбірі бір діңге, truncus n. spinalis-ке қосылады, омыртқааралық тесік арқылы омыртқа арнасынан шығатын. Жақын және жалғанған жерден бірнеше сыртқа артқы түбіршек түйін, алдыңғы қозғалтқыш түбірі қатыспайтын ganglionspinale құрайды. Жұлын нервтері екі түбіршектің қосылуының арқасында аралас нервтер болып табылады: олар жұлын түйіндерінің жасушаларынан сезімтал (афферентті) талшықтар, алдыңғы мүйіз жасушаларынан қозғалыс (эфферентті) талшықтар, сондай-ақ алдыңғы түбірдің құрамында жұлын миынан шығатын бүйір мүйіздерінің жасушаларынан вегетативті талшықтар бар. Вегетативтік талшықтар артқы түбірінде де бар. Анималды нервтерге түбіршектер арқылы түсетін вегетативті талшықтар сомда трофика, тамырлы қозғағыш реакциялар және т. б. сияқты процестерді қамтамасыз етеді. Омыртқааралық тесіктен шыққан кезде әрбір жұлын нерві миотомның (дорсальды және вентральды) екі бөлігіне сәйкес бөлінеді: 1) артқы, ramusdorsalis, миотомааутохтонды бұлшықет және оның тері; 2) алдыңғы, ramusventralis, миотомдардыңвентральды бөліктерінен дамитын дененің және аяқ-қолдың вентральды қабырғасына арналған. Сонымен қатар, жұлын нервінен тағы екі бұтақ бар: 3) ішкі және тамырлардың иннервациясы үшін — симпатикалық оқпанға қосатын бұтақтар, rr. communicantes; 4) жұлын қабығының иннервациясы үшін — R. meningeus, омыртқааралық тесік арқылы кері жүреді. Мойын өрімі, plexuscervicalis. Мойын өрісінің тері тармақтары. Мойын өрімі, plexuscervicalis, төрт жоғарғы мойын нервтерінің алдыңғы бұтақтарымен (СІ - CIV) түзіледі, олар өзара үш доға тәрізді ілмектермен жалғанады және омыртқалы бұлшық еттер арасындағы көлденең өсінділердің бүйірімен (m. scalenusmedius m. levatorscapulae, m. spleniuscervicis) латералды жағынан, N. accessorius, N. accessorius, n.n. hypoglossus және truncussympathicus. Алдыңғы өрім m. sternocleidomastoideus жабылған. Өруден шығатын бұтақтар тері, бұлшық ет және аралас болып бөлінеді. Мойын өрісінің тері тармақтары. 1. N.occipitalisminor (СІІ және СІІІ-тен) желке аймағының латеральді бөлігінің терісіне. 2. N. auricularismagnus (СІІІ-тен) құлақ раковинасын және сыртқы есту қабілетін бәсеңдетеді. 3. N. transversuscolli (СІІІ-СIV) артқы жиегінің ортасындағы алдыңғы екі нерв сияқты кетеді. 4. Nn. supraclaviculars (СІІІ және CIV) Үлкен кеуде және дельт тәрізді бұлшық ет үстінде теріге түседі. Мойын өрісінің бұлшық еті. Мойын ілмегі, ansacervicalis. Бұлшықет бұтақтары. 1. Mm. recticapitisanterioretlateralis, mm. longicapitisetcolli, mm. scaleni, m. levatorscapulae, mm.intertransversariianteriores. 2. Radixinferioransaecervicalis, СІІ-СІІІ бастап кетеді, алдыңғы жағында V. jugularisinterna-дан кеуде-бұғана-сосцевидтік бұлшықет астына өтіп, N-ден шығатын radixsuperior-мен қосылады. hypoglossus осы бұтақпен бірге мойын ілмегін, ansacervicalis түзеді. ANSA-дан шығатын бұтақтар арқылы мойын тоқу талшықтары m. sternohyoideus, m. sternothyroideus және m. omohyoideusинервациялайды. 3. M. sternocleidomastoideus және m. trapezius (СІІІ және CIV бастап) бұтақтары, n. accessorius бірге осы бұлшық инвервацияға қатысады. Диафрагмалдық нерв, N. Phrenicus. Диафрагмаль нервінің топографиясы. Аралас бұтақтар. N. phrenicus — диафрагмалды нерв (СІІІ — CIV), m арқылы түседі. Одан әрі оң n. phrenicus оң жақ өкпенің тамырының алдында тік түседі және перикардтың бүйір бетіне, диафрагмаға қарай жүреді. Сол жақ N. phrenicus қолқа доғасының алдыңғы бетін қиып өтеді және сол жақ өкпенің тамырының алдында диафрагмаға перикардтың сол жақ бүйір бетінен өтеді. Екі нерві перикард пен плевраның арасындағы алдыңғы ортада жүреді. N. phrenicusсимпатикалық діңнің екі төменгі мойын түйіндерінен талшықтарды қабылдайды. N. phrenicus-аралас нерв: өзінің қозғалыс тармақтарымен диафрагманы иннервациялайды, осылайша, тыныс алуға қызмет көрсететін нерв; сезімтал бұтақтар ол плевраға және перикардқа береді. Нервтің соңғы бұтақтарының кейбірі іш қуысындағы диафрагма арқылы өтеді (nn. phrenicoabdominales) және анастомозды диафрагманың симпатикалық өрімі, ішперде, бауыр буындары мен бауырдың өзіне шаштары, соның салдарынан оның ауруы кезінде ерекше френикус-симптомы пайда болуы мүмкін. Кеуде қуысындағы өз талшықтарымен ол жүректі, өкпені, шанышқы темірді жабдықтайды, ал ішперде ол бөртпе өрімімен байланысты және ол арқылы бірқатар ішектерді иннервациялайды. Иық өрімі, plexusbrachialis. Иық өрімінің қысқа тармақтары. Иық өрімі, plexusbrachialis, төменгі төрт мойын нервтерінің алдыңғы бұтақтарынан (Cv —СVIII) және бірінші кеуде (Thy) үлкен бөлігінен тұрады; жиі Civ жұқа бұтақ қосылады. Иық өрімі алдыңғы және орта баспалдақ бұлшық арасында a. subclavia жоғары және артқы жағында орналасқан сөндіру шұңқырына шығады. Үш жағынан: латеральды (латеральды бума), медиальды (медиальды бума) және артерияның артынан (артқы бума). Бұл сплетенииобыкновенно ажыратады надключичную (parssupraclavicularis және подключичную (parsinfraclavicularis) бөліктері. Перифериялық бұтақтар қысқа және ұзын болып бөлінеді. Қысқа бұтақтар оның қосқыш бөлігіндегі өрімнің әр түрлі орындарында кетеді және мойын бұлшық еттерін, сондай-ақ қолдың (m. trapezius қоспағанда) және иық буындарын қамтамасыз етеді. Ұзын бұтақтар жоғарыда аталған үш буыннан шыққан және оның бұлшық мен теріні зақымдап, қолдың бойымен жүреді. жүктеу/скачать 434,65 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|