2. Бүлшықеттініңжиырылуыныңтәртібі мен түрлері.
Бұлшықеттініңжиырылуыныңтәртібіүшкебөлінеді.
Бұлшықеттіңизотониялық (изос- тұрақты, тонус-кернеулік) жиырылутәртібідегенімізбұлшықетталшығыныңеркінтүрдеқысқаруыкезінде, бұлшықетталшығының тек ұзындығыөзгереді де, ал кернеулігіөзгермейді. Мысалы :жүктіеркінтүрдекөтеру.
Бұлшықеттініңизометриялықжиырылутәртібідегенімізбұлшықетталшығыекіжақтанбекітіліп, еркінтүрдеқысқараалмағанда, бұлшықетталшығыныңұзындығыөзгермейді де ал кернеулігіөзгереді.
Организмдебұлшықеттіңтабиғижиырылуыешуақытта тек қанаизотониялықнемесе тек қанаизометриялықболмайды. Өйткенібұлшықетжұккөтереотырыпқысқарады да өзініңкернеуліктіңдамуынанбұлшықеттіңұзындығықысқарады да, олбұлшықеттіңауксотониялықжиырылутәртібідепаталады.
Бұлшықеттініңнемесеоныңинервациялайтынқозғалыс (двигательн) жүйкесінбірғанаәсермен (стимулмен) тітіркендірудібұлшықеттінңжекежиырылуыдепаталады. Онданегізгіекі фазаны айыруғаболады.
б .Жиырылукезеңі .
в .Босаңсукезеңін.
Үлестірмелі материалдар.кестелер,ағза муляждары, тесттер, кеспе қағаздар
Бақылау сұрақтары (кері байланыс).
Қаңқа б/ет. Физиологиялық қасиеттері.
Б/ет жиырылуының түрлері. Жеке жиырылу және оның кезеңдері.
Тетанус, түрлері, механизмі.
Б/етқажуы, оқшауланғанб/ет пен біртұтасағзаныңқажуқағидасы.
Негізгі әдебиеттер.
1.Сәтбаева Х.Қ., Өтепбергенов А.А., Нілдібаева Ж.Б. Адам физиологиясы. (Оқулық). - Алматы. Издательство «Дәуір», 2005. - 663 б.
2.Қалыпты физиологиядан тәжірибелік сабақтарға жетекшілік нұсқаулар./ Сайдахметова А.С., Рахыжанова С.О. Семей, 2006 г. - 174 б.
3.Қанқожа М.Қ. Қозғыш ұлпалар физиологиясы. - Алматы, 2004 ж. - 78 б.
Қосымша әдебиеттер.
1.Организмнің шартты-рефлекторлық әрекеті және оның нейрофизиология-лық тегершіктері. Жоғарғы жүйке іс-әрекетінің типтері. Ибраева С.С., Астана, 2006. - 52 б.
№12Тақырып.Бұлшықеттің жиырылу және босаңсу механизмі. Бұлшықеттің күші мен жұмысы.
Мақсаты. Бұлшықетттердің құрылымдардың ерекшеліктері туралы білім беру, бұлшықет жиырылу механизмін түсіндіру,негізгі бұлшықет жиырылу түрлерін және синапс жұмысы механизмін салу.
Дәріс жоспары
Бұлшықеттің күші мен жұмысы.
Қажудың пайда болуы
Бірыңғай салалы бұлшықеттің физиологиялық қасиеттері.
Достарыңызбен бөлісу: |